Bescherming Bevolking noodzakelijk
in belangrijkste kring van ons land
r Kleine Comedie
Plotseling hoofdpijn
Nationaal Legermonnment op
de Grebbeberg overgedragen
Herdenidng in de Ridderzaal
B.B. ACTIE ROND ROTTERDAM BEGONNEN
Eetsthebbenmaar dan ook... houden
Indonesië vraagt in
hechtenis neming van
Meine Pot en Colson
Meisje bij aanrijding
op slag gedood
De laatste twee
I tochten naar
de Flora
Levenswerk van 40 jaar vernietigd
Kransleggingen
Nieuwe aardappelen uit
Italië aangekpmen
Bewoners uit omgeving f
I verontwaardigd i
Dappere brandweerlieden
'N
Remedie
De brand bij VIR
Zang, orgel en declamatie bij de
Bevrij dingslierdenking
Grootse bijeenkomst in
Koninginnekerk
MAANDAG' 4 MEI' 1953
KOTTERDAMSCH NIEUWSBLAD
TWEEDE BLAD - PAGINA
geval met de verdwijning van Meine
Pot is ronduit gezegd weer allermisera-
bïlsit.
Déze man behoort tot een zeker helden-
_.jm, dat een rechtsstaat beter kwijt dan
rijk. kan zijn.
Br ia in Den Haag vérleden jaar'. In de
recht van 21 op 22 Mei een aanslag ge
pleegd op een militair attaché van het In
donesische Hoge Commissariaat. Deze luït,-
feolonel, die in ons land bij velen zeer goed
aangeschreven stond, werd gewond, gé
lukkig niet ernstig, maar in Indonesië werd
doe zaak zeer hoog opgenomen: Datwas'
begrijpelijk, te meer omdat de aanslag in
verhand werd gebracht met Westerling.
Sommige zaken hebben, door de een of
jodere speling van het lot, de neiging, na
eeu verkeerd begin, hardnekkig verkeerd
ie blijven- Bij de berechting van de aanslag
kwam het al dadelijk tot allerlei vervelend
geharrewar, doordat Buitenlandse Zaken,
de griffie van de rechtbank en de officier
van Justitie elkaar in. de wielen reden, zo
dat dé overste als voornaamste getuige niet
serre aanwezig was.
Op 6 Januari IJ. heeft de. rechtbank te
V Gravenhage uitspraak gedaan. De eis
tegen Meine Pot was négen jaargevange
nisstraf geweest. De rechtbank deed. er. iets
at hét werd één jaar met aftrekvan pre-
TEnheve. hechtenis. Voor het ongeoorloofd
in bezit hebben van vuurwapenen werd hij
veroordeeld tot één. .Week hechtenis. De
rechtbank achtte de eerste twee punten
van de tenlastelegging, afpersing van docu
menten en vrijheidsberoving niet bewezen
en wilde bet derde punt, poging tót dood
slag, veranderd zien in.poging tot.mishan
deling. Dat is het goed recht van de recht
bank, evenals het van het Indonesische
Hoge Commissariaat het goed recht was
cfficieel te verklaren, dat men ;,zeer te
leurgesteld" was over deze uitspraak.
De twee verdachten in. dit proces wer-
dért onmiddellijk- in ^vrijheid gesteld. De
rechtbank achtte geen termen aanwezig om
dë gevangenisstraf dadelijk te doen uil-
zitten. En dat na al de geruchten, die na
de-arrestatie gelopen hadden. Volgens één
daarvan, zou een met'name genoemde groep
aider een voormalig illegaal, er. zelfs aan
gedacht hebben hem uit de gevangenis te
uien.
Voor het'Haagse gerechtshof bekende
Pot, dat..hij wel. degelijk ..bepaalde docu
menten, op de zaak-Westerling betrekking
hébbende, in handen had willenkrijgen.
Oak bij de behandeling voor het gerechts
hof vertelde een ambtenaar van de rijks
recherche van adviezen, die aan Pot waren
gegeven, om te vluchten. De eis was thans
twee jaar gevangenis met aftrek. De uit
spraak luidde vier jaar.
De risico^ waren nu wel wat groter ge
worden. maar de dader van een aanslag, die
dear Westerting zelf voor het Haagse Hof
„onverantwoord, en kinderachtig" werd ge
noemd, bleef vrij rondlopen. Omdat men
behandeling van de zaak in cassatie wil-
afwaebten.
