Bi j standsmoeder s
verplicht te solliciteren
Bij stands wet is gewijzigd
473 71 95
jaargang 1 nummer 1
Oost Reporter
6
Frictie tussen illusie en werkelijkheid
Door: Marina Monte
Per 1 januari 1996 worden vrouwelijke uitkeringsgerechtigden met kinderen ouder
dan vijfjaar, verplicht te solliciteren. Hebben vrouwen deze stok achter de deur nodig oj
ligt het probleem wellicht ergens anders? Hoe kijken bijstandsmoeders tegen deze
nieuwe maatregel aan en hoe is het om jarenlang van een uitkering ajhankelijk te zijn?
„Ach, weet je Ottolien (36 jaar) ervaringseis weer te duur door mijn
aarzelt even met antwoorden en kijkt leeftijd. Op deze wijze draai ik alsmaar in eer
mistroostig voor zich uit - „het is niet de kringetje rond. Maar ik heb mij opgegeven
uitzichtloze kant van een uitkering, want
ik blijf nog steeds hopen op een baan,
maar wel de druk van altijd elk dubbeltje
minstens driemaal moeten omdraaien
voordat je het uitgeeft." Nooit kan ik
spontaan iets voor mijn zoon (negen jaar)
kopen. Behalve met feest- en verjaardagen
zitten cadeautjes er voor de rest van het
jaar voor hem niet in. Ik heb daar moeite
mee en soms doe ik het lekker toch!"
Ze roert wild in haar kopje koffie en kijkt
me daarbij opstandig aan. En wie zou dat
niet worden in een dergelijke situatie. Een
situatie waar niet om gevraagd is, maar
waar een mens vanzelf in rolt. Na haar
scheiding is zij parttime gaan werken en
vulde de Sociale Dienst het ontbrekende
deel op haar loon aan. Bovendien kreeg zij
fl. 250,-- vrijstelling bovenop haar
uitkering. Deze regeling is nu komen te
vervallen. Momenteel ontvangt zij een
krappe fl. 1600,- per maand plus fl. 140,—
aan kinderbijslag en daarmee moet je het
zien te redden. „Een hele klus elke maand
opnieuw! Nadat de huursubsidie eraf is,
betaal ik nog fl. 453,- aan huur. Dan nog
verzekeringen en het ziekenfonds. En een
kind moet toch aan sport doen. Zelf zit ik
op bodyfit, maar dat kost wel geld. Dat
compenseer ik weer met kleding en zo
schipper ik maar door. Het is ook wel eens
fout gegaan."
Schuld
Na een aantal jaren parttime te hebben
gewerkt, is zij een MBO-opleiding gaan
volgen. Sociale Zaken heeft voor de
financiering gezorgd en niets dan lof
daarover. Ottolien wilde echter ook de
HBO-opleiding gaan doen, maar toen
hield Sociale Zaken de knip op de
portemonnee. Immers, een vervolgopleiding
moet voldoende zijn en waar is anders het
eind. Een argument dat hout snijdt, maar
Ottolien was inmiddels al bezig en
betaalde de studie uit eigen kas. Dit heeft
haar mede financieel opgebroken en zo
bouwde zij onder meer een fikse huur-
schuld op. Nadat de deurwaarder er aan te
pas was gekomen, heeft zij het bureau
voor Schuldhulpverlening ingeschakeld.
„Daar heeft men mij een simpele budget-
tering geleerd. Het wekelijks bijhouden
van alle uitgaven en inkomsten. Je begrijpt,
dat laatste is voor mij een peuleschii, maar
ik schrok van de 'uitgave-kant'. Alles op
een rijtje zetten werkt heel verhelderend.
Maar wie houdt dat vol!"
Kringetje
"In elk geval moest ik door de opgebouwde
schuld stoppen met de opleiding. Met als
gevolg dat ik nu hele dagen thuis zit. Geen
studie en geen baan, want overal wordt
ervaring geeist en die heb ik nog niet.
Daarentegen ben ik voor de banen zonder
voor een cursus die gegeven wordt door een
uitzendbureau dat gespecialiseerd is in
maatschappelijk werk. Daar zit ook een
stage van drie maanden aan vast. Hopelijk
wil de Sociale Dienst hieraan bijdragen
anders blijf ik in dat kringetje zitten."
