Najaar is een prima planttijd
Gras
maaien
*4* bt*. ItttM&l*
Voor i
(evensfase
een andere
tuin
Automatisch
watergeven
de ideale
oplossing
Herfst is heerlijk in de tuin
Een beetje voor-
uitzien mag
Doe wat met die
plantenbakken
CAMPAGNE GEFINANCIERD H|C: Hoveniers Informatiecentrum
MET EEN BIJDRAGE VAN DE PPH: Plant Publicity Holland
EUROPESE GEMEENSCHAP VBTB: Vereniging Belangenbehartiging Tuinbranche
16 SEPTEMBER 1998
DE POSTILJON EDITIE 12
PAGINA 8
Herfst
stroompje, alles is mogelijk. Ook
een waterval zonder vijver is geen
enkel probleem. Laat zoiets wel
door de vakman-hovenier aanleg-
gen. Dan functioneert ailes gegaran-
deerd perfect. Bang voor elektrici-
teit bij water? Ook met zwakstroom
is van alles mogelijk.
Planten hi) de vijver
^Echte waterplanten zult u
in de herfst niet planten,
dat gebeurt in mei, maar in
de vochtige grond om de vijver heen
kunt u al van alles zetten dat volgend
jaar tnooi zal zijn: primula, varens,
irissen, dotterbloem en wederiksoocten
om er een paar te noemen.
Vijver winterklaar
makeri
Zorg in ieder geval dat er zo
min mogelijk blad de vijver
inwaait. Dat gaat anders op de bodem
liggen rotten en kan allerlei narigheid
veroorzaken. Snoei ook afgestorven en
in het water hangende delen van de
oeverplanten weg. Ook daarmee voor-
komt u rotting.
U kunt pas stoppen met maaien als
het gras niet meer groeit. Met de
eerste nachtvorsten is dat meestal
zo ver. Zorg in ieder geval dat u
nooit een bevroren gazon maait.
Het gras mag niet te lang de winter
in gaan. Verwijder regelmatig afge-
vallen blad van het gazon en mest
absoluut niet meer. Door te mesten
krijgen de grasplanten een groeisti-
mulans en worden dan extra vorst-
gevoelig. Echter, het gebruik van
kalk wordt wel aangeraden. Als er
een be^tje mos in het gazon ont-
staat, verdwijnt dat meestal vanzelf
weer in het voorjaar als het gras
weer gaat groeien.
Echtzwaar gesnoeid wordt er niet in
het najaar en daar is een goede
reden voor. Gesnoeide plantendelen
moeten zich herstellen. Dat lukt wat
lastiger als de planten in rust gaan.
De kans op invriezen van de behan-
delde takken in de periode erna is
dan groot. Wat echt in de weg zit,
wordt natuurlijk wel weggeknipt.
Een beetje fatsoeneren mag altijd.
Nog heel vaak worden alle uitge-
bloeide Stengels van vaste planten
voor de winter afgeknipt. Het is ech
ter beter om dit pas in het voorjaar
te doen. De dode Stengels en geval-
len bladeren geven de plant (en ook
allerlei kleine dieren) bescherming
in de winter. De wortels lopen min
der kans dat ze wegrotten.
Bovendien zijn berijpte of
besneeuwde Stengels en bloeiaren
een prachtig gezicht in de winter. De
herfst is wel een goede periode om
bij bomen eventueel zware takken
weg te nemen. Dat karwei kan nu
zonder grote schade
voor andere
planten
worden uitge-
voerd. Die zijn immers in rust. Laat
het door een deskundige hovenier
doen. Gebruik in ieder geval kwali-
teitsgereedschap voor uw veiligheid
en die van de te snoeien planten,
struiken of bomen.
Groenblijvende planten kunt u nu
prima planten of verplanten, maar
niet snoeien. Het snoeien van de
haag moet op zijn laatst eind Sep
tember gebeuren. De struikrozen
worden op zo'n 60 tot 80 cm terug-
gesnoeid, in het voorjaar volgt de
rest.
De herfst is een prima periode om
een vast sproeisysteem in uw tuin te
laten aanleggen. In combinatie met
een eenvoudig sproeicomputertje
scheelt dat enorm veel tuinwerk en
tijd. U kunt zelfs's nachts sproeien
terwijl u slaapt. De waterdruk is dan
beter, u bespaart water (minder ver-
damping) en u kunt de hele dag
ongehinderd van uw tuin genieten.
