3£*r«"il*s3,
sfflf.:
iH^c
;li«
gp-r.
g-,5 STO-
2 s
M ct N
l-laips^Sg
s>,S.d.2JS I O 2
d-S - s s, 2 w
- - 2 S a: g; P
8" 5s
5=4 »s o
rtcs bS^
s-fe
s.8
3 3
^2
s^|||!l|-||
g.
5 3
°|SIIl!I33s
=r
gSspg.:
e s- 2 2 '2 ^>2
3:5«?oZ=;r'333 EN- 3
3 3 5 %:l-
Ss5
°l
0 Si^S 2 3
&ga- gg
3 N
g-
1h-.sSw.-
•o,-'o.>a
s 8-2 w" 2-
5 3 0
f 3 Z*
e: a
5 D-»
£3"
2
§2-
n2 m
2 ""Si?3
t5 w Q
o C-. >-H
D 2^ O
r. 3 3
N p oo >->
o
<t> rs
o
w -a
r- S fJ t £5 <i>
3 E y 25cr^" s
- n-a»Or)£33
3 D- rt '-' Q 5. k„
J.3 to3 g."5S 3
gg 2°*
o crq >3
f* C j- «-*. 2 C/3
3
O
n
zr
3
3
a.
O 3
Q *o
2-
J--
bo^5
Q$<>g2
?r r* 2 w
H 3 3 o, O
b° r Qj
O 55
a:
?r
3
"aQ CO C
o, OJ 3 x* "o g
<ScS-"Hg-2|§'l
gW§«g-<io^g-
r-t Q CD V3 O O
o 3 o cr
3M&'0»rir,S^r"»
e, 2
rr ►-. o
^0
3 O-
Ck. r—1
C/J k K.
3
re re
c-
sb
T3 3
O p-
—i^U. t—
C=3
=5 -
G-
jjso
O 3 -—
'SSL
S.e.-3.!*S2 S-5
g. 5.3 - S r t- s S
3 a' 5j rc o
CAo o3. r>2*~
2"5>TO n" f
wS
a e-
w I
i a o o
- o
5 "a 3
(JQ
H O
b
<S a
ft->3 5S
o-J.-
b
o
M -• P5
.2," 2=-s
O^S o
3 3. ?s c«
3 w o
p w
T; a n o
r1
N 5?
o va 3
2
2.~s rgS 3
-.3 'xl ^5 o <5 2 N o
-• 3 -• -1 n 3 -•
-T fb ^3
fcOffn
?ib?a
?5-
- o»
-,3
a rs
w b. -
frj O 4
b?3
3'^
»- S a' w
3 a> C3
3 2 a
O r
BP
P -
CS 3
E. 3 W-g- - 3' tr
K"™ j, °g"«s
2.« 5 3 Cl^V g era
n> vC 5:, 2 3- 5 p rt)
5 5, - 2 o P-'S. S g" g
M»2EfrKfg^3-s
.g-.b-J
g-
a. 0
Q 3
cr M
-255 2.
N
O- 33
1 cr
P 3-
5-S-i'g5,2«3S'
<T» 11 Q C, r-» O «-j
.P 3 °S ?f R
3 --
CP; O, rs
>s« 1 i M C
3*2-8 p a.3-^3 o
O
crq 4^ o
r-°
d- 3
o 2 £-
5d a jnw
-fg 2^'2»>gw "-^5"? ^^8
- sg-g-&0 ■--
1 =5 "1 p
d-^3 ~Tj p—
-■ O
3 3
o P
3 -
- n>
~J k^. v. cc, -
3 B O 1
O ST gv, p <-
to C 3 53
P- o w p 2L 3 S
- pu I
n'o 2-'
C
P fn rp" 'i
S* 3 W -1
O- *b. P
22- „^5-3^q
-» a.S J pb vi
- M 2 3 V3 d 5> o
r>3
O <T>
6 O
o
-. d.