Dat laatste klonk opgewekt, maar opnieuw
daalde de stemming.
„Ik word zo moedeloos van het voortdurend
alleen thuiszitten. Ik heb geen geld om
uit te gaan en trouwens ook niet voor de
oppas. Zelfs simpel sociaal verkeer
(familie en vrienden) kost hoe dan ook
geld. Het is om gek van te worden!"
Verplichte karakter
Sociale vereenzaming is ook voor Elly
(33 jaar) met twee kinderen van dertien
en negen jaar, een reden om weer te
willen werken. Verleden jaar heeft zij dit
zelf aan de Sociale Dienst kenbaar gemaakt.
Nog voordat de nieuwe regeling in werking
zou treden. Immers, sinds 1 januari 1996
zijn vrouwen met kinderen boven de vijf
jaar verplicht om te solliciteren. Dan laat
men de bijna 1 miljoen werklozen gemaks-
halve maar buiten beschouwing. Het
verplichte karakter van deze regeling
vinden beide dames te dwaas voor woorden.
Mede gelet op de nog steeds slechte
opvangregeling voor kinderen.
„Trouwens, moeders zorgen toch het beste
voor hun eigen kinderen," vindt Elly.
Inmiddels heb ik een stoel genomen aan
de eettafel bij Elly thuis. Ze schenkt mij
een kopje koffie in en neemt tegenover mij
plaats. De kamer wordt evident verbouwd
en hardop vraag ik mij af hoe zij het klaar-
speelt om dit van haar uitkering te doen.
„Geduld, heel veel geduld" is haar antwoord
met een lach. „Ik wilde eerst een lening
afsluiten om de verbouwing snel voor
elkaar te krijgen, maar ik heb een aversie
tegen schulden. Dan duurt het maar wat
langer!"
Bijzondere Bij stand
Elly's kennismaking met de Sociale Dienst
dateert van lang geleden. De afgelopen
vijftien jaar heeft zij van een uitkering
moeten zien rondkomen. Dat is haar
zelfs zonder schulden te maken gelukt.
Hoe heeft zij deze knappe prestatie kunnen
neerzetten. Loopt zij alle aanbiedingen
na? „Oh nee, ik koop bij een goedkope
supermarkt een keer in de week. Dan heb
ik een boodschappenlijstje meegenomen
en daar houd ik mij aan. Niet snel bij de
kassa nog een zak met marsen."
Hoe zuinig zij echter ook met haar geld
is en bovendien inventief door allerlei
tweedehands spulletjes op te snorren, sparen
voor dure medische uitgaven is er niet bij.
Nu haar kinderen een bril en een beugel
nodig hebben, is zij voor het eerst naar de
Sociale Dienst geweest om een bijdrage
Door: Rob Wark
Mensen die in 1996 een aanvraag om bij stand indienen, krijgen me teen met de nieuwe
wet te maken. Voor mensen die al in 1995 bijstand ontvingen blijft de 'oudeAlgemene
Bijstandswet voorlopig van toepassing. Verandert er iets in hun situatie dan gaat voor
hen de nieuwe wet gelden. In de loop van dit jaar ontvangen de clienten bericht van
de Sociale Dienst met welke veranderingen zij te maken krijgen. Wanneer het uitkerings-
niveau verandert, gaat dat op 1 januari 1997 in.
beide partners, als dat mogelijk is, naar
werk moeten uitzien. Het wordt moeilijker
om werk af te wijzen omdat het niet
passend zou zijn. Er kunnen sancties worden
toegepast. Onder bepaalde medische of
sociale omstandigheden kan het voor
iemand onmogelijk zijn te werken. De
Sociale Dienst kan dan tijdelijk ontheffing
verlenen van de plicht om te werken of
werk te zoeken. Zo'n ontheffing krijgen
in ieder geval personen vanaf 57,5 jaar
en verzorgende ouders met kinderen die
jonger zijn dan vijfjaar.
Onder de nieuwe wet zijn er drie landelijke
basisuitkeringen, namelijk voor alleen-
staanden, voor alleenstaande ouders en
voor gehuwden of samenwonenden. De
basisuitkeringen zijn gekoppeld aan het
netto-minimumloon. Alleenstaanden
krijgen 50% van het netto-minimumloon
(dat is fl. 950,—), alleenstaande ouders
70% (fl. 1.330,—) en gehuwden of
samenwonenden 100% (fl. 1.900,--).
