Ruiger van Bol 'es voltooide
200 jaar geleden
zijn beroemde plattegrond
Winkeliers zijn verdeeld
over de zegel-actie
mÊmuÈSm
HBHM
Telg uit geslacht van
Schiedamse architecten
Orgelconcert Kees Bak
besloot Schieland-seizoen
SCHIEDAMS
ALLERLEI
WrnMmÊ^ JUI' 2*
iSüfcrï s-S'Kft» H'l03ÊKES 'i,»> ."lÉÉiÉfef
Ut
Drs. C. A. A. Smits
voorgedragen voor
sociale zaken
Handbal \VF zil
no« nief erg
bchagelijk
ÜQjp
Wat, waar, wanneer?
mmÊmmmm
Apothcckdienst
Ook veel argumenten pro-KES
ROTTE RDAMSCH NIEUWSBLAD VRIJDAG 20 SEPTEMBER 19So
SCHIEDAM Tweehonderd
Jaar geleden, om precies ic zijn
op 21 november 1768, bogen de
lieren burge meest eren van
Schiedam en de leden van dè
Schicdamse vroedschap zich in
de raadszaal van ons oude stad
huis met onverholen waardering
over de nieuwe plattegrond var
Schiedam. De stadsarchitect
Kutger van Boi'es, de derde uit
het roemrijke geslacht van ar
chitecten en burgemeester*, dat
onze stad tussen de jaren 1690 en
1834 binnen hanr poorten heeft ge
had. had er vier jaar aan ge
werkt.
De /es bhiden van dc pkitie-
g;ond. elk CJ bij 95.3 cc,nS.rmj*CT
zal iuj wel aan de muur hebben
geprikt en met een stok /al h.j
de details hebben aangewezen:
„En dit. Edel Groot Aglbitre
Heet en. js het oude Gal geveld,
dit is Kortland en d't de Nieuwe
Haven. Alles uitgevoerd op
schaal van 100 Rhynlandsc Roe
den tegen 154 millimeter. H<cr
vmden de Edelngtbare He eren
de Aamvysing der 43 Merklet
ters, die de voornaam-te gebou
wen aangeven: de Sou tk er ton,
het Oude Mnnnehuy». het Con
vent Leiiedael. de Kraen, de
P'mpiri'-moler, het Pesl'nuj de
Vlaerdinger poort en de Ketel
poort. U /.ct de huvM;er.» van de
Govs tra et en aan de Vi-mcrckt.
pdue:' het JJuvn te Rivier aen
de Broer.-vest op /ijn eilandje.''
De bii.'gi/nit t"-ler* zul'en heb
ben ge/cgti. „Ge hebt zelfs de
sen pp pk ens in de Haven iret vpr.
get en...." en met ge pa-ie beschei
denheid zal Ruiger van Bol*es
hebben geantwoord: ..Het ï- een
Kaartr Figuratief en ik heb ge-
tragt ha er met rit meeste accu-
idtesse en exactude te execute
ren.
Goedkeurend knikkend /uilen
de heren hebben geconstateerd,
dal er k enne li ik een ..kundig en
beciuuam man" aan had gewerkt
om elnaehjk ...een benocirl.'ickc
en affzondcrhjèke Cuart en A ft re
kening var dc Heerhjkne'd van
Oud- en Xieuw Math ene» en Ri
viere, van het Oud cn Nieuw
Frankeland, Kortland, Nieuwland
en VGravelnncl. allo rlese stad
toebehoorende", te ontwerpen.
T<ach l ig exem pi aren
Het duurde daarna nog dr.e-cn-
een-half jaar voor de bekende
graveur X. v. d. Mper uit Am
sterdam. dc kaart m koper had
gestoken en er tacbiig exempla
ren van aan de hoge heren had
ter hand gesteld De stads-thc-
saurier heeft hem voor het ma
ken van dc koperen platen en de
afdrukken de som van f 1150 uit
gekeerd
Zo had dan Sch.edam zijn
nieuwe plattegrond en al- u hem
zien wilt, kunt. u aankloppen bij
Oude Kerkhof en de koperen
platen vindt u bij do heer Paal
man in het Stedelijk Museum.
