HEER HOMMEE
11
Enny
baas
uit het
vuistje
KRONIEK
Carmen op televisie
Televisie Radio
Robbie de Beer I poppen
Kerstmis in kleuren op
ePe
D
12
^h?w wvvzaaoA
Nouveau Candide
gaat verdwijnen
Quick Up't is goed. Ko drinkt 't.
ALTERNATIEF
NIEUWE UNIVERSITEIT
€M,dc
GOUD
CONGRES
V,
3
s
s
x
5
6
II
WOENSDAG
WOENSDAG
en de
DONDERDAG
DONDERDAG
speler
De rest
Rauw
2
DE TUD
WOENSDAG 27 DECEMBER 1967
door
6209. Tom Poes
verliet onbemerkt
het laboratorium
van professor
Prlwytzkofski en
stapte de be
sneeuwde straat
op. De wind huil
de om de hoeken
van het oude
stadje en deed" de
lantaarns zwaai
en. Omdat het al
laat was, waren
de meeste huizen donker en voorbijgangers waren er niet.
Daarom viel de donkere gedaante die hem met een fladderende
mantel naderde des te meer op.
„Professor Sickbock!" mompelde hij.
„Dezelfde," sprak de geleerde terwijl hij de pas inhield. „Het is
toevallig, dat ik u op dit gevorderde uur moet ontmoeten, ventje,
Ik heb van vreemde zaken gehoord die zich afspelen in het achter
tuintje van uw gezette vriend. Welnu, ik heb mij beijld ter plaatse
te komen. Ge kunt mij mooi de weg wijzen."
„Hm," zei Tom Poes mét enige tegenzin. „Ik zou eerst wel eens
willen weten wat daar, eigenlijk dan de hand is. Professor Prlwytz-
kofski zegt dat het slijtage is. Maar ik kon hem niet volgen."
„Geen wonder," hernam de ander. „Die oude bazelt maar W®]
Ik beoog een geheel ander doel. Achter dat schuurtje is een prot
plasma-meer gevonden, niet waar?"
„Ik geloof het wel," gaf Tom Poes toe. „Er komen allerlei vreei*1
de wezens uit en die..." f
„Onzin," onderbrak de geleerde. „Het zijn geen wezens; alPe
maar plasma-deeltjes. En ik heb een aardige vinding gedaan
inblazingen te geven aan dat plasma. Adrenaline-inblazrngen! y
zult versteld staan van de uitwerking, manneke! Breng me
naar dat gebouwtje."
VOEDZAAM MAK£>
Ac
as
ra
X
X
sa
M
M
5
tr*
n
Drie wijzen waren 't die de reis
naar 't westen zich getroostten.
De vierde koning, minder wijs,
staat reisklaar voor het oosten.
CHRONOS
Nederland I
Nederland II
België Nederlands
België Frans
Hilversum I 402 m.
Hilversum II 298 m.
Brussel 324 m.
Duitsland I
Duitsland II
België Nederlands
België Frans
Duitsland I
Hilversum I 402 111.
Hilversum II 298 m.
Hilversum III 240 m.
Brussel 324 m.
26
De kleine beer
vertelt zijn moe
der waar hij
heen gaat. Spoe
dig daarna gaat
hij op weg naar
de afgesproken
plaats. Onder
weg ziet hij dat
Guusje hard aan het werk is met scheppen en graven. „Ik ben bang
dat hij weer niet op tijd terugkomt", denkt Robbie. „Guusje vergeet
alles om zich heen als hij aan het spelen is". De kleine beer klimt
snel verder en komt na een poosje aan op de top van de rots, waar
hij met Victor heeft afgesproken. Het jongetje met de slaapmuts
is nog nergens te bekennen.
