Griekse amnestie
een wassen neus
Verklaring van trouw vereist
Stijging welvaart
zal discriminatie
negers opheffen
y
Het leven van
Seyss-lnquart
Eerste algemene
audiëntie paus
Prof. Barnard
man van het jaar
Mill Hill
Mijn strop is gedraaid van Hollandse hennep
AKKOORD KONSTANTIJN BLIJFT UIT
55 ct
Qui
ckÜP
ZUID AFRIKA AN SE BISSCHOP
Goddelijk Woord
Ongesch. Karmelieten
Jezuïeten
Marianhill
Maristen
Oblaten Francisc. v. Sales
Conventuëlen
Franciscanen
Kapucijnen
Passionisten
Salesianen Don Bosco
Missionarissen v. Scheut
Witte Paters
Assumptionisten
Benedictijnen
Cisterciënsers
Afrikaanse Missiën
Allerheiligst Sacrament
GANG NAAR DE GALG
ELF URNEN MET AS
DE TIJD
DONDERDAG 28 DECEMBER 196?
NA HERSTEL ZIEKTE
„Een mens drinkt Jan-Up,
Piet-Upof Klaas-Up"
Wat maakt 't uit Er is toch prak
tisch geen verschil. Je zou wel gek
zijn, als je een cent meer uitgaf, dan
nodig is. Neem Quick Up. Voor mij
een bésteup-drank. Misschien zelfs
nog iets beter dan elke andere up.
En dan een héle fles voor vijfen
vijftig-cent!
't is goed. Ko drinkt 't.
Egmond—Binnen
Slangenburg-Doetinchem
Oosferhouf
Zunderf
Tilburg
Liesbosch
Diepenveen
Uit H. J. Neumans biografie van Arthur
Seyss-lnquart verschenen als Ambo-
boek vandaag de arrestatie van de
„Alva van de tweede wereldoorlog".
EINDE
ADVERTENTIE
ATHENE, 28 dec. (AFP, DP A)
Alles wijst er op, dat koning Kon-
stantijn en de militaire machtheb
bers in de Griekse hoofdstad niet
tot een akkoord kunnen komen
over een terugkeer van de Griekse
vorst. De koning komt niet voor in
het programma voor de offciële
nieuwjaarsrecepties. Onderkoning
George Zoitakis zal de nieuwjaars
wensen van de buitenlandse diplo
maten en de hoge Griekse ambte
naren in ontvangst nemen. De re
gering heeft bovendien een statuut
uitgevaardigd voor het „Huis van
de onderkoning", dat voorziet in
een eigen hofhouding voor Zoita
kis.
De met veel ophef aangekondigde
kerstamnestie blijkt van slechts zo
beperkte omvang te zijn, zovele uit
zonderingen te bevatten, dat van een
wassen neus kan worden gesproken.
Het decreet voor de kerstamnestie is
eerst thans gepubliceerd. Er blijkt
duidelijk uit, dat de regering hele
maal niet van plan is geweest de
2600 politieke gevangenen op de
eilanden Jaros en Leros vrij te laten
zonder dat ze eerst een verklaring
van trouw zouden hebben getekend.
Evenmin kunnen de veroordeelden
uit de grote processen voor de bij
zondere militaire tribunalen op vrij-
iai.ng rekenen.
Buitenlandse waarnemers dringen
aan op inachtneming van voorzich
tigheid bij beoordeling van berichten
over een spoedige terugkeer van
Konstantijn, in verband met het
bezoek van 's konings kamerheer
Papagos aan Athene. Premier Papa-
dopoelos en zijn plaatsvervanger,
minister van binnenlanfse zaken Pa-
takos, zijn voor een bezoek van enige
dagen naar het noorden des lands
vertrokken, waar Konstantijn op 13
december zijn mislukte staatsgreep
uitvoerde.
(Van onze correspondent)
ROME, 28 dec. - Voor het eerst na
zijn ziekte heeft de paus enkele dui
zenden gelovigen in algemene audiën
tie ontvangen, nog niet in de Sint
Pieter zoals dit anders iedere woens
dagochtend gebeurt, maar in de Zaal
van de Zegeningen.
De paus begon met een verklaring
over de bedoeling van deze audiënties:
vroeger, voor het Concilie, beoogden
de ontvangsten slechts betuigingen
van eerbied en verering. Nu is het een
ander onderwerp, dat deze audiënties
bepaalt: de zending van de leek in de
kerkelijke gemeenschap. Door het
Concilie werd de leer van het volk
Gods en de rol van de leek nader en
dieper uitgewerkt. Daarom ligt in de
audiënties van vandaag centraal de
vraag aan de bezoekers: wat doet gij
in de Kerk en voor de Kerk?