Ir zit een zeer zwak punt in deze zaak,
ést menigeen niet kan. begrijpen. Deze man
heeft met zijn kornuiten een verschrikkelijk
ttomme streek uitgehaald, waarmee hij Dok
aio. eigen land heeft gedupeerd. Op eigen
houtje heeft hij een militair attaché aan-
EevaUen.en dat in een ïand, dat graag een
rechtsstaat wil zijn. Men kan 'over de In
donesisch t aangelegenheden - denken, zo
men wil, maar een mens, ook een Indo
nesisch attaché, moet zich hier veilig kun-
stn bewegen. Dat de zaak betrekkelijk zo
onschuldig voor de aangevallene is afge
lopen, heeft niet in de eerste plaats aan de
aanvaller gelegen. Bij de worsteling is zijn
pistool afgegaan. Op „veilig", stond het dus
icker niet. Hu laat men deze man met zeer
vreemde, manieren tijdens de afwikkeling
van zijn. zaak na de preventieve hechtenis
vrij rondlopen.-terwijl de Justitie bijmen-
isa in allerlei prutszaakjes, waarbij geen
sprake is van allerlei politieke achtergron
den eri waarover in het geheel geen ge
ruchten Dver ontsnappingen- lopen, zo
graag het 2ekere voor het onzekere neemt
i ze onherroepelijk vasthoudt.
Vandaag kan men gerust aannemen, dat
oe vogel gevlogen is, tenzij men hem hier of
war nog weet te'knippen.
Doch nu móet men het geval eens ne-
cwn van. de. zeven.' ontsnapte vogels, uit
Breda, die in Duitsland zitten.
Enkelen zijn gevangen, maar wij krijgen
kniet terug, Een groot deel van onze pu
blieke opinie is er van overtuigd, dat in
Duitsland de lust om deze hexen uit te le
preu zeer gering schijnt te zijn, evenals de
ammo van de Duitse politie om de nog vrij
rcndlopenden te vangen.-En wat zegt men.
oaa hier ai gauw, met een lachje van: nou
re blijven .toch altijd precies eender?
Men zegt: „Een doorgestoken kaartL" En
Mtzo nodige vertrouwen krijgt een flinke
wak.-
jOf het al dan niet juist is, laat Kijker
leans absoluut buiten beschouwing. Maar
®t geeft de opinie weer.
Waarom zou het -met deze affaire in In-
«cesiê ook maar iets anders gaan? j
Vier punten heeft de minister van Binnenlandse Zaken, prof. dr L..J. M, Beel, tijdens
een propaganda-bijeenkomst in de Rotterdamse Schouwburg van de Bescherming
Bevolking in de A-kring Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen, als bijzonder belangrijk
naar voren gebracht.
a. Het volk heeft vertrouwen in de B.B, In nauwelijks drie maanden hebben zich 116.872
vrijwilligers gemeld, dat is 62 procent buiten wat nodig is in de A-kring Rotterdam,
Schiedam en Vlaardingen, waar de grote wervingsactie nu eerst gaat beginnen. Voor
Zuid-Holland heeft men (buiten de A-kring 's Gravenhage) reeds zestig procent van het
aantal.
b. Het volk heeft ingezien, dat de opbouw van de B.B. noodzakelijk is. Er is nog steeds
geen werkelijke vrede en de koude oorlog is nog niet voorbij. Ook voor de hulpverlening
bij grote rampen in vredestijd, kan de B.B. men denke alleen maar aan het geprojec
teerde radionet; dat bij de nationale ramp groot nut hed kunnen hebben goede diensten
bewijzen. Overwogen wordt de B.B.-wet zodanig te wijzigen, dat deze ook in vredestijd
toepassing kan vinden. In zulke gevallen echter wordt de B.B.-er vrijgelaten zich ar of
niet ter beschikking te stellen.
ie. Het bewijs ia geleverd, dat de B.B. op basis van vrijwillige medewerking tot stand
kan komen.
d. De werving is niet het einde, maar bet begin van de opbouw van de B.B.-organisatie.
Op dit laatste punt ging dr Ir Ch. Th.
Groothoff nader in. Het is nodig, dat de
vrijwilligers enthousiast gehouden .worden
en dat er een teamspirit gekweekt wordt.
De leiding beeft hier. een belangrijke taak,
want^zoals ook. het hoofd van de afd.
Voorlichting, dé heer Jan Goderie, ons ver
telde een Icidersmentaliteit van: „We
hebben je nu en dus zal je doen, wat wij
bevelen, of je 't prettig vindt ol niet" is niét
stimulerend voor de bereidheid de. cursüs-
sen eh oefeningen te volgen.
.De burgemeester van Rotterdam, mr G.
E. van. Walsum, noemde in alle bescheiden
heid de Xring Rotterdam, Vlaardingen,
Schiedam de belangrijkste van Nederland.