Nog een voordeel: met zo'n sproei
systeem wordt volgend jaar ook tij-
dens uw vakantie gewoon water
gegeven. De kosten van aanleg val-
len best mee: vraag maar aan uw
hovenier.
U kunt nu winterbloeiers planten.
Dan beleeft u al heel snel kleurrijk
resultaat van uw werk.
Mogelijkheden te over. Er zijn heel
wat verschillende soorten. Een van
de mooiste winterbloeiende hees-
ters is Viburnum bodnantense
'Dawn'. De kale takken zitten al
vanaf eind november vol zachtroze
bloempjes. Ze zijn niet alleen mooi,
maar geuren bovendien. Als het
gaat vriezen stopt de bloei tijdelijk.
Afhankelijk van de weersomstan-
digheden is de bloei over de hele
winterperiode verdeeld. Een beken-
de winterbloeier is de toverhazelaar
(Hamamelis) Ook deze heester bloeit
op het kale hout. De geelbloeiende
toverhazelaar is het meest bekend,
maar er zijn ook tuinvormen met
roodbruine bloemen. De meeste
bloeien in december-januari-febru-
ari en veel ervan geuren ook nog.
Bovendien vertonejv-de struiken
schitterende herfstkleuren. Winter-
jasmijn (Jasminum nudiflorum) is
misschien wel het mooist als lei-
heester tegen de gevel of schutting,
maar vrijstaand als struik kan ook.
Als het even niet vriest verschijnen
de hele winter door goudgele
alleenstaande bloemen aan de kale
lichtgroene twijgen. Helemaal mooi
tegen een donkere achtergrond van
klimop! De kerstroos (Helleborus) is
een vaste plant waarvan heel veel
soorten bestaan met witte, groene,
roze of paarse bloemen. De meest
bekende is de echte kerstroos
(Helleborus niger) die al in januari-
februari met grote witte bloemen
bloeit (op een schaduwplek wat
later). Winterheide
(Erica carnea) bloeit
tussen november en
mei. Er zijn tiental-
len soorten met
bloemkleuren tus
sen zuiver wit en
diep-paarsroze.
Late bloemen hloeien nog volop in war me tinten, maar de tuin komt
tot rust. Herfst in de tuin is minstens zo mooi als zomer en lente.
Kijk maar naar de hladkleuren van het krentenboompje of van de
wilde wingerd en ruik de geur van de vochtige aarde. Een tijd om stil
of actief van te genieten. Ook in de herfst hlijft de tuin )e tweede
thuis waar )e helemaal jezelf kunt zijn!
r
Bladverliezende struiken, coniferen en andere groenblijvers met wor
telkluit, die in het najaar worden geplant, hebben de voile winter de
tijd om stevig in uw tuin te wortelen. Dan zijn ze volgend voorjaar hele
maal kloar voor een compleet seizoen groei en bloei. Ook het planten
van in pot gekweekte planten is geen enkel probleem. Dat kan prima
als het maar niet vriest.
De herfst kent een ware plontenweelde. Planten met mooie herfstkleuren.
Je ziet ze nu overal om je heen:
De vlammende blodkleuren van de wilde wingerd (Porthenocissus),
de esdoorn (Acer) en het krentenboompje (Amelanchier).
De rijke, late herfstbloei van asters, herfstchrysanten (die tegen
woordig Dendranthema heten), monnikskap (Aconhum),
herfstanemonen en sommige Sedum's.
De froaie vruchten aon sierappels, lijsterbessen, vuurdoorns,
sneeuwbes, hulst en nog vele andere soorten.
waarin sommige elementen gemak-
kelijk te veranderen zijn, de zand-
bak straks een vijver kan worden
enz.
Grotere kinderen en vaak wat
meer te besteden. Zwaardere tuinei-
sen ook qua stijl, mooiere bestra-
ting, bijzondere beplanting, meer
sfeer en uitstraling, maar er is bij-
voorbeeld ook ruimte nodig waar
grotere kinderen aan hun scooters
kunnen knutselen.
