I*
967 IN
DE FILM
Vermeer Co
F .van Lanschot
BOND WAARSCHUWT ARTIESTEN
Beatle-flop
geen
Kruiswegstaties
van De Haas terug
naar W alilwilier
Nederlandse hulp
voor Ghana
ramp,
zegt McCartney
Hitweek in beslas:
in Antwerpen
O m
G
IJl/)
Paul Whiteman
overleden
Van der Leeuw-prijs
Voor Ton de Leeuw
WAAR U OOK WOONT
O O
11
L
r
VOLKEN EN ZEDEN KENMERKEN
VROUWEN
BEKENDE MANNEN
LOT-BESTEMMING
HEILIG GETAL
UREN, MAANDEN....
VORSTENHUIS
ETEN-DRINKEN
KUNST
RELIGIE
JEUGD
DIEREN
DOKTERSFILM
RUIMTEVAART
SPORT
SATAN
TOERISME
DE TIJD
ZATERDAG 30 DECEMBER 1967
5
Play back
Van uw geld maakt u bij Van Lanschot cn bij Vermeer 6^4% op een beleggingsboekje,
M/4% op een termijnboekje, 4%% op een bankboekje cn 4V4% op een spaarboekje. Met
de spaar-girorekening 3%% kunt u sparen cn gireren: deze rekening is zeer geschikt
voor uw salaris en andere inkomsten. Cliënt zijn bij Van Lanschot of'Vermeer is heel
eenvoudig en prettig. U kunt storten en opnemen in contanten, maar ook per giro of
via een postkantoor. Met een spaar-girorekening kunt u ook contanten opnemen en
betalen met betaalcheques. Vraag onze folder: „Méér rente van uw geld".
O.H
Uit het Italiaans vertaald door drs. Jan Schiphorst.
KORTE SAMENVATTING
Wordt vervolgil
Film is sociologie, zo luidt
een bekende theorie. Film is
een weerslag van het leven.
Een typisch Engelse film laat
iets zien van wat typisch En
gels is. Een Engelse film
„ademt" Engels.
Amerika, land zonder God.
CLAUDIA CARöfNALE
...droomvrouwen...
Je leeft maar twee maal.
CANDICE BERGEN in „De dag
dat de vis boven dreef".
Minder werk bij radio,
televisie en horeca
UTRECHT, 30 dec. De werkge-
genheid vóór musici, vocalisten en
artiesten bij radio, televisie en in de
amusementssector loopt gevaar. Dat
meent de bij het NVV aangesloten
Algemene Bond van Kunstenaars, die
vandaag in zijn bondsblad een over
zicht geeft van de situatie in deze
verschillende sectoren.
Volgens de ABK hebben de musici en
vocalisten die voor de radio werken,
weinig of niet geprofiteerd van de
uitbreiding van de zendtijd via Hilver
sum 3. Als er lichte muziek wordt
uitgezonden, gebruikt men platen of
geluidsbanden. De situatie van de
musici is bovendien verslechterd door
het inkrimpen van het optreden van
ensembles voor de zenders Hilversum
1 en 2. De Bond heeft zich over de
situatie beraden en voorstellen inge
diend bij de NRU en de omroepvereni
gingen de werkgelegenheid van de
musici en vocalisten te verzekeren.
(Van onze verslaggever)
WAHLWILLER, 30 dec. De kans
is groot, dat de Kruiswegstaties van
Aad de Haas binnenkort terugkeren in
het kerkje van het Zuidlimburgse dorp
Wahlwiller. waaruit zij bijna twintig
jaar geleden werden verwijderd.
Op last van de toenmalige bisschop
van Roermond ontdeed Aad de Haas
op Goede Vrijdag van het jaar 1949 de
wanden van de kerk van zijn zestien
op doek geschilderde passietafrelen.
Zij verhuisden naar het Bonnefanten-
museum te Maastricht, nadat de kun
stenaar ze voor een uiterst laag be
drag van duizend gulden aan de* Maas
trichtse stichting Kunstbezit had over
gedaan. Met deze stichting voert hét
kerkbestuur besprekingen over de te
rugkeer van de kruiswegstaties naar
de kerk. Hoewel er nog enkele moei
lijkheden te overwinnen zijn is pastoor
J. Mullenders van Wahlwiller ervan
overtuigd, dat de nare Kruiswegaffaire
vrij spoedig haar beslag zal krijgen en
dat de staties van Aad de Haas de
overige niet verwijderde schilderingen
weldra zullen completeren.
De bisschop van Roermond, mgr. P.