Mr L..A. Kesper, commissaris van de Ko
ningin, in de provincie Zuid-Holland, sprak
Naar aanleiding van de geruchten over
de verdwijning van Meine Pot heeft de
Indonesische regering de Nederlandse re
gering verzocht te bevorderen, dat de
beide hoofdschuldigen bij de aanslag op
It.-kolone! Harjono, Pot en Colson, in voor
lopige hechtenis worden gesteld, aldus een
bericht uit Djakarta. De procureur-generaal
bij het Haagse gerechtshof heeft. In afwach
ting van de behandeling van zijn cassatie
beroep, de tot vier jaar gevangenisstraf ver
oordeelde Meine Pot, mede op grond van
een gunstig recLasseringsrapport, niet on
middellijk in hechtenis doen nemen.
Pot's verdediger,-mr A. G. Veldhuis te
Amsterdam, heeft onlangs tevergeefs ge
tracht zijn cliënt te bereiken. Pot is binnen
de landsgrenzen vrij in zijn' bewegingen.
Een geldig paspoort bezit hij niet.
De nota, welke blijkens het bericht uit
Djakarta aan de Nederlandse regering, zou
zijn overhandigd, is in Den Haag nog niet
ontvangen. Het zou in Den Haag slechts
verwondering wekken, als het bericht in
derdaad gegrond zou blijken. Het zou neer
komen op een verzoek aan de Nederlandse
regering om in te grijpen in een beslissing
van de onafhankelijke rechter. De minister
van justitie heeft daartoe geen bevoegdheid.
Zaterdagmiddag om vijf uur ia op de
Vlaardingerdijk te Schiedam de 8-jarige
Maria Liduina v, d. Plas, die woonde aan
de Potgieterstraat 22 te Schiedam, bij het
onverwacht oversteken van de rijweg aan
gereden door de juist passerende motorrij
der L. v. L. uit Rotterdam. Het kind waa op
slag dood. De motorrijder gleed na de aan
rijding 30. 'meter door en sloeg enige malen
over de kop. De bestuurder is met een lichte
hersenschudding en een shock naar het Ge
meenteziekenhuis vervoerd.
Militair reed door na
botsing met kind
Zaterdag »s de zevenjarige Elisabeth Er-
wich uit de v.d. Horststraat, in de Jacob
Loisstraat aangereden door een militair, die
na de botsing snel doorreed op zijn fiets.
Het kind heeft bij de val het linkeronder
been gebroken, waarvoor het in het St.
Franctscus Gasthuis moest worden opgeno
men, De militair en eventuele getuigen van.
het ongeval wordt verzocht zich te melden
aan het bureau BergsingeL
het slatwoord. Films en muziek van Her
mandad brachten afwisseling' m deze
bijeenkomst, die werd bijgewoond döor vele
autoriteiten, zoalshoofden -van dienst,
brandweerexperts, leden van de "Wijk
raden. etc.
}m»mHvnmiwiuminmwwimwm\w«iwmwuuw;
Y7O0R wie het onvergelijkelijke 5
Y. festijn van frisse kleuren en zoete
geuren op de Flora te Heemstede nog
5 niet heeft meegemaakt, organiseert het f
f Nieuwsblad nog twee tochten tot
J slot van een reeks succesvolle uitstap- J
|-jes.
5 Op Woensdag 6 Mei en Donderdag 7 5
5 Mei vertrekken de Florabussen weer
van de Schiedamsevest. Volwassenen 5
betalen toegangskaart inbegrepen 5
5 f 4.— en kinderen beneden de 14 jaar 5
l f 3.50. s
s Op beide dagen kan men ook het Bloe- j
s manpaleis met de zomerbloemen be-
wonderen, dat juist op Woensdag her-
5 opehd wordt. J
5 De bussen vertrekken om tien uur 5
5 en zijp. plm. half vijf In de stad terug.
s Kaarten zijn. verkrijgbaar aan ons bu-
jS reau, Schiedamsevest 1. j
DE DIRECTIE
IN GESPREK MET DE HEER PH. VERHAGEN
- Ik weet niet wat ik moet zeggen, zeióe
de heer Ph. Verhagen, president-directeur
van de V.I.R., met wie wij op het terrein
van de brand in gesprek geraak tqn. Het is
een wanhopig gezicht je levenswerk van
veertig jaar door het vuur te zien vernielen
en hij staarde naar de troosteloze resten
van het gebouw, waarvan enkele stukken
muur, die gevaar dreigden op te leveren,
door brandweerlieden omver werden ge
trokken. Met doffe dreunen., vielen grote
stukken steen op de grond.