De kinderen zijn het huis uit, u
bent mogelijk al met pensioen en
gaat er vaak even en soms ook wat
langer tussenuit. Dan is een onder-
houdsarme tuin ideaal en een
onderhoudscontract met een hove
nier nog gemakkelijker.
Vooral in oktober is het weer vaak
nog zo goed dat er heerlijk in de
tuin gewerkt kan worden. Het is de
ideale tijd om een nieuwe vijver aan
te (laten) leggen, een schutting te
zetten, het terras totaal te verande
ren of een andere bestrating voor de
oprit te maken. Maar ook voor nieu
we beplanting. Bijna alles kan nu in
de tuin worden gezet. Kom ideeen
opdoen bij het tuincentrum of
neem contact op met de hovenier
voor klussen die vakmanschap vra-
gen. Als er grondwerk bij komt kij-
ken, moet u dat zeker doen. De
hovenier beschikt over het juiste
materieel om snel en goed werk te
leveren. Waarom zou je moeilijk
doen als het makkelijk kan!
Als de tuin in winterrust gaat, is dat
het moment om een nieuwe vijver
of waterornament aan te leggen. De
planten laten zich gemakkelijk en
zonder schade verplanten om ruim
te te maken. Fors grondwerk is dus
heel goed uitvoerbaar en elektrici-
teitsleidingen voor een pomp, ver-
lichting enz. zijn probleemloos en
veilig in de grond te brengen. Het
maakt niet uit waar u voor kiest: een
voorgevormde vijverbak of een vij
ver van goede vijverfolie, met vak
manschap gemaakt, wordt hij
mooier!
Wilt u wel water, maar geen vijver
in de tuin, dan is een zogenaamde
fonteinvijver met bronsteen een
aantrekkelijk alternatief. Dat geheel
bestaat uit een bak met een deksel
waarin de pomp in water staat. Er
bovenop komen een fraai bron- of
borrelelement en keien. Door een
gat in het element wordt water
gestuwd dat vervolgens via gaten in
het deksel tussen de keien weer in
de bak stroomt, weer wordt opge-
pompt enz. Van schuimende fon-
tein tot zacht klaterend water-
In de loop van uw leven veranderen
uw tuinbehoeften. Zorg daarom bij-
tijds dat uw tuin u blijft passen.
Waarom niet al dit najaar?
De hovenier maakt graag een tuin-
plan dat volledig aan uw behoeften
beantwoordt. Herkent u zich ergens
in onderstaand lijstje?
Het begin: samen werken, samen
tuinieren, misschien op een balkon.
Daar zijn heel leuke dingen mee te
doen!
Het eerste huis-met-tuin. Het tuin-
budget is niet al te groot. Tip: laat
een goed tuinplan maken en voer
dat in fasen uit. Wat nog niet defini-
tief is, kun je goedkoop beplanten.
Gras kan altijd.
Wat meer te besteden, maar kleine
kinderen die eigen tuinruimte vra-
gen. Dus ruimte voor schommel,
zandbak, een eigen speelhuisje. Pas
op met giftige planten, planten met
scherpe stekels en harde of ruwe
bestrating. Laat een plan maken
In de herfst is het gebeurd met de
eenjarige bloeiers. De plantenbak
ken raken leeg. Maak er weer wat
moois van. Vul ze met planten die
in de herfst en de winter kleur aan
het terras of balkon geven: kleine
coniferen en andere groenblijvers
zoals klimop (Hedera), bloeiende
struikjes zoals Viburnum tinus of
winterbloeiende heide (Erica carnea)
en Skimmia japonica 'Rubella' of bij-
voorbeeld Skimmia reevesiana met
rode bessen. Andere leuke kleine
wintergroene heestertjes met mooie
bessen zijn o.a. Gaultheria (berg-
thee) en Pernettya. Ook heel mooi is
Leucothoe, een klein struikje met
prachtig kleurig blad. Er valt van
alles te combineren en bij het tuin
centrum is keus genoeg.
Planten in potten moeten ook in
het najaar regelmatig water krijgen.
Vaak wordt hierbij teveel vertrouwd
op de hoeveelheid regen die er valt.
In de winter is het van belang dat de
potten vorstbestendig zijn
en dat de wortels die tegen
de zijkant van de potten JSESr.
groeien worden
beschermd.