LEO HANEKROOT
GASFORNUIZEN *KOOKPLATEN*OVENS* GRILLS
ALLEEN ATAG GEEFT 5 JAAR GARANTIE j
Mm l
HERMAN HOFHUI^
doot, jooxJ&H, 4.o*£~
'zuntandenzun
I zo SLECHT DAT-IE,
[HETHAAST NIET
KON KAUV'EN
EEN PRESENTJE-
VAN DE KONING 1
HOE VOND
HU MIJN
CADEAU
NIEUWE.
u
TIJDSCHRIFTEN
Veel oplossingen zijn alleen maar
verkoopbaar door gebrek aan betere
oplossingen. Dit soort argumentatie
klinkot ook vaak door in het Vietnam-
debat. In THE NEW REPUBLIC
vraagt Gilbert A. Harrison na
geconstateerd te hebben, dat voor
bestrijding van guerrilla's een immen
se overmacht nodig is zich af:
Waarom komen we niet tot een over
winning, want we hebben toch die
overmacht? Moet de overmacht mis
schien vergroot worden? Dat zou be
tekenen, dat het konflikt niet beperkt
blijft en dat China en misschien zelfs
Rusland erin betrokken raken. Zijn
,,konstruktief alternatief" is een aan
vaarding door de Zuid-Vietnamezen en
Amerikanen van dezelfde strategie als
hun tegenstanders praktizeren. De
Amerikanen vechten nu als bestrijders
van opstandelingen. Ze zouden echter
een opstandelingen-strategie moeten
toepassen. Als de Viet-Cong in Saigon
zou zetelen, was zij eindelijk te identi
ficeren en dus doeltreffend te bestrij
den.
„De gemakkelijkste te identificeren te
genstander is altijd weer de regering,
met haar zichtbare symbolen van autori
teit titels, kaders, bureaucratie. Als de
strijdkrachten van de vrijheid niet langer
meer zouden zetelen in Saigon, maar
daarentegen in de dorpen en de jungle
verbleven, samen met het volk tegen de
regering strijdend, hoe lang zou een Viet-
Cong regime het dan uithouden? Stel u
eens voor wat voor verschil het zou
maken in deze strijd om het hart en de
geest van de mensen, wanneer de tegen
woordige machthebbers in Saigon leiding
gaven aan een ondervoed, onbewapende
zwarte-pyama-guerrilla beweging tegen
Saigon
Een van de tegenwerpingen togen zo'n
opstandelingen-strategie zal wel zijn, dat
menigeen van onze vrienden in Saigon
liever niet in de jungle zou vechten. In
dat geval zouden andere leiders uit hun
rijen naar voren komen. Zou dat
niet zo ,zijn, raakt de vrijheid uitgehon
gerd bij gebrek aan kampioenen ervoor
als is er slechts één nodig op elke 8 a
tien Viet-Cong-strijders dan bleek de
hele zaak ook hopeloos. Sommigen zeg
gen misschien, dat het totaal zinloos is
programma en taktiek (revolutionaire
ontwikkeling, landhervorming, guerrilla)
toe te passen, waarin zoveel gelijkenis is
met die van onze tegenstanders. Deze
kritiek ziet voorbij aan de kern. Waar-
het op aan komt, is niet wat je bent,
maar wie je bent. In Vietnam willen wij
de overwinning voor hen, die niet anti-
Amerikaans zijn en geen agenten van
communistisch China verkiezen te wor
den. ons doel ls vanaf het begin geweest
het succes van de sympathisanten met
Amerika, want van hun welslagen hangt
het af, of China heel Azië inpalmt (om
mee te beginnen)."
de kapitalisten in staat hun uitbuiting in
meer verhulde vorm te bedrijven en de
schijn van welvaart te handhaven voor
een deel van de werkende mensen. Zij
streefden daarbij naar het kweken van
politieke onverschilligheid.
Onder deze omstandigheid moest onze
partij ook oproeien tegen rechtse ontaar-
dingsverschijnselen binnen de internatio
nale communistische beweging, waarop
de imperialisten bij hun agressieve
plannen steeds openlijker en onbe
schaamder speculeren.
Ondanks deze moeilijke en uiterst
gecompliceerde toestand hield de partij
niet alleen stand, maar boekte zij voor
uitgang en versterkte haar verbinding
met de massa. Dit kwam o.m. tot uiting
in de uitslag van drie achtereenvolgende
verkiezingen (voor provinciale staten,
gemeenteraden en Tweede Kamer),
waarbij de partij vooruit ging. In een
aantal Industriële centra van het land
werd belangrijke winst geboekt en in
Amsterdam, het politieke centrum van
ons land. werd 13 procent van de
stemmen behaald. Bij de samenstelling
van de ondernemingsraden in een aantal
bedrijven kwam een versterkt vertrou
wen in de communistische arbeiders als
voorvechters van de dagelijkse belangen
tot uitdrukking."