Gisteravond kwam ik thuis ra een
tweedaags bezoek aan de Technische Jaar
beurs te Hannover, waar ik enkele nieuwe
machines heb besteld, vervolgde de heer
Verhagen en vanochtend om zes uur daar
had je het. Dè grootste ellende zijn je rela
ties, vooral met het buitenland, want dat.
kan niet wachten als de aflevering ver
traagd wordt. Onze afdeling draadtrekkerij
met haar kostbare machines is volkomen
verwoest. Daar trokken wij jaarlijks 70 a
80 millioen meter wolframdraad, die hoofd
zakelijk voor het buitenland is bestemd. Die
export is nu weggevallen. Voor de rest zat
ik vol met orders wat textielgoederen be
treft, vooral naar Luxemburg. Van deze
afdeling is ook niet veel meer overgebleven,
zeide de heer Verhagen, die mistroostig
naar de geschonden fabriek keek en hij
vervolgde;
Wij waren juist bezig met de uitwer
king van de plannen voor de inrichting van
het nieuwe gedeelte van de fabriek, dat aan
de achterzijde is verrezen. Dat deer heeft
geen schade'opgelopen.
Weet u iets omtrent de omvang van.
de schade?
Alleen al aan machines bedraagt de
schade naar schatting 6.000.000, de totale
(Advertentie)
behoeft Uw dag niet te bederven.
't Is altijd makkelijk
bij U te hebben,
die helpen directs
Gedurende iien minuten galmde vanmor-
«0 over de dichte bossen van de Grebbe-
'HMe R hen en do nieuwe klok, die, blijkens
*W. opschrift, luidt „voor. hem die viel".
■Uen nam de voorzitter van de Stichting
"Mlonaal Legermonnment, jhr T, M. van
«retenhuis van Onstein het woord om de
'Verdracht van het büna voltooide monu-
®ent aan de Staat te verrichten, Ir C. Staf,
tittmiBter van oorlog en marine, aanvaard-
0( bet monument met een korte toespraak.
Aan de ingang van liet. kerkhof aan de
Wh j3n stenen kruis zijn -kransen ge-
ia v- r de vertegenwoordigers van H.M,
Fe Koningin en 2.K.H. Prins Bernhard, jnr
an Lawick van Pabst, door de ministers
«01,oorlog en van marine, door vertegen-
mjordigers van de Koninklijke Landmacht,
en Luchtmacht, door de., generaal-
rr'°?r f- H. ,W. c. J. van. Dun, door ver-
J^enwoordigers van het voormalige KNIL,
de stichting Legermonumént Grebbe-
«18, door vertegenwoordigers van de vdor-
Binnenlandse Strijdkrachten, van de.
wormalige brigade Prinses Irene, van het
-]fiS!>et1t artillerie, van de Oorlogsgraven-
JkntiQg, Vaa (3g Nationale Monumenten-
"inmissie. Tijdens de kranslegging speelde-
de Koninklijke Militaire Kapel, gewijde mu
ziek.
Twee minuten van absolute stilte volgden,
die werden verbroken door het signaal
„Geeft acht", waarna de plechtigheid met
het volkslied werd besloten..
In de hoofdstad was -vanmorgen wegens
de nationale rouwdag een kranslegging bij
de graven op de Nieuwe Oosterbegraaf-
plaats van de in de Meidagen van 1940 ge
vallen Nederlandse en geallieerde militai
ren en verzetstrijders.
Naam „Malta's" is verkeerd
De eerste nieuwe Italiaanse aardappelen
zijn gisteren te Rotterdam gearriveerd:
eigenheimers van Hollands zaad, die een
prijs opleverden van ƒ14 per- mandje van
20 kg bruto. De Italiaanse exporteurs be
klagen zich er over, dat hun aardappelen
nog steeds onder de naam „Malta's" in de
handel worden gebracht, want sinds 15 jaar
wordt er haast geen Malta-aardappel meer
ingevoerd. De juiste naam Is: vroege Na-,
pelse eigenheimers.
As\w\s\\vï\vvuvu«vw\vm%Ww\\vis\.wmwwmvvvv\\v:
Hoofdman Van der Burg
naar het ziekenhuis
Hoofdman H. v. tL Burg, die zich na 5
5 het alarm direct op weg begaf naar de s
S Oudedijk, botste op de Bergsingel te-
5 gen een trammast van de R.E-T. De
5 hoofdman, liep wonden aan handen en f
5 kin op. Maar na te zijn verbonden «fing 5
hij per taxi toch naar de brand. Waar- 5
s schijnlek mejje door de rook werd hij 5
5 echter onwel en zakte voor het bran- S
5 dende gebouw in elkaar. Kij werd naar s
5 het Bergwegziekenhuis gebracht, waar 5
5 hij wat op zijn verhaal is gebracht. 5
s Hierna kon de heer Van der Burg naar
Js huis worden, vervoerd. 5
schade raam. ik op ƒ10.600.000. Alles is op
beurspolis verzekerd, antwoordde de heer
Verhagen met zakelyke nuchterheid.
