'Een
roman-
tische
tuin
Balhon en
dahtuin
^nC>
TIP
Najaars-
bemesting
van het
gazon
De tuin
'bewer-
Herf stkl usjes
Afgevallen blad
Vaste
planten:
wel of niet
afknippen
Vi j ver
TIP
ken'
Een
strakke,
moderne
tuin
Erfafschei-
dingen
De herfst is de tijd van bessen en vruchten
CAMPAGNE GEFINANCIERD MET EEN
BIJDRAGE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAP
PPH: Plant Publicity Holland
VBTB: Vereniging Belangenbehartiging Tuinbranche
29 SEPTEMBER 1999
DE POSTILJON EDITIE 12
PAG IN A 4
Warme tinten en zachte tonen
maken het gezellig in de tuin.
Een klein windorgeltje dat zacht-
jes rondtingelt ergens op een niet
te winderige plek, draagt tot die
gezelligheid bij. Geniet op een
heerlijk beschut terras tot laat in
de herfst van de zon. Voel de
warmte van een vuurkorf van
nabij. Of ga nog heerlijk barbe-
cuen. Een elektrische barbecue
rookt nauwelijks en is direct
gebruiksklaar. Hetzelfde geldt
voor de braai' die uit Zuid-Afrika
is komen overwaaien en op fles-
sengas werkt.
Misschien kan uw terras nog
sfeervoller worden. Met beton-
stenen die eruit zien als natuur-
steen, bijvoorbeeld. Of met grilli-
ge flagstones die niet glad wor
den. Kijk ook eens naar getrom-
melde stenen. Die lijken wel eeu-
wen oud. De keuze aan nostalgi-
sche en rustieke bestratingmate-
rialen is enorm.
Ook het kleurige herfstblad aan
de heesters en de kruidige geu-
ren van het eind van het groeisei-
zoen maken het najaar in uw
tuin tot een intense belevenis.
Heel sterke herfstkleuren hebben
bijvoorbeeld Cercis (geel)
Fothergilla (vlammend roodo-
ranje) en niet te vergeten het
krentenboompje Amelanchier,
(geeloranje). Zijn ze in pot
gekweekt, dan is planten vroeg in
de herfst geen probleem. Kunt u
deze herfst toch nog extra genie-
ten.
Wie zijn tuin wil veranderen, kan
dat uitstekend in de herfst doen. Leg
dan een nieuw pad aan. Ofverbeter
het terras. Het aanbrengen van wat
niveauverschillen zoals een opge-
hoogde border of een stoere planten-
bak van ronde palen of keerwan-
den, brengt extra leven in de tuin.
Van planten die u in de herfst plant,
kunt u in het vroege voorjaar al
genieten.
Ga niet met uitgebloeide planten-
bakken de herfst in. Dat is eeuwig
zonde, want fot ver in de winter
kunt u van een goed beplante bak
plezier hebben. Winterbloeiende
heide (Calluna) is hiervoor uiter-
mate geschikt. Die kan van novem-
ber tot in maart bloeien met
bloemkleuren die lopen van wit, via
roze tot dieprood. Combineer de
heide met kleinblijvende dwergco-
nifeertjes. Ook alFerlei lage besdra-
gende heesters brengen vanaf het
najaar kleur in potten en bakken.
Pernettya, Skimmia reevesiana,
bergthee (Gaultheria) en diverse
cotoneasters zijn vrijwel allemaal
wintergroen, dus mooier kan het
niet. De bessen hebben voorname-
lijk rode tinten. Neem wel kunst-
stof- of geglazuurde potten of bak
ken. Die vriezen namelijk niet
kapot. Een hardgebakken terracot
ta-pot kan ook. Zorg voor goede
drainage (gaten onder in de pot) en
bekleed de binnenkant met nop-
penfolie voor u hem beplant. Dat
isoleert geweldig en gaat bevriezing
van de planten tegen. Wel de drai-
nagegaten vrijhouden natuurlijk.
Herfst Tuin
Warme Kteuren en aeuren
Het wordt vaak vergeten, maar
een gazon komt pas echt goed de
winter door met een speciale
najaarsbemesting. Die stimuleert
de wortelgroei. Dat moet gebeu-
ren met mest zonder stikstof,
maar met extra veel fosfor en
kalium. Op gewone tuinmest
staat meestal de verhouding NPK
(stikstof+fosfor+kalium)
12+10+18. Bij de najaarsgazon-
mest staat een 0 op de plaats van
de 12 en zijn de andere cijfers
hoger. Die mest is te koop bij het
tuincentrum. Door deze bemes-
ting heeft het gras volgend jaar
meteen al stevige wortels en krijgt
het mos weinig kans.
Laat afgevallen blad niet te lang op het grasveld liggen, anders verstikt het
gras. Met een bladhark of zo'n zuigblazer kunt u het gemakkelijk regelmatig
weghalen. Breng het blad tussen de heesters, daarmee verbetert u de grond.
U kunt er natuurlijk ook compost van maken. Die strooit u volgend jaar tus
sen de planten. Het humusgehalte stijgt er lekker door en dat is prima voor
uw tuin.
