Si i™ ihrrfl"
?oo„"b,rikheir/e zovw ta, r, s
a., r?
a™nir,kk,t,,„rvtikSs„d"hS
rZmVaZ^HeT^- L"ybe"va"
kS2a°;j7",'drtind™
7 T;,™ a'i
wilde w?e?en oDgrTdh°Tlagen-: dat hij zich ^aarover
tac wreken op den hoffouner, den heer Pabst- l it
ten 1rVn?rrt"\g,der siagingen wordt op morgen
re kl 'e bi N R ^tu'[ b°<Ch ,eve'1 comraies der
f oil i beiastingen te Nieuwenbagen, f i<o
WaKa'n dnVPhl'JSlS lViase™Jki zich alien mogelijken bij-
eSr nier L Vne,!)0evenden te vers"ekke„8 Het was
mor j j mogelijk de arme vrouw te redden zij stierf
het a thnJanM iT harC we'doenster op de lippen, 'vie
than gelukken mogt de vier -kieinen te beliouden die
thans in het Roomsch-Kat-hoIieke weesbuiszijn opgenomem
7,7lhnft C"mm,ss,e her Provinciaal Gere^tsbof in
n, SSnen'dennprgeSteld de raadsheeren "Schmolek
notarissen 1 Proc"reur-«eneraal, benevens de heeren
van het exameii^vn'1 Rervoets belast met het afnemen
taak gekweten Fr L/i notarlfsen heeft zich van hare
m-M htidden zich tien adspiranten aange-
aan acht eene a Is cindidaat.no,agns
GeTeo?shnof ine7nTrtbhrt?anfa?nde Zal V00r hw Pr°vinciaal
del J worden vanFTV™/ strafzakcn beha"-
bij Z K I nrinc -r R-Tr'*>us, vroeger lakkei
Hat ii» P F'cdertk. Men zal zich herinneren
dar persoon eenigen tijd geleden wegens wangedng
T?ebus tot dat etnde dezen op zekeren morgen toe'nhii
naar het paleis vvilde begevendes ochtends ten
ongeveer 8j ure heeft afgewacht, en dat 7>X/toen den
heer Pabst onverhoeds heeft aangevallen en hem eene
belangnjke wonde over den arm in de burst heeft toe-
van het'Opentmr VT heer.ll0S is Hjdende. De functien
net upenbaar Mmisterie zullen in deze zaak worden
waargenomen door den advocaat generaal Gefken terwiil
eevoetd deSC| w-6 als verded'g" ambtshalv'e is toe-
mitsdien beschuld^d FailUn,t-Gen,,cmdc Trebus wordt
bedachten ride g va"P°KInS 10 moord met voor-
je h!n /ot beS,n v'in uitvoering was over-
nn-: H i' f"i volvoerd door van den wil des daders
onaf hankelijke omstandigheden.
Ided«n zijn door den heer Bnrgemeester intrevolire
brengselen z r tent0°ns«el!ing van kunstvooa-
uitgereikt!ZU" t0eSewezen «p het Raadhuis plegtig
rrn.7" Ue be,er C- A. Pierre alhier heeft het plan gevormd
gednrende drte maanden in de voornaamite stfden van
ons Rijk eene tentoonstelling te openen van lllerlei
van'boe'k we rifen la"d' tujnbouw betreffende alsmede
van boekwerken, omtrent vukken. Hii zal dairhii
in persoon geven eene beschrijving der z ekte van de
granen vruehten groenten, houtsoorten enz
rn uke voorstelling in den Koninklijken Franschen
schouwburg alhter zal donderdag den 27 dezer bestaan
Gtralda ou la nouvelle Psyc/fi. 1
DT E Vo o r z Tt'tf'T R d 1 va» dings dag 25 november.