Er zijn nieuwe adhesiebetuigingen
voor het pauselijke voorstel betreffen
de de viering van de vredesdag in het
Vaticaan binnengekomen.
Wat betreft de amnestieregeling,
blijkt uit het decreet dat deze geldt
voor:
Personen, rechtstreeks betrokken
bij het militaire „Aspida"-komplot,
wie samenzwering tot hoogverraad
en samenzwering tot uitvoering van
een opstand ten laste wordt gelegd;
Voor misdrijven die indirect ver
band houden met het Aspida-proces
(meineed, belediging van de rechter
lijke macht).
Voor personen die terecht moesten
staan in verband met het „plan Eli-
kon", wat ten doel zou hebben gehad
de sleutelposities in het leger door
personen die de regering-Papandreou
goedgunstig gezind waren;
Kwijtschelding van straffen, opge
legd na de staatsgreep van 21 april,
wegens beleding van de koning en
staatsinstellingen, aanzetting tot on
gehoorzaamheid, verspreiding van
valse berichten en niet opvolging van
militaire bevelen;
Kwijtschelding van straffen, opge
legd aan leden van de strijdkrachten
in verband met de mislukte contra-
coup van koning Konstantijn van 13
december.
Familiefles
J tijdelijk
2 bij 2 flessen
10 ct voordeel
1
DURBAN, 28 dec. (.KNP) Binnen
tien jaar verwdcht aartsbisschop Hur
ley van Durban de definitieve botsing
tussen de Zuidafrikaanse blanken over
de rassendiscriminatie. En deze bot
sing zal niet veroorzaakt worden door
de tegenstanders, die uitgaan van
christelijke naastenliefde of welke
ideologie ook, maar door de groeiende
welvaart.
De Zuidafrikaanse aartsbisschop,
een felle bestrijder van de rassendis
criminatie zegt dit in een vraagge
sprek met het Duitse Missions-Maga-
zin. Hij is de mening toegedaan, dat
de Zuidafrikaanse blanken, die deze
welvaart willen behouden en laten
toenemen, op puur economische mo
tieven genoodzaakt zullen zijn hun
houding tegenover de gekleurde bevol
king te herzien. Het zal daarom niet
de christelijke naastenliefde zijn, die
deze revolutie in Zuid-Afrika veroor
zaakt, maar de welvaart.
Apartheid en economische' ontwikke
ling gaan volgens de aartsbisschop
niet samen, maar zijn zelfs eikaars
tegenpolen. De werkelijke botsing zal
volgens hem plaatsvinden tussen de
fanatieke verdedigers van de rassen
discriminatie en de economen. En dit
zal ertoe leiden, dat de blanken gelei
delijk ertoe overgaan hun gekleurde
landgenoten te erkennen, hun grotere
economische voordelen te geven en
hen meer dan tot dusver in het
nationale leven te laten deelnemen.
Aanvankelijk was de aartsbisschop
van mening dat het vrij gemakkelijk
zou zijn om de Zuidafrikaanse blanken
tot andere gedachten te brengen over
hun gekleurde landgenoten. De erva
ring heeft hem echter geleerd, dat
deze opvatting een vergissing was.
Een rationele benadering vanuit het
christendom of welke ideologie ook
is niet voldoende, omdat de rassendis
criminatie voor een belangrijk deel
berust op emotionele motivering.
Juist die emotionaliteit is diep ge
worteld en moeilijk te bestrijden. Toch
meent de aartsbisschop optimistisch te
mogen zijn, omdat de algemene wens
naar groeiende welvaart de Zuidafri
kaanse blanken zal dwingen tot een
andere houding.
ROME, 28 dec. De Zuidafrikaanse
chirurg prof. Chris Barnard, die de
eerste harttransplantatie bij een mens
heeft verricht, is bij een opinie-onder
zoek onder een aantal Europese jour
nalisten tot man van het jaar 1967
uitgixoepen. Bij het onderzoek, dat
door een Italiaans weekblad Is onder
nomen, kreeg Barnard 180 van de 350
stemmen.
PRIESTERFEESTEN IN 1968
REGULIERE GEESTELIJKEN
25 jaar priester, 8 aug.: drs. Jac. Buijs,
rector missiehuis Teteringen; drs. P. Poy-
er, missiehuis Deurne; drs. Ant. Verheyen.
missiehuis Derune; J. Tersteeg, rector
missiehuis Soesterberg; Th. Lucas, rector
College Overijse, België; Fr. v. d. Beke-
rom. kap. Liessel (N.Br.); J. Sleumer, H. G.
