15de Jaargang.
Zaterdag 6 Februari 1892.
No. 781.
Uit en voor het Binnenland.
FEUILLETON.
-
iDVERTENTIEN
Van 110 gewone regels50 cent.
ledere regel meer5
AdvertentUn 3 maal geplaatat, worden tegei
2 maal berekend.
ABOXNEMENTi
Per drie maanden
25
Ot.
Franco per post
35
lingerers: GEBR. VAN NOORTWIJR. Bureau: BOTEUSTRAAT, E, Xo. 89.
Schiedam, 5 Februari 1892.
Bij Kon. besluit is den heer H. A. M.
Roelants Jr. uitgever te Amsterdam, verlof
verleend tot het aannemen der onderschei-
dingsteekenen van officier der orde van de
Afrikaansche verlossing, waartoe hij door den
president der republiek Liberia is benoemd.
In verschillende berichten omtrent het
heerschen der influenza in andere plaatsen
is dezerdagen het feit vermeld, dat het sterfte-
cijfer belangrijk grooter, soms het dubbele,
ja zelfs in enkele gemeenten meer dan het
dubbele, van andere jaren bedroeg.
Het is ons daarom een genoegen te kunnen
vermelden, dat het sterttecijter hier ter stede
in de maand Januari 11. belangrijk lager was
dan in dezelfde maand van het vorige jaar.
Bedroeg dit in Januari 1891 55, in de nu
afgeloopen maand was het slechts 36, terwijl
er in 1890, toen ook de influenza heerschte,
in die maand 98, en in den bijzonder strengen
winter van 1891 66 personen stierven.
De gevallen van influenza zijn hier in ver-
gelijking met andere steden zeer gering ge-
weest en de sterfgevallen tengevolge dezer
ziekte bepaalden zich, gelukkig, slechts tot
enkele.
Tot onderwijzeres aan eene openbare
school te Monster is benoemd Mej. L. Kram
te Schiedam.
Tot onderwijzeres aan de openbare lagere
school te Krimpen-aan-de-IJsel is benoemd
mej. J. C. van IJsendoorn, onderwijzeres te
Hoog-Blokland.
Aan het commissariaat van politie zijn als
op straat gevonden aangebrachteen gouden
oorbelletje met zwart steenlje, een vuilnisbak,
een klein gouden medaillon, een grijs konijn,
een rijglaarsje, een rozenkrans en een kin-
derportemonnaie met i 0.12.
De Staatscourant behelst de statuten der
volgende naamlooze vennootschappen Spie
gel- en lijstenfabriek De Atlas Atlas Works)
voorheen J. van Vorstenberg en Zoon, te
Amsterdam, en naamlooze vennootschap de
Stoommolen Nederland, te Schiedam.
Democrat,ie zegt Dr. Schaepman
in edn zijner lezenswaardige artikelen in het
Centrum democratic is niet zelden
doormengd met demagogie.
Dit stemt, vervolgt de schrjjver, tot voor-
zichtigheid.
»De voorzichtigheid, die hier het woord
vraagt, is van hooger orde en spreekt een
andere taal.
jZij wijst er op, dat een gezond volksleven
een gezonden volksgeest vordert.
»Zij herinnert eraan, dat men altijd moet
arbeiden en blijven arbeiden aan de versprei-
ding en handhaving der goede beginselen.
»Zij leert, dat niet de volgzaamheid het
HET TRAKTAATJE.
6) Een merkwaardig verhaal.
»En wat wilt gij dan dat ik doen zal
>Ik wil niets, lieve vader," zeide Dien
tje, »maar als ik u een raad zou geven,
dan zou het deze zijn deel den burge-
meester mede wat er gebeurd is, noem
geen naam, spreek geen verdenking uit
en wanneer de burgemeester of wie ook
u vragen mocht, of gij op iemand eenig
vermoeden hebt, geeft dan een ontwij-
kend antwoord. Wat mij bet reft, ik zal
intusschen Geurtje bezoeken, en zonder
haar iets te zeggen wat er hier gebeurd
is, mijne oogen eens rond laten gaan. Ik
heb haar gisteren niet in de kerk ge-
*icn. Wie weet of zij niet ziek is."
schoonste sieraad is van een volk, maar vast-
heid van overtuiging.
