C uhnatr
Paksoi en Chinese kool
De O is
i /veerin de
maand
Ieder jaar opnieuw
Misverstanden
Mooi, stevig en fris
Paksoi-maalti j dsoep
16 SEPTEMBER 1998
DE POSTILJON EDITIE 12
PAGINA 13
Tijd voor een griepprik
REGIO - Elke winter wordt
gemiddeld 5 tot 10 procent van
de Nederlandse bevolking geveld
door griep (influenza). Voor
jonge, gezonde mensen betekent
dit een weekje onder de wol met
in het begin hoge koorts, spier-
pijn, hoofdpijn en soms een
droge hoest. Voor andere men-
sen kan griep wel ernstige gevol-
gen hebben. Gemiddeld worden
per winter 20.000 mensen in het
ziekenhuis opgenomen en 2.000
mensen overlijden aan de gevol-
gen van griep?
Bijna alle slachtoffers van griep
behoren tot een van de groepen voor
wie de griepprik is aanbevolen. Dit
zijn alle mensen ouder dan 65 jaar
en iedereen met een hart- of long-
ziekte of diabetes. Ook voor nierpa-
tienten, waarbij de nieren onvol-
doende capaciteit hebben, is de
griepprik aanbevolen. Voor alle
genoemde risicogroepen kan griep
ernstige gevolgen hebben, zoals een
longontsteking, een blijvende ach-
teruitgang van de conditie of een
ontregeling van de diabetes.
Griep is een ziekte waartegen men
zich kan wapenen. Wereldwijd
wordt namelijk bijgehouden welke
griepvirussen waar in de wereld
voorkomen. Dit gebeurt in zoge-
naamde 'uitkijkposten' waar plaat-
selijk voorkomende griepvirussen
worden onderzocht. Zo voorspelt
men welke virussen er de komende
winter in Nederland aanwezig kun-
nen zijn. Deze virussen worden dan
in het vaccin voor de griepprik ver-
werkt.
Griepvirussen veranderen regelma-
tig, waardoor u ieder jaar opnieuw
griep kunt krijgen. Daarom is elk
jaar een nieuwe griepprik nodig.
Toch kan het gebeuren dat er tijdens
het griepseizoen onverwacht een
ander griepvirus voorkomt. Dit
virus is dan niet in de griepprik ver-
werkt waardoor de griepprik min
der goed werkt. Tijdens de afgelo-
pen griepperiode (1997-1998) is dit
in Nederland voorgekomen. De
griepprik werkte toen minder goed,
maar hielp in veel gevallen wel om
ernstige compicaties als gevolg van
griep te voorkomen. Wanneer u de
griepprik neemt en onverhoopt toch
griep krijgt, dan zorgt de griepprik
er voor dat de griep minder ernstig
verloopt. De griepprik blijft dus een
veilig en effectief middel om het risi-
co op griep en de compicaties van
griep te beperken.
Wie zich niet lekker voelt, noemt het
al gauw een griepje. De griepprik
werkt echter alleen tegen de echte
griep (influenza). Verkoudheid en
buikgriep bijvoorbeeld worden door
andere virussen veroorzaakt. Hier
helpt de griepprik niet tegen. Bij
echte griep (influenza) voelt men
zich binnen een paar uur erg ziek
worden met bonzende hoofdpijn,
spierpijn over het hele lichaam en
hoge koorts (rond 39°C). Ook
wordt wel eens gedacht dat je van de
griepprik griep zou kunnen krijgen.
Dit is onjuist. De griepprik bevat
namelijk geen levend virus en kan
dus geen griep veroorzaken. De
enige duidelijke bijwerking van de
griepprik kan een gevoelige plek op
de plaats van de injectie zijn. Dit
treedt bij 1 op de 5 mensen op en
verdwijnt weer na 1 tot 2 dagen. De
griepprik vormt dus geen risico voor
uw gezondheid.
In oktober en november is het weer
tijd voor de jaarlijkse griepprik. De
meeste mensen die tot de risicogroe
pen behoren, zullen van hun huis-
arts een oproep krijgen voor het
halen van deze prik. Volgens gege-
vens van de Landelijke Huisartsen
Vereniging (LHV) nam vorig jaar 8
van 10 mensen, voor wie de griep
prik is aanbevolen, de griepprik.