College, Le Aguna, Philippijnen; J. Rut
gers, Sanchez Mira, Cagayan, Philippijnen;
Alex Aarts, Wangka. Flores, Indonesia;
Herm. Kok, Ende, Flores, Indonesia; Ant.
Köhlmann, seminarie Tota-Belu, Flores,
Indonesia; M. Timmermans, Halilulik, Ti-
mor, Indonesia.
25 jaar geprofest, 28 aug.: Brocardus
Verheijen.
50 jaar priester, 25 aug.: V. Beukers.
Nijmegen; N. Four. Nijmegen.
40 jaar priester, 15 aug.: j. Burgers,
Djakarta, P. v. Gestel, Rome, P. Kiene,
Nijmegen, B. Vroom, Utrecht.
25 jaar priester, 19 aug.: F. Bijloos,
Rotterdam; R. v. Essen, Amsterdam; J.
Hanekamp, Leidschendam; J. Moerdijk,
Maastricht; L. Paulussen, Rome; L. Son-
daal, Den Haag; P. Visser, Heeze: J. v.
Waijenburg, Jogjakarta; w. Wittenaar,
Hannover-Linden (Did.).
60 jaar Jezuiet, 26 sept.: A. Bergefurt,
Nijmegen; P. Heymeijer. Wenen (O.).
50 jaar Jezuiet, 26 sept.J. Burgers,
Djakarta; J. Ex, Maastricht; J. Heintjes,
Nijmegen: M. Kimman, Maastricht; J.
Simons, Aalst; M. v. Veghel, Hansweert.
40 jaar Jezuiet, 7 sept; Cl. Beukers,
Amsterdam; p. Bonke, Ungaran. Indon.; J.
Fruijter, Den Haag; W. Herr. Spaubeek: J.
Hommels, Den Haag; J. v. Leengoed.
Heeze; A. v. Leeuwen. Nijmegen: H. Loeff
(Jogjakarta; L. v. Nieuwenhoven, Nijme
gen; J. Nieuwhof, Nijmegen; Th. v. Peper
straten, Nijmegen; J. Remmerswaal. Schu-
lenburg (L.Dld.); W. Staalenhoef, Sehie-
dam-Groenorod; C. Strater. Maastricht; F.
Theunissen. Den Haag; O. Verdier. Amba-
rawa, Iindon.; J. Witte, Rome; A. Wolf,
Den Haag.
25 jaar priester, 25 juli; J. M. Peeters.
40 jaar priester, 25 febr.: A. Brugmans,
Den Haag.
25 jaar priester, 19 Sept.: G. Spaay,
Groenlo.
50 jaar priester, 25 Juli: Frans v. d.
Made, oud-missionaris v. Kongo, Missiehuis
Vrijland, Oosterbeek.
40 jaar priester, 15 juli: B. Heyboer, oud
missionaris v. Kongo, Missiehuis Roosen
daal; J. Relné. missionaris in Tororo,
Oeganda; W. Wagenaar. missionaris in
Kuching, Serawak.
24 jaar priester, 11 juli: F. Boeken,
Haelenj. Boekraad, direct. Missiehuis,
Hoorn; J. Meeuwis, missionaris ln Kisumu,
Kenya: J. v. d. Putten, missionaris Kusi-
rau, Kenya: J. Rekelhof, missionaris in
Buea, Kameroen; F. Terpstra, missionaris
in Kuching, Serawak; M. Verheyen. mis
sionaris in Hyderabad, India: F. de
Vrught, missionaris Basankusu, Kongo; G.
Willems, Den Bosch; J. Zegtwaart, missio
naris Basankusu, Kongo.
25 jaar geprofest: 18 febr.: W. A.
Merteng; F. de Wit.
25 jaar priester, 25 juli: Tarcisius Pompe,
mag. aalm. KL, Suriname.
25 jaar geprofest. 4 okt.: Lambertus
Breuer, Kitwe, Zambia; Plechelmus Hoo-
geveen, Urmond; Amandus Bunck, Rome;
Anselmus Schrijen, Urmond.
60 Jaar priester. 29 maart: Arnoldus
Smitz, Gouda; Cornelius Romein. Maas
tricht.
50 jaar priester, 10 mrt.: Autbertus v.
Hacht, Mege; Theofried Wassenaar, Lei
den; Serenus Teernstra, Katwijk.