n t
n
!2S„ o 0S2 p S-"
S O 2 ji -6 B re
8!^332^^3n2
b-s »g.»s g 2 s 2^5-8™
3C/i ro C ~1, 1--,^-^. a r° L*
2W Sfs?3-^^g.aOga
?- ^o SSra"'0^>n <3:;
JT fa 8 3 f N - ov re 3' PiM
,5»^ g*J:--Ti pr<
w o e.M 3 2 o
M^33re,<-e2 CC3'"
H h*!?o 3 d--»
Ss'?»<o tJ Si.
rt'rJ 2; rt 2 rt
4-' s 3 Sp-3 ?3
£-3C2N 3
cn-p 5. hs - O S r-
3' O r—1 r-r; -• 2 3
ft 3 rv - 1 ro rt
3 '-"rt. rt P3 rt. 7f
c z r v
ZC"3w 2
2'5
rt
£-<c
- 3
s>e*-o
J
2 c 0
3 "3 t;
a. S 1 g'
n> 3 V3+^
<s:_
a®"
u o 3
05 o x w 3:
S
0 3 n 2 g- js« 3 X 3 2
3.?<;"»o»32 o c.
S.-* rt i_ -t 3 ^-ha ci
«3.E. O^r&g-So, 3 cu re
1 .of:c|3 n
1 »3
- 3 WPt
- b25r
fC 3 2 g"
■o» ?>'b-
>-p\
O k,-» •-»
ar,2<°"
Q 3 g re. 5>n
<*=j-a Hoc:
»-• 0 CL. 3 3
-t
- :r>,
pj 0\
rt O P o
o*o M_ o
r.
CfC;
m
<T)rt
-.5"
Ef 3 crq"
o rv*o
a-
cr n>
- ■- tn r3 cr
rt 3 02 0
>- rt ^3 0
3 S P f 3
re 3 ^"S a-
aC'SSni
W- p
rt Sj
CT k p- rt "a-
c;:' mi f>
o-00" 3 jo p
re -n 0 3*
3 £"*£-" S"
Oa re re
1 0 ^1 P O
c 2 3 3 c- a- 3
pr poo.
R-_ 3 rt
2^3^' w
o a'-d
3 3*^3
fcj 3 >- rt
rt 3 J-
?r o>
re t£ P-
o ft- r q
*T3 3 3
►B rt ro 2
rt 3 =>rl
ft Ws»
'o
o
crq
3
3
d-
<£T
cr n
Q
d-3
3
&3
o
CD p
?r E;
t re
c-
re
a
3-
O
land of elders mpgten woonachtig zijnop vertoon van door
den Minifter geaatentil'eerde afl'chriften der oorfpronkeliike
fchuldbewijzen, welke laatllen daarentegen bij zijn minilterie
blijven gedeponeerd.
De asfifes in de provincie Holland, zuider-kvvartier, ztillen
voor het tweede vierendeel jaars van den jare 1823 geopend
worden te 's Gravenhageop Maandag den ia Mei eerst-
komende, des morgens re 10 urende heer mr. Cornells
Carbafius, raad in bovengemeld Hoog Geregtshof, is tot prc-
frdent en de heeren en mrs. Dominicus Nicolaus Jofephus
llonclebeek IieerkensJacob Arnold ClignettJohan Trans van
der Meersch en IVillem IJsbrand van llamclsveldalien Raden
in het Hoog Geregtshof voormeld, zijn tot vcrdere regters
benoemd.
HAARLEM den 14 April.
De regering dezer dad heeft, op voordragt van de com-
misfie, benoemd tot het onderzoek van het jaar, in hetwelk
de geboorte van de ujtvinding der boekdrukkunst moet ge-
rekend .worden te hebben plaats gchad, en de wijzc, waarop
het eeuvvfeest zoude bchooren te worden gcvierd, befloten,
dat het vierde eeuvvfeest dezer uitvinding zal gevierd worden
op Donderdag den 10 Jnlij Van dit jaar. De beroemde hoog-
leeraar J. II. van der Palm hecft zich wel willen belasten
met het houden der redevoering. llij gelcgenheid dezer
feestvieringwaarvan de bijzonderheden nader zullen worden
bekend gemaakt, zal eeli gedenklteen ter eere van Laurens
Janszoon Kosterwelke in den Bout op den zoogenaamden
achthoek zal worden geplaatstplegtftatig worden ingevvijd.
