Een Somalische prinses
op een grote boerderij
Aaibare beelden en
tekeningen in
Stedelijk Museum
Begroting voor Molen
De Walvisch is nu rond
Dotcter
Steek er nog eentje op
Prinses
Eigen ervaring
Haas
Wieken
3 FEBRUARI 1999
DE POSTILJON EDITIE 12
PAGINA 5
m :w jjji m m m
m mm m f I f
v f f v% m I i II
Het is even wennen; we hebben een
pasgeborene in huis. Overdag gaat
bet nu wel met de voedselvoorzie-
ning, maar 's nachts blijft het moei-
zaam. Als rond half twee Basje
onrustig wordt, met de tong klakt
en woelt in zijn wiegje, dan betekent
dat: tijd voor de volgende voeding.
Zelf doe ik dan een oog open en zie
hoe mijn vrouw het bed uitkomt en
op de gang een flesje klaarmaakt.
Vervolgens komt ze terug om de
honger van Basje te stillen. Als ik op
deze wijze geconstateerd heb dat
alles goed gaatpermitteer ik mezelf
om het oog weer te sluiten. Het lijkt
alsof het nooit anders is geweest en
toch weet ik dat ons kind over een
paar maandjes's nachts zal doorsla-
pen. Zo is het met heel veel dingen
in het leven. Sommige zaken bestaan
al zo lang dat je denkt dat ze nooit
zullen veranderen.
Een aantal jaren geleden, net even
na de praktijkovername van mijn
voorganger, had ik een patient die
het een en ander aan zijn longen
mankeerde. Hij woonde in een huis
in het centrum dat ingeklemd stond
tussen winkels. Wanneer het weer
het toeliet werd een van de twee
ramen van de huiskamer op de
begane grond omhoog geschoven.
Jacques van der Vaart, voor z'n ken-
nissen 'ome' Sjaak, nam dan plaats
in zijn leunstoel achter het geopende
raam en zwaaide vriendelijk naar
iedereen die voorbij kwam. Veel
meer dan dat kon hij ook met meer.
Zevenendertig jaar had hij gewerkt
in een garage, waar hij de nodige
uitlaatgassen had ingeademd.
Daarbij kwam ook nog zijn dage-
lijkse pakkie shag.
Twee jaar na z'n jubileumviering,
had hij moeten stoppen met werken.
Geen vervroegd pensioen, maar
afgekeurd. Hij was totaal op, Zelfs
een wandeling was hem teveel. Wat
hem restte was deze stoel met uit-
zicht op de straat.
Bovenstaand verhaal kent iedereen
wel, zij het misschien in een andere
versie. We weten het allemaal: roken
is ongezond, hoewel dat voor de een
meer geldt dan voor de ander.
Volgens de wetenschappers begint
de ellende pas goed als je na je 35ste
jaar door blijft roken. Vanaf dat
moment wordt de hoeveelheid lucht
die in de longen zit minder, maar bij
rokers gebeurt dat gemiddeld drie
tot vier keer zo snel als bij niet-
rokers. Dat tekort aan lucht gaat
vooral tellen als je op latere leeftijd
komt. Voor veel mensen is hun werk
het belangrijkste; genieten gaan ze
pas na hun pensioen. Maar wat heb
je daaraan als je geen puf meer hebt?
Zo zijn er mensen die sparen voor
hun oude dag; is die periode aange-
broken, dan kan het geld besteed
worden aan een rolstoel met gouden
banden...
Natuurlijk zijn er uitzonderingen.
Zo is er in onze praktijk zelfs een
dame van tachtig jaar die sigaren
rookt, om maar iets te noemen.
Maar de overgrote meerderheid van
rokers bemerkt dat ze op latere leef
tijd tekort aan lucht hebben; te laat,
want er valt dan niets meer aan te
doen. Overigens, jonge gebruikers
hebben soms een raar kuchje, dan ze
dan heel trots een rokershoestje noe
men. Als ik zo iemand hoor hoesten,
moet ik mij altijd mhouden om niet
te roepen: 'Steek er nog eentje op
Mensen die dit verhaal lezen zullen
overigens tevergeefs naar 'ome'
Sjaak op zoeken: hij is er niet meer.
Op zekere dag bleef het raam geslo-
ten. En toen in de krant stond dat
hij op 61-jarige was heengegaan zei
menigeen: "Gunst, was't-ie nog zo
jong? Hij zag er zo oud uit".