Het zal de onlangs benoemde rege
ringscommissaris voor het weten
schappelijk onderwijs genoegen doen
uit WESTERMANNS MONATSHEFTE
te vernemen:
„In de Nederlandse stad Maastricht,
vlak bij de Duitse grens, wördt de
stichting van een universiteit voorbereid,
die nauw zal samenwerken met andere
hogescholen in de landen-driehoek, die
van Leuven en Aken."
betalingsverkeer niet kunnen omwisse
len, want dan raakte zij in de gevaarzo
ne van de 25 procent-clausule en verloor
de dollar zijn aureool van leidende
valuta.
Om deze debècle te voorkomen drong
de Amerikaanse minister financiën Hen
ry Fowler tijdens de konferentie van Rio
de Janeiro aan op een kompromis. De
goudleemte moet ten spoedigste door
aanvullende kredieten uit de gemeen
schappelijke kas van het internationale
garantiefonds worden opgevuld. Slechts
met tegenzin schikten de Fransen zich
naar deze wens.
Desondanks heeft Charles de Gaulle,
die slechts aan vier dingen gelooft de
goede God, de Grande Nation, zichzelf
en het goud het eerste doel van zijn
offensief bereikt: na de Verenigde Staten
is Frankrijk thans de grootste goudmo-
gendheid ter wereld."
THE NEW REPUBLIC: weekblad, hoofd
redacteur Gilbert A. Harrison, 1244 19th
street, N.W., Washington.
POLITIEK EN CULTUUR: maandblad
onder leiding van partijbestuur van de
CPN. Uitgave: Pegasus. Leidsestraat 25,
Amsterdam.
WESTERMANNS MONATSHEFTE: uit
gave van Georg Westermann Verlag,
Braunschweig. Chef-redacteur: Hermann
Boekhoff.
rti/iffiii
ADVERTENTIE
Het jongste nummer van POLITIEK
EN CULTUUR geeft bijzonderheden
over het 22e Partijcongres van de CPN
deze week te Amsterdam. O.a. wordt
er een nieuw partijbestuur gekozen.
..Hierbij heeft partijgenoot P. de Groot
F 4 wens te. Tcehnen gégevery in verband
irfèt zijn leeftijd (68) niét langer te
worden belast met functies in de nieuwe
partijleiding. Hij zal in de mate dat hem
dit mogelijk is. werkzaam blijven voor
en ter ondersteuning van het nieuwe
partijbestuur. Het partijbestuur besloot
aan het congres voorstellen te doen,
waardoor de deelname van pgt. De Groot
aan het partijwerk onder 7.0 gunstig
mogelijke omstandigheden zal kunnen
plaats hebben."
„De voortdurende hoogconjunctuur en
\-olledige werkgelegenheid die in de
afgelopen jaren hebben geheerst, stelden
Peter Benedix doet in WESTER
MANNS MONATSHEFTE uitvoerig uit
de doeken, hoe de wereldgoudvoorraad
is verdeeld over de grote naties en
aan welke regels het stuivertje wisse
len gebonden is, wanneer goud de
inzet vormt:
„Bij de stichting van het internationaal
garantiefonds in 1944, waarbij de dollar
Werd verheven tot 's werelds leidende
valuta, namen de Verenigde Staten de
verplichting op zich, buitenlandse dol-
lartegoeden op elk gewenst moment In
goud te vergoeden. Deze garantie werd
door het Franse staatshoofd benut voor
een grote slag. Hij bood de Amerikaanse
staatsbank meerdere milliarden dollars
aan ter omwisseling in goud. Uit Fort
Knox werden 89 goederenwagons met
goudstaven weggevoerd. Onder zware
bewaking liet De Gaulle deze met
vliegtuigen en duikboten naar Frankrijk
brengen. Hij hoopt door deze goudont
trekking op een goede dag de dollar te
ontkrachten.
Volgens wet en internationale overeen
komst moet tenminste 25 procent van dc
circulerende dollarbiljetten door goud
gedekt zijn. De Amerikaanse staatsbank
beschikt echter nog slechts over vrije
goudreserves ter waarde van drie mil
liard dollar! Meer Amerikaanse bankbil
jetten zou zij in het internationale
H
H
X
K
•fl
«aj
«S
N
O
H
H
M
Se»
X
X
M
f»
M
NTS: 18.55 Pipo. 19.00 Journ. NTS: 19.07
In kleur: Schateiland. 19.32 Panoramiek.