Moors, is van oordeel, dat over terug
plaatsing van De Haas' Kruisweg in de
kerk van Wahlwiller nog overleg met
hem dient plaats te vinden. Onlangs
heeft hij een advies van de bisschoppe
lijke bouwcommissie over deze zaak
gevraagd. Zolang deze instantie nog
niet gerapporteerd heeft, wenst de
bisschop geen beslissing te nernen.
Kunstenaar Aad de Haas staat op
het standpunt dat de stichting Kunst
bezit eigenaresse van de Kruisweg is,
hetgeen het kerkbestuur van Wahlwil
ler aanvecht. Alleen onder de voor
waarde dat genoemde stichting eige
naresse van de Passietafrelen blijft en
deze in bruikleen afstaat aan de kerk
van Wahlwiller kan de kunstenaar
akkoord gaan met de voorgenomen
herplaatsing. De roep om de terugkeer
van De Haas' Kruisweg in het kerkje
van Wahlwiller is de laatste tijd steeds
luider geworden.
NEW YORK, 30 dec De Ameri
kaanse bandleider Paul Whiteman is
vrijdagochtend in een ziekenhuis te
Dovlestown in de staat Pennsylvania
overleden. Hij was 76 jaar. Kort
tevoren was hij naar het ziekenhuis
overgebracht, nadat hij in zijn woning
een hartaanval had gehad.
Whiteman was bekend als dirigent
van kleine en grote jazz-orkesten
waarmee hij o.a. in Europa is opgetre
den.
DEN HAAG. 30 dec. De minister
van C.R-M- heeft de Professor van
der Leeuw-prijs toegekend aan Ton de
Leeuw voor diens Symphonies of
winds." De uitreiking van de prijs zal
geschieden op een nader te bepalen
datum. I
Grote bezwaren heeft de ABK ook
tegen de zogenaamde „play back" bij
televisieuitzendingen. Door het gebruik
van geluidsbanden wordt werkgelegen
heid weggenomen voor de musici,
aldus de bond. De ABK heeft er
daarom samen met de christelijke en
katholieke zusterorganisaties bij de
N TS en de omroepverenigingen op
aangedrongen, de play-back en het
gebruik van door derden meegebrach
te begeleidingsbanden af te schaffen.
De bond hoopt, dat Nederland het
voorbeeld van Engeland zal volgen.
Ten aanzien van de grammofoonpla
tenmaatschappijen merkt de ABK op,
dat het voor musici onaanvaardbaar
is, dat zij alleen maar worden betaald
voor de opname en geen cent krijgen
als bijvoorbeeld eeri band van een
gramniofoonplatenmaatschappij voor
de televisie wordt gebruikt.
Over de amusementssector zegt de
bond, dat nu na het succes van
,,Anatevka" en ,.De stunt" wel is
gebleken dat er in .ons land naast de
Sleeswijkrêvue plaats is voor een of
meer musicals. Minder optimistisch is
de bond over de Horeca-sector. Het
afgelopen jaar zijn verschillende eta
blissementen die gebruik maakten van
orkesten, gesloten. Bij andere bedrij
ven is men van ^reer traditioneel
ingestelde orkesten overgeschakeld op
beatgroepen. Verder is er sprake van
een steeds toenemend gebruik van de
jukebox.
Een heel belangrijke factor noemt de
bond in dit verband ook de aanwezig
heid van vele buitenlandse musici, die
in Nederland vooral in de nachtclubs
werken. Voor de EEG-landen geldt een
vrij verkeer van musici en artiesten.
De ABK wil daar iiiet aan tornen, al is
het volges hem wel duidelijk gewor
den. dat met name de toevloed van
Italiaanse musici hun Nederlandse col
lega's wat werkgelegenheid betreft
schade heeft berokkend, zonder dat er
in Italië emplooi is voor Nederlandse
orkesten. Veel grotere bezwaren heeft
de bond echter tegen het feit, dat de
sociale verzekeringswetten nog steeds
niet van toepassing zijn op de buiten
landse musici en artiesten. Dat bete
kent dat een iverkgcver vijftien pro
cent aan verzekeringen bespaart, als
hü ren buitenlands inplaats van een
Nederlands orkest engageert.
DEN HAAG, 30 dec. In Ghana is
een overeenkomst ondertekend waar
bij Nederland 1.300.000 zal bijdragen
voor de oprichting van een leergang
sociale wetenschappen aan de univer
siteit van Cape Coast.
Dit project van technische hulp be
antwoordt aan de door Ghana geuite
wens om de lerarenopleiding, die
thans aan de universiteit van Cape
Coast gegeven wordt, aan te vullen
met een meer uitgebreide onlciding on
sociologisch en economisch gebied.