.7 voorzitter deelt mededat tot rapporteurs over
va^aHoofdstbukaidVSldagdQ0Ver ,iC afzm,Jerll'ke artikelen
l u r er ^taatsbegrooting (Justitie). Bii
enz ontwikkel'r'd arh traaementen der presidenten
over' ,l e heer Va" Gol"tein zijne zienswijze
r„ j, 1 I bell0e'te aan eene nieuwe inrigting van de
regterlijke magt en betoogt het noodzakelijke eener her
ztening ten deze die door de Grondwet voorgeschreven
im.lSi«re!?1dn?h,ng fegt hij- is 'n ons Land zoo
h^r r£r kostbaar, dat velen van den toegang tot
het regt moeten afzien. Hij wenscht dat men het denk-
h-eld l"j wcnscnt uat men het denk-
Dweid zal laten varen dat de Hooge Raad mnet bliiven
van annM Co dle 113313 ™oet zijn een hop
van appelvoorts dat de regtbanken in eerste instantie
he0bebeen-00dl fook 0<? "iminele jurisdiaii moeten
breidtne in her r,"" kantongeregten meerdere uit-
oreiding in het crimtnele en civiele dient aegeven te
dat'men'ddn iVnernS?hillende reg'hanken moeten^frvallen
enz On d J P Van Uvee Pract'z'j'">s zou behoeven
De M nfsrer JZe zou vereenvoudigd kunnen worden.
d„, c ef Van JustlIle is het in vele opzigten met
e spreker eens raaar kan hem bij deze gelegenheid op
al die punten met volgen. Hij zal dan 00k het doo
den spreker voorgesraan stelselevenmin als eeni^ ander
zee gen d'TS^e'V voo.rdragt vergejijken maar alleen
zeg en dat hij zeer verlangt de gevoelens der meerder
held wegens den Hoogen Raad te kennen Moat z
van oordeel zijn dac dit hoogste regterlijke colle^ie niet
kunnen belas.eu en 2. M mne.en S7 S,
a k 1 zTndVeVooM d"8c°'
Arr i r k hoofdblijke stemming goedgekenrd.
Raad vn'nr d^d"* !ocaalbehoeften van den Iloogen
Kaad voor de de provniciale geregtshoven enz. aeeft
aanleiding tot langdttrige discussie, waarna het aan-renomen
wordt met 49 tegen rostemmen. fegeh^de heeren Me^Zn
jrijj' ;r; i,-y' van foorst en de Moraaz.
J3ij art. 12, tractementen van den president en de leden
m tsgaders van den advokaat-fiscaal den miffier enz'
He, in°°g m"ltair geregtsh')f, gee ft de heer van del
Heyden in overweging, of die inrigting niet bii trmsi
totren maatregel, op re heffen en voorfoopia'bii de pro
vinciale geregtshoven over te brengen wa ig tot an de
tn0eartng,dd'FTer,f6 Ook v'raigt J?
van het onrL^T Voldaan is do(,r d-a i^henin
de h rz enina dTr °P..de. regterlUke organisatie waarin
en O 1 ailuaire regtspleging niet is begre
1 heer van der Linden spreekt over dir
hetwe'k Ti n eZ"inig",g 01' de m''ir:iire strafwetgeviiig
hetwelk, zijns tnziens, zonder inbreuk te maken od de
grdgi een eenangteSChhieden ka"' Do Minister antwoordt
oi een en ander, hoe men, zoolang de wet besrm
waarop btj ons de militaire regtspleging rust in geene
kostbaar eid treden kan, en dat de tweede spreker niet
heeft aangetoond op welke wijze hij de door hem ver
Linden SliriZf r< Poor!er< va" der Ken, van der
Linden ditcher, ten Catevan der Heyden de Muraaz
van AkerlakersSioetBots en Metman. Zonder discus'
sie worden de a.tt. ,3 ,5 aangenomen.