NTS: 20.00 Journ. 20.20 Uitz. v. d. PvdA.
20.30 Socutera. 20.35 Soldier in th« rain.
Speelfilm, a.l. 21.55 In kleur: Concert met
repetitie: Berliner Philharmoniker o.l.v.
Rafaël Kubelik. 22.35 Journ. 22.40 Open
baar Kunstbezit.
NTS: 18.55 Pipo. 19.00 Journ. NCRV: 19.03
Vidocq - Vidocq aan het front, TV-feuill.
19.29 Jazzmuz. NTS. 20.00 Journ. NCRV:
20.20 Gevraagd: adviezen bij het sollicite
ren. 21.05 De Jonkvrouw met de kleine
mouwen, korte Nederl. speelfilm. 21.40
Seksualiteit kent geen pensioen, ge
sprekken. 21.55 Act.rubr. NTS: 22.20 Jour
naal.
18.35 Zandmannetje. 19.00 Filmdoc. 19.30
Jeugd zonder grenzen. 19.52 Meded. en
weerber. 20.00 Journ. 20.25 Popuiair-we-
tenschappelijk progr. 21.20 Filmtribune.
23.10 Journaal.
18.55 A voire service, inform, rubriek.
19.25 V. d kleuters. 19.30 TV-film. 20.00
Journ. 20.35 Jaaroverzicht. 21.50 Ravel-
progr. 23.20 Journ.
18.00 Nws. 18.15 Act. 18.2U Uitz. v. d.
VVD. 18.31) Licht ensemble, is.55 Tango-
rumba orkest. 19.30 Nws. 19.35 Moskou's
Filharmonisch orkest. 20.00 Liedjesprogr.
20.30 Vragenvuur. 20.50 ^Vkkoord. 21.30
Ikke. 21.50 Trammelant in Loeren aan de
Hor, radiofeuilleton. 22.15 Country en
Western muziek. 22.30 Nws. 22.40 Act.
22.50 Moderne kamermuz. 23.55 Nieuws.
18.00 veelgevraagde gewijde muziek.
18.30 Nws. 18.45 Act. 19.00 Gastcollege.
16.45 Pianorecital. 20.00 Oude en mod.
muz. 21.30 Wat is er van onze idealen
geworden. 21.50 Franse chansons. 22.05
Spiegel van 22.20 Sextant. 22.30 Nws.
22.40 X, een sprong in het duister. 23.55
Nieuws.
PARIJS, 27 dec. (Reuter) Het
Franse weekblad Le Nouveau Candide
zal in het nieuwe jaar niet meer
verschijnen. Dit besluit is een gevolg
van de stijgende kosten en de dalende
advertentie-inkomsten. Het blad ver
scheen in 1961 voor het eerst en heeft
een oplaag van 125.000.
HERBERT von KARAJAN is de,
door vrijwel alle mensen van het vak
verontwaardigd weersproken mening
toegedaan dat men in onze tijd top-
voorstellingen moet maken van de
meesterwerken der opera-kunst en de
ze, behalve door theatervoorstellingen,
door alle beschikbare middelen der
verbreiding onder de mensen moet
brengen. Het resultaat van dit streven
zagen we gisterenmiddag op het tele
visiescherm via zijn productiemaat
schappij Cosmotel: Carmen, een film
versie onder regie van Kurt Wilhelm
en gefotografeerd onder leiding van
Ernst Wild. Door deze film, zo vertel
de de inleider tot de uitzending, zien
meer mensen Carmen dan alle publie-
ken sedert de oer-première (1875) van
het kasstuk aller operatheaters bij
elkaar. Wat praten we dan nog?
Een topproduktie is het, niet Frans-
droog en hoog theatraal, maar Duits
en dramatisch-geladen. In het hoogge
bergte der volmaaktheid kan men
erover twisten of de ene top de
voorkeur verdient boven de andere.
Maar hier stond nu maestro Karajan
met een tot in het laatste detail op zijn
visie afgestemde opvoering in de be
zetting van zijn Salzburger productie,
de Wiener Philharmoniker, het koor
van de Weense Staatsopera en de
solisten van de authentieke opvoering.
En dit geheel dan getransponeerd in
een bewonderenswaardige film-foto
grafische taal, die in de loop der jaren
zelfs de lange rustpunten der lyrische
uitweidingen, de aria's en de koren
heeft geleerd te overwinnen in drama
tisch bewogen beeldritmen en een
minutieuze bespieding van gezichten,
houdingen, beweging ep handelspel.