De tachtig afdrukken zijn ver
spreid over de leden en oud-leden
Van de Schiedjrn&e vrocdscnup,
het restant je is aangeboden aan
invloedrijke portonen, onder wie
de Prins Erfstadhouder Prins
Willem V, d,e twee exemplaren
kreeg, waarvan één gebonden tot
een zesblad:ge atlas. Nog ai tijd
geldt het werk van stads-archi-
tect Rutger van Boi'es als oen
der boste cartografische werken
uit zijn trd
Het is dan ook met voor mets,
dat Schiedam de naam Van Bol
'es in ere houdt. Het oude laan
tje van Boi'es mrt zijn sloot en
zijn knotwilgen, met links er.
rechts het groene gra-u.nd en
even terzijde de moo. belommer
de boerderij Land vreugd mogen
dan zijn verdwenen, muur de
Laan Van Boi'es is in nieuwe ge
daante herrezen. met moderne
woningbouw aen «.ulo kanten
DE LAAX van Boi'es anno 1968
Hier lopend kan men mijmeren
over do oude historie v;.n Schie
dam, waaraan vijf generaties
wm het ge-hic.nt Van Bol'e»
vorm hebben gegeven.
Met begon in 16.00 toen Cornel:»
Hei mens/ hier met vrouw cn ze
ven kmderen int Bolnes na,ir
toe kwam op zoek naar een wat
beter belegde boterham. Hij vond
oen woning aan de Vlaardinger
Poort. Hij was een actief man:
toen zijn eerste vrouw overleed,
vond hij snel oen andere. Haar
naam was Grietje Arents en zij
begonnen samen aan oen tweede
serie van zeven kinderen. Behal
ve vader van veertien kinderen
\va.~ hij van huis uit ook nog tim
merman en in KJOO word hij be
noemd tot „sludsbaes", vermoe
delijk met zeiei in het huidige
gebouw van Gemeentewerken
aan de Korte Haven, dat immers
nog altijd het opschrift „Stads-
timmerwerf" draagt.
De dood dunde zijn kinder
schare uit tot de helft. Op 18 no
vember 1735 stierf hij zelf op 77-
jarige Joeltijd. Hij liet zijn kin
deren een koremvij nbranderij
aan de St. Annazusterotraat na,
alsmede zijn goede naam als
timmerman en architect.
Bouw van Petersburg
Een van /..jn zoons kreeg 'op
20-jarige leeftijd de kan* van
ziin leven. Toen de ataatsbeurs
bij toerbeurt aan Schiedam
kwam. :inno 1720. vor.d hei ge
meentebestuur dat hij ervoor in
aanmerking kwam Hij studeer
de theologie in Leiden cv. toen
ziin vader stierf.stond nij als
predikant in Zwolle. Een andere
zoon met de naam Harmen trad
in dienst van Tsaar Peter de
Grote en hielp bij de bouw van
Petersburg. Er is een document
Uit 1713 bewaard gebleven, waar
in hij zijn vader machtigde om
zijn maandgeld in ontvangst te
nemen. Harm en moet met vrouw
en kinderen in Petersburg heb
ben gewoond. Eén van zijn zoons
keerde in 1754 naar Schiedam
terug en verwierf hier het bur
gerrecht.
Ondertussen had Cornells van
Boi'es bij h£«t bereiken van de
66-jarige leeftijd zijn ontslag
genomen al* ..-.tud-.nmmerm.in
ofte onder-fabryus", wij zouden
thans /eggen adjunct-directeur
van Gemeentewerken. Zijn /uon
Ary Cornehsz. van Boi'es volgde
h"in op. Dertig jaren latei. m
1754, stond ziin /oon Rutger van
SCHIEDAM Ter voorziening
:n de vacature van directeur van
de gemeentelijke sociale dienst
i y n Schiedam wordt voor ge d r a -
ge.". cl.-, C. A. A. Smite te N:J-
"r-g- .d -A
maandag over jn benoc-mns be-
<>.*en. De heer Smit- gebo
ren op 15 maart 1932 m Nijme
gen. Hij .s gehuwd. Hij deed doc
toraal examen in de sociologie
met specialisatie op hel maat
schappen ik werk. Thans ;s nij als
referenna:-.- verbonden aan de
gemeentelijke sociale d.enst te
Xi Imogen, .-pec. a al bel a-: met de
integratie van net huisvestingsbe
leid m hot werkterrein van de so
ciale dienst en nauw betrokken
bij net maatschappelijk opbouw
werk.