»Met onderwerping, zoo spreekt zij, heeft
men nog niets gewonnen, zij is iets uiterlijks.
»Gehoorzaamheid is eerbied, eerbied is
kennis en wilen waar degelijke kennis en
kloeke wil te zamen gaan, daar heeft men
karakter.
»Zorg, zoo gaat zij voort, voor het karakter
van uw volk en als het zichzelv' kan regee-
ren, dan hebt gij van zijn invloed op de re-
geering niets te duchten, integendeel, dan zal
door dien invloed iedere regeering krachtiger
steun ontvangen en vaster staan.
»Het groote beginsel, dat men onverwrikt
moet handhaven en onverdroten moet predi-
ken, is het eenvoudige woord Alle gezagis uit
God. Door dat woord ontvangt de overheid
haar wijding en wordt de onderwerping der
onderzaten de gehoorzaamheid om des ge-
wetens wil. Dit beginsel is de toetssteen, die
altijd in de verwarring der verschijnselen en
in de drukte der feiten de onderscheiding
tusschen waarheid en logen op dit gebied
mogelijk maakt."
»De gezonde regel in onze constitutioneele,
steeds meer en meer democratische Staats-
orde eischt
dat de overheid vrij zij in hare handelingen
binnen de grenzen der wet
dat zij niet worde belemmerd in de uit-
voering der wetten, die haar is opgedragen
dat de voiksvertegenwoordimng blijv. bin-
tot stand komen der wetten toezicht houde
op de uitoetening van het gezag met betrek-
king tot de rechten, vrijheden en belangen
des volks;
dat de volksvertegenwoordiging zedelijk
verbonden blijve met het volk, de kiezers;
dat de volksvertegenwoordiger voor zijn
kiezers blijve de drager der beginselen, op
wier belijdenis hij is verkozen;
dat de kiezer de voile vrijheid van den
volksvertegenwoordiger eerbiedige, waar het
zijn oordeel en zijn handelingen betreft.
»Men kan lichtelijk die tegenstellingen
neerschrijven. De gezonde regel verbied:
de overheid te dwingen tot het nalaten
eener geoorloofde handeling of haar de wet-
tige macht tot handelen te ontnemen;
haar de middelen te weigeren, om uit-
voering te geven aan een door het gemeen
overleg tot stand gebrachte en bestaande wet
de volksvertegenwoordiging te maken tot
een nieuwe macht over overheid en volk beiden,
na de eens volbrachte en gewaarmerkte keuze
in den eigenlijken zin van het woord alleen
souverein
den volksvertegenwoordiger te stellen on-
der den last en het bevel zijner kiezers ot
den kiezer te maken tot den gebieder over
het oordeel en de handeling van den ge-
kozene."
De nieuwe stichting „Bloemendaal."
Bij Kon. besluit van 13 Januari jl. opge-
nomen in de St.-Ct. van 30 dezer, is aan »de
De boer nam genoegen in haren voor-
slag. Wei wilde hij er eerst iets tegen
inbrengen, dat Dientje zich naar de sme-
derij begaf, wijl zij daar Leendert zou
kunnen ontmoeten, maar toen het hem
inviel, dat Geurtjes broer afwezig was,
maakte hij geen bedenkingen, nam zijn
stok in de hand en begaf zich naar bui-
ten, waar hij Govert en Piet last gaf in
de onmiddelijke nabijhcid van het huis
te blijven.
Eenige oogenblikken later sloeg hij
den weg in naar het dorp en naar het
huis van den burgemeester, terwijl Dien
tje zich op weg begaf naar de smederij.
IV.
Eene wandeling buiten door dekoren-
velden Welk een genot 1 Kent gij het
of heeft God u geplaatst in eene stad,
waar gij tusschen hooge muren en groo
te gebouwen, te midden van een woelige
en bedrijvige menigte uw leven door-
brengen moet, zonder dat het u ooit, of
V u-eeniging tot Christelijke verzorging van
kix nkzinnigen en zenuwlijders in Nederland,"
gevestigd te Utrecht, vergunning verleend
op het landgoed Bloemendaal te Loosduinen
e n gesticht voor krankzinnigen op te richten,
overeenkomstig de door haar bestuur over-
gt.-legde teekeningen en beschrijving.