25 jaar priester, 4 april: Willibrord Evers,
Euskirchen (Did)Andreas Ophem, Am
sterdam; Hyacinth Verbij, Wageningen;
Gregorius v. d. Ven, De Bilt; Paclficus v.
d. Berg, Pakistan; Lucldius v. d. Vat, Den
Haag; Berno v. Tol, Woerden; Remiglus
Dieteren, Maastricht; Livinus Schuwer,
Pittsburg (USA); Patritius Verkleij, Pakis
tan; Gijsbertus Huinink, Heerlen; Urbanus
v. Gemert, Blijerheide; Victorius Lenders,
Bieijerheide; Vincentius Roumen, Weert;
Lucius de Haan, Haarlem; Lambertus
Bisschop, Irian Barat: Evodius Goes,
Woerden: Suitbertus v. Mil, Heerlen; Cor
nelius Bakker, Maastricht; Wulfran de
Goede. Zaltbommel; Norbert Prinsenberg,
Leiden; Josue Sterk, Pakistan; Marcellus
Stevens, Irian Barat; Callistus de Haas,
Heerlen; willibald Timmermans, Venray;
Nicolaas v. Bohemen, Utrecht; Alexander
Jacobs, Pakistan; Silvester Dlas; India;
Arthur Bredero, Wageningen; Wilhad
Hertman, Bergen (Noorwegen); Lucas
Brinkhoff, Nijmegen; Amadeus Hermans,
Kerkdriel; Gulielmus Helsloot, Conrado
Goumans, Simeon Putman en Roberto
Geusen, Brazilië.
60-jarig kloosterfeest, 7 sept.: Zachaeus
Simons, Heerlen; Fidentius v. d. Borne,
Katwijk a. d. Rijn; Seraphinus Lunter,
Taquary (Brazilië).
50-jarig kloosterfeest, 7 sept.: Andreas v.
Houdt, Den Haag; Fructuosus Goedhart,
Stoutenburgh; Engelbertus Engels. Lo-
chem; Nicolaas Lohuis, Rotterdam; Seve-
rus Peeters, Katwijk a. d. Rijn; Rufinus
Peters, Sao Joao del-Rei, Brazilië.
25-jarig kloosterfeest, 7 sept.: Faustlnus
Vrijmoed, Woerden; Leopold Moonen, Am
sterdam; Maurus de Haas, Wijchen; Victor
Kersten, Pakistan; Baptist v. d. Sande,
India; Wunibald Woike, Kerkrade; Arca-
dius v. Maanen, Irian Barat; Berthold de
Lahaye, Wenen; Flavius Haes, Pakistan
Aufried Stokman, Pakistan; Everard Wie-
gers, Den Helder; Gervasius Janssen, Pa
kistan; Victorinus Peters, Irian Barat; Bert-
win Bootsma, Leiden; Edwin Gordijn,
Heerlen; Euphronius Sombroek, Maas
tricht; Creseentius v. Baarle, Gouda; Eph-
rem v. Eijl, Venray; Amatus Rozestraten,
Brazilië; Julianus Coenen, Irian Barat;
Rogerius Douma, Amsterdam; Arnulf
Camps, Nijmegen; Benitius Kruidenberg,
Boekei; Didymus Vergeer, Gouda; Archan-
gelus de Wit, Woerden; Maximinus v. d.
Schoot, Heerlen.
65 jaar priester, 19 dec.: mgr. Mathias
Brans. Tilburg.
60 jaar priester, 19 dec.: Andreas Kivits,
Grave.
50 jaar priester, 25 mei: Hildebrand Ver
hoeven, Handel.
25 jaar priester, 4 aug.: Getulius de Kort,
Oosterhout; Hyginus 't Hoen, rector Rot
terdam; Venantius de Leeuw, Tilburg;
Hieronymus de Jong, Amsterdam: Michael
Copier, 's Hertogenbosch; Gerontius Loo-
nen, provinciaal 's Hertogenbosch; Pater-
nus v. Litsenburg, Pematang Siantar (In-
don.); Aurelianus Raessens, Oosterhout;
Anthymus Bosdrlesz, Stetten a.k.m.
(Duitsl.).
70-jarig kloosterfeest. 3 okt..: Salesius
Fleerkortte. Damme/Old. (Duitsl.); Rumol-
dus v. Gils, Tilburg.
65-jarig kloosterfeest, 20 sept.: Engel-
mundus Verhoeven, Grave; 24 mei: Tibur-
tius Verstappen. Handel.