Toeslagen en kortingen
De gemeenten kunnen de basisuitkeringen
door een toeslag verhogen of door een
korting verlagen. Een toeslag kan er nooit toe
leiden dat een bijstandsuitkering boven de
100% van het netto-minimumloon uitkomt.
Alleenstaanden en alleenstaande ouders die
hun woonkosten alleen moeten opbrengen
krijgen een toeslag van maximaal fl. 380,--.
Gehuwden en samenwonenden die een
kostganger of kamerbewoner hebben,
kunnen daarentegen met een korting te
maken krijgen.
Intensieve begeleiding
De Sociale Dienst zal de clienten intensief
begeleiden om ze aan het werk te helpen
als dat nodig is, maar ze moeten ook zelf
proberen aan de slag te komen. Bij
gehuwden en samenwonenden geldt dat
Controle
De mogelijkheden van de Sociale Dienst
om de gegevens van de aanvragers en
clienten te controleren zijn verruimd. De
gemeenten zijn onder de nieuwe wet ook
verplicht goed te controleren, bijvoorbeeld
door vergelijking van de gegevens met
gegevens uit de bevolkingsadministratie,
huursubsidie, studiefinanciering, belasting-
dienst en ziekenfonds. Wie ten onrechte
bijstand heeft ontvangen, of teveel heeft
gekregen, moet dat terugbetalen.
Er is ook Bijzondere Bijstand mogelijk
en hulp bij het oplossen van ernstige
financiele problemen. Meer informatie
daarover bij de Sociale Dienst.
te vragen in het kader van de Bijzondere
Bijstand. Zowel Ottolien als Elly zijn bij
de Sociale Dienst tijdens de intake of
latere gesprekken niet gewezen op de
mogelijkheden van de Bijzondere Bijstand.
Beiden waren door kennissen op de hoogte
gebracht. Meer informatie vanuit de Sociale
Dienst hierover zou zeer gewenst zijn.
Tenslotte houdt men nog elk jaar geld
over uit de Bijzondere Bijstand en zou er
sowieso geen drempelbedrag a 186,—
moeten zijn. Overigens zijn beide vrouwen
altijd door de Sociale Dienst prettig en
voorkomend behandeld.
Dat neemt niet weg dat zowel Ottolien
als Elly straks opgelucht adem zullen
halen wanneer zij weer aan het werk
kunnen gaan. Het probleem is niet om
bijstandsmoeders te motiveren door hen
verplicht te laten solliciteren om daardoor
het aantal uitkeringsgerechtigden te
verminderen, als wel dat de maatschappij
nog steeds niet adequaat is ingesteld op
ouders met kinderen, die willen werken.
Men heeft tegenwoordig de mond vol
van flexibel werken, maar in de praktijk
zijn deze banen maar matig beschikbaar
en bovendien veelal slecht betaald.
Wellicht is het efficienter om ons te
concentreren op een andere ver- en indeling
van werk.
De namen van de bijstandsvrouwen zijn
om redenen van privacy gefingeerd.
(Advertentie)
Klussendienst Schiedam.
De Klussendienst Schiedam voert
klussen in en om de woning voor
u uit indien u geen hoog inkomen
heeft.
U betaald voor elke klus die
minimaal een uur en maximaal 3
uur duurt, slechts een tientje en
vijf gulden voorrijkosten.
Wij kunnen voor u de b.v. de
volgende klussen uitvoeren:
Witten, behangen, timmerwerk,
schilderwerk, stucwerk, kleine
reparaties, tuin opschonen en
onderhouden, snoeiwerkzaam-
heden, schuttingen plaatsen
enz.
Indien u een klus wilt laten
uitvoeren kunt u bellen naar de
Klussendienst Schiedam tel:
U kunt ook op werkdagen,
behalve op vrijdag langskomen
op de Franklinstraat 1 1 A,
te Schiedam.
De Klussendienst is een
initiatief van de Bewoners-
vereniging Schiedam- Oost en
de Stichting Servicewinkel
Schiedam
Franklinstraat 1 1 A
31 12 SB SCHIEDAM
Tel: 473 71 95
Fax: 473 48 85