O C
SCHIEDAM De afdeling
handbal van de vereniging Wil
ton F non oord, die kort geleden
hu. u* -pee ivo Ld n,m dr Maaskant
her ft moeten of-uu-n. ïs er nog
met in go-la -gd oen ge»chUt
veld te vindon. Oor-pionkehjk
>-oii de \cronig.ng een veldje am
de Sc Ke tb aanpraat kriigen.
maar -J.is vno^ onbep.iuUi e
tijd uitgesteld. Xu bespelen de
Handballer* een veldje bij de he-
driji—chool van WiUon. maar dit
is niet in al tc besre conditie en
heeft reeds aanleiding gegeven
tot gekneusde enkels. Ook kan
tine en kleedgelegenbeid laten te
wensen over.
0 pen deur dienst van
..Geef me de ruimte"
SCHIEDAM ..Geer' me dc
ruimte" is het motto voor een
opendeurdienst in de Gro^e Kerk
op zondag, aanvang 10 uur. Dit
motto is gekozen n.a v. het laat
ste themanummer van de Open
Deur: Onderweg ruimte voor
iedereen en de internationale vre
de» week. welke /ondag begint.
Spreker i» de heer Cornell Wis
me yer, promotor van het lande-
li ik Open deur Werk Medewerking
verleent hoi kerkkoor van de Gui
le Keil: o.l.v. de cnntoi-orgam-c
1 P Rekkers, atimede de Chï
muziekvereniging II ïrpe D *vid».
o.l.v. de heer A. L. Glot/bach
SCHIEDAM Het laatste con
cert van het seizoen 1968 van de
orgel kring „Schieland" is don
derdagavond gegeven in de Mag-
nalia Dei-kerk alhier. Organist
was Kees Bak. de directeur van
de muziekschool, die het onder
/Ijn leiding staande zusterkoor
..De Hsdewych-Rei" uit pen
Haag had meegebiacht. Solisti
sche medewerking verleende de
violiste mej. Annemarie Ten
Bosch.
De organist begon het concert
met de ciaconna in f móll van
Joh. Facheibel. Het thema. i.es.
des, c. werkt hij beknopter uit
dan de meer bekende in d moll
Ook in dit werk worden in de
opbouw allo registers van het
orgel gebruikt, zodat de toehoor
der direct een indruk krijgt van
het instrument en dc bespeler
ervan. De laatste gaf een^ rus
tige. ingetogen en statige uitvop
un» van deze cuu-onne.
De sonata da chic» van Ilen-
diik Audi .u-sen met de knap ge
componeeidc variaties, de der
dr* herinnerend a.m hel 2e cho
ral van C. Franck en de_ vijlde
met de melodieuze hobosolo,
heeft ons zeer geboeid door de
afwisseling in de registratie.
In de Litanies van Jehan
Alain mist het volle werk de
grond door de te scherpe vul-
stemmen, die het geheel toch
met helder kunnen maken. Een
G'.-te ra vond om-treeks 7 uur
7j bourdf .n een n .e uw bouw op
je 's-Gravelan-d-eweg een be-
:1jfonzetiI wa jn j twee pei -o-
nen verwondingen opliepen Een
beLi»nAt.-u p.i.i! vi.. p.aal-te /ich
orcler de druk van 5 atmo*fee: in
cl oeiCiU-i-irikoIie:nadat deze
was .-choongemaakt. Xo het
-cnoonmaken had men n« gel aten
de druk te nivelleren. Hierdoor
ver »enuol de bu:s en raakte daar
bij de benen van de 63-jaiige
u.I1voerder M. \V. dc Woit uit R.d-
derkerk. Beiden werden in het
«cm. ziekenhuis opgenomer.cn n
behandeling naar huis gebracht.