60-jarig kloosterfeest, 25 april: Flrmus
Pennings, Tilburg; 25 juli: Joannes-Jose-
phus Kivits, Grave; 4 okt.: Willibaldus
Henselmans, Handel.
50 jarig kloosterfeest. 16 sept.: Baptista
Freericks, Ottenhofen (Duits.Dalmatius
Perquin, Waltbreltbach (Duitsl.); Severus
Haver, Helmond; Augustus Boddeke, Gra
ve; Regalatus Tünnissen, Rotterdam; Elias
Langendam, Pontianak (Indon.); Vigilius
Vermeulen, Eindhoven; Concordius v. d.
Pol, Nijmegen; Gerlacus Schummer, 's Her
togenbosch; 11 jan.: Athanasius Caspers,
Handel; Gualbertus Smits. Handel; 9 mei:
Iiluminatus v. d. Meer, Rotterdam.
25-jarig kloosterfeest, 30 aug.: Firminus
Tjong Hie Kwee, Pemangkat (Indon.);
Amandus Kersten, 's HertogenboschSte-
phanus Krol, Medan (Indon.): Barnabas v.
d. Brule, Sluiskil; Idesbaldus Domen,
Pematang Siantar (Indon.); Asterius v
Reen, Pallpi (Indon.);- Godehardus Lie-
breks, Pematang Siantar (Indon.); Secun
dus v. Donzel, Pontianak (Indon.); Michel-
angelus Gleben, 's HertogenboschServus
Gieben, Rome; Melchiades Vriens, Rome;
14 juli: Respicius Wilms, Oosterhout; Aqui-
linus v. Unen, Tilburg.
75 jaar geprofest, 23 oktober: Clemens
Fleischeuer.
65 jaar geprofest, 22 no v.: Ferdinand
Thijssen.
50 jaar priester, 28 april: Albertus Pex.
25 jaar priester, 30 mei: Xaverius Jans
sen; Wilfried Verheggen; Anselmus Hot
terbeekx; Aloysius Musters.
25 jaar geprofest, io sept.: Justinus
Zwanenburg.
25 jaar priester, 11 juli: H. v. Elssen,
Tournay (België); B. v. Hagens, Rome.
25 jaar geprofest, 16 aug.: G. Asma.
AsselC. Goorts, Den Haag; J. Huysdens,
Nijmegen; L. Huysdens, Bahia Blanca
(Argentinië); G. Kerklaan, Hongkong; T.
Kool, 's Heerenberg; J. v. Lochem, Leus
den; J. Nelissen, Rijswijk; H. v. Reenen,
Rijswijk; A. Riemslag, Hongkong; J.
Schobben, 's-Heerenberg; J. ter Schure,
Turijn; A. v. Wiggen Niederkrüchten (Did);
8 dec.: A. v. Es, Amsterdam; W. Saris,
Amsterdam.
60 jaar geprofest. 25 dec.: G. Kuypers, De
Lutte.
25 jaar priester, 4 aug.: J. v. Empel,
Indonesië: dr. E. Gerrits. Guatemala; J.
Gielen, Guatemala; Th. Heurkens, Indone
sië; drs. C. Hoogedoorn, Vught; Th Koe
ken, Kongo; G. Martens, Congo; dr. F. v.
Rossel. Indonesië; dr. L. Stappers, Congo;
F. Verkooyen, Congo.
40 jaar priester, 24 maart: J. Kok,
Heeten (Ov.); 29 juni: P. Verboeket, Sant
poort; M. Brugmans, Nasso (Opper Volta);
5 sept.: H. Jans, Kahama (Tanzania).
25 jaar priester, 19 juni: J. Simons,
Haarlem; W. v. d. Meer, Bukoba (Tanza
nia); L. Miehielsen, Buhororo (Tanzania);
C. de Wit, Wekomire (Uganda); J. Nelis
sen, Luxemburg; L. Huygens, Oudorp; B.
v. Amelsvoort, Kipalapala (Tanzania); Fr.
Roeloffzen, Kiganza (Tanzania); 23 sept.:
A. v. Doorn, Bujumbura (Burundi); A.
Fleskens. Kisubi (Uganda).
40 jaar priester, 29 juli: Wiro van den
Dungen.
25 jaar priester, 9 mei: Eleutherius
Holstra; Alcuinus Derks; Johan Boon;
Robertas v. Hoof; Possidius Vermeulen:
Richardus Beerens; Monulphus van Baar;
Marcellinus Trum; Benno Oosterlaak; Lau-
res Koole.