Moeten vaste planten nu wel of
niet in het najaar worden afge-
knipt. Veel tuinbezitters worste-
len met die vraag. Het antwoord
is vrij eenvoudig. Er zijn groen-
blijvende vaste planten en plan-
ten waarvan de bovengrondse
delen afsterven. Bij de afsterven-
de soorten kunt u de verdorde
Stengels en bladeren gewoon tot
het voorjaar laten zitten. Wie ze
in het najaar al weghaalt, gaat
wel met een keurig opgeruimde
tuin de winter in, maar het wordt
er allemaal wel een stuk saaier
door. Denk eens aan het laagje
sneeuw dat uw border's winters
zo prachtig kan bedekken. Als u
zo'n verdorde bloemstengel
onder de rijp ziet, bent u hele-
maal blij dat u de natuur z'n
gang laat gaan. Opruimen kan
altijd nog wel. De groenblijvers
moeten ook s winters kunnen
blijven ademen. Daarom moet u
die vrijhouden en afstervend
blad van de planten eromheen
wegknippen. Hierdoor verstikt
het levende groen niet.
Vergeet niet het filter van de vijverpomp schoon te maken en deze veilig
voor bevriezing in het diepste gedeelte van de vijver te laten zakken. U kunt
hem ook (vorstvrij) in een emmer water laten overwinteren als de vijver niet
diep genoeg is. Er is allerlei handig gereedschap om de vijver schoon te
maken, zoals schepnetten om blad en andere rommel uit het water te halen
en een vijverschaar met lange stelen om afgestorven plantenresten te verwij-
deren.
Met het verstrijken van de jaren ver-
andert u. Laat uw tuin met u mee-
groeien. Iedere nieuwe fase in het
leven vraagt om een tuin die daarop
is afgestemd.
J
4mVv* JeX - -ri
In de herfst is het leuk om in de
tuin orde op zaken te stellen. In
dit jaargetijde zijn dan ook een
goede snoeischaar, een scherpe
spa of greep, een kruiwagen, een
bladblazer, een bladhark en een
hakselaar de meest gebruikte
gereedschappen. Veel mensen
zullen bijvoorbeeld de neiging
hebben een moestuin in het
najaar even om te spitten. Maar
doe dat liever niet: alleen bij
zware (klei)grond is dat goed.
Kleigrond die goed doorvriest,
wordt ruller en beter van struc-
tuur. Zandgrond verliest juist
structuur als u nu spit. Dat moet
u pas in het voorjaar doen.
Met besdragende heesters kan je zelfs een eetbare haag maken. In zo'n haag past een krentenboompje, een
appelbes en een gele kornoelje. Ook duindoorn, sleedoorn, bottelroos en vlier horen in dit rijtje thuis. Eet u
de bessen zelf niet, dan maakt u in ieder geval de vogels heel blij met deze overdaad.
Voor wie geen haag wil, maar toch een fraaie erfafscheiding zoekt, zijn er ook veel mogelijkheden. Met houten
schuttingelementen of gaaspanelen kunt u alle kanten op. Maar het aanbod is nog veel gevarieerder. Denk
maar eens aan hekken en poorten van smeedijzer en van rustiek Engels onbehandeld kastanjehout dat heel
lang meegaat. Net als trellis of lattenschermen kunt u ze mooi laten begroeien met een keuze uit de talloze
klimplanten die u bij tuincentrum en kweker vindt.
cvz,
Strakke lijnen zijn er om te door-
breken. Juist in een tuin met
rechte lijnen kan een tuinbeeld
of een ander ornament een
geweldig effect hebben.
Hetzelfde geldt voor een groot
grillig gevormd brok steen. Zorg
voor contrasten.
Anderzijds komen harde mate-
rialen als natuursteen in een
strak aangelegde tuin vaak beter
tot hun recht dan in een tuin met
vloeiende, natuurlijke lijnen.
Voor wie een superstrak' terras
wil hebben, moet eens denken
aan die prachtige, gYote strakge-
slepen tegels.
Zeker in de moderne tuin zijn
besdragende heesters en klim
planten ware najaarsversierders.
Er is keuze genoeg. Neem de
klimmende boomwurger
Celastrusmet oranjegele bes
sen en geel herfstblad. De appel
bes (Aronia) tooit zich in het
najaar met paarsig zwarte vruch
ten en heeft schitterend verkleu-
rend blad. Callicarpa heeft geen
eigen Nederlandse naam, toch
zijn de takken met de opvallende
paarse bessen alom bekend.
Andere typische besheesters zijn
hulst (Ilex) met meestal rode,
maar ook witte of gele bessen,
kardinaalsmuts (Euonymus) die
afhankelijk van de soort rode of
oranje vruchten heeft, en
Gelderse roos of sneeuwbal
(Viburnum-soorXen) waarvan de
bessen meestal rood zijn.
Het najaar is een uitstekende plant-
tijd voor een nieuwe haag. Het aan-
tal planten waarmee een haag kan
worden gemaakt, is groot. Dat geldt
zeker ook voor strak gesnoeide
hagen. Die geven een prachtige
afscheiding die bij regelmatig knip-
pen echt niet zo breed hoeft te wor
den. Tegenover de strak geschoren
haag staat de losse, vrijgroeiende
haag. Ook mooi, maar die heeft
beduidend meer ruimte nodig.
Durf eens meer met kleur te spelen.
Een afwisseling van verschillende
kleuren coniferen kan een geweldig
effect geven. In de meeste gevallen
verVult de haag echter de rofvan
achtergrond. Dan voldoen groene
tinten het best. Haagplanten wor
den meestal met kluit geleverd en
kunnen vanaf oktober prima de
grond in. Goede haagplanten zijn
onder andere liguster (Ligustrum),
laurierkers (Prunus laurocerasus),
venijnboom die iedereen als Taxus
kent, leyland-cipres
(Cupressocyparis leylandii) en hulst
(Ilex). Keuze genoeg, ook voor lage
haagjes.
