27 mei Opzoomerdag Van Leeuwenhoeckstraat.
Het verhaal achter het Emmaplein
TABOR
Oost Reporter
jaargang 2 nummerl
Sponsors
Ook een feest voor de kinderen
Nieuwbouw
Jjafi
.w-w:- vyLJ
Actiegroep Slachtoffers
Algemene
Nabestaandenwet
GRILLROOM
"geen kwantiteit maar kwaliteit"
OIO - 473 32 26
Colofon
Redactie
Eindredactie
Vormgeving
Produktie
Al eenjaar lang kijken de bewoners van de Van Leeuwenhoeckstraat uit naar de volgende
Opzoomerdag. Op 27 mei is het zover.
"De bewoners van de Van Leeuwenhoeckstraat hebben woord gehouden zegt Jeff Risteruw.
"Verleden jaar hebben we een start gemaakt met de gevelbakjes gevuld met planten om de straat op
tefleuren. Nupakken we het grootser aan. Op woendag 27 mei gaat het gebeuren. Dan toveren
wij de straat om tot een mooie, vrolijke en nog gezelligere woonomgeving".
"Vanaf vorig jaar zijn we al vele malen bij el-
kaar gekomen en ook in de werkgroep 305
hebben we onze plannen besproken" vervolgt
buurman Hans Bal het verhaal van Jeff. "We
hebben onze ideeen steeds meer uitgewerkt en
zijn tot een voorlopig programma gekomen
voor onze Opzoomerdag. We zijn van plan sa-
men te werken met de medewerkers van het
Wijkservicepunt die op die dag hun eenjarige
bestaan gaan vieren. Ook roepen wij de hulp
in van professionele organisaties zoals het
ONS voor onder andere het afzetten van de
straat en enige veegactiviteiten. Via Groen-
voorziening kunnen we nieuwe plantjes voor
onze gevelbakken en borders regelen."
Aad Hoogstad is al bij de E-markt aan de Van
Swindenstraat gaan informeren voor sponso
ring in de vorm van koffie, thee en beleg voor
de hardwerkende vrijwilligers. "De filiaal hou-
der van de E-markt reageerde enthousiast en hij
wil heel graag bijdragen aan de inspanningen
van de bewoners. Hij heeft dan ook hiervoor
zijn toezegging gedaan. Bakker't Fijntje laat
ons ook niet in de steek en zal zorgdragen
voor pake voor bij de koffie en broodjes voor de
lunch. Ja, voor het inwendige van de 'Op-
zoomeraars' wordt wel gezorgd."
"Maar de Opzoomerdag is niet alleen voor
volwassen. We zullen natuurlijk heel blij zijn
door Susan Coster
Het was maar een klein lapje grond,
begrensd door de Algemene Begraafplaats,
de Broersvest en de Singel. Het werd altijd
Bokkeneiland genoemd maar dat was geen
officiele naam. Er was ook geen enkele
historische grond voor deze naam. Daarom
stelden Burgemeester en wethouders op 19
mei 1897 aan de gemeenteraad voor het
terrein Emmaplein te noemen. Het voorstel
werd een week later aangenomen.
Emma, voluit: Adelheid Emma Wilhelmina
Theresia, dochter van vorst George Victor
van Waldeck Pyrmont werd geboren in 1858.
In 1879 werd ze de tweede vrouw van Willem
III, koning der Nederlanden. Zij kregen op
31 augustus 1880 een dochter, Wilhelmina.
Op 23 november 1890 overfeed Willem III.
De drie zonen uit zijn eerste huwelijk waren
hem al voorgegaan naar het hiernamaals. Om-
dat zijn dochter Wilhelmina minderjarig was
trad Koningin Emma van 1890 tot 1898 als re-
gentes op. In 1898 besteeg de nog maar net
achttienjarige Wilhelmina de troon en zij be-
sloot haar moeder, die zeer geliefd was bij
haar onderdanen, de eretitel Koningin-Moeder
te geven.
Ter gelegenheid van de kroning van Koningin
Wilhelmina schonken de bewoners van het
Singelkwartier een twee meter hoge smeed- ij-
zeren bloemenvaas met versieringen aan de
Gemeente. Het smeedwerk was ontworpen en
vervaardigd door het Schiedamse bedrijf
G.J.Vincent Co. De bijbehorende oorkonde
was in duplo gemaakt. Een exemplaar ligt in
het Gemeentearchief, het andere kreeg een
plaatsje in een loden koker onder het voetstuk
van de vaas die nog steeds op het Emmaplein
staat.
Dat oude Bokkeneiland heeft in de loop der
eeuwen heel wat om zich heen zien veranderen.
De oudste bebouwing in dit stukje Schiedam
is Huis te Riviere, uit het midden van de dertiende
eeuw. Rond de restanten van dat trotse kasteel,
ook wel de rui'ne van Mathenesse genoemd,
lag lange tijd een grote moestuin. Aan het eind
van de achttiende eeuw werd een klein deel
van deze tuin in gebruik genomen als Joodse
begraafplaats en in 1825 werd weer een deel
van de moestuin afgesnoept voor de Algemene
Begraafplaats. Met de bouw van de Hoogere
Burgerschool in 1869 bleef er praktisch geen
grond meer over voor de groenteteelt.