25 Jaar gelofte, 25 sept.: Gilbertas Nie-
vergeld;Fidelis Schokker: Alexander Fié-
véz; Christiaan Anema: Hilarion Nieuwen-
dijk; Gerard Mul; Carolus Weijnen; Lean-
der de Leeuw; Ephrem Bolk; Aquino Wiss;
Anselmus Aarns.
40 jaar geprofest, 3 juli: dom. U. Scheer-
man; dom H. v. Boven.
25 jaar priester, 19 juni: J. Hendrix; 1*
dec. D. Schretlen.
25 jaar geprofest, 15 Juni: G. Heiwig.
25 Jaar geprofest, 11 nov.: Erie Beuker*.
50 jaar geprofest. 8 sept.i Stephanu*
Luytelaar, Huize Provldentia, Sterksel.
25 jaar priester, 19 juni: Johannes Bap
tista Bomans.
60 jaar priester. 19 dec.t InnoeenthJ*
Sijbers.
60 jaar geprofest, 17 mei: Cherublnu»
Lenssen; 26 juli: Protasius v. Lammeren: 1
nov.: Nicolaus Rose:
40 Jaar geprofest: 30 sept.: Adriam»»
Merks.
25 jaar priester, 19 juni: Fastradu»
Mommers. Nicasius Schilders, Bartholo-
meus v. Leeuwen.
60 jaar geprofest. Ï4 mei; dr. Plaeidus *k
Wegberg.
60 Jaar kloosterfeest, T juni: Albertus
Bongard; 5 Juli: Nlvardus Giesberts.
40 jaar kloosterfeest. 19 febr.l Maiachlus
Jansen; 14 okt.: Albertus Pret
40 jaar priester, 22 juli: Ambrosiu»
Deenen; Henricus v. Staten.
25 Jaar priester, 28 febr.: Angelus Sijm.
25 jaar geprofest, 11 april: Raphaël
Doorn; 17 okt.: Joannes Henselmans.
40 jaar priester, 24 maart: B. Dodenbie»,
missie Seminarie, Aalbeek (L); J. Ver
heugd, aartsbisdom Lome, Togo, West
Afrika.
25 jaar priester, 28 maart: M. Florack,
provinciaal, Huize Tafelberg Oosterbeek
(Gld); L. v. Gastel, bisdom Kumasi, Ghana.
West Afrika: Th. Gortz, Huize Tafelberg,
Oosterbeek (Geld.); G. v. Hout. aartsbis
dom Cape Coast. Ghana, West-AFRIKA: H.
v. d. Laar, aatsbisdom Cape Coast, Ghan»,
W.-Afrika; B. v. d. Laar, bisdom Kumasi,
Ghana, West-Afrika.
Afrika: H. Lubbers, bisdom Keta, Ghana,
West-Afrika; Th. Princée, missie studie
huis, Cadier en Keer (L).
40 jaar priester. 15 juli: J. Schrijver*,
Fortaleza (Brazilië); 22 juli: P. de Koning,
Porto Alegre, Brazilië.
25 jaar priester :20 maart: C. v. d. Berg,
Nijmegen: A. Vervaart, Lourengo Marqué»
(Z.-Afrika); J. Wolters, Stevensbeek; 10
april: H. van Rozendaal, Neuss (Duitsland):
18 sept.: L. Roestenberg, Recife (Brazilië).
40 jaar geprofest, 29 sept.: A. Ruigrok,
Stevensbeek; C. van Tilborg, Den Haag;
W. Hoek, Nijmegen.
25 jaar geprofest, 14 sept.: H. Beursken»,
Lourencjo Marques (Z.-Afrika).
GRATIEVERZOEK AAN KONINGIN
NIET IN OVERWEGING GENOMEN
De vroegere Rijkscommissaris stond diep voor
overgebogen voor zijn rechters, de blik naar de
vloer gericht. Toen hij had vernomen wat het einde
zou zijn, legde hij mechanisch de koptelefoon neer,
maakte een lichte buiging, draaide zich om en
verdween in het smalle deurtje van de lift, voor de
laatste maal.
Dr. Gilbert wachtte hem beneden in zijn cel op,
zoals hij dat ook bij alle andere veroordeelden had
gedaan. Seyss glimlachte, maar het breken van
zijn stem weersprak het terloopse van zijn woor
den. „Dood door de strop." Hij glimlachte weer en
haalde zijn schouders op. „Och, gezien de hele
situatie heb ik nooit iets anders verwacht. Het is in
orde."1 Gilbert noteerde verder wat hij gevraagd
zou hebben of zij nog steeds tabak zouden krijgen
en dat hij zich onmiddellijk daarna verontschuldig
de omdat hij op een dergelijk moment zo triviaal
was.