Behoort u tot de groep mensen voor
wie de griepprik is aanbevolen: geef
dan gehoor aan de oproep van uw
huisarts of neem zelf het initiatief en
vraag om een griepprik. Voor 65-
plussers en andere risicogroepen is
de griepprik gratis. De griepprik
werkt aan uw gezondheid.
Wilt u meer informatie over de griep
of de griepprik?
De Ziekenfondsraad geeft een gratis
folder uit met de naam: 'De O is
weer in de maand: tijd voor de
griepprik'. Deze folder ligt voor u
klaar bij de bibliotheek. Uw huisarts
geeft u ook graag meer informatie.
Wie zich met lekker voelt, noemt het al gauw een griepje. De griepprik
werkt echter alleen tegen de echte griep (influenza).
Bloemkool, witte kool, boeren-
kool en rode kool zijn koolsoor-
ten die bij veel mensen regelma-
tig op tafel verschijnen. Minder
bekend zijn Chinese kool en
paksoi, maar die zijn zeker zo
smakelijk.
Chinese kool wordt ook wel pe-tsai
genoemd en korat uit het noorden
van China. Er bestaan twee ver-
schillende types: een kropvormige
langwerpige (granaattype) en een
kort bladkool (Japans type).
Paksoi, ook wel pak-choi genoemd,
is een open bladkool met witte, kale
bladstelen, die samen met het blad
worden gegeten. Chinese kooi en
paksoi zijn bijna het hele jaar door
te koop, makkelijk te bereiden en
snel klaar. Deze groenten lenen zich
prima voor roerbakken.
Bij Chinese kool kunt u het beste
voor gebruik de buitenste losse bla-
deren verwijderen en vervolgens de
rest van de kool grof of fijn snijden.
Het Japanse type kan rauw worden
gegeten. Vooral het binnenste is
daarvoor goed geschikt, want voor
Chinese kool geldt: hoe meer naar
binnen toe, hoe malser de bladeren
zijn. Voor stoven en koken geldt
een bereidingstijd van ongeveer 10
Paksoi-maalttjdsoep.
Postilion
minuten. Roerbakken kan iets kor-
ter.
Bij paksoi moet u blad en stelen na
het wassen in stukken snijden van 4
a 5 centimeter. Het lekkerst is om
de groente daarna te stoven, te roer
bakken of te verwerken in groente-
soep.
Let er bij het kopen van Chinese
kool en paksoi op dat de bladeren
mooi, stevig en fris van kleur zijn.
In de groentela van de koefkast is
paksoi ongeveer een week houd-
baar. Chinese kool kan daarin iets
langer bewaard blijven. U hoeft niet
in een keer de hele kooi op te
maken. Snijd hem in de lengte door
en bewaar de rest, afgedekt met
plasticfolie in de koelkast. Zo blijft
hij nog een week goed. Zelfs in een
reeds aangemaakte salade blijft de
kool nog 1 a 2 dagen knapperig.
Wanneer paksoi en Chinese kool
worden roergebakken, gekookt,
gestoofd of gebakken, heeft u per
persoon ongeveer 300 gram groen
te nodig. Reken voor een salade op
ongeveer 100 gram per persoon.
Ingredienten: 2 I bouillon, 500 g
paksoi, 1 ui, 1 grote wortel, 1 el
boter of margarine, 4 tomaten, 350
g kalfs- of rundergehakt, 2 el fijnge-
knipte peterselie, 2 el fijngeknipte
bieslook, zout, peper.
Maak de bouillon op uw eigen
wijze. Maak de paksoi schoon en
snijd deze in reepjes. Maak de ui
schoon en snijd hem klein. Maak de
wortel schoon en snijd deze in luci-
ferreepjes. Ontvel de tomaten en
snijd ze in parten. Verhit de boter,
bak hierin de ui en de wortel, voeg
de paksoi toe en de tomaten. Bak de
groenten kort. Maak gehakbalfetjes
zoals u dat gewend bent eh pocheer
ze (dat wil zeggen: breng in een
sreelpannetje water aan de kook,
doe de gehaktballetjes erin en laat
deze tegen de kook, doe de gehakt
balletjes erin en laat deze tegen de
kook aan in 15 minuten gaar wor
den).
Schenk de bouillon bij de groenten,
doe de gehaktballetjes erbij en laat
de soep door en door warm wor
den. Voeg van het vuur af de tuin-
kruiden toe en maak de soep op
smaak af met zout en peper. Serveer
deze gezonde maaltijdsoep met
warm (bruin) stokbrood.
(Bron The Greenery International)
