I
Grijs en zilver zijn in
Etiquette tijdens de het Kerstdiner
Muscat de Noel
Lekker lang tafelen
Levenslessen
Wie wil er bij het kerstdiner nu niet een
originele wijn schenken? Vooral voor
het feestelijke avondmaal op 25 decem-
ber is iedereen op zoek naar bijzondere
wijnen, het liefst bij iedere gang een
aparte wijn. De speciaal gedecoreerde
flessen Muscat de Noel zien er bijzon-
der feestelijk uit en verhogen daarmee
de kerstsfeer aanzienlijk. Door de vroe-
ge botteling van de Muscat de Noel
wijn, blijft de wijn zeer fris en fruitig.
Daarnaast zorgen de restsuikers voor
een heerlijk zoete wijn, die zowel met
een zoet nagerecht, als een hartig voor-
gerecht goed combineert.
Met de Kerst, maar zeker ook met Oud
en Nieuw, wordt er vaak extra lang
getafeld. Behalve aan de gerechten,
wordt ook veel zorg besteed aan het
dekken - of liever: het stylen van de
tafel zelf. Alles draait hierbij om kleur
en sfeer. Een fraai tafelkleed, sierlijk
gevouwen servetten, 'zondags'servies-
goed, zwaar (verzilverd) bestek en fon-
kelend kristal zijn de blikvangers van je
eigen tafeltje-dekje. Vrienden en familie
wijs je hun plekje aan tafel door bij-
voorbeeld een kerstbal op hun bord te
leggen met daar hun naamkaartje op. Je
feestmenu zet je op een fotoklemmetje
of presenteer je in een fotolijstje.
Haal voor de gelegenheid eens (letter-
lijk) alles uit de kast; dus ook al die 'zon-
dagse' onderdelen van het servies en de
bestekcassette die normaal gesproken
niet op tafel komen: het bijbordje om
een warm broodje op te serveren, mes-
senleggers, servetringen, dienschalen,
fruitmesjes en onderborden; al dan niet
met een cloche (bolle deksel, die wordt
gebruikt om gerechten warm te hou-
den). Het zijn dit soort kleine dingen die
ndt dat beetje extra cachet geven en van
een etentje een heus diner maken.
Wordt er vis gegeten, dan komen
natuurlijk ook de viscouverts en de spe-
ciale visschaal op tafel. Ook zo'n heel
rijtje glazen maakt indruk: eentje voor
witte wijn, voor rode wijn, weer een
ander glas voor water en natuurlijk flu
tes voor de champagne. Het liefst alle-
maal vaatwasmachinebestendig, want
na zo'n lekker lang diner heeft natuur
lijk niemand nog zin in de afwas...
Een fraai tafelkleed, sierlijk gevou
wen servetten, 'zondags'serviesgoed,
zwaar fverzilverdbestek en fonkelend
kristal zijn de blikvangers van je eigen
tafeltje-dekje. (Foto: Villeroy Er Bochj
Op de drempel van een nieuw millenni
um maken velen de baians op van hun
leven. Rudi de Graaf rijkt in zijn boek
'Goede Voornemens' handvaten aan om
te ontdekken wat je echt wilt, hoe deze
wensen in verhouding staan tot de hui-
dige realiteit en hoe het realisatieproces
te ondersteunen. Zijn uitgangspunt is
dat mensen veel effectiever zijn wan-
neer ze kunnen opereren vanuit inner-
lijke rust, werken aan wat ze echt wil-
len en leven aan de hand van hun dro-
men.
'Mijn Kado' is een ander 'levensboek'
van De Graaf, waarin hij mensen de
weg wijst naar een zinvol leven. In dit
boek zijn tal van wijsheden verpakt in
een verhaal. Centraal staat een toevalli-
ge ontmoeting tussen een oudere man
van in de tachtig en een jongere 44-jari-
ge man. Door de gesprekken die zij voe-
ren en de gebeurtenissen die plaatsvin-
den krijgt de jongere man inzicht in zijn
eigen rol in het leven.
'Goede voornemens' en 'Mijn kado' zijn
te koop in de boekhandel.
Onlangs zat ik als gast aan bij
een offlcieel diner. De lange
tafels waren in stijl en volgens
de regels gedekt. Dus met een
hele rij bestek links en rechts
van het bord, diverse wijngla-
zen, een waterglas, schitterend
gevouwen servetten en een bij-
bord met broodje. En daarmee
begon het probleem.
Met bestek hebben we vandaag de dag
geen problemen meer. Iedereen weet
ondertussen dat je begint met het bui-
tenste bestek en daarna gang naar gang
het volgende bestek oppakt. Over in
welk wijnglas de witte of de rode wijn
wordt geschonken hoeft niemand zich
zorgen te maken, dat regelt de bedie-
ning wel. Maar hoe zat het ook al weer
met dat broodje? Pak je het linker
broodje of moet je juist aan de rechter-
kant zijn. Vaag was blijven hangen dat
ik aan de linkerkant moest zijn. Maar ik
begon hevig te twijfelen toen ik het
merendeel van de gasten naar rechts
zag uitwijken. Logisch dat we halver-
wege de tafel verkeerd uitkwamen.
Navraag bij een familielid met een diplo
ma hogere hotelschool leerde dat je
inderdaad het broodje aan je linkerkant
pakt, omdat je het botermes rechtshan-
dig hanteert.
Etiquette
Tja, hoe hoort het nu eigenlijk.