AMSTERDAM den 15 April.
Op heden isdoor de eerwaarde groote vergadering van
Broederen Diakenen der Nederduitfche Gereformeerdt' (ie-
mcente alhier, uitgobragt de volgende nominatieter ver-
vulling der vacature van de predikantsplaatsveroorzaakt
door het overlijden van den wel eerw. zeer geleerdcn heer
Anthonius Kuijper en het bedanken van ds. Jftllem Lodcwijk
van Meurs; zestal: DD. Daniel Johannes Mackaijte Leeu warden;
Pieter van der ITiUigente ThielJacob Louis JVi/Aof, te
GolidaNicolaas StoJJe! Hock, te Kampen; Abraham Schim
van der LoejJ, te Bolswaard, en Coenraad Heringate Beu-
fichemdrietalDD. D. J. Mackaij, P. van der ITiUigen
en J. L. NijhojJ,
Sedert onze laatfte is in Texel nietsbiijnengekomen; uit—
gezeild G. Swart naar Curacao, H. Funclc naar Dcmerarij en
G. J. Visfer naar Bcrbice.
In Terfchelling zijn binnengekomen P. C. Kerkhoven van
Wismar, C. II. dc Weerd van Lubeck, A. RSben, A. Dirks,
F. Daniels, E. R5ben en J. Engellandt van Kiel, A. Haze-
winkel van FriederichdadtJ C. Boon van Drobach, laatssc
van de Wefer, W. J. Stuit van Krageroe, J. K. Bolhuis van
Nijftadt, M. Gehlfen en H. H. Eggers van RendsburgF. J.
DeddesJ. H. Barends en J. J. Kiers van Tonningen H. N.
Ollefen van Bredlledt, N. j. Thdgenfen en J. J. Webiler
van Hierding, J. A. dc Boer van Garding A. P. Anderfen
van Tondcren D. G. Lohers en G. H. Hinriciis van Wisch-
haven, II. Otten van Frijburg, A. Middents en M. H. Zurmeijer
van Otterndorff, T. R- Coerkamp van Buzum, H. D. Flatter
van HamburgC. H. Krohs van Cuxhaven G. II. Schoon
van NeuhausP. L. Friedrichfen van Bordelummerzijl en
H. K. Dreijer en 0. Oltmans van Leer.
Het fchip de vrouw Katarina, kapitein Woldt, van Hamburg
naar Rouaan, is te Delfzijl met zware avarij, binnengeloopen.
Te Bordeaux zijn aangekomenj. J.Kortrijk en J. E.Wraaman
van Amfterdam j. D. Donema en II. Wcsfels van Ostende,
II. van Wijk van Harlingen en J. Lavau van Antwerpen; op
de rivier van Bordeaux W. Lithgow van Rotterdam te
Hamburg H. H. Kraan van Rotterdam en J. Borgers; te Rendsburg
M. N. Huizing, G. A. BoomgaardJ. G. Orsfel en D. C.
Bremer van Amfterdam, H. II. Pot van Groningen en O. G.
Sap van Delfzijltc Bergen J. de Juis Brouwer van Amlter-
dam in 4 dagen nit hot Vlie te Kiel R. R. de Jonge van
Veendam den April naar Amtlerdam vertrokken, en H. J.
Piiister van Harlingen; te Travemundc W. Arends H. G.
Oortjes en K. D. Mulder van Delfzijl, R. J. de Jonge en E.
T. ten Gate van Groningen en D. D. Visfer van Harlingen.
ROTTERDAM den 16 April.