Even later arriveerde zijn broer, de hoer
G. Ph. Verhagen, gedelegeerd commissaris
van de V.LR., die Zaterdag naar Warmond
was gegaan om daar het weekeinde door
te brengen. Commissarissen van de- V.I.R.
waren hem dadelijk na het uitbreken van
de brand per auto gaan halen.. Gezamenlijk
namen zij de ruïne van de fabriek in ogen
schouw.
Naar men ons meldt zou het personeel
van. de VIR, dat uit ongeveer zes. honderd
mannen en vrouwen bestaat zoveel mogelijk
worden ingeschakeld hij het opruimings-
werk, dat terstond, nadat de resten van het
gebouw door de brandweer waren vrij ge
geven, ter hand is genomen.
|mu\nmivnmiwM4twinvnimvnmn«mm<vwnumU
5 Ze hebben mjj gevraagd de leiding s
5 op mij te nemen van een protestcomité,
5 vertelde óns de schoenenhandelaar Jac. 5
s de Vos van de Oudedijk. Weet u waar- 5
5 om? 5
S En de heer De Vos nam ons mee naar s
5 de tuin achter zijn zaak. Er zat een gat 5
in een loodsje, dat aan het eind van de 5
5 tuin stond. s
5 Uit dat loodsje zijn 23 flessen met s
5 waterstofgas gehaald, verklaarde hij.
5 Gloeiend waren zé, het scheelde maar 5
5 weinig ot ze waren ontploft. Er liggen
5 er nog dertig in, maar daar konden we s
5 niet bijkomen. Gelukkig verminderde 5
5 de hitte. Denk u er echter eens even in 5
5 als dat loodsje was gaan branden. De
5 hele boel was in de lucht gevlogen. Als 5
de V.I.R. wordt opgebouwd zal het 5
nooit meer mogen gebeuren, dat flessen S
met zo'n gevaarlijk gas zo maar in een 5
5 vermolmd loodsje op „bedsteeplanken" 5
worden gelegd. Daarom roepen de be- 5
5 woners een protestcomité in het le-
ven5
"Wij vernemen, dat de VIR van ds 5
Bouwpolitie toestemming had de fles- 5
sen in het loodsje te brengen. 5
Zeer onderscheiden hebben zich ook de
mannen van de bluseenheden 8 en 38, die
onder leiding van hoofdman J. J. Osler Jr,
de brandende achterkant zijn binnenge
drongen. Mede hierdoor konden het ketel
huis en de machine-bankwerfcerij worden
gespaard.
Omstreeks 7 uur gisteravond rukten alle
brandweerlieden in. Er werden enige slan
gen achtergelaten, waarbij personeel van de
V.I.R, de wacht hield.
Unaniem is men vol lof over de brand
weerlieden, die hebben voorkomen, dat de
brand oversloeg naar woonhuizen. v
In de Ridderzaal in Den Haag is van
middag de nationale herdenking van ae
in de oorlog gevallenen gehouden. De
plechtigheid werd geopend met een rede
van dc voorzitter der Eerste Kamer, mr
J. A. Jonkman, die onder meer zei;
„Met het oog op de toekomst geloven wij,
dat geen volk zijn zelfstandigheid zal kun
nen bewaren en eigen roeping ten bate var»
het welzijn van alle volkeren zal kunnen
vervullen, zonder van ganser harte vol
waardig deel te nemen aan universele en
A CH, Janmijn boven-
buurman is eigenliy'fc
wel een beste, jongen en
Ne!, zijn vrouw, mag ik ook
graag, maar die mensen
hadden nooit met mekaar
moeten trouwen, want zo'n
kijterig stel heb je van je
leven niet gezien. Dat is
minstens eens in de week
van pak 'm beet en ik ver
zeker u, dat er dan een flink
robbertje geknokt wordt.
Van de loeek teas het weer
bal. Uit mijn tukkie na het
avondeten schrok ik wak
ker door een paar dreunen
op het plafond, veroorzaakt
door omvallende stoelen.
Zo, dacht ik, daar gaan de
pulletjes meer van de kast,
Rel is zeker weer tot de
aanval over gegaan en ik
wachtte al op Nels bekende
strijdkreten, die door vloer
en muur en merg en been
gaan.
Jawel, daar sneed haar
scherpe falset al du>ars door
drie etages. Net wilde.'ik
m'n oren dicht stoppen,
want ik wind dat icoLvinnen-
gehuïlgewoon niet om aan
te horen, toen ik mijn naam
meende le horen krijsen.
Jazeker, het toes hulppe-
roep; het- „helltip, hij ver
moordt me" was duidelijk
te verstaan.