Men betrapte zich er menigmaal op
ademloos geworden te zijn. - Door het
samenvallen in het zien- en het
hoorbare.
VAN DEZE INSTELLING uit onder
ging men het werk. Het is onmogelijk
een muziekwerk, laat staan een opera
te ondergaan van de noten uit; we
ondergaan muziek en theater altijd via
een uitvoering, in dit geval via een
filmische conceptie. Zo gezien en ge
hoord is deze Carmen van Grace
Bumbry een openbaring geworden, en
dit omvat dan gelijkelijk haar zang en
haar mimisch vermogen, dat haar
stempelt tot een der grote actrices
van het wereldtheater. Wat een erva
ring om het wonderlijke gamma van
kiank, dat zij zingend produceert ge-
attrappeerd te zien door het plastisch
beeldende vermogen van deze vrouw,
haar veranderende gelaatsuitdrukkin
gen, het spel van haar handen men
moet zien hoe dat gefotografeerd is in
de kaartscène de standen van haar
soepele lichaam, de theater-presentie
die zij manifesteert, haar oogopslag,
inderdaad de verrukking oog in oog
te staan met een actrice, die Carmen
18.00 Journaal. (Regiona?! progr. NDR:
18.05 Act. 18.10 Sportprogr. 18.53 Zand
mannetje. 19.00 Act. 1926 Kleur: Portret
v. een danseres. 19.59 Progr.-overz. WDR:
33.05 Nws. uit Nordrhein-Westfalen. 18.10
Kleur: Novellen auS aller Welt. 18.25.Hier
und Heute. 18.50 Goedenavond. 19.00 Hier
und Heute 19.10 In kleur: Die Tuareg; TV-
serie. 19.40 In kleur: Von der Eifel bis
zum Weserbergland. rep. 19.45 In kleur:
Weekoverz.). 20.00 Journ. 20.15 Kleur:
Willkommen in Amerika rep. 21.00 Gros
ser Mann was nun? familiegeschiede
nis. 22.50 Der Weg nach Grenoble (1), rep.
kunstschaatsen.
18.20 Die Drehschreibe. 18.55 Detektiv
Cliff Dexter, detective. 19.27 Weerber.
19.30 Nws. en act. 20.00 Der Tod lauft
hinterher, TV-serie, afl. 1. Aansl.: Nws.
21.15 Liederen en chansons. 21.45 Pferde,
Opern, Generale, reportage. 22.15 Nws.
22.25 Horst Caspar - Schauspieler ohne
Maske.
16.30 Tiny, kinderfeuill. 16.35 Tiener-
klanken. 17.00 Japanse film v. d. jeugd.
17.30 Nws. 17.33 Jeugduitzending.
10.00 Nws. 10.05 Journaal. 10.20 Sport-
spiegel. 10.50 In Staatsgeschaften nach
TIggidan, rep. 11.35 Die Drehscheibe. 12.00
Act.kroniek. 16.40 Journ. 16.45 V. d.
kinderen: Ein Madchen in der Fussball-
elf, Tsjechische kinderfilm. 17.45 Voor de
kinderen: Ottilie und die 1580 Kleckse,
film.
18.00 Nieuws. 18.03 Voor de soldaten.
18.30 Lekenmoraal en -filosofie. 18.50
Sportkroniek. 18.57 Taaiwenken. 19.00
Nws. en radiokron. 19.40 Lichte muz. 20.00
Operettemuz. 21.15 Lichte muziek. 21.50
Adviezen.
7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn. 7.20 Lichte
gt .muz. 7.55 Deze dag 8.00 Nws. 8.10
Radiojourn. 8.20 Lichte gr. muz. (8.30 De
groenteman. 8.50 Morgenwijding. 9.00
Mod. ork.muz. 9.35 Waterstanden. 9.40
Mod. muziek. 10.00 V. d. kleuters. 10.10
Arbeidsvit. 11.00 Nws. 11.55 Beursber. 12.00
Pianorecital. 12.27 Land- en tuinbouw.