Het is bovendien de bedoeling, dat in
het kader van de hiervoor op te zetten
leergang onderzoekingen verricht zul
len worden ten behoeve van de socio
logische, economische en pedagogische
ontwikkeling van het land.
(Van een correspondent)
LONDEN, 30 dec. De Beatles zijn
niet. ondersteboven van de scherpe
kritieken in nagenoeg alle Engelse
kranten op hun Televisiefilm Magical
Mysterie Tour".
Paul McCartney, die de film regis
seerde. zei kalm: „Goed, we zijn
gekraakt, maar mogen wij ook niet
eens een flop maken? Het is een goede
les en we zijn echt niet zo teleurge
steld. Het was trouwens lang niet het
slechtste kerstprogramma voor de te
levisie. De toespraak van de koningin
was ook niet bepaald een „topper". De
kritiek zal ons goed doen. Alles wat we
tot nog toe gemaakt hebben was een
succes en we hadden het gevoel, dat
er geen uitdaging meer bestond. Die is
er nu."
De film heeft het viertal inmiddels
geen windeieren gelegd. Volgende
week vriidag zendt de BBC „Magical
Mysterie Tour" opnieuw uit. ditmaal
in kleuren op het tweede net. Televi
siestations over de gehele wereld
vechten om de rechten van uitzending.
De film heeft 300.000 gekost en op
het ogenblik zijn de biedingen al zo
hoog gestegen, dat de drie grote
Amerikaanse stations zich er op voor
bereiden zeker een miijoen dollar te
moeten betalen. Andere onderhande
lingen zijn gaande met Zuid-Amerika,
Zweden. Duitsland, Nederland (de
NCRV), Frankrijk en Finland. Don
derdag is de film vertoond op de
Deense televisie. Hongkong en de Phi-
lippijnen volgen deze week.
(Van een correspondent)
ANTWERPEN, 30 dec. De Neder
landse bladen Hitweek. Knijp, Het
Nieuwe Denken, de Witte Krant en
God, Nederland en Oranje zijn door de
gerechtelijke politie in verschillende
boekwinkels in beslag genomen.
De rechter van onderzoek weigert
commentaar op deze maatregel „om
dat de stand van het onderzoek dit
niet toelaat."
ADVERTENTIE
F. V AN LANSCHOT - BANKIERS - 's-Hertogenbosch - Hoge Steenweg 27-31 - Telefoon 04100-22321 - Giro 1117370
Eindhoven - Keizersgracht 17 - Limburglaan 20A - Telefoon 040-27442 - Giro 1130370 Tilburg - Stationsstraat 17
J elefoon 04230-30300 - Giro 1140370 Vught - Van Voorst tot Voorststraat 1 - Telefoon 04100-34775 - Giro 1104300.
VERMEER CO.- BANKIERS - Amsterdam -Herengracht 199-201 -Tel. 020-248486 - Postg ito 3636 - Gemeen tcgi to A13656.
Ik heb nooit in mijn leven een
echte katholiek gekend en ik ben bijna
tweeënnegentig. Het zijn lui die in hun
leven wel eon zak bloem aan hosties
hebben opgegeten en toch altijd klaar
staan de hand in andermans zak te
steken, een stervende een trap in zijn
gezicht te geven en iemand van goede
gezondheid een geweerschot in zijn
nieren. Kent u mijn schoondochter,
hd^r verwanten?" „Niet van dichtbij.
„Ik in het geheel niet. Ik heb mijn
schoondochter maar enkele keren ont
moet en slechts eenmaal die oom van
haar, een kannunik of een aartspries
ter."
„Een aartspriester."
„Een hele zachte man. Hij wilde mij
bekeren. Gelukkig was hij op doorreis,
anders had hij me bij verrassing het
Allerheiligste gebracht. Hij had hele
maal niet door, dat ik een religieus
mens ben. Maar ik praat teveel, het is
beter dat ik een ogenblik uitrust.
Laurana verklaarde dit als een te
ken van afscheid, hij stond direct op.
„Blijft u," zei de oude man, bang
dat hem zo spoedig de zeldzame
gelegenheid zou ontgaan zich met
iemand te onderhouden. Opnieuw
scheen hij in te dommelen, af te
glijden in de slaap met zijn mooi
profiel als van een penning, zoals
generaties van studenten het inder
daad gezien hebben op een laag relief
In de hal van de universiteit (en onder
het laag relief een van die opschriften
waarom ze, als r.e er ooit op zouden
letten moesten lachen. Zo zal hij ook
de dood inglijden, dacht Laurana en
IEDER HET ZIJNE
De apotheker Manno is nadat
hij in een anonieme brief met de
dood werd bedreigd sajnen met
zijn jachtvriend, dokter Roscio,
vermooid in het veld gevonden.