Particuliere Brieven van Londf.n, van den 12 dezer,
behelzen niets nieuws; de 3 per cents geconfolideerden
waren 77 en i half k 1 achtllefranlche 5 per cents ge
confolideerden 86.
Den i4den, des namiddags, arriveerde te Helvoetfluis het
fchip die Tugend, J. P. Tehlingvan Rostolten zeilde
Catharina Margaret ha, P. Dade, naar Bordeaux; den isdcn,
des morgens de Hoop A. K. Dijkhuis naar Liverpool
de wind N. 0.
Van den Briel wordt van den t.^den gemelddat de vorige
tlitgezeilde fchepen wel in zee gekomen zijn; den I4den, des
namiddags, arriveerden die FrooTashedcuH. Leebesvan
Faborg the Earl of Cfancartij, J. Mowle en three Sisters,
W. Frost, van London; de lfisG. F. Flind, van Rostok;
den t.^den. des morgens, zeilde de Olijfboom, M. J. Harkema,
na.tr London de wind N. O,
Den i6den, des morgens, arriveerden te Helvoetlluis de
fchepen Floraf. W. Berisford en Prince of Saxcn-Coburg
J. Ladd van Louden en zeilde kapitein Bridge met de
brieven van den t6 dezer, naar Harwich; de wind 7.. W.
Van den Uriel wordt van den i6den gemeld, dat kapitein
Harkemabij den vorigen posttiidwel in zee gekomen is
cfen isdenf, desavonds, arriveerden dc ZecmeeemvV. Plug,
van Londen, 'en degnede IVenner, M. Johanfen, van Sondehofd;
den idden, des morgens, zeilden de jonge Cornells, C. Wapenaar,
naar Hamburg de vrouw Hendrika E. E. Hovelingnaar
Bergen de twee QebroedersE. R. Borchers, naar Riga; die
Eenigheid, C. F. Bhroonen de LodewijkJ. J. Nehmzotv,
naar dc Oostzee de SpeculantC. F. Horn, naar Libatier
l'igt ecne brik binnen dc bank ten anker de naam nog on-
bekend dc wind Z. Z. W.
Den r5 en r6dcn, voor pnsttijd, is teMaaslluis niets gepas-
feerdde wind N. 0. en W. Z W
Van den 9 tot den 12 dezer zijn van de reede van Vlisfingeti
naar zee gezeild de fchepen de Liefde, kapit. S. Koorn van
Amfterdam naar Duinkerkeit; de jonge iicfvrouvh Elifabeth,
W. Schipmatl, naar Rio-Janeiro; Merhtrius, A. S-uderman,
naar St. Ubes de vrouw Metta, F. Addiks, naar en
MagnanimeJ. Zietzesnaar Buenos-Aijrcs alien van Ant
werpen, en federt onze laatlle is voor Antwerpen beffemd
op die reede aangekomen China, H. Putnam, van Havana;
moet quarantaine houden.
Te Antwerpen is gearriveerd de ftoomboot the King/ion,
Hasfeltvoodvan Hull.
Landgenooten
Gezegend is het land, dat wij bewonen maar waar toont
men ons, op de wereldkaart, eene plek grondsvanzoo kleirte
nitgebreidbeid,. alwaar zoo veie weldadige indellingen beftaan.
ttn nittte van minvermogenden, minbefebaafden. bnogbejaafdeil,
gebrekkigen en ongclukkigenals in Nederland?
Zoo crgensdan vindt men op onzen geboortegrond dd
onbaatzuchtiglle procvcn van alles omvattende menfehen-'
min en het zoude allezins de moeite waardig zijn, dat men^
in korte doch juiste trekken, een tafereel ophinge van al
betgenein deze dagenin Nederland wordt ondemomen
en bcwerkftelligd ten nutte van hulpbehoevenden.
Onder de menigvuldige menschlievende inftellingen misfen
wij er echter line, welke men in andere landen, althans in
Frankrijk en Engeland, aantreften die 00k hier kan en
behoort tot Hand gebragc te worden., Wij bedoelen een
Genootfchap ter zedclijke verbeteritig der Gevangenen.