Nu meng ik mij zeer on
gaarne in vreemde echte
lijkheden én bepaald niet als
ze van hiöaddaatdigé aard
zijn, maar ml achtte ik het
toch burenplicht om daar
eens effetjes poolshoogte te
gaan nemen.
Bellen hoefde ik niet,
want Nel stond al in. de
deur op me te wachten;, Zij
leek nog tamelijk ongeha
vend uit de strijd te zijn ge
komen. Behalve een scheur
tje in de mouw van haar
bloes kon ik geen beschadi
gingen constateren. Wel
trok zij mij vrij geënerveerd
naar binnen, waar het nog
gonsde van de hatelijk
heden, waarmee de aether
geladen leek.
Jan stond voor de spiegel
de knoop van zijn. das los
te peuterendie blijkbaar
do or hard rukken tot een
kleine knikker was pecon-
centreerd.
Ik geloof, dat ik wel
weer gaan kan, zei ilc, want
1
I
1
I
ik vroeg me af wat ik tus
sen die nog wat nasissende
"haatvuurtjes moest uitooe-
Nee, nee, ga eens even
zitten, buurman, sprak Nel
geagiteerd, en zeg jij nou es
eerlijk wat je er van vindt:
nou wèët Jan, dat ik altijd
precies om zes uur het eten
klaar heb om op te doen en
dat is nu vanavond al de
derde keer van de week
dat-ie om kwart voor zeven
thuis komt, daar word je
gemoedelijk smoesje, maar
opeens dacht ik: vooruil,
misschien helpt alleen een
paardenmiddel en ik zei:
JCijfc eens. Nel, je zegt
zelf dat je gek geworden
bent van dai ivachten op
Jan en Jan schijnt ook al
aan je normaalheid te twij
felen. Nou, eerlijk gezegd
ik ook, ik geloof echt dat
je een beetje gek bentNel,
eerlijk.
Nou, nou, zei Jan, jij
gaat t-e ver, buurman, al
do e je wel eens gek, daar
om hoef je nog niet me
sjokke te 2 ij n, nee Nel is
om de drommelniet gek,
hè Nel.
Goedzo, dacht ik, ik heb
beet, doorgaan nu.
Sn wat jou betreft, zei
ik. Jan scherp -ïanzienc!, jij
rijdt ook een scheve schaats, i
vader, ik geloof er niets van
dat je voor zaken steeds 20
laat bent, nee, meneer, ver-
lel me maar eens hoe ze
heet'!
Dat is het toppjmt, riep
Nel, mij woedend aan-
kijkend, je kan a ties uan
Jan zeggen, maar met an
deren nee, hè Jan, daar
ken ik je te. goed voor.
Nou dan niet, zei ifc,
kwasi boos, dan bemoei ik
regionale organisaties van internationale
samenwerking, waarmede gemeenschappe
lijke belangen en. saamhorigheidsgevoel het
verbinden. Ons aller offers zullen goed
deels vergeefs zijn gebracht, indien niet
spoedig die internationale samenwerking
in belangrijke mate verder verbeterd
wordt. Moge ook deze herdenking onzer
doden ons opwekken, ieder naar vermogen,
dat doelwit na te streven".
„De vrouwen zijn het geweest, die het
leeuwenaandeel hebben bijgedragen tot de
onverwoestbare veerkracht van ons volk",
zei in haar hierop volgende toespraak pro
fessor dr Gesina H. J. van der Molen,
„De wijze waarop talloze vrouwen, voorat
in de hongerwinter, de strijd voor de
hunnen tegen ziekte en gebrek gevoerd
hebben, is ongetwijfeld enig in de ge
schiedenis van ons land. Het was een strijd
op leven en dood. Welk een vindingrijk
heid, welk een volharding en uithoudings
vermogen hebben toen ook vaak zwakke
vrouwen getoond! Hoe werd toen de vrouw-
in de meest letterlijke zin de hoedster van
het leven; hoe was zjj het menigmaal, die
met haar ongebroken geestkracht het ge
hele gezin schraagde.
Niet minder was dit het geval in de con
centratiekampen in Indonesië, waar de
Nederlandse vrouwen plotseling alleen
stonden voor de taak haar kinderen tegen
ziekte en gebrek te beschermen. Hoe heeft
zij ook hier, door haar uithoudingsver
mogen en door niet te breken, trots het
moreel welen hoog te houden, ondanks
vernederingen, honger en ellende. Aan al
deze naamloze, stille heldinnen zij van
daag een eerbiedige hulde gebracht".
A Vervolg van de voorpagina.