Etiquette staat volop in de belangstel-
ling. We willen zoveel mogelijk alles in
stijl doen, dus ook op een correcte
manier een diner afwerken.
Eigenlijk zijn er heel veel spelregels op
te noemen die horen bij het uitgebreide
tafelen. Vanwege de ruimte beperk ik
me hier tot enkele hoofdregels.
Efe van die regels is dat je als gast niet
gaat zitten vddrdat je daartoe wordt uit-
genodigd. En als je eenmaal zit, dan sta
je pas weer op als daartoe het sein
wordt gegeven. De zelfde regel geldt
voor het tijdstip waarop je voor het
eerst je wijnglas oppakt. Je heft pas je
glas nadat de gastheer of gastvrouw dat
heeft gedaan en je begint met eten
nadat iedereen is bediend. (Overigens
gelden in het buitenland andere spelre
gels. Zo begin je in sommige landen met
eten direct nadat er bij jou is opge-
schept).
Niet met voile mond
praten
Voor wat betreft het eten zelf: daar zijn
uiteraard ook spelregels voor. U bent
Eigenlijk zijn er heel veel spelregels op te noemen die horen bij het uitgebreide tafelen.
ongetwijfeld netjes opgevoed en weet
dat u niet met voile mond mag praten,
alleen thuis uw eten mag prakken of
bord mag aflikken en niet met uw elle-
bogen op tafel mag steunen. Voor de
rest kunt u het beste afgaan op uw eigen
idee van wat hoort. Dat je aardappelen
en eieren eigenlijk niet met een mes
Presentatie is het halve werk.
Zeker bij het kerstdiner ver-
hoogt een mooi gedekte tafel de
sfeer. Met een beetje fantasie en
creativiteit tovert iedere kok
een gewone keukentafel om tot
een eersteklas sterrenrestau-
rant. Leo van Santen van
Wedgwood, bekend van de klas-
sieke serviezen, heeft wel wat
tips voor een sfeervol gedekte
kersttafel.
Van Santen: "Het is dit jaar heel eigen-
tijds om de kersttafel te dekken in grijs-
en zilverkleuren. De millenniumtrend
wordt namelijk vertaald in zulke tinten.
Zilveren linten, grijs tafellaken en wit
servies geven zo een heel rustig beeld
dat met glitters en fonkelende accessoi-
res extra feestelijk wordt. Het is ook een
leuk idee om een minikerstboompje op
tafel te zetten en dat te behangen met
stukjes fruit en kleine appeltjes. Dat
geurt heerlijk en ziet er erg vrolijk uit.
Het past ook goed in de 'natuurtrend'
van dit moment waarin veel gebruik
wordt gemaakt van naturel kleuren en
materialen. Maar zoals ieder jaar zit u
deze keer weer goed wanneer u de tafel
dekt in de traditionele groene en rode
kleuren. Samen met een rustig klassiek
servies geeft dat nog altijd het meest
authentieke kerstbeeld."
mag aanraken zal weinig tafelgenoten
storen.
In een restaurant hoeft u uw bord niet
helemaal leeg te eten. Bent u te gast bij
iemand thuis, dan moet u dat juist weer
wel doen. Schep dus niet te veel op.
Twee keer opscheppen doet de gast
vrouw alle eer aan.
En dan nog even iets over het servet.
Veel mensen lijken vergeten waar je dat
stuk textiel Iaat. Nee, u knoopt het niet
om uw hals, maar legt het over uw
knieen.
Uw wijnglas met lange steel pakt u bij
de steel vast, een korter glas bij de kelk,
maar wel dichter bij de steel dan bij de
rand. Wordt er een toost uitgebracht,
dan pakt u uw glas bij de steel vast.
Hoe eet je soep?
Nog zo'n wetenswaardigheidje. Hoe eet
je soep. Maak het u zelf niet al te moei-
lijk en schep de lepel niet te vol. Eet van
de zijkant, zo hoeft u uw elleboog niet
naar buiten te draaien. (Lastig voor uw
buurman/vrouw).
Een andere leuke regel is de gebarentaal
van mes en vork. Legt u dit gereedschap
verkeerd neer, dan is uw bord in een
restaurant weg voordat u het weet. Wilt
u uw maaltijd kort onderbreken, dan
legt u de lepel met de holle kant naar
boven op het bord of kruist mes en vork
boven het voedsel. Op die manier weet
het bedienend personeel dat u nog niet
klaar bent met eten. Bent u klaar met de
gang, dan legt u mes en vork schuin
naast elkaar op uw bord. Ik heb geleerd
dat het mes aan de bovenkant ligt met
de gekartelde rand naar u toe en de
vork daarnaast met de holle kant boven.
Over het eten van gerechten zijn tal van
wetenswaardigheden te vermelden. We
beperken ons tot een korte opsomming
van enkele veel voorkomende proble-
men. Neem nou pitten. Die hoor je dis
creet op een vork of lepel te spuwen en
voorzichtig weg te moffelen. Is er geen
apart schaaltje beschikbaar, deponeer
pitten en dergelijke dan aan de rand van
uw bord. Kip ga je met mes en vork te
lijf en van stokbrood breek zo af en toe
stukjes af.
Wilt u meer over etiquette weten, dan
zijn daar goede boeken over te vinden.
Eigenlijk is het ook niet zo moeilijk, het
komt gewoon op wellevendheid neer.
Eet smakelijk.
Elma Gortworst
22 DECEMBER 1999
DE POSTILJON EDITIE 12
PAGINA 11
Eigenlijk draait het om
wellevendheid