Dat zoodanig Genootfchap, wel ingerigt zijnde, hoogst
weldadig kan wczenzal wel geen betoog behoeven.
Immers, bij den nadonkenden nienfehenvriend is dikwijls
met weemoed opgemerkt, hoe jammerlijk het getleld is
met den zedelijken toelland dier ongelukkigen, welke, wegens
gcpleegde misdrijven, tot eene gevangenisliraf van ddn of
mecrdcre jaren zijn veroordeeld. In Ifede van, bij derzelver
loslating, beter te zijn, en het kvvade te hebben afgeleerd,
verlaten zij niet zelden het gevangenhtiis jlechter dan ztj bet-
zclve betraden; verlaten zij het, oni er fpoedig wede' in
terug te keeren. Gewend aan bet kwade, omringd door
Ilechte voorbeeldenzijn de laatfte vonken van zedelijkheid
menigwerf geheel uitgedoofd, en, terwijl het pijnlijk gevoel
van ondervondene frraf nog niet ganfchelijk is onderdrukf,
wijdc men zich andertnaal der ondeugd, en haalt zich
nieuyve RrafTen op den hals.
En indien al geene boosheid des harten, geene hebbelijb-
heid en gehechtheid aan het kvvade, tot misdrijven ver-
voeren, dan zijn het verlegenheid, broodsgcbrck, verihiading
en vvat niet al. Wat toch zal de in vrijheid gclleldd aan-
vangen, al bezit bij 00k nog eenig gevoel van eer, al weegt
bet gocde bij hem over? De maatfehappij veracht, ver-
fmaadt hem, befchouwt hem als een onbruikbaar lid, en de
ongclukkige wordt aan zich zelven overgelaten. Kan het
wel andcrs of hij moet wrevelig en onverfchillig wofden
omtrent de mensebbeid, en een vergrijp aan dezelve
moet hem hoe langer zoo gemakkelijker vallen!
Zijn intusfchen niet alle menfeben zonder onderfcheid onze
breeders? Mag edn enkele derzelven van onze bemoeijing
en liefde worden uitgelloten Is het geen pligt zijne hulp
te wijdeii aan de meest bekiagenswaardigen? En wie zijn
belriagenswaardigcr dan zij, die door eigen fchuid ongelukkig
zijn geworden Is het geen pligt hulp te verlcenen aan de
meest hulpbehoevenden t En wye zijn dat ingrootere mate dan de
gevangenen, zoo wel terwijl zij nog zijn opgelloten, als vooral
van den oogenblik at", dat zij in vrijheid worden getleld?
De overweging van dit, en van zoo veelhetwelk hier ter
plaatfe niet kan worden aangewezen, zonder in uitvoerigheid
te vallen, heeft de ondergeteekenden doen befluitcneene
poging aan te, wenden tot oprigting van het Genootfchap
hierboven genoemd.
Met fchroomvalligheid nogtans maken de ondergeteekenden
deze hunne poging openbaarwant dezelve kan in hare ge-
volgen hoogst gewigtig worden. Moeijelijk zelfs zouden
zij tot dit betluit gekomen zijn, vleidcn zij zich niet met
de hooge goedkeuring van Zijne Majefleit onzen geliefden
Koning, welke van dit ontwerp kennis draagtvestigden
zij niet hun vertrouwen op de erntlige medewerking van vele
hunner Landgenooten, en acbten zij niet het tegenwoordig
tijdftipvoor deze hunne onderneming, bijzonder guntlig.
Voor eene zoodanige erntlige medewerking toch meenen
dc ondergeteekenden eenen genoegzamen waarborg te vinden
in het wel bekend en menschlievend karakter der Nederlan-
dersbij welke het gocde zelden achterwcge behoefde te
blijven, wegens gebrek aan gocden wil en algemeene belang-
ttelling. Getuige daarvanonder zoo vele anderen, de
Maatfehappij van Weldadigheiddie duizenden leden telt,
en wonderen van menfehenmin heeft verrigt.