G.'Meren ontstond een aanrij
ding op de Broersvest tussen de
66-jarige wielrijdster mevrouw
W. L. O.-P. en de 43-jange tim
merman H. P. die eveneens op de
fiets was. De wielrij'dster sloeg
plof»eI;ng linksaf en botste daar
bij tegen de timmerman. De
vrouw werd met een linker bee
fractuur naar de Dr, Noletstieh-
Ung overgebracht.
Op de Harrweg Lep de 22-jaii-
ge asfaltbewerker K. V. uit
Reeuwijk een rechter 'oeenfrac-
iuur op toen hij met zijn asfalt-
ma chine uitweek. De auto van de
.'ïS-jarigp loodgieter G. v. S. uit
Viaardingen raakle op dat mo
ment de stang van de machine,
die tegen het been van de asfalt-
bewerker sloeg. De heer V. werd
in een ziekenhuis in Delft opgeno
men.
orgelwerk, dat de laatste jaren
meer bekendheid krijgt en de
gregoriaanse grondslag Iaat ho
ren waarop Kees Bak dit con
cert heeft 'gebouwd, door aller
eerst drie mooie gregoriaanse
misaelen te laten zingen door
..De Hadewych-Rei". Dit zuster-
koor zingt alle werken zonder be
geleiding. waarbij de stuwende
kracht van de melodieën in de
sequentia van Pinksteren en de
klassieke polyfonie van Const.
Festa tn zijn Ave Regina Coelo-
rum gelijkenis vertonen in ieder3
stijl en het best uitkomen.
Strak en levendig werden ^de/e
oude werken gezongen, wellicht
aan de akoestiek en het niet ge
heel bezet zijn van de kerk. kan
het liggen dat de nuancering een
wat veelvuldig forto bracht. In
het eerste deel van de koorzang
be-lot en door In dulci ju bi Ie v v.i
Jacob Schuit/, zich noemend Mi
chael Preionu* uit diens Musac
sionuc (169.1-1 ClOj klonk het la-
li in uitstekend dooi De eisen,
die deze onvergankelijke muziek
aan de stem stelt ziin geluk
aan het wat in te lage ligging
geschreven Salve Regina van
Joh. Weegc-nhuise. de organist en
directeur van dc Joh. de Doper-
kerk te Den Haag.
De violiste mej. Annemarie
Ten Bosch bracht een sonate :n
F dur van Handel ten gehore,
waarvan zij met krachtige steun
van de begeleiding een goede
voordracht gaf. In het hoge re
gister klonk haar stem onvast,
hetgeen in de langzame melo
die van de Elegie van Alb. de
Klerk minder goed ligt.
Een voor een kerkconcert re
delijk goed bezette kerk dankte
de uitvoerenden voor het kunst
genot, hun deze avond geschon
ken.
S. V. .T. S. v. W.
Schiedam
VRIJDAG 2fl SmOlBKJl
CUR. SOCIALE BELANGEN, f. UUI
nefemns BB
MUSIS SACRC.M. uur tce&tdvonci
met bal ua van Sportvereniging Dc
Ooic\ aai fe.
GAl.rRlL ,4: 8 uui Vernissage \an Key
Itiraga met drie extia's jan Dibbet5,
il&rcos en Ronald King.
CLUBHUIS VOLKSTU1XDERS VIJF-
SLUIZEN: 3 uur alg. vergadenng over
de statuten.
Tenloonstelliniieti
GALERIE PUNT VIER tot 12 okt. Key
ïliraga en ilacos. Jan Dibbeis en Ro
nald King.
STEDELIJK IIUSEUII lot 30 sept. Theo
Wiegman. Expositie van het werk dtr
Kunstklassen.