dLarV k ''gemeene geregtskosten meent de heer
zonder daf aai6'1" bezui"iging kan aanbrengen
zonder dat aan uen eersten eisch van een goed »eregeld
"oidt te kort gedaan, maagr nfdit
de Minister gezegd had waarom hij te dezen opzigte
met den spreker verschilde is 00k dat artikel aangenomen-
Art. 17, tractementen en toelagen van directeurs com-
missartssen en dienaren van politie, gee ft aanleiding tot
langdunge wooraenwiSselingen de heer Tpey draagt
als amendement voor, dien post met/6000 te verminderen,
door weglating der directeuren van politie te Amsterdam
„u°,leirdam' vo°f leder van welke/30CO is uitge-
trokken. Namens de raeerderheid der comipissie van
Zegt Godefroidat zij zich niet met
dtt amendement kan vereenigenmaar oordeelt dat op
de Staatsbegrooting geene uitgaven hoegenaamd voor
directeurs, commtssarissen inspecteurs of dienaren der
politie moeten voorkomen. Indien er grond bestaat om
13 Semis V3» nnddelen eener gemeente, aan deze eene
subsidie toe te kennen, dan zou dit uit het hoofdstuk
van binnenlandsche zaken moeten geschieden. De heer
van Het den Resnestein integendeel oordeelt het aanwezi"
ztjn eener algeineene Rijkspolitie noodzakelijk en is
utt dien hoofle tegen het amendement van den heer Tpey
IwlL, T °VSKhlit vereeniSde met de denit-
reelden der commisste van rapporteurs en zal tegen het
geheele artikel stemmen. Later in zijne rede beweert
hij dat eene goede organisatie van het geheele politie-
wezen 111 dit Rijk kan worden tot stand gebragtdie
met meer dan ddn millioen zou behoeven te kosten
waardoor zes a zeven tonnen gouds zouden worden be-
spaard en de klagten over den slechten toestand der
den vL°rP 7 p,aatsen zouJen ophouden. AlsdeRamer
eeni/e ge verwerpe'n zou er welligt
eenige moeijelijkhetd ontstaan maar uit den weg kunnen
worden geru.md, door het reglement voor de directeuren
van politie voor een j tar door de wet te bestendigen
ten it ure bepaald. b
A~Af de van toelichtingbehoorende bij bet
dezer dagen aan de leden van de Tweede lvamer toege-
zonden qntwerp van wet, tot vaststelling van het regle-
woHe°nP i lTie,d1 del; RegerinS van Nederlandsch Indie,
worden de volgende algemeene beschouwingen ontleend:
S net 5pste artikel der Grondwet beveelt dat de
reglementen op het beleid der regering in de k'olonien
en bezittingen van het Rijk in andere werelddeelen zullen
worden vastgesield door de wet. Het ontwerp van wet
b.j deze memorie gevoegd is bestemd om aan dat grond-
wettig voorschr.tr te yoldoen voor zooveel bet reft
s lvijks bezittingen in Oostindie.
2. Bij het zamenstellen van dat ontwerp heeft de
Regering oyerwogen, of, en in hoever daarin andere
beginselen behooren te worden gehuldigd dan thans wot-
den gevolgd, krachtens het Regerings reglement, vast
geste'd b.j Komnklijk besluit van den 20 februari .836
(Jndssch Staatsblad van 1836, ,1° 48). Ten aanzien van
den vorm des bestuurs heeft dat onderzoek geleid tot
het beliouden der besiaande grondslagen met uitzonde-
nng van de verandenngen die zullen voortvloeijen uit
de op de Grondwet steunende inusenging van den ge-
wonen vvetgever, in zaken van kolonjale wetgeving
S 3- l)e Regering heeft zich overtuigd: I, dat het
algemeen bestuur van Nederlandsch Indifi in naam des
Romngs (aan wten het opperbestuur bij art. 59 der
e-n°pn r'et IS opSedr3gen) moet blijveil uitgeoefend door
eenen Gouverneur Generaal.; II, dat, als vvaarborg tegen
overijltng en dwaling, deGouverneur - Generaal moet
worden btjgestaan door eenen Raad te zamen gesteld
uit eenen vice-president en vier ledenalien door den
Komng benoemdII, dat die Raad, met uitzondeting
alleen van de g vallen in de artt. 21 en 30 van bet oin-
worpen reglement omschreven, moet blijven een adviserend
collegie, bestemd tot voorlichting van den Gouverneur
Generaal, zonder verzwakking van de eenheid en de
des bestuurs en van het beginsel der persoonlijke
verantwoordelijkheld van den Gouverneur Generaal.
S 4- Wat de beginselen van bestuur betreftis het
voorgekomen, dat, in het algemeen, het dusver inge-
slagen spoor het meest overeenkomt met de belangen van
Nederland en met eene goede staatkunde. Men heeft tocli
met kunnen voorbijzten dat Nederlandsch Indie is een
wingewestgedeeltelijk bewoond door eene talrijke en
snel toenemende bevolking die, lang v66r de eerste
verschijmng der Europeanen in Indie, in ordelijke maat-
sc happy en en onder geregelde besturen leefde eene ge-
vestigde kerk had met eene aan hare behoeften evenredige
hierarchieen groote vorderingen had gemaakt niei
slechts in den landbouw en in vele bedrijven van nut en
weelde, inaar 00k in eigenlijke beschaving; getuige
voor zoo veel Java betreft, het bezit van eene kunft-
matige taalvan een sierlijk sclirift en van eene eigene
etrerkunde. Met deze daadzaken voor zich, en bij eene
jutste waardering der behoeften en middeien van den
oyerlieerschenden Staat heeft de Regering gemeend dat
de aan te nemen beginselen die beliouren te zijn welke
de meeste waarborgen opleveren, dat, in de eerste floats,
het Nederlandsch gezag door vreedzame middeien 111 dat
wingewest zal kunnen gehandhaafd worden, en dat ten
andere behoudens de welvaart der inheemsche bevol-
kmg dat wingewest aan Nederland zal blij veil verschafFen
de stoffelyke voordeelen die het doel waren der ver-
overing.