En dat het tegenwoordig tijdftip zeer gunftig zijvalt wel
niet te betwijfelen, wanneer men in aanmerking neemt, dat
men zich, van Gouvernementswege, fints eenen geruimen tijcR
ernftig bez'g houdt met de verbetering der gevangenhuizen;
terwijl welligt eerlang de uitlkg der werkzaamheden van eene
Commisfie, door den Koning te dien cinde benoemd, zal
worden openbaar gemaakt.
Verre toch, van daaruit te willen bewerendat bet door
ons voorgeftelde eene zaak zij, uitfluitend behoorende tot de
bemoeijingen van het Gouverncmentmeenen wij te moeten
opmerken, dat, welke wijze voorzorgen men 00k neme, de
zedelijhe verbetering toch altijd moeijelijk, althans in mindcre
mate regelregt en opzettelijk, van wege het Gouverncment
kan worden bevorderd, en dat, zoo dezelve 00k vervolgens,
gedurende de gevangenfehap, al meer opzettelijk dan te voren
bevorderd wierde, hetwelk wi; niet kunnen beflisfen, doch
waaromtrent wij zeer gunjlige gedacbten hebben, het Gou
verncment zich althans dc gevangenen niet kan aaotrckken,
zoodra zij in vrijheid worden gefteld.
Terwijl dan een wijs en menschlievend Vorst, gerugfteund
door kundige Raadsmannen, geholpen door ijverige en wcl-
willende Regentenhet groote werk, om bet lot van dui
zenden ongelukkigen te verbeteren, aanvangt en beftendig
voortzetwerkt de Natie in iinen en denzelfden geest
onderfteunt, door de oprigting van het Genootfchapde
bemoeijingen des Gouvernements, gedurende dc gevangenfehap,
voor zoo verre zij kanen znlks haar vergnnd wordten
dtidrwaar het Gouverncment dcszelfs zorgen llaakt, zet
zij, met verdubbelden ijver, den arbeid voort, ten. eindo
alzoo gevallcne natuurgenooten op te beurcn, ja kan bee
zijn, fommigen gebeeilijk te redden.
Heerlijk doelZal het immer worden verwezenlijkt Dat
zal bet ongetwijfeld bij eendragtige medewerkingwant hoe
moeijelijk de taak zijhoe ondcrhevig aan mislukking en
tclcurftellingonuitvoerbaar is zij nieten lln gereden aan
de zamenleving teruggegeven natuurgenoot, zal het fmarterijfe
gevoel, van mislukking bij velenverzachten en wegnemen.
Vrees voor volkomen mislukking houde dan niemand van
het deelgenootfchap terug. Want wie durft hier de onder-
vinding vooruitloopen Deze leert de gevangenen Hechts
van eene ongunftrge zijde kennen, zoo Jang de maatfehappij
zich hunner in het geheel niet aantrekt; maar zal het niet
beter gaanwanneer deze den afgedwaalden minzaam onder
hare zorg neemt En indien 00k in den beginne van hon-
derd aangewende pogijvgen flec'nts line gelukte, is dit dan
geene aanmoediging genoeg? Wie toch berekent de hcilzame
gevolgen, die uit de redding van linen mensch voortvloeijent
Maar vvat meer zegtde ondervindingdie in alien gevaile
de beste lcermeesteresfe ishecft reeds ten voordeele bedist,.
en zoo wel de nitvoerbaarheid als' de voortrejfelijke gevolgen
eener zoodanige weldadige onderneming bewezen.
Immers in de Revue Encyclopedrque van Mei 1823, bevat-
tehde een Vcrjlag over den toe/land der lagere fiholen in Frank
rijk, wordt bcrigt: De, in de gevangenisj'cn opgerigtte
fcholen hebben geen minder voldoende refulraten opgeleverd.
n Men heeft zulks kunnen befpeuren in het gevargenbuis van