12.30 Mod. platteland. 12.35 Toppers van
toen. 13.00 Nws. 13.10 Radiojourn. 13.30
Strijkkwartet. 14.05 Koorzang. 14.25 Lite
rair klankbeeld. 15.00 v. d. zieken. 16.00
Nws. 16.05 Ik hoor, ik hoor wat U niet
hoort, lezing met gr.platen. 16.35 Mod.
muziek. 17.00 V. d. jeugd.
7.00 Nws. 7.10 Het levende woord. 7.15
Badinërie. (7.30 Nws. 7.32 Act. 7.55 Over
weging. 8.00 Nws.) 8.30 Nws. 8.32 Voor de
huisvrouw 9.58 Marlctber. v. schippers.
10.00 Wat heeft dat kind? 10.20 Vocaal
instrumentaal. 10.00 Nws. 11.02 V. d.
zieken. 12.00 Liedjes uit Friesland. 12.27
Land en tuinb. 12.30 Nws. 12.40 Act. 12.50
Oudejaarsdienst. 13.10 Variant. 13.30 Over
de band. 14:25 Nederl. strijkkwartet. 15.00
Godsd. uitz. 15.30 Banden met het verle
den. 15.45 Spel. 16.00 Nws. 16.02 Nickel
odeon. 16.50 Spelen met taal. 17.00 Mod.
er. klass. muziek. 17.45 Sportactualiteiten.
9.00 Nws. 9.02 V. d. zieken. 9.30 Lichte
instr. muziek. 10.0 Nws. 10.02 Lichte
platen. (11.00 Nws). 12.00 Nws. 12.02
Platenkeus 13.00 Nws. 13.02 Act. 12.07
Knalmuziek. 14.00 Nws. 14.02 Netty Ro-
stnfeld. 15.00 Nws. 15.02 Where the action
is 16.00 Nws. 16.02 lORRRrrrrr. 17.00 Nws.
17 02 Act. 17.07 Verzoekplaten.
12.00 Nws. 12.03 Lichte muziek. 12.40
Weerber. Progr.overz. en SOS-ber. v.
schippers. 12.48 Lichte muz. 12.55 Buitenl.
persoverz. 13.00 Nws. en beursber. 13.2C
Tafelmuz. 14.00 Nws. 14.03 Casinoconcert.
15.00 Nws. 15.03 Liedjesprogr 15.30 Lichte
muz. 16.00 Nws. 16.03 Beursber. 16.09 Hand
In hand met Nederland. 17.00 Nws. 17.15
Lichte orgelmuziek. 17.30 Koorzang.
voordraagt in haar wezenlijke ervarin
gen.
Hoe wijs was het van de camera-
regie zo weinig mogelijk speeltechni-
sche details te zoeken bij haar tegen
speler, Don José van Jon Vickers, die
tegen dit dramatische talent niet is
opgewassen, maar wel werd door zijn
magistrale zangvermogen, waarmee
hij althans alles kan hoorbaar maken
wat hij slechts in schematische omtrek
voor het oog kan realiseren. Daar
naast een als type vertederende, even
zeer weelderig als kernrijk van klank
gezongen Micaëla van Mirella Freni.
en heel de rest naar die maatstaf
afgestemd.
ADVERTENTIE
KOOK
VOOR HET EERST in de geschie
denis van de Nederlandse televisie
kon men een (langgerekt) Kerstpro
gramma gedeeltelijk in kleuren on
dergaan. De vooralsnog stihaarse
bezitters van een aangepast toestel
zullen hun weelde in de meest wisse
lende stemmingen hebben onder
gaan. Op de avond voor Kerstmis
zagen zij een directe kleurenrepor-
tage van een protestantse Kerst
nachtdienst uit Laren. Zij was wat
betreft de coloristische kwaliteiten
de meest teleurstellende. Hoe goed
ik mijn toestel ook afstemde, de
dwars door alles heen waarneemba
re gele kleurvagèn ontsierden het
totaalbeeld - op zich toch al niet van
te grote kwaliteit - in hoge mate.
Heel anders lag het met een pro
gramma van Kerstliederen, dat de
NTS in de namiddag van de Eerste
Kerstdag bracht en dat helemaal op
de kleur was gericht. Zo zeer dat zij
de aandacht afleidde van wat er
gebeurde. De decors waarin onder
meer Cecile Moerdijk, het Haagse Ma-
trozenkoor en The Shepherds moesten
zingen, waren van de meest bizarre
aard - het concert speelde zich zelfs
af in een vliegtuigfabriek - maar altijd
zo dat de meest uiteenlopende tinten
moesten worden geregistreerd. Dat
lukte de ene keer beter dan de andere.