Steinbauer bezocht zijn cliënt de volgende mor
gen. Seyss was volledig meester van zichzelf en
minder van zijn stuk gebracht dan zijn advocaat.
Samen overlegden zij welke juridische stappen zij
nog konden ondernemen. Daarbij argumenteerde
Says* „messcherp'*. Tegen de vonnissen van het
Internationaal Militair Tribunaal was geen beroep
mogelijk. Wel kon gratie worden aangevraagd bij
de Geallieerde Controleraad in Berlijn. Enkele
dagen na de uitspraak vervoegde zich dr. Stein
bauer bij het bureau van de Nederlandse vertegen
woordigers in het Paleis van Justitie te Neuren
berg. Hij had een gratieverzoek bij zich, dat
merkwaardigerwijs was gericht aan koningin Wil-
heimina. Het rekest is per speciale koerier naar
Den Haag gezonden. Via de minister van Justitie is
het in de raad van ministers gekomen, waar men
een advies aan koninging Wilhelmina formuleerde.
Enkele dagen later gaf het ministerie van justitie
in Den Haag opdracht aan Seyss-lnquart mee te
delen dat koningin Wilhelmina geen termen aanwe
zig achtte het gratierekest in overweging te
nemen. Zij lieten die mededeling overbrengen door
een pater, die zich zo sober en zo sympathiek
mogelijk van zijn taak kweet.
In de laatste periode zei Seyss tegen Gilbert. „In
de grootste crisisperiode der Duitse geschiedenis
hadden wij een groot leider nodig, begaafd met
menselijk medegevoel en profetisch vermogen om
onze koers te sturen. Het fatum heeft oris lot in
handen gelegd van een kleinburger, die zich niet
kon verheffen boven zijn kleinburgerlijke vooroor
delen, maar ze tot werktuig van zijn nationale
politiek maakte. Dit was de tragedie van Duitslands
lot."
IN DE CELLEN DRONG NU het geluld door van
zagen en timmeren. Het kwam uit de gymnastiek
zaal en de kapper wist te vertellen dat men daar
onder meer een zeer sterke verlichting aanbracht.
De ter dood veroordeelden meenden dat het einde
de 14e al zou komen. Zij wisten niet dat de
voltrekking van hun vonnis was bepaald in de
nacht van 15 op 16 oktober. Dinsdag overdag nlm
de algemene onrust toe. In de cellen werd naar de
Bijbel gevraagd. Men scheen te beseffen dat het
eten van die avond (aardappelsla met worst,
Schwarzbrot en thee) het galgemaal was. Verte
genwoordigers van de wereldpers werden een voor
een toegelaten in de cellengang om de beklaagden
nog voor het laatst te bezichtigen. Seyss zat te
lezen. Vermoedelijk in Goethe's „Faust", ofschoon
hij de laatste dagen ook dilwijls Bretano's „Gockel,
Hinckel und Gackeleia" ter hand nam. Göring zei:
„Er is vast iets op til. Je ziet allemaal vreemde
mensen op de gang en er branden ook meer
lampen dan anders." Tegen kwart voor elf gaf een
van de bewakers een luide kreet. De vroegere
Rijksveldmaarschalk had kans gezien een ampul
met cyaankali te bemachtigen (wellicht door
toedoen van de SS-generaal Von dem Bach-Zelews-
ki en lag nu zieltogend op de grond voor zijn brits.
Er ontstond grote opschudding in het gevangenis
complex, maar aan het nauwkeurige plan voor de
terechtstellingen werd niets meer veranderd.
Kort voor middernacht las kapitein Burton C.