Een motief voor de dubbele moord
lijkt moeilijk te vinden. Een kennis
van de twee slachtoffers, professor
Laurana, stelt op eigen houtje een
onderzoek in. Het blijkt dat dokter
Roscio een actie wilde ondernemen
tegen een nog onbekende no
tabele, die heel de provincie in zijn
macht heeft, steelt, en iedereen om
koopt.
hij bleef met een zekere beklemdheid
naar hem kijken. Tot de oude profes
sor nog steeds zonder zich te bewegen
en alsof hij doorging met het ontwik
kelen van gedachten waarin hij opge
sloten was, zei „Bepaalde dingen,
bepaalde feiten kan men beter in het
duist laten waarin ze zich bevinden.
Het spreekwoord, de regel is: „de
dode is dood, laten wij de levende
helpen." Als u dat spreekwoord tegen
iemand uit het noorden zegt, denkt hij
daardoor aan een ongeluk, waarbij een
dode is en een gewonde. En het is
redelijk de dode te laten liggen en zich
met de gewonde te bemoeien om hem
te redden. Een Siciliaan daarentegen
ziet bij dat spreekwoord een vermoor
de en de moordenaar. De levende die
men moet helpen is juist de moorde
naar. Wat een dode voor een Siciliaan
is, heeft misschien die Lawrence be
grepen, de man die er er dapper aan
heeft meegewerkt om de eros in het
slop te drijven: een dode is een
belachelijke ziel in het vagevuur, een
kleine worm met menselijke trekken
die heen en weer springt op gloeiende
stenen. Maar, begrijp me wel, wan
neer de dode iemand van ons bloed is,
moeten we alles doen om de levende,
de moordenaar, zo snel mogelijk in de
vlammen van het vagevuur te helpen.
Op dit stuk ben ik geen Siciliaan. Ik
heb nooit de neiging gehad om de
levenden, de moordenaars te helpen
en ik heb altijd gedacht dat de gevan
genis een concreet vagevuur betekent.
Maar iets is er aan de dood van zoon,
dat mijn aandacht trekt aan de teven
den, dat mij met zorgen vervult voor
de levenden."
„De levenden, die de moordenaars
zijn?" „Nee, nee, niet de leven
den die hem materieel en rechtstreeks
gedood hebben. Ik denk aan de leven
den die hem liefdeloos gemaakt heb
ben, die hem ertoe brachten bepaalde
dingen van het leven te zien en
bepaalde andere te doen. Iemand die
mijn leeftijd toevallig bereikt, neigt
ei toe om te menen dat de dood een
wilsdaad is, in mijn geval een beschei
den wilsdaad. Op een goed moment zal
ik er genoeg van krijgen om de
stem van die man te horen hij
wees op de platenspeler het ru
moer van de stad, de dienstbode die
nu zes maanden zingt over een „een
traan op de wang" en van mijn
schoondochter die al tien jaar elke
morgen informeert naar mijn gezond
heid met een nauwelijks verholen hoop
te vernemen dat ik eindelijk aan mijn
„amen" toe ben. Ik zal besluiten om
dood te gaan zoals men de telefoon op
de haak legt wanneer er aan de
andere kant van de lijn een vervelende
vent staat te praten of een idioot. Ik
bedoel dit: in een mens kan. een
ervaring bestaan, een leed, een ge
dachte, een zielstoestand, waardoor de
dood voor hem tenslotte een formali
teit wordt. En als er verantwoordelij
ken zijn voor de dood van mijn zoon,
moeten we die zoeken in zijn naaste
omgeving te beginnen bij mij, want
een vader is altijd schuldig, altijd." De
uitgedoofde ogen schenen zich te ver
liezen in de verten van het verleden,
van da herinneringen. „Zoals u ziet,
ook ik ben een van de levenden, die
hulp behoeft." Laurana had het ver
moeden dat et bétoog van de profes
sor een soort dubbele bodem had of
tenminste een duistere en verdrietige
intuïtie. Hij vroeg „Denkt u hierbij aan
iets concreets?" O nee, aan niets
concreets. Ik denk aan de levenden,
heb ik gezegd. En u?"
„Ik weet het niet," zei Laurana.
Toen viel er- een stilte tussen hen.
Laurana stond op om afscheid te
nemen. De oude heer reikte hem de
hand en zei „Het is een probleem" en
misschien sloeg dit op het leven,
misschien op de misdaad.
