I re ject
II oonray
levert
echoput op het maanoppervlak
Als je veel loopt,
blijft je bloed stromen
ffl
Radiomonteur H. Rivet
kijkt in de toekomst
Willem Nieuivstraten (70):
HOOR EENS
HIER
Richten op
de toekomst
Tg JAREN GELEDEN* nog
'if*J maar net was een rapport
ujigekonren. waarin voor Schie
dam minstens drie jeugdcentra
v,erdeu verlangd hadden wij
een informatieve bespreking
met het gemeentebestuur. Wij
vernamen daar overigens
buiten de agenda van dit con
tact dat men in Grienoord.
toen nog „een papieren stad",
voor de jeugd geen speciale
voorzieningen had gelrofEen.
„We zuilen", aldus de verant
woordelijke wethouder, ,-wel
een incidentele oplossing vin
den, zoals wc dat altijd gedaan
hebben: een oude boerderij, een
bouwkeet, iets waaraan ze zelf
kunnen knutselen". Deze opvat
ting leek ons principieel onjuist
en zo uit de tijd. dat wij een
conflict met de wethouder heb
ben geriskeerd en zijn mening
hebben gepubliceerd. Het con
flict is prompt gekomen, maar
heeft onze stad geen steek ver
der gebracht.
EX IEDER kent het resul
taat. Grocnoord is tot stand
gekomen en de jeugdvoorzie
ningen van de wethouder zijn
er nog niet. zo min als Groen-
oord een bevredigende busver
binding heeft. Ook de oude boer
derij is nog niet meer dan een
plan. Grocnoord is „naakt" tot
stand gekomen. In ieder opzicht
pp andere wijze dan i'otgens
moderne opvattingen het geval
had moeten zijn. Uit de bevol
king zijn ettelijke klachten ge
komen. Als golven van dc
branding lopen ze op tegen het
stadhuis om dan langzaam tc
vervloeien over het zand. zon
der effekt. Zelfs de scholenbouw
is een voorziening achteraf.
Alles geschiedt met een onver
schilligheid tegenover de ware
belangen van dc bevolking, die
slechts bitterheid veroorzaakt.
In de jongste gemeenteraads
vergadering is dit duidelijk aan
de dag getreden. Het zag er
naar uit, dat de wethouder onl-
siemd over zoveel kritiek, er de
brui aan zou geven. De motie
die dit effekt had kunnen heb
ben, werd echter afgestemd.
ONDERTUSSEN is reeds nu
>15 bij het overleg tussen de vier
politieke partijen PvdA- PPR,
IV GG en PSP gebleken, dat de
grootste partij en in haar kiel
zog vermoedelijk ook de drie
andere zich op het s landpunt
stellen, dat cr bij de bouw van
nieuwe wijken geen achterlopen
van openbare voorzieningen
meer mag zijn en dat voortaan
alle projecten, zoals schalen en
wykgebnuwen meteen in de
planning moeien worden opge
nomen. Dit is wij willen dit
nogmaals uitdrukkelijk herha
len naar onze mening een
eis van modern gemeentelijk
overheidsbeleid.
Wat het Rijnmond-rapport aanbe
veelt wordt elders in ons land
al gedaan. De nieuwe Molen
wijk van Amsterdam en de Bijl-
iner voldoen aan deze eisen. Er I
is een regelmatige verbinding
met Centrum Amsterdam en er
zyn voorzieningen voor het cul
turele leven. Het mag ook voor
Schiedam een vanzelfsprekend
heid worden geacht, dat er geen
woonwijken meer ontstaan, die
dc kiem van de onfeef baarheid
al bij de geboorte in zich dra
gen.
SCHIEDAMS CHI. COURANT
tevens
bijkantoor Rouerdamsch N'ic-uwsMail
Broers vest 3.
Administratie en abonnementen
telefoon se.80.JJf.
Redactie telefoon 28.23.63.
KI ach ten dienst:
telefoon £01773 van 1S.(M—zo.üö uur.
zaterdag van 17.0019.00 uur.
Uwe krant wordt uitgegeven door
de Sijihoir Pers NV.