In dit gesticht, bestaande uit tien pavfl-
joenen voor mannen, tien paviljoenen voor
vrouwen en de noodige dienstgebouwen,
inogen niet meer dan 500 krankzinnigen, 250
rr.annen en 250 vrouwen, verpleegd worden.
"De geneeskundige behandeling der ver-
pleegden wordt aan ten minste drie genees-
kundigen opgedragen. Zoolang het aantal
vjrpleegden niet meer dan 200 bedraagt,
moet aan ten minste een, zoolang het aantal
verpleegden meer dan 200 maar niet meer
dan 350 bedraagt, aan ten minste twee ge-
nceskundigen de geneeskundige behandeling
zijn opgedragen.
„IIet beste verkregen."
Over het beschermend stelsel wordt ver-
hillend geoordeeld.
Hier te lande is schier ieder, die liberaal
heet, voor het meest onbeperkte vrijhandels-
stelsel. 't Is zoo, de liberale Groninger boer
>ou wel een invoerrecht op buitenlandsche
granen wenschenmaar wat is de stem van
een Groninger landman vergeleken bij die
ran een Rotterdammer of een Amsterdam-
'uer! Natuurhjk zijn de groote steden voor
■ihandel, heftig tegen invoerrechten. Im-
d»< st->Igp' va-en Rotterdam e«<
rsterdam, door den transito-handel, heer-
hjk En aangezien uit die steden ook voor
een groot deel de publieke opinie bewerkt
wordt (N. Rotterdammer en Handelsblad),
is het te begrijpen dat de liberale partij
voor vrijhandel is.
In het buitenland wordt anders geoordeeld
en gehandeld. Terwijl Nederland schier
alle artikelen uit den vreemde vrij en on-
belemmerd over zijn grenzen laat komen,
moeten daarentegen voor artikelen, die uit
ons land naar Duitschland of naar Frankrijk
worden vervoerd, rechten betaald worden.
Nu werd verleden jaar door Frankrijk het
bestaande handelstractaat met ons land op-
gezegd. De reden daarvan lag hierin dat
het liberale Frankrijk nog meer rechten wil
de heflen op artikelen uit den vreemde.
Tweeerlei tarief werd voor de invoerrech
ten aangenomen een tarief, le tarif gene
ral geheeten, hetwelk zoo hoog is dat het
veel op verbod van invoer gelijkt en een
tweede, het minimum-tarief, hetwelk bij
wijze van gunst wordt toegestaan aan som-
mige landen, maar hetwelk des nieltemin de
meeste Nederlandsche artikelen aan een veel
hooger recht onderwerp dan bij het nu ge-
eindigd tractaat van 1884 was bepaald.
De Fransche regeering heeft nu aan onze
Regeering doen weten, dat het minimum-
tarief ons (als gunst 1) zal worden toegestaan
en onze Regeering heeft het aange
nomen.
Hoe de pers daarover oordeelt, is nog niet
ten minste hoogst zelden vergund is de
schoonheid van Gods schepping gade te
siaan of te bewonderen
O, als gij nooit of bijna nooit het ge-
luk kunt smaker. een zomerschen dag
buiten door te brengen wanneer gij niet
met uw gezin tusschen de korenvelden
kunt wandelen, het heerlijke lied van den
leeuwerik niet hoort, de lachende velden
niet aanschouwt en de duizenden bloe-
men niet moogt gadeslaan, waarlijk
dan beklaag ik u, want het is inderdaad
een genot, zoo rein, zoo heerlijk, als
geen pen dit vermag te beschrijven.