Bioscopen
AIONOPOLE: en 9.15 uur, vr. aa. en
-/o.: Helden zijn tehaai*, matinee ra
uur. zo. 'J en 4.15 uur: Jerry en hel
Konijn Nachtfilm za. 24 uur; Vei boden
Verleiding.
PASSAGE THEATER: Week film Poel
dei Ontucht. 2 uur cn S.15 uur: za 2,
-- 0.15 uur, zo. 2 en 4.13 uur.
A pol li uk en
Voor «.poedgevailen m het weekeinde
en In de avonduren ts geopend apotheek
Nieuwiand, Dr. WibautpJem 17, icL
75 22.
acht jaar qeledcn uitzag.
&E LAAX van Boi'es, zoals zij e
Boi'es hem daarbij terzijde
toen Cornelia er na een halve
eeuw genoeg van had, kreeg Rut
ger de post van stads-architect.
Na vijftien jaar de geschiede
nis herhaalde zich stond Rut
gers zoon Corn ei is hem ais assis
tent terzijde. Ze zullen wel sa
men aan de plattegrond van
Schiedam hebben gewerkt; ver
moedelijk ook samen aan de eer
ste ontwerpen van de Schiedam
se beurs.
Soldaat
Een nieuwe generatie van dc
Eol'cist'n zou he: nog erder
schoppen. Het geslacht bracht
weer een Cornells voort, Corne
lls Aci r:a an van Boi'es, die van
1852 to; 14154 burgemeester Van
Schiedam is geweest. Hij woon
de iiip. dc Lange Nieuw*tra ut
ongeveer ter hoogte van net hui
dige postkantoor. Vermoedelijk
was hij bovendien eigenaar van
een buitenplaats vlakbij de
oude boerderij Landvreugd aan
dc Laan van Boi'es, die naar
hem is genoemd. Zijn zoon Fre
deric Jacob van Boi'es, kandi
daat rechten en Ietteren te Lei
den, kwam althans van die bui
tenplaats en is er ook gestorven,
toen hij vermoedelijk ernstig ge
wond na deelneming aan. de mili
taire actie in Beigic in het va
derland terugkeerde.
Vader en zoon zijn beide bijge
zet in het familiegraf in Ketnel.
Op de grafsteen sta«t: ..de edel
achtbare heer Cornells Adrianus
van Bol'Es in leven burgemees
ter van Schiedam cn zijn zoon
Frederic Jacobus van Bul'Es, al
hier overgebracht uit het v.jfde
graf derde plein. den 25 ïur.i
1854".
Frederic *»t:erf ongehuwd en
kinderloos en met hem kwam er;
een eind aan een ge-lechi, dat
voor Schiedam ontzaglijk veel
heeft betekend.
DE KAART van Boi'es, die twee
eeuwen geleden gereedkwam
Pater Terstroet gaat
bijbelcursus geven
SCHIEDAM Pater dr. L. L.
Terstroet, een bekend bijbel
exegeet, wil in oecumenisch ver
band in Schiedam een foijbel-cur-
sus geven met als onderwerp:
„Wat leert de bijbel over de ont
moeting met God in een gesecu
lariseerde wereld?" Hij zal over
dit onderwerp spreken op dc
maandagen 13 en 27 januari, Hl
en 24 februari en 10 maart 1969,
aanvang telkens des avonds acht
uur. Daarna gaat hij met een
giüfp van veertig mensen een bij
belse oriëntatiereis maken cl ooi
Tuikïje.
Men kan zich voor de cuisus
schriftelijk opgeven bij deken J.
J. Oudshoorn. Dr. Schaepman-
singel 3 te Schiedam.
SCHIEDAM In dit weekend
en des avonds kan men voor
spoedgevallen terecht bij de apo
theek Van Westerdorp, Parkweg
207, tel. 267674.
FtOl iERDAMSCH NIEUWSBLAD
Kidciicuiliensi;
teief'if'n 28 17 73 van 18 ar*-—ia uur
17 S'ltü SO uur
HL KL'AU V GAARDINGEN:
dnirf!,f Havenstraat l. telefoon
54 .57 23
Kiaurnendienst;
Narct'Uraat I. telefoon
(\an f3 30—29 uur; zaterdag* van
17 "'O—T3 30 uur).