PARTERRE
Om dit eens na te gaan (en zo
mogelijk ten bewijze) hebben we in
ons archief nageslagen wat er het
afgelopen jaar te beleven viel in de
bioscoop. Er waren bijna 300 film
premières, de korte films buiten
beschouwing gelaten. Afgaande op
de titels kunnen we enige duidelijke
categorieën onderscheiden en daar
uit onze conclusies trekken op de
drempel van Oud en Nieuw.
Wat was in? In de krantenkoppen
van 1967 keren steeds de volgende
onderwerpen terug: Persoonlijkhe
den, de Jeugd, Geld, Sport, Vrou
wen, Toerisme, Ruimtevaart en het
Vorstenhuis. Samen met enkele an
dere onderwerpen blijkt de film
INDERDAAD een goede weerspiege
ling te zijn van het Leven „en wat
ons bezig hield."
De vrouw die drie mannen be
minde.
Vrouw voor vriend en vijand.
Vrouwen in het donker.
Zeven maal vrouw.
Zeven vrouwen.
Zes vrouwen voor de moorde
naar.
Droomvrouwen
Een vrouw onder de wolven.
Johnny Reno, de scherpschutter.
A man cMed Adam.
Sartana, de schrik van Texas.
Superargo, de onkwetsbare.
Ringo, de gevreesde.
Chuka, de revolverhuurling
Ralph Tracy, onze man in Thai
land.
Mijn naam is Pecos (denk ook
aan de kwis „Wie van de drie?").
Django, .de man zonder genade.
Coplan schiet met scherp.
De man die een ander was.
Wereld zonder moraal.
Zo gaat dat in Texas.
Venetian affair.
Slaven.
Amerika land van God.
Versieren op zijn Italiaans.
Echtscheiding op zijn Ameri
kaans.
Fotomodellen voor Marokko.
Hij kwam om te doden.
Doelwit 80.000 ton.
Blonde lading voor Mozambique.
Sabotage complot Gouden Zeven.
Jongens wat een nummer.
De zeven Macgfegors.
Zeven tegen allen.
Zeven vrouwen.
Het liefje van zeven mannen.
Een miljoen voor zeven moorden.
Alleen op woensdag
Boy, oh boy wat een nacht.
A man for all seasons.
Wachten tot het donker is.
Liefdeszondag in september.
Het 52ste uur.
Rauwe nacht in Jericho.
Zomernachten in Zweden.
De nacht van de generaals.
Een liefde voor twee weken.
Half elf op een'zomernacht.
Nacht over Praag.
Dagvlinder. k
Moed voor elke dag.
Een gravin yan Hongkong.
Casino Royale.
Mijn prinses.
De Viking koningin.
De schone slaapster.
Mahlzeiten.
Een harde noot voo
O'Brien.
Er ligt een lijk in de soep.
Champagne moordenaars.
Eollipop.
Slachting in Chicago.
Dan
Penelope.
Naakt in de schijnwerpers.
Een muordsucces.
M oig ret en het Van Goghrau-
seum.
La Collcctionneuse.
De man met de vier vingers.
Lange benen, lange vingers.
Gevaar heeft twee gezichten.
Het geheime merkteken.
Twee of drie dingen die ik
haar weet.
Happening.
It happened here.
Stimulantia.
You're a big boy now.
Luv.
Jonge oorlogshelden.
Meisje, minderjarig meisje.
Mini mini hip hip.
Het gevolg van een jeugdliefde.
Witte buffel valt aan.
De tijger in Barcelona.
He who rides the tiger.
De wraak van El Tigro.
In het teken van de tijger.
Het liefdesleven der dieren.
De tortelduif van de geheime
dienst.
De cobra.
De dag dat de vis bouen dreef.
Lokvogels van Istanboel.
De haan van mijn schoonmoeder.
Dagvlinder.
Een hoogst merkwaardige tekkel.
Dr. Dolittle.
Operatie Lady Chaplin.
Agent 007 operatie Marokko.
Hete zon.
Een hoekje van de hemel.
Verboden Venus.
Rit door de hel.
Walkover.
Grand Prix.
Mister Solo schaakmat.
Karate küleps.
De judoka en het mysterie der
verdachte vrouwen.
Gambit.
Het spel Is uit.
.Finale in Berlijn.
De duivel met de rapier.
Satan op hoge hakken.
De zonen van satan,.
Vuurdoop op de Yangste Kyang.
Ongewijd» aarde.
Je leeft maar twee maal.
Naakt en verdoema.
Het commando der wrake.
Topgeheim.
Hotel.
Around the world under the eea.
De spoken van St. Triana.
De onvoorstelbare tocht.
Goudfort op Caribo.
Cairo, broeinest van spionnen.
Eiland der verschikking.