ITTiyOSCHIEDAMSCHE COURANT DINSDAG 9 SEPTEMBER ls(
SCHiEDAMSCHE COURANT
DE MEEST in het oog-
springende gedachte in het
kcuppun over het Openbaar
Vervoer van het openbaar Li
chaam Rijnmond is, dat het
voortaan uitgesloten moet zijn
ergens nieuwe wijken te stich
ten, zander dut vanaf het begin
de voorzieningen hij de plan
ning zyn inbegrepen. Dat is,
zoals men weet. een gedachte
die leeft hij de Schietlamse ffc-
meenieraad.slcden- maar die
nog steeds niet in praktische
bes luiten is omgezet.
In het Rijnmond-rapport heeft
men dan vooral het oog op de
vrrkccrsvoorzieningen: Sticht
geen woongebieden van kleine
re omvang, die niet van lonende
busaansiuitingen kunnen wor
den voorzien. Voorkom dat er
mensen aangetrokken door
lagere huren ergens neer
strijken, van waaruit zu slechts
met eigen vervoermiddelen,
dus met eigen auto of rijwiel,
motor of bromfiets, naar hun
werk of naar het culturele cen
trum van hun woongebied ktm-
nen komen. Deze overweging
geldt echter ook voor andere
voorzieningen. Met name voor
de speelterreinen «?u jeugd
centra is een grondige planning
van te voren een eis van mo
dern gemeentebeleid.
Schiedam Sinds zijn dertiende jaar is de heer H. Bipet
(46) in de ban van het radio-amateurisme. Het begon
allemaal met een heel oude Fhilips-ontvanger van zijn
ouders. De jonge Ripet hield ervan om er 's avonds flink
aan te zwengelen, zoals dat heet. Nu staat er op de
zolderkamer van zijn woning aan de Korte Kerkstraat
speciale ontvangstapparatuur voor de korte golf, aan
gesloten op een draaibare vijftien-elemeuts antenne, maar
de instrumenten waarmee hij zijn hobby uitoefent zijn op
het ogenblik voornamelijk pen en papier. Hij is namelijk
redacteur van de Duitse en Engelse versie van het VHF-
bulletin van de Vereniging voor Experimenteel Radio
Onderzoek Nederland (VEEON), de Nederlandse doch
ter van de International Amateur Radio Union. Voorts is
hij coördinator voor Europa
van het Amerikaanse „Pro
ject Moonray", dat een ama
teur-radiorelaisstation op de
maan moet brengen, ondanks
het feit dat zijn theoretische
scholing zich heeft beperkt
tot de lagere school.
,De aanschaf van m'<n eerste ra
dio is heel leuk gegaan", ver
telt de heer Ripet «aan zijn over
volle werktafel, waarop een
boeket piastic rozew en een te
lefoon staan ingebed In stapels
post uit alle delen van de we
reld. ..Het was in 1.940, toen we
hïer de Duitse bezetting al had
den. Ik zat weer op een avond
„piep-kreun" aan die Philips
2601 te draaien, toen mijn va
der zicli heel boos omdraaide
en ijseiijk beleefd informeerde
waaneer hij nou een stukje mu
ziek te horen kreeg. Hij zegt:
koop dan anders zélf een radio!
Ja,-dat wilde ïk wei, maar tk
had geen geld. Nou ja, zegt va
der, weet jc wat: dan gaan wc
morgan naar een radio hande
laar toe, daar kopen we een ra
diootje, een kleintje, en ,jc be
taalt me iedere week een be
drag terug. Dat is gebeurd, We
hebben een kleine Philetta ge
kocht en daarmee ben ik dus ei
genlijk aan mijn radiohobby
begonnen."
„In 1943 moest Ik naar Duitsland,
in de arbeidsdienst. In 1Ö44
kwam het ogenblik dat de ra
dio's ingeleverd moesten wor
den. En toen moet m'n vader
gezegd hebben: dat kleine ra
diootje van m'n zoon. waar hij
zo hard voor gespaard heeft,
dat krijgen ze niet. Dus heef*
hij de oude radio gepakt en op
een handkar ingeleverd en het
Philettaatje is in kranten ge
wikkeld onder de vloer gegaan.