De buitenopnamen van de oorlogstafe
relen waren van een afgrijselijk groen.
Merkwaardigerwijze waren vooral de
kleuren van de vertoonde schilderijen
(een hachelijke zaak op het eerste
gezicht) voortreffelijk. Maar erg on
rustig was het programma met deze
kleur om de kleur wel.
's Avonds een Duitse produktie: een
opvoering van het ballet De Notenkra
ker op muziek van Tschaikowsky na
tuurlijk en met medewerkers van
onder meer het New Yorks City Bal
let. Er werd schitterend gedanst
Maar de kleuren waren uitgevoerd in
fondantachtige tinten, die het geheel
een snoepgoedallure meegaven. Maar
op de middag van de Tweede Kerst
dag kwam dan de openbaring: Car
men in de uitvoering onder leiding van
Herbert von Karajan in een televisie
registratie van de Oostenrijkse televi
sie. Hier waren de kleuren niet alleen
uitstekend, maar de technische men
sen onder leiding van Kurt Wilhelm
hebben ze ook op een hoogst geraffi
neerde manier toegepast. Dit was
volstrekt nieuwe televisie.
Er zit aan een kleurentoestel een
knop, die een mens in de gelegenheid
stelt op zwart-wit over te schakelen.
Ik heb er tijdens deze Carmen een
paar maal gebruik van gemaakt. En
ondervond op een drastische, bijna
schokkende manier wat ik miste. De
kleur had, en deze ervaring had ik
voor de eerste maal, werkelijk een
beslissende functie. Er waren gedeel
ten in deze opera-opvoering - het ballet
in de tweede acte en de scène van de
kaartlegsters in III - die louter door
toevoeging van kleur bij de kijkers iets
van vervoering teweeg brachten. Maar
zelfs van de door Von Karajan gediri
geerde ouverture en tussenspelen had
Kurt Wilhelm met getemperde beelden
iets heel bijzonders gemaakt. Een
meesterlijke prestatie. Men heeft de
afgelopen vier dagen de kleurentelevi
sie in een scala van mogelijkheden
kunnen meemaken. Ik meen enkele
voorlopige conclusies te kunnen trek
ken. Kleurenfilmpjes (als Schatei
land, Dubbelspion) die toch al niet te
best van kleur zijn worden er natuur
lijk via de televisie niet beter op. Met
de uitzending van directe reportages
in kleur verkeert men kennelijk nog in
het experimentele stadium. Speciaal
gemaakte eigen produkties zijn zeer
ongelijk van kwaliteit, maar na Car
men kan ik nu reeds vaststellen dat de
kleurentelevisie een aanwinst is van
essentiële betekenis. Tenslotte: Wie de
eis stelt van natuurlijke kleuren stelt
een onredelijke eis. geen enkele kleur
buiten die van de pure natuur is
natuurlijk, maar zij kan daarom nog
wel fraai zijn en vooral een functie
hebben.
nittf
jes", om een soort musical.
klopte geen bliksem van. Wel we M
het stuk veel gezongen, zoveel t
dat ik tenslotte de neiging had
neiging
schieten op iedereen die nog
smartlap aan zou heffen. Maar j
enige historische beschrijving kf,;-
weinig terecht en van de lichte J
caltoets in het geheel niets. Het
wel een mammoetproduktie. Het dj
tal deelneemsters en deelnemers J
nauwelijks te tellen, maar dan jj
iedereen die in het verleden ooit j.
volks heeft gedaan, deed eraan 1" jl
Het wemelde van de Stiefbenen,
taxi-chauffeurs en. de Jannen-alleiu
nen. Ook de zogenaamde rake tyP^Lj
gen waren niet van de lucht. Men t"
er bijna in tenohder.