5- L)it een en ander zal, naar het gevoelen der Rege
ring, kunnen bereikt worden, wanneer gezorgd wordt:
I dat de inlandsche bevolking bij voortduring wordt
bestuurd overeenkomstig hare voorouderlijke instellingen
en gewoonten, 111 zoover die niet aandruischen tegen
de onveranderlyke voorschriften der regtvaardigheid en
dat die bevo king zqo vee) mogelijk wordt gelaten onder
dc onmiddellijke lending van hare eigene hoofden on-
verminderd de vereischte voorzorgen tegen misbruik en
mtlatigheid; V dat de gehechtheid dier hoofden ami het
Nederlandsch Bestuur wordt onderhouden en bevestigd
6. Ovengens is hetin verband tot bet voorafgaande"
onbetw.stbaar voorgekomen: VI, dat overal waar de
straks gegevene schets van den maatschappelijken toestand
van een gedeelte van Nederlandsch Indie toepasselijk is
de maatregelen der Regering i„ de eerste plaats aan dien'
toestand en aan bet handhaven van rust en orde onder
de inheemsche bevolking moeten worden. getoetsten
VII dat alien, met tot de inheemsche bevolking behoo
rende, aan wie het verblijf in Nederlandsch Indie wordt
toegestaanzich behooren re onderwerpen aan den voor-
atgaanden regel en aan zijne gevolgen.
v-,n o Welke die, gev,)|gel1 z(jn,bzai uit het ontwerp
van Regerings reglement genoegzaam blijken. Bij twee
punten zal een oogenblik worden verwijld. Aan de
inlandsche bevolking kan geene vrijheid van drukpers
worden toegestaan zonder eene roekelooze miskenning
der stelmig waarin wtj ons in Nederlandsch Indie geplaatst
v.r'Jheld toch slt.it de bevoegdheid in zich,
om de Regering en hare 4aden te gispen, om op wezen-
!meonlLSbtiirige-grieVen lu Wpen> om de mlddelen
tot opheffing dier gneven te bespreken en om de ge-
breken en misslagen der ambtenaren ten toon te stellen
Dat zulke vertoogen zullen strekken om het gevoel van
eerbied en gehoorzaamheid jegens de bestaanJe magten
te yerzwakken behoeft niet in het breede betoogd te
worden. In den Constitutionnelen Staat vindt dat kwaad
een tegenwigt in het vertegenwoordigende beginsel. Waar
dat tegenwigt met aanwezig is, slaat de schaal meesta
over naar den schadelijken kant. In Nederlandsch Ifidig
zou dit zonder eenigen twijfel het geval zijn, vermits
om slechts van ddn punt te gewagende overheersching
zelve eene onuitputtelijke bron van gevaarlijke vertoogen
zou zyn. Aan de inlanders moet derlialve de vrijheid van
drukpers worden onthouden. Kan zij onder zulke omstan-
l 2 oi''1 '1<in Europesche ingezetenen worden geschon-
ken Dtt zou, naar het voorkomt, ongerijmd en on^egtvaar-
dig zyn ongerijmd, omdat d.tardoor eene even zekere hoe-
zeer welligt langzamere ondermijning van ons gezag zou
worden voorbereid; onregtvaardigomdat eeii e 'f van
den onderwerpelyken aard aan alien geschonken, Sf aan
alien onthouden moet worden. Op deze gronden is bii
het ontworpen reglement de drukpers, in het b-lamr der
openbare orde geplaatst onder het toezigt van" het
Gouvernement Wat omtrent de drukpers is aangeraetkt
is grootendeels ook toepasselijk op het regt van ver-
eemgtng en vergadering. Men heeft gemeend hierom-
trent ook bepaalde regelen te moeten stellen..