Pieter Vlasveld
huisarts
SCHIEDAM - Ongeveer 75
gei'nteresseerden verschijnen
vrijdag 29 januari op de schrij-
versavond in de bibliotheek
Schiedam-Noord. Te gast is
Yasmine Alias. Deze keer is er
geen interviewer aanwezig.
Yasmine Alias reciteert gedeelten
uit haar debuutroman, 'Idil, een
meisje' (1998) en ze vertelt haar
nieuwste (korte) verhaal.
Het is opvallend dat ze de verhalen
niet voorleest, maar alle tekstgedeel-
ten geheel uit haar hoofd kent. Het
publiek is hiervan onder de indruk,
maar vooral ook van de amusante
manier waarop Alias vertelt.
Tussen het vertellen door biedt Alias
het publiek de gelegenheid vragen te
stellen. Uit de meeste vragen blijkt
dat Yasmine Alias niet alleen inte-
ressant is door de boeken die ze
schrijft, maar vooral ook omdat ze
een immigrante uit Somalie is. Ook
bij de schrijver Moses Isegawa uit
Uganda viel op dat heel veel vragen
geen betrekking hadden op zijn
boek. Bij beide auteurs was het
publiek grotendeels geinteresseerd
in de reden van hun vertrek, de nor-
men en waarden in hun thuisland,
de erbarmelijke omstandigheden
daar en hun gedachten over
Nederland.
Wist u bijvoorbeeld dat veel
Somaliers denken dat Nederland een
hele grote boerderij is die gerund en
beheerd wordt door een grote boe-
renfamilie?
De verhalen van Yasmine Alias zijn
opmerkelijk, daar ze eigenlijk niet
aansluiten bij de verwachtingen van
de luisteraar. Het publiek gaat er in
zijn vraagstelling vanuit dat
Yasmine uit een armlastig, onder-
ontwikkeld milieu komt. Deze
beeldvorming zal ontstaan zijn
onder invloed van televisiebeelden.
De verhalen van de schrijfster wijzen
echter meer in de richting van het
leven van een Somalische prinses.
Haar vader was een man die veel
aanzien had door zijn hoge militaire
rang en als dochter heb je automa-
tisch ook prestige. Het gevolg van
haar vaders welslagen is dat de
familie Alias zeer vermogend is en
dus voldoende mogelijkheid heeft
tot geestelijke ontwikkeling.
Terwijl de schrijfster deze verhalen
vertelt, luistert het publiek zeer aan-
dachtig. Ze vertelt veel over
Somalie, haar oma en haar vader.
Toch geeft ze aan dat ze eigenlijk
weinig weet van haar moederland,
omdat ze al op jonge leeftijd is ver-
trokken.
Voordat ze haar korte verhaal gaat
vertellen, vermeldt ze dat dit, in
tegenstelling tot de belevenissen van
'Idil' (romanpersonage), wel haar
eigen ervaring is. Het verhaal gaat
over een uiterst intieme relatie tus
sen vader en dochter. Later op de
avond bekent Alias dat ze eigenlijk
niet zo veel meer over haar vader
weet, maar dat ze zich graag vast-
houdt aan dit idyllisch verhaal. Deze
voorvallen, maar ook anderen,
geven voldoende aanleiding alle ver-
tellingen van Alias niet al te letterlijk
op te vatten. Het is niet verbazend
dat deze vrouw schrijfster is gewor-
den, want ze houdt er van vermake-
lijke verhalen te vertellen.
Het waarheidsgehalte doet er eigen
lijk ook niet toe. De luisteraar
begrijpt dat de verhalen subjectief
zijn. Alias romantiseert sommige
belevenissen, soms vervormt ze de
werkelijkheid een beetje. Daarnaast
komen de bezoekers toch voorna-
melijk omdat Yasmine Alias verha
len vertelt. De volgende lezing die
boekhandel Mercurius en biblio
theek Schiedam-Noord organiseren
is op vrijdag 26 februari, aanvang
20.15 uur. Deze keer zal Maria
Stahlie de gastauteur zijn.
Ingrid van Faassen
SCHIEDAM - In de reeks
Unisono van het Stedelijk
Museum Schiedam is een presen-
tatie te zien van het werk van
beeldend kunstenaar Sylvie
Zijlmans. Van 6 februari tot en
met 21 maart zijn er beelden en
tekeningen te bezichtigen in de
kelder en de aula van het muse
um. De 'aaibaarheid' van haar
werk en het vrolijke kleurge-
bruik spreken sterk tot de ver-
beelding.
Sylvie Zijlmans maakt beelden er)
tekeningen, maar ook installaties
waarbij zij uitgaat van de gegeven
ruimte. Het werk karakteriseert zich
door een sterke figuratie en de aan-
wezigheid van teksten of woorden.