22 Stralen
De Brandweer was er zeer snel bij, onder
brandmeester J. L. O uwer kerk was met
«isngenwagen no. één. Van alle kanten
kwamen de slangenwagens en het gemotori
seerde materieel aanzetten. Slangenwagens
7 en 8. de gereedschapswagen 2, de autospui-
ten, 12, 3, 2, 6, 4 en 8, de ladderwagen 2 en
de slangenwagens 16, 17, 6 en 10 volgden
direct op bluseenheid 9 van de „Vrijwillige".
In een oogwenk was een net van slangen
gesponnen rond de vurige vijand. Aan twee
zijden, zowel van de Oudedijk als aan de
Eerste Jerichostraat, werd de strijd aange
bonden. Aan de Eerste Jeriehostraat werd
ook water gegeven, dat door autospuiten uit
de Kralingse Plas werd gezogen. Met 22
stralen werd gevochten om nog iets te be
houder» en de naburige woonhuizen te
beschermen.
Eén van de eerste taken van de Brandweer
was de gasflessen, die in een loodsje tussen
de voorzijde van de fabriek cn de achter
kant van de schoenenzaak van de heer Vo*
aan de Oudedüb lasen, te verwijderen. Er
moest een gat in de muur van het loodsje
worden gehakt om de flessen te kunnen
wegkrijgen, daar de deur van het bouwseltje
door de vlammen niet was te bereiken.
Sommige flessen waren reeds zo gloeiend,
dat zij, terwyi er onafgebroken een straal
op werd gericht, naar buiten moesten wor
den gebracht. Dit geschiedde via de schoe
nenzaak.
Er was geen denken aan, dat de brand
weerlieden, die onversaagd streden,, het
oudste dus grootste gedeelte van het ge
bouw, konden binnendringen. Het vuur ont
wikkelde, gevoed door de grondstoffen, die
waren opgeslagen, rookwolken, die de zon
verduisterden en de gedachte aan een mooie
Mei-dag geheel verjoegen. Tot ver in de om
trek was die rookmassa zichtbaar, zodat
velen naar het terrein van de brand snelden,
maar de politie zorgde er voor, dat
brandweerlieden en het personeel van dë
V.I.R. ongestoord hun werk konden doen.
Nieuwbouw bedreigd
Aan de zijde van de Eerste Jeriehostraat
werd de mechanische ladder gebruikt, daar
het later bijgebouwde gedeelte hoger ia.
Hoog laaiden ook daar de vlammen op, maar
doordat er betonnen en geen, zoals in het
voorste gedeelte, houten vloeren zijn, kon
het vuur de bankwerkerij en het ketelhuis
practisch niet bereiken.
Aan de rechterzijde van het complex be
vindt zich een nog niet geheel voltooide
nieuwbouw, waarin een afdeling voor de
vervaardiging van hardstaal zou worden
ondergebracht. Een felle steekvlam trachtte
de afstand naar de nieuwbouw te overbrug
gen. en het scheelde maar weinig of de hou
ten kozijnen er van waren in brand geraakt.
Hoofdman J. van Sillevoldt, die met hoofd
man A. I. Boone, de leiding had, merkte dit
gevaar gelukkig bijtijds op, zodat tegen
maatregelen konden worden genomen.
De brand, die ter hoogte van de tweede
étage in de grole hal in het midden van het
gebouw moet zijn ontstaan, zakte met grote
snelheid naar de lager gelegen verdiepingen.
Met grote moeite konden nog wat kantoor
meubelen en bescheiden worden gered.
Brandweerlieden en personeel van de V-I.R.
sjouwden schrijfmachines naar de cantine,
die in een apart gebouwtje bij de Ingang iS
ondergebracht. Muren bezweken met een
akelig krakend geluid. Het was levensge
vaarlijk voor allen, die zich in de nabüheid
van de brandende „fakkel" ophielden, want
stenen en verkoolde binten vielen op dë
grote binnenplaats.
Na een uur van ploeteren nam de kracht
van het vuur af, maar toen stond er niet
veel meer dan een zwartgeblakerd skelet,:
dat temidden, jvan de ontruimde huizen een
sinistere indruk maakte.
Burgemeester stelde
zich op de hoogte
Nadat hoofdcommissaris H, M. C. A. Staal
was gekomen om zich op de hoogte te stel
len, arriveerde ook burgemeester "Van Wal
sum, die uit Delft moest komen. De burge
meester, die was gekleed in een lichtgrijs 20-
mcrcosluum, wilde zich van de gehele om
vang van de brand overtuigen. Een geaf
fecteerde van slangenwagen 8 trok rijn lo
den jas uit en gaf die aan de burgemeester.
Zo kon mr Van Walsum op hei dak van een
loodsje klimmen om een overzicht te heb
ben.