ProvSsaciaJe Sliitcsi ran XutsdltoUasuI!.
titling van dingsdag den 45 november.
u znting zijn de beraadslagingen over het ontwero-
reglement voor bet warerschap de Overwaard voorrgezet
en ten e.nde gebragt. Heden avond is beraadslaa^d over
her hVr 0°Plge ve/ordenirig voor de zamenstelMng van
het bestuur van den Alblasserwaard. Beide ontwerpen
zijn aangenomen en zullen aan den Konin* ter goed-
keunng worden gezonden. g ed
Op voorsrel van den beer van Fullenhoven is besloten
mornen de werkzaamheden aan te vangen met de belnn
deling der gewijzigde artikelen in het reglement van
Schieland waarmede de commissie gereed is.
Tnr rma G1?AYE,NHAGE dcn 2(5 november.
lot rtdder der orde van de Eikenkroon is door Z M
Bij Zr. Ms. besluit van den 16 dezer zijn verleend de
volgende pensioenenals aan K. Becnde vi"i eur
vppt/71r \.J deGram, schatter van her slagt-
vee te Zalt-Bnu mel,/5?; T. Spindleridem re Culembofg,
B -t M"""evett wed 11 we van Minis in leven
Lampnuis wed. van O r 1 3
klasse te Devente T.d' r s iJ a" der Iste
j) 17 r 1 f crdoes wed. vnn
wed van' P n °.udenbo?dl f '35: M. F. Kuifer,
Van P. J. Dans, in leven ontvanger der directe
belastingen en accjnsen te Edit. ,89! en M. T en
n,t ej' mmderjarige kinderen van wijlen 71/ P
Det/uer en J. Cay per s onder voogdij van Hoy in
bT KomnTnk1mrerh,S!e-k'- bij *S 'lijk"S be'^tingen./'^o
By Koninklyk besluit van den 9 dezer is aan lan
Douwens de jong te Nyehorn.ekwijtschelding verleend
van de geldboete van/ 25, waarroe hij bij vonnis van
den kantonregter in bet kanton OMeberkoop v n de
4 augus us 11., is veroordeeld wegens overtrading van
bet reglement tot voorkoming van de verspreiding der
longz.ekte onder het rundvee in Friesland Overigens
blyft het vonnis in zijn gebeel. verigens
StiMtcn—1^ enrrtmil.
TWEEDE KAMER. Fitting van Woensdag 26 november
In dezer Zlt,tlng zUn de beraadslagingen vooTeezet
over Hoofdstuk IV rTustitieA HPr vo.ortgezet
der ^raarsbegrooting voor
hSr V, 1T r°uVCr art' 17' berrekkelijk de politif. De
»e,„
weging, besloten heeft zich te vereen gen met het voo'l
stel van de commtssie van rapporteurs om art 17 gebeel
re dcen vervaHen. - De heer Schoonevdd h^ft namens
de mtnderhetd dier commissie de wenscheliikheid lip
toogd, om dat art. te behouden. De heer rt .,1
den heer Pm va fris>;+ i lieer [Icngst bee Ft
neer lf0)° Kluit beantwoord. De beer dt Man
verlangt mede de weglating van het art. - De Mincer
van Justine heeft in eene uitgebreide rede heV^ a
at er a.lezins eene Rijkns-poli^ ^atezig is'- da/er'
een gezag bestaat waarondet die politie wlrkz'aam is-
at de ondervmding bijzondere organen voor die nolirie
nood.g maakt; dat zij vooral beboort te werket in de
twee grootstc steden en zeehavens van het Rijk - d"t er
or Buitenlsnd, het werisoheljjk S!
der Regering in te willigen. De Minister heeht aan den
steun dien de directeuren van politie aan de Rfii-<!
politie kunnen geven. Voor het ootrenblik tan L b 11
daardoor in de behoefte voorzienf Re8gnnS
De heeren Godefroi en Provd Kluit hebben andertma?
her systeem van den Minister bestreden en zijne nadere
bliffreEr °bestenreriine h Weder,ei;d- H«nn'e stel ling
tel.jfce regehng van de Rijks-politie en dLruit voU^
iaordenngeb?ae^ldlg|,.ng r" °P de Riik^egrootH,g kan
orden gebragr- De Gemeenteradcn van Amster.lim
De Minister en de heer van Hall hebben die meenincr
bestreden, van oordeel zijnde dat er werkelijk Riiks
politie bestaat en moet bestaan Rijks-
aanleidingSen worde'n achtefvoTgmis aa^e'noffifnd An'30
grond tot ^Preking van her ceHuHir stelsd ;1n