Het stuk heet bewerkt te zijn
het boek van Israël Querido, dy.é
V
met diens gespierde realisme heeft
weinig uitstaande; wel met het
romantisch-folklorisme van het B°3S(<
riaanse volkstoneel. Als zodanig P
het
UIT DE REST van vier dagen
televisieprogramma's doe ik een klei
ne greep. Natuurlijk herinner ik me
met genoegen „Tien Toon." maar
zaterdagavond is toch wel lang gele
den. Op Kerstavond was er een aan
grijpende documentaire van KRO en
IKOR over het vluchtelingenvraagstuk
in het Midden-Oosten. Zij was gemaakt
door Alexander Leffelaar en Dick
Visser. Scherpe waarnemers' die het
verschrikkelijk lijden van de Palestijn
se verdrevenen in een heldere beel
dentaal en.via goede vraaggesprekken
hadden vastgelegd. Maar men begon
niet al te opgewekt aan de Kerstnacht.
De Notenkraker-in-kleuren verplichtte j
De Eerste Kerstdag was een vrij
tamme televisie-aangelegenheid. De
Notenkraker-in-kleuren verplichtte mij
de hele avond op Nederland II te
blijven. Wat betekende dat ik de
onbeduidende Victor Torriani met on
der andere de onvermijdelijke zusters
Kessler, die bij het weerzien steeds
magerder blijken te zijn geworden,
maar onverminderd synchroon blijven
dansen en zingen, tegenkwam.
Gisteravond een nieuwe aflevering
van ,,Ja zusier, nee zuster." Een
nieuw sue ces natuurlijk. Annie M. G.
Schmidt is nu eenmaal onuitputtelijk
waar het gaat om poëtische, humoris
tische vondsten en haar ouwe opa is
en blijft een unieke figuur. Vanwege
de Kerst liet zij twee beschermengel-
tjes op hem passen. Via de Forsyte
Sage vielen wij midden in De Jordaan.
Een moeilijk te verwerken geestelijke
klimaatswisseling. De omroepster
deelde, mee dat het zou gaan ,,om de1
geschiedenis van de Jordaan in lied-
bepaald niet op een avond (f
deze, waarop het vaststaat dat de yi
familie meekijkt. Ik weet wel dat f
niet altijd Kerstgroen en rode nn$i<
kunnen zijn, maar het andere uite ci'
van morbide, reële verkrachting3
nes, echte bras- en aansluitende y
partijen (alleen de vechtpartijen ti'
ren van een duidelijke, amateuP/
sche mep) kan ook nimmer de be ji
ling wezen. John van de Rest ha" ;J
regie. Men moet toegeven dat
behendig te werk ging in massa* p;
nes, wat goed uitkwam want er
in deze Jordaan ook veel m3®,/
gehost. Maar zelfs hij kon niet ve eif
deren dat de zaak tenslotte in ^ef
lachwekkende meligheid stierf. Ik j e
denk hem er zelfs vaji, dat hij k® i'
om gedaan heeft en een provocer J
parodie op het melodrama voor JU
.it - WetJr
heeft gehad. Wat hij moet
Maar nooit op Tweede Kerstdag-
dien had ik nog gelegenheid een Lf
stuk van de Unicef-show van de
se televisie mee te nemen op N'e A
land I: het optreden van Victor B° 5»
een geniale clown. En dat kon me jt'
wijze van nightcap dan wel even
bruiken.
MAGISCHE VIERKANTEN
ADVERTENTIE
1
2
3
4
9
10
11
2
10
3
11
4
12
5
6
7
8
13
14
15
6
14
7
15
8
16
Horizontaal:
1. soort hagedis; 2. hoogtepunt- J
tal; 3. bloedvat, persoonlijk vrLeFe
een beroep; 5, voorzetsel, in
riam, lidwoord; 6. babbelen; 7" 6yr.
vang vastentijd, Europeaan; 8- rèV
bool ruthenium, leider Russische
lutie; 9. deel van de week,
klinker; 10. zangstuk, hagen1® e
dier; 11. .kloosterzuster, metalen
ken.
Verticaal: \)e
1. schedeihuid, stad in Jordanië* ^oe\
reids, p-t-o-n; 3. inhoudsmaat, 3
pijp; 4. water in Noord-B1^3
dampbad; 5. sterk touw; 6. vaS
de waarheid, meer (It.); 7. en rt,
ving, doen; 8. de dato, houtsoorjn»
wicht; 9. studie van rasverbe
10. dooreenmengen, soort BaSYrfl#"<f,
OPLOSSING VAN 22 DECEM*,
1. bank. 2. aker. 3. Nero. 4. kr st
zout. 6. olie. 7. uier. 8. term-
10. trio. 11. Eire. 12. loet. 13. cV
vete. 15. eter. 16. nerf.
I