Aan het Emmaplein woonde de gegoede bur-
gerij van Schiedam. Veel van deze herenhui-
zen zijn inmiddels gesloopt. Tegenover het
plantsoen lag een aantal huizen met een onder-
verdeling van huisnummers, wat aangaf dat
die panden onderverdeeld waren in gangen met
woninkjes voor bewoners met een krappere
beurs. En allemaal leefden ze onder de klok-
ken van de Heilige Rozenkranskerk, nu de Li-
duina-basiliek, waar broodnodige herstelwerk-
zaamheden in voile gang zijn.
In 1949 werd de Algemene Begraafplaats ge-
ruimd en hiervoor in de plaats kwam het Singel-
plantsoen. In 1961 verhuisden de stoffelijke
resten en grafstenen van de Joodse Begraaf
plaats naar het Toepad in Rotterdam. De ruimte
die vrijkwam werd samen met het Singelplant-
soen bestraat en in gebruik genomen als parkeer-
plaats. Het vele groen maakte plaats voor uit-
laatgassen en glimmend blik maar ook de jaar-
lijks terugkerende kermis.
Anno 1998 is de omgeving van het Emma
plein onherkenbaar veranderd. De bouw van
het grote bankgebouw en de uitbreiding van
de onooglijke ambtenarensilo, die sinds 1970
de omgeving domineert, hebben de oostzijde
van de Broersvest een heel nieuw gezicht ge-
geven. Het nieuwe Stadskantoor, met de Rui'
ne van Mathenesse weggestopt in een hoekje,
biedt de burgers allerhande onmisbare voorzie-
ningen zoals de bibliotheek, theater, gemeen
tearchief en stadswinkel, waar infor- matie en
officiele paperassen verkregen kunnen worden.
Het plein tussen de bank en het stads- kantoor
moet een ontmoetingsplek worden met een
grootse, Italiaanse uitstraling. Het kleine
plantsoen aan het Emmaplein heeft nog die
rustige, ouderwetse sfeer behouden die aan
goede tijden uit een ver verleden doet denken.
Bronnen:
Van Schie, Dam en Schiedam door W.P.Rook
Schiedam langs de straat door H.Kiela
Schiedam Oost en Singelkwartier door H.Kiela
Schiedam verleden tijd door Hans v.d.Sloot
\-y:-
Stutm
als de straat er verzorgd en vrolijk uitziet maar
we gaan ook iets doen voor de kinderen"brengen
Nel van Oudenaarde en Ria Mulders ter sprake.
"Rond negen uur gaan wij ons verzamelen en
de hele ochtend houden wij ons bezig met het
schoonmaken en opfleuren van de straat. O ja,
bewoners uit Oost zijn natuurlijk van harte
welkom om's middags het resultaat te bekijken.
Vanaf 13.30 uur hebben wij voor de kinderen
uit Oost leuke acitiviteiten georganiseerd.
Maar dat is nog een verrassing!"
Bobby Scheepe
Het kabinet Kok, dat heeft beloofd dat ie-
dereen zal delen in de stijging van de wel-
vaart, heeft in ieder geval een groep over
het hoofd gezien. Of sterker: door een -
aangenomen - wetswijziging bevorderd dat
nabestaanden met ingang van 1998 ernstig
worden geslachtofferd.
Weduwen en weduwnaars die na het verlies
van hun partner alleen - of alleen met hun
kinderen - verder moeten, krijgen soms
vele honderden guldens per maand minder.
Gelukkig heeft een kamermeerderheid een
motie aangenomen die als doel heeft de el-
lende wat te verzachten. Slachtoffers hebben
intussen een groep gevormd om elkaar te
steunen en actie te voeren richting politiek.
Deze Actiegroep hanteert het symbool 'De
Zwarte Knijper'. Weduwen en weduwnaars
die in moeilijkheden zitten kunnen contact
opnemen met Hannah, tel: 426 76 11.
STEAK HOUSE SHOARMA
Oversohiesedwarsstraat 27
Uw bestelling v.a. f 20,-
binneri 30 min. gratis thuis bezorgd.
(bezorgen doen we vanaf 16.00 uur)
Een opname van het Emmaplein rond 1923 (collectie: H. Kiela)
De Oost Reporter is een krant waar in u informatie
vindt over de wijk Oost. De Oost Reporter is een
uitgave van de Stichting Wijkkrant Schiedam en
verschijnt acht keer per jaar. De krant wordt in
een oplage van 6.000 exemplaren huis-aan-huis
verspreid in Schiedam-OosL
Susan Coster, "Ronald Loch, Marina Monte,
Bobby Scheepe, en Rob Wark.
Wim Nottroth en Susan Coster
Jan Baars en Gerard Spruit
Maassluise courant te Maassluis
Ingezonden brieven en persberichten kunt u naar
de redactie van de Oost Reporter sturen:
Oost Reporter
Boerhaavelaan 79
3112 LD Schiedam
Tel.: 246 01 69 Fax: 246 01 70
E-mail adres: oostreporter@dsv.nl
De redactie heeft het recht brieven of stukken
te veranderen, in te korten of niet te plaatsen.
Ingezonden brieven worden uitsluitend
geplaatst als ze duidelijk zijn voorzien van
naam, adres en telefoonnummer. Bij plaatsing
wordt echter alleen de naam vermeld.
Anonieme brieven worden niet geplaatst.
De Stichting Wijkkrant Schiedam heeft het'
recht advertenties te weigeren.