^afozbaa 19 1SS?
sffe
1
53iÉfe|| *9
1
Sfck1r*3
fel 5®5
JÉ
itS
IJé*
S
-#ffr
NOT
#f|fa.
•Slpf
n
m
J. V J
T
IJ
A 'V
VAN HET
WEC
^ix
4»-i& -
v
TIN;
J^A
rMVToi
9» IS
htft*
Co
A
4?
Ons dunkt, gij verwacht van ons dat wij
u iets van onzen Koning zullen vertéllen,
te meer daar het gansche land, rijk en
arm, zich dezer dagen bezig houdt, om
den zeventigsten verjaardag van Koning
Willem III feestelijk te gedenken, Daar
aan willen wij ook voldoen, maar verwacht
van ons geene uitgebreide levensgeschie
denis van onzen Vorst. Daartoe is de
ruimte in dit blad te beperkt en boven
dien zullen er gewis dezer dagen vele
boeken en geschriften het licht zien,
waarin zijn leven breedvoerig wordt be
handeld. Wij zullen ons dus bepalen tot het
mededeelen van enkele bijzonderheden,
die, naar wij hopen strekken zullen, om
bij u de lielde voor den Koning en het
Huis van Oranje levendig te houden.
Wanneer wij het leven van merkwaar
dige personen nagaan, van personen, die
kennelijk door God geroepen zijn tot het
vervullen van een bijzondere taak, dan
moeten wij vooral acht geven op den tijd
en de omstandigheden, waarin zij geboren
werden, daar onder Gods bestuur
de tijdsomstandigheden een machtigen
invloed hebben op hunne vorming en
ontwikkeling. De grootvader van onzen
Koning, Willem I, werd geboren in een
tijd, toen de volken meenden, dat zij met
een Koning samen moesten regeeren, of
liever, dat het Koningschap minder rech
ten moest genieten. Frankrijk gaf daar
van het voorbeeld door het instellen eener
Republiek, Willem I vereenigde dan ook
in zich republiek en monarchie, waardoor
hij dan ook den naam van Burger-Koning,
verworven heeft. De vader van onzen
Koning, Willem II, zwierf van het eene
oorlogsveld naar het andere. De lucht,
die hij inademde, was vol buskruitdamp.
Van daar dat hij meer soldaat was dan
Koning, en zoo hem de macht vergund
was geworden een man te zijn als b. v.
Frederik de Groote, dan zou men hem
ongetwijfeld een Soldaten-Koning genoemd
hebben. Onze Koning, Willem III, daar
entegen werd geboren in een tijd, toen
de oorlogsfakkel was uitgebluscht en
vorsten en volken zich beijverden, om
de wonden van den langdurigen krijg te
■yfeir
ij j>
heel en. Willem III zou geen Burger-
Koning, ook niet als zijn vader een Sol
daten-Koning zijnhem was het wegge
legd een Volkskoning te wezen in den
edelsten zin des woords.
Koning Willem I, onder wiens schepter
Nederland en België vereenigd waren, be
vond zich in den winter van 1817 met
zijn gezin in de tweede hoofdstad des
Rijks, te Brussel. Zijn oudste zoon, Wil
lem Frederik George Lodewijk, destijds
Kroonprins der Nederlanden, was gehuwd
met de keizerlijke Grootvorstin van Rus
land, Anna Paulowna, en verwachtte met
spanning de geboorte van hun eerste kind.
E11 dat kind was onze Koning, die in den
laten avond van 19 Febr. te Brussel ge
boren werd. Zelden werd een koninklijk
kind met zulk een gejubel ontvangen.
Immers, hij zou de stamhouder zijn van
het roemrijke Huis van Oranje en eenmaal
de drager van de derde koninklijke kroon
in dat stamhuis. De jonge Erfprins weid
genoemd Willem Alexander Paul Frede
rik Lodewijktwee Russische en drie
Hollandsche namen, waaraan zich groote
herinneringen vastknoopen. Op den 27
Maart werd de jonggeborene in de voor
malige kerk der Augustijnen, voor den
Hervormden eeredienst ingericht, door den
Hofprediker Brieger gedoopt, en nog geen
twee maanden oud zijnde, moest hij reeds
ondervinden, dat, al was ook de Konings
kroon voor hem bestemd, hij toch de
wereld der zonde was binnengetreden, de
wereld met al hare kwalen en gebreken.
Destijds heerschten de pokken in ons land,
en de Kroonprins gaf bevel dat zijn zoon
terstond ingeënt zou worden, welke kunst
bewerking geen kwade gevolgen had.
Hij bleef echter niet alleen. Nauwe
lijks zeven jaren oud zijnde, telde hij reeds
twee broeders en eene zuster, terwiji een
andere broeder na een kort leven van
vier maanden was overleden. Op dien
leeftijd werd er door zijn vader ernstig
aan gedacht, hem naar een inrichting voor
onderwijs en opvoeding te zenden, maar
's lands gesteldheid gedoogde dit niet,
en dus werd het onderwijs en de opvoe
ding van dezen vorstelijken telg toever
trouwd nan den Majoor Villars, die hierin
door onderwijzers voor bijzondere vakken
werd bijgestaan. De kroonprins (de va
der van onzen koning) had eigenaardige
gevoelens en gedachten over het onder
wijs, dat aan zijne kinderen moest gegeven
worden. Hij beschouwde het volstrekt
niet noodig, dat zijne kinderen bekend
werden met de geschiedenis der voorma
lige Republiek, bevreesd als hij was, dat
zij hoogmoedig zouden worden op den
roem hunner voorvaderen. Om die reden
werd dan ook de geheele Vaderlandsche
geschiedenis buiten de leerkamer geban
nen. Aan den anderen kant verzuimde
de vader niet cm zijnen kinderen gods
dienstige indrukken te geven. De groot
moeder van onzen Koning, Wilheltnina,
eene vrome Vorstin, maakte hem reeds
vroeg met de Bijbelsche geschiedenissen
bekend, en dagelijks moest hij des mor
gens bij zijn vader komen, om zijn mor
gengebed op te zeggen.
Onze Koning heeft als knaap geene
weeke opvoeding ontvangen. Hij en zijne
broeders, de Prinsen Alexander en Hen
drik, genoten slechts zeer eenvoudige
spijzen, en menige schooljongen in de
Residentie sliep op een zachter bed dan
de toekomstige Koning der Nederlanden.
Wij zouden u gaai neeenige bijzonderheden
verhalen uit het leven van onzen Koning,
toen hij nog een knaap was, maar de
ruimte, waarover wij beschikken kunnen,
gedoogt dit niet. Dit evenwel willen wij u
wel mededeelen, dat de Kroonprins zeer
van zijne gemalin en kinderen bemind was.
Hiervan een enkel staaltje.
Gij weet, dat ons land in 1830 in oorlog
geraakt was met Belg ie. In het laatst
van October van dat jaar bevond zich
de Kroonprins te Willemsdorp tegenover
den Moerdijk, om daar de bevelen van
zijn vader, Koning Willem I, af te wach
ten. Het waren onaangename dagen, die
de Kroonprins daar moest doorbrengen,
maar nauwelijks vernam zijne gemalin,
waar hij zich ophield, ot zij spoedde zich
met- hare zonen Willem en Alexander
derwaarts,-- om den geliefden man en va er
te vertroosten. Vier dagen lang bleven
,J=&>>~—-■-—<"'- -•. -- -y
J
v......
Sa*^-" ff.
-;-r.V:'-'" g%,;
EEÜ i .jL t -#»
ig t-
:®i