De bevrijding kwam in 1945, de
vloer werd opengemaakt, er?
het Philettaatje kwam er weer
uit. En toen ik weer thuiskwam
in 1945. toen stond het Philet
taatje weer op zijn oude plek on
me te wachten! Mijn vader
heeft destijds wel fantastisch
gehandeld hoor. echt waar!"
relddeel naar het andere. En
omdat ik daar de apparatuur
niet voor heb, leef ik me uit op
het papieren deel van mijn hob
by: de berichtgeving over de
experimenten."
ROUTINE
.Jaren en jaren heb ik het nog
gebruikt- Xa verloop van tijd
heb ik stukje bij beetje de ètn-
pa ra tuur gekocht die nu boven
staat. Alleen ontvangstappara
tuur, want ik heb er nooit be
hoefte aan gehad om te gaan
zenden. Maar de uitzendingen
op de gewone amateurbanden,
de twee meter en de zeventig
cm., zijn op het laatst ook
routine voor je. Je hebt het Oi-
lemaai ui zoveel keren gehoord,
dat het nieuwe ervan af gaai.
Op het ogenblik leg ik me „jj
op ,,moonbounce", het via hei
maanoppervlak overbrengen
van berichten van het ene wc-
KAATSEN VIA MAAN
„Die moon bounce gaat als volst
in zijn werk: de beide stations
maken een afspraak over de
tijd vran de „sked" zoals da:
heet. Beide stations richten hun
parabolische antennes op de
maan, die wel in een bepaal co
stand moet siaan om de verbin
ding mogelijk le maken. Voor
ccn verbinding van Zweden
naar Nietwv Zeeland bijvooi-
beeJd. moet de maan hier jn
Europa vrij dicht tegen de hori
zon aanstaan, en dat duurt on
geveer maar een 'half uur. Als
de maan eenmaal achter de ho
rizon verdwijnt, is het verder
onmogelijk.
Het bericht bestaat uit een van
tevoren afgesproken code, die
aan de andere kant helemaal
ontvangen moet worden, Is de
code overgekomen, dan moet
hel luisterende station ecu be
vestiging geven, die ook weer
ontvangen moet wordeti. Zo
gaat het aan beide zijden. En
als bij wijze van spreken de t
laatste letter niet doorkomt,
dan geldt het contact niel als
een officiële verbinding."
„Wat de laatste tijd ook zeer in
zwang is, is de zogenaamde
meteor-scatter, het „kaatsen"
van berichten via een bepaalde
laag in de atmosfeer op onge
veer 9U kilometer boven de aar
de. Die laag bestaat eigenlijk
uit. deeltjes die meteoren achter
zich laten. Voor dit soort radio
verbindingen is men afhanke
lijk van bepaalde meteorenre
gens, die regelmatig langs de
aarde scheren. Zo hebben we
van tien tot veertien augustus
de Persiden-regen gehad, een
hele goede shower, zeer actief.
Het was bijzonder goed, getui
ge hele leuke verbindingen,
zoals bijvoorbeeld van het Ne
derlandse station PA6MB in
Amersfoort met Bulgarije en
Rusland. Normaal is dat via de
twee meier bijna niet mogelijk,
maar met meteor-scatter dus
wel. Dat is ontzettend leuk!"
radiosignalen van de aarde op
vangt en dezelfde signalen
weer terugstuurt, een soort
eenoput dus. op die wijze be
reik je dus dal je ontiechelijk
grote afstanden kan overbrug
gen. De kosten zijn natuurlijk
zeer hoog. Hoe ze het financieel
in het vat zullen gieten is mij
echt ook nog met bekend."
,WeI weet ik c'al de apparatuur
zelf in prototype gereed !s. Het
«ondergedeelte wordt nog deze
maand, of begin volgende
maand, op con 25-meter hoge
mast uitgetest. Moonray zal
opereren in hei UHF-gebied. Er
gaan geruchten dat de golfleng
te tussen de 43ü en 450 Mhz zal
liggen. Er moeten nog wel ver
schillende dingen aan veran
derd worden, omdat liet alle
maal geen grammetje meer
mag wegen dan is voorgeschre
ven. Ik heb de mensen in Ame