SCHIEDAM De directie van
de KES-zegels trekt nog steeds
Itn sir. dt legen nc-t Svhtdinv
zegel. „Het is niet zo", aidu» di
recteur Van Xoorivijk, „dat alle
Schiedamse winkelier» zonder
meer overstappen op hei Schie-
dam-zegel. Het is daarentegen
zo. dat veel winkeliers felle te
genstanders zijn van het Schie-
dam-zegel. Deze mensen nemer,
het zegel niet en enkele men
sen hebben principiële bezwaren
tegen het nieuwe zegel".
De heer Van Noortwijk noem
de vier winkeliers, die tegen het
Schiedam-ze-gel zouden zijn. De
heer Van der Ree, een slager van
de Van Swindenstraat is een hun
ner. Hij zegt: „Iedereen kar. dat
nieuwe zegeltje krijgen. Dat vind
ik niet /o interessant. Een colle
ga-slager, enkele straten verder,
kan net a'c, ik het /egel gaan uit
geven. Waar blijft dan mijn
kjar.UT.bind 11 g? Daarvoor heb :1<
per »iüt van rekening hei KES-
zegeit^e'1.
Op de vraag of er inderdaad
winkeliers uit dezelfde branche!
in d« omgeving zijn gevestigd.
antwoordde de heer Van der Ree:1
„Dat weel ik niet, en dat kan
me ook niet» schelen. Ik neb het
KKS-zegel er. ik blij: crb.j."
Oneerlijk
De heer Kok, eigenaar van een
juweliersbedrijf aan de Broers-
vest, i» een pertinente tegenstan
der var. het Schiedam-zegei. „Het
doel alleen is al vreemd. Mocht
er een uitgaanscentrum komen,
dan zal de geméénte het moeten
betalen en nou interesseert het
mij niets of de gemeente het kón
betalen of niet. De heer Van
Noortwijk heeft indertijd de KES-
zegels uitgegeven. Hij heeft met
veel moeite en zorg een goede
organisatie opgebouwd en nu
wordt die he'.e organisatie over
bodig door het Schiedam-zegeL
Dat vind ik oneerlijke concurren
tie, Kn dan zal de directie van
de KES veel verdienen aan het
/egel. Is dat niet haar goed
i'echt? Nee. net Schicdam-zegel
komt er bij mij niet in"
Mevrouw Houtman, eigenares
se van de diogUteiij ..De Gaper"
aan de Broersvest, heeft een an
dere mening: „De reclame van
het Schiedam-ze gel is wat unfair.
Je kan niet overal Scmedam-
zegels krijgen, zeker niet bui
ten Schiedam. Nu heb ik veel
klanten uit Viaardingen. In Viaar
dingen geeft men ook KES-zegels
dus de klanten willen ook KES-
zegels bij mij hebben. Wanneer
er veel vraag naar bestaat, ga ik
hf>t Schiedam-zege! er onmiddel
lijk bijnemen".
Viel legen, maar.
De heer Leenders, eigenaar
van een herenmodezaak aan de
Broersvest, ziet klantenbinding
als voornaamste reden om bij
de KES-zegels te blijven. „Als
kiein koopmannetje kan ik het
KES-zegel exclusief voor Schie
dam krijgen. De Schiedam-zegels
daarentegen kan iedere winkelier
uit de herenmodebranche krijgen.
Daardoor gaat een stuk klanten
binding verloren. Het doel van
het Schiedam-zegel vind ik mooi,
alhoewel nog te twisten valt over
do jaarlijkse opbrengst, maar
dat In te re?» eert me verder niet.
Principieel ben ik daarom zeker
niet tegen het Schiedam-zegel. Ik
/eg alleen: nu nog met. Mochten
mijn klanten erom uaan vragen,
dan neem ik direct het Schiedam-
Zfgel erbij", aldus de heer Leen
ders.