Dientje kon dit genot thans smaken,
maar voor het oogenblik had zij er geen
oogen en geen gevoel voor. Haar blik
rustte niet op het golvende graan, noch
op de roode en blauwe bloemen, die
tusschen het koren bloeidenzij werd
den vlinder niet gewaar, die fladderend
voor haar opvloog, noch de bij, die be-
zig was zijn voorraad voor zijn familie
genoegzaam bekend. Van het Vaderland
alleen weten we, dat door dat tarief svoor
ons het beste verkregen is, wat te ver-
krijgen was."
Een schrale troost. Wanneer het vol-
geride jaar dat tarief wordt opgezegd en
Frankrijk weer aan het verhoogen gaat en
de Nederlandsche Leeuw dat slapeng toe-
ziet, zal dan het Vaderland zich weer
troosten met de meening, dat het beste ver
kregen is? Zoo zal ten slotte handel met
Frankrijk onmogelijk gaan worden.
Het minimum-tarief is hooger, zeiden we,
dan het tractaat van 1884. Men zie slechts
onderstaand staatje in, waar de rechten per
100 K.G. zijn aangegeven
Kaas
3
15
Paarden
18
20
Ossen
25
10
Koeien
12
10
Stieren
12
10
Kalfkoeien
8
10
Kalveren
4
15.50
Schapen
3
9.60
Rijst
1.80
5.—
Viseh
vrij
9.—
Bier
7.75
6.—
Boter
2.
1.—
Hout
vrij
1.—
Cacao
114
123.—
De voor Nederland belangrijkste verschil-
leo tusschen het bestaande en bet nieuwe
tarief betreffen, gelijk ook ten deel uit ait
lijstje blijktKaas, runderen, rijst, visch,
bier, boter, drukwerk, sommige papierwer-
ken, gewoon hout, erwten, boonen en het
meel daarvan en vleesch.
En dat die verschillen nog al iets betee-
kenen voor onzen handel, blijkt uit de cijfers,
waarmede de waarde van de naar Frankrijk
verzonden artikelen worden aangeduid. Uit-
gevoerd werd naar Frankrijk in 1890: kaas,
7 millioen francsrunderenschapen enz.,
2 millioenpaarden ditokoffie ruim 1|
millioen tabak, ruim 1 millioenboter, on-
geveer 1^ millioen.
Maar het beste is verkregen, zegt het
Vaderland. Daarmede kunnen de landbou-
wers, kaas- en boterboeren enz., zich tevre-
den stellen. Ook de heer Regout, die ver
leden week in de Eerste Kamer wees op de
hooge rechten, waaraan onze artikelen wor
den onderworpen.
Wij hebben het vrijhandelsstelsel
En dat is ook wat waard, al erkent zelfs
de Minister Pierson, dat dit stelsel, onder de
tegenwoordige omstandigheden, ook nadee-
len geeft.
Leve de theorie I
De Directie van de Christelijke Normaal-
school te Nijmegen ontvangt nog altijd
verscheiden brieven van afdeelingen der Ver-
eeniging van Christelijke onderwijzers en
onderwijzeressen, waarin leedwezen betuigd
wordt met het besluit, om de leerlingen van
te verzamelen, zij zag slechts in den
geest de wolk, die boven de woning van
hare vrienden hing. Wel was zij vol-
komen overtuigd van Delvers onschuld,
maar zij had het reeds meer dan eens
ondervonden, dat het woord, dat God
over de tijdgenooten van Noach had uit-
gesproken, nog heden ten dage van toe-
passing blijft namelijk dat het gedichtsel
der gedachten van 's menschen harte te
alien dage alleenlijk boos is. Haar hart
klopte van angst dat haar vader zich in
zijn drift, en alleen uit lust om maar iets
te zeggen, zou verspreken, en Delver in
verdenking zou brengen. Ja, zij herin-
nerde zich, hoe deze en gene reeds lang
over den smid gemompeld had, zoodat
het zeer licht zou kunnen gebeuren, dat
de Burgemeester, luisterende naar Hen-
driksen, en afgaande op allerlei ware
en onware praatjes, de zaak vervolgen
en in Delver de aangewezen persoon
zien zou.
I i
Bqrp Kp rr?o-'j<\v e* ♦-a I
Oud tarief Nienw tarief
W aren.
rechten.
rechten.
francs.
francs.