Vol belangstelling was hij ook voor de
maatregelen, welke waren genomen in de
Ford-garage, die voor een. gedeelte tegen de
V.I.R.-fabriek is aangebouwd. Na het brand
alarm had men daar to ijltempo alle gé-
stalde en In reparatie zijnde auto's naar bui
ten gebracht. Een batterij van wel twintig
koolzuursn eeuwapparaten had het perso
neel opgesteld om te voorkomen dat de
brand, mocht die overslaan, de benzine-re-
servoirs zou „aanboren".
Omstreeks kwart voor 8 was het gevaar
voor uitbreiding van do brand geweken en
konden muren, die wankelden, als zij *naar
even door de wind werden beroerd, worden
omvergetrokken. Hier en daar laaiden nog
wel vlammen op, maar het grootste
gedeelte van de strijd was voorbij. Langza
merhand keerden de uit hun huizen ge-
vluchten. terug. Velen klommen op de daken
om te zien, wat er van het fabrieksgebouw
over was. Telkens hoorde men het „onder
uit" als waarschuwing, dat er weer een stuk
muur met touwen werd omgetrokken. Het
grootste gedeelte van de fabriek met ma
chines en voorraden, met een waarde van in
totaal tien millioen gulden. was in ruim een
uur verloren gegaan. Velen van de 600
werknemers waren op het gerucht van de
brand, dat zich snel door de stad had ver
spreid, naar de Oudedijk Makomen. Voor zo
ver zij niet konden helpen, moesten zij zich
vanmorgen om acht uur melden. Het stond
geschreven op een bord, dat voor de poort
as gezet.
Voor die poort stonden ook vrouivcn van
vrijwillige brandweerlieden. Zij brachten
hun mannen brood en zij mopperden niet
over de „verloren" Zondag. Er werd weer
burgerzin gedemonstreerd!
Justitie stelt onderzoek 5»
Op het terrein van de brand waren ook
aanwezig de officier van justitie, mr T. Se-
mcüns de Vries va»» Doesburgh, en de oudste
substituut officier van justitie, mr C. W.
baron Van Dedem. ZO hebben naar het re
laas van de nachtwaker geluisterd en ook
anderen gehoord.
toch gek van als vrouw.uerder niet mee
Wacht eens even, zei
Jan al, voor ik kon ant
woorden, mag ifc ook eens
wat zeggen: u'elfce normale
vrouw gooit het kostelijke
eten in de vuilnisemmer, als
haar man voor zaken wat
langer weg moet blijven?
Eerst wilde ik petooon ant
woorden met een flauw en
Is je maar geraaie ook,
beet Nel me toe. Kom ik
ga me eens opknappen, ver
volgde ze behaagziek, we
gaan nou toch zeker naar
Op grootse en enthousiaste wijze voor
dit laatste staat de naam van mevrouw M.
C. Grimbcrg-Huyser borg! zal morgen
avond om 8 uur in de Koninginnekerk aan
de Boezemsingcl een bijeenkomst worden
gehouden ter herdenking van de bevrijding.
Oorspronkelijk was het comité van Natio
nale Belangen van plan eeu herdenkings
concert te doen geven, maar daar het
unuu T«w« uk R:5h'°' zic? nlet feon vrijmaken, werd een
tweede voorstellinghè Janander Programma ontworpen, dat zeker
Tuurlijk-schat zei Jan even aantrekkelijk genoemd mag worden.
steeds nog vuil kijkend naar. K°°r en samenzang worden geleid door de
mijonvermoeibare mevr. Gnmberg-Huyser. Het
nrormrrp Rotterdams Vrbuwenkoor, met aan de vleu-
u,yugel mevr. M. Amesz-De Wit, zal „Holland
Herleefd" ten gehore brengen cn Plet v. d.
Kerkhoff, aan het orgel, speelt o.m. werken
van Bach en Handel. De declamatie van me
vrouw Dinja Lap-De Wolff, de bekende
voordrachtskunstenares, omvat o.a. het aan
grijpende „Lied der 18 doden", van. Jan
Campert, „.Rotterdam", van Jan Prins en
het hartstochtelijke „O, Vrijheid", van
Garmt Stuiveling.
Aan dc uitgang zal gecollecteerd worden
voor de opbouw van de Groote Kerk.
Naar wij vernemen heeft de burgemeester
de wens te kennen gegeven bij deze her-»
denking aanwezig ie zijn,
Duits—Zuidafrikaanse luchtvaartmaatschap
pij. Te Johannesburg is een Duits—Zuldafri-
kaanse luchtvaartmaatschappij onder de naam
van „African Transocean Airlines" opgericht
voor het onderhouden van een regelmatigs
wekelijkse dienst tussen Johannesburg, Loean-
da, Lcopoldetad, Malta en Parijs.