De toeschouwer wordt uitgedaagd
het werk te lezen en te begrijpen,
maar tegelijkertijd blijken de wer
ken op verschillende manieren uit te
leggen.
Bij het maken van haar beelden gaat
de voorkeur van de kunstenaar uit
naar materiaien die gesmolten en
gegoten kunnen worden zoals rub
ber, paraffine, beton en aluminium.
Een van haar beelden, recentelijk
door het museum aangekocht, is het
beeld 'Antwoord op een hele moei-
lijke vraag'. Het werk is een staande
figuur van aluminium dat met rech-
terhand de wijs- en middelvinger
opsteekt (een universeel gebaar voor
vrede maar ook voor haas). Naast
de mensfiguur staat een haas. Deze
haas is 'ingewikkeld' in een tweedi-
mensionale rood/oranje rubberen
haas die gedeeltelijk ook door de
mensfiguur wordt vastgehouden.
Naast de beelden die vooral in de
kelder zijn geplaatst staat in de
monumentale aula een met behulp
van diaprojectoren gemaakte instal-
latie van Sylvie Zijlmans.
Voor de opening van de tentoonstel-
ling, op vrijdag 5 februari om 20.00
uur, heeft Zijlmans een partituur
gecomponeerd voor het 18e eeuwse
orgel dat zich in de aula bevindt.
Deze muziek zal ook tijdens de
expositie af en toe ten gehore wor
den gebracht.
Als alles meezit zullen de wieken van de molen De Walvisch eind mei
weer draaien. (Foto: Van Det fotoproducties)
Antwoord op een hele moeilijke vraag', kunstwerk van Sylvie Zijlmans.
Haar expositie is van 6 februari tot en met 21 maart te bezichtigen in het
Stedelijk Museum Schiedam. (Foto: Hewald Jongenelis)
SCHIEDAM - Vorige week kon-
den we in de Postiljon zien dat
men reeds aan de kap van de te
restaureren molen De Walvisch
is begonnen. De kap ligt nu
klaar om te hijsen. Inmiddels is
bekend geworden dat de restau-
ratiebegroting voor De Walvisch
rond is. Dankzij een forse subsi-
die van het Prins Bernardfonds
(f 50.000,-) en enkele nog af te
ronden toezeggingen, is het
financiele plaatje van de op 14
februari 1996 uitgebrande
molen compleet.
De hoogte van de subsidie van het
Prins Bernardfonds, dat projecten
ondersteunt op het gebied van
natuur en cultuur, was een welkome
verrassing voor de Schiedamse
molenstichting. Met het totale her-
stel van De Walvisch is ruim 2 mil-
joen gulden gemoeid.
Na het puinruimen na de brand en
de inspectie bleek de romp gelukkig
.grotendeels behouden te kunnen
blijven, zodat de molen er aan de
buitenkant vertrouwd blijft uitzien.
Vanaf de eerste verdieping is echter
aan de binnenkant alles vernieuwd.
Intussen zjn de molenmakers alweer
druk bezig geweest aan de Westvest.
De kap ligt daar nu klaar om te hij
sen. Een dezer dagen zal de aanwe-
zigheid van een immense kraan
ongetwijfeld weer vele
Schiedammers trekken. De kap (met
een doorsnede van ruim acht meter)
zal dan - vooraf gegaan door de
koningsspil - naar zijn dertig meter
hoge bestemming verhuizen.
Na zijn definitieve bedekking te heb
ben gekregen, zal de molen worden
voorzien van het staartwerk en kun
nen na het aanbrengen van de wie-
kenas, de roeden (wieken) worden
gestoken. Als alles meezit zal de
molen eind mei weer kunnen draai
en en dat feit zal niet onopgemerkt
blijven in Schiedam. Plannen voor
een bijzondere ceremonie en een
feestelijk programma voor alle
Schiedammers zijn in de maak bij
actiecomite en molenstichting.
Schiedammers hebben aan het
mogelijk maken van deze restauratie
volop meegewerkt. Ongekend was
het aantal initiatieven om de restau-
ratiepot te spekken. De brand in de
molen zette vele mensen aan tot
allerlei initiatieven. Samen met
schenkingen van bedrijven brachten
deze acties ruim vier ton op. Het
benefietgala met veiling bracht ver
volgens circa f 50.000,- op. Tot slot
hebben. de molenmuntactie en een
(nog lopende) spaaractie bij de
Schiedamse slijters ook hun bijdrage
geleverd.