Andrus alle overgebleven ter dood veroordeelden
de passages uit het vonnis voor, waarin hun schuld
werd vastgesteld en de strafmaat bepaald. Allen
luisterden rustig, terwijl in de gymnastiekzaal,
waar die zondag de bewakers nog basketbal
hadden gespeeld, de laatste voorbereidingen wer
den getroffen. Kort voor één uur in de ochtend
werd de deur van de cel van Von Ribbentrop
geopend. Geflankeerd door twee leden van de
Amerikaanse militaire politie moest hij over de
binnenplaats lopen naar de gymnastiekzaal. De
zaal, die 30 bij 40 meter mat, werd helder verlicht
door tien grote schijnwerpers. De gymnastiektoe-
stellen waren tegen de muur geschoven. In het
midden waren drie zwartgeschilderde schavotten
aangebracht. Dertien treden moesten worden be
klommen, voordat de veroordeelde het platform
had bereikt, waar de galgen stonden. Er was
gelegenheid voor geestelijke bijstand tot het ogen
blik waarop de delinquent de handen reeds op
de rug gebonden door de Amerikaanse beul of
een van zijn beide assistenten een zwarte kap
kreeg opgezet. Dan mocht iedere veroordeelde nog
een laatste woord spreken allen, behalve
Rosenberg, maakten daarvan gebruik de strop
werd aangetrokken en dan opende zich met groot
kpbaal het valluik onder zijn voeten. In de door
een zwart gordijn afgesloten ruimte onder het
schavot bevonden zich twee Amerikaanse artsen,
die de dood van de gehangenen vaststelden. Pater
Sixtun O'Connor zorgde onvermoeid voor de hem
toevertrouwde zielen en begeleidde hen op hun
laatste gang. Seyss-lnquart zou de laatste zijn. Hij
was al een paar dagen bezig aan de laatste
aflevering van zijn afscheidsbrief. Hij wekt zijn
gezin hierin op het doodvonnis te zien als een
vertraagd oorlogsgebeuren. En dan ln die laatste
nacht om één uur in zijn opwinding schrijft hij:
zes uur voegt hij er de slotrede aan toe: een
smeekbede aan zijn gezin om sterk te blijven, dp
beste wensen voor hei geluk van zijn kinderen en
een vurig getuigenis van onvergankelijke liefde
voor zijn vrouw. ,,lk bin Euer. Arthur."
Toen hij deze laatste woorden had neergeschre
ven, bleef Seyss nog enige tijd over om te biechten
en te communiceren. Om half drie was het zijn
beurt. Rustig en als gevolg van zijn stijve been w»t
moeizaam besteeg hij de dertien treden van het
schavot. Ook bij hem waren de handen met een
zwart koord op de rug gebonden. Boven nam de
scherprechter hem de bril van het gezicht en zette
hem de zwarte kap op. „Ich hoffe," zei hij, „dass
diese Hinrichtung der letzte Aki der Tragödie
dieses zweiten Weltkrieges ist und dass eine Lehre
daraus gezogen wird, so dass der Friede und das
Verstëndnis unter den Vólkern verwirklicht wird.
Ich glaube an Deutschland!" Het was kwart voor
drie precies. Om 02.57 uur verklaarden de artsen
dat bij Arthur Seyss-lnquart de dood was ingetre
den.
Vier uur later verscheen een Amerikaanse
officier bij het crematorium van het „Ostfriedhof"
te München. Tegen de Duitsers die daar werkzaam
waren, zei hij dat over enige tijd een Amerikaanse
vrachtwagen zou arriveren met de lijken van elf
Amerikaanse soldaten, die tijdens de oorlog waren
gevallen en begraven, maar die nu moesten
worden gecremeerd, omdat de familie om de as
had gevraagd. Inderdaad kwamen enkele uren
later twee Amerikaanse trucks het kerkhof oprij
den. Elf zware legermanden werden met hun
inhoud, zonder vooraf te zijn geopend, verbrand.
Elf urnen met as werden door de Amerikaanse
officieren in ontvangst genomen. Blijkbaar zijn dit
de lijken geweest van Göring en de tien terechtge-
stelden. In een kleine voorstad van München, Solln,
werden de urnen later geopend en verstrooid over
de wateren van de Isar.
Toen dr. Steinbauer enige tijd later naar
Neurenberg terugkeerde om als verdediger op te
treden in het artsenproces, werden hem de laatste
bezittingen van Seyss-lnquart door de Amerikaanse
gevangenisadministratie ter hand gesteld: linnen
goed, kleren, een leren vest voor Dick, uniform en
een paar boeken. Een klein gedeelte nam hij zelf
mee terug. De rest, het merendeel, werd als
expresgoed verzonden. Het is blijkbaar onderweg
gestolen; in ieder geval heeft het zijn bestemming
niet bereikt. Steinbaur besluit zijn relaas aldus:
„En zo eindigde een ongekroonde koning, heerser
over negen miljoen mensen: opgehangen, van zijn
kleren beroofd en de as van zijn lijk door de wind
verstrooid."
In Mattsee liet zijn weduwe achter het huis dat
zij en haar jongste dochter bewoonden, een
gedenksteen plaatsen:
„Reichsminister Dr. Arthur Seyss-lnquart
Stannern 2-7-1892, Nürnberg 16-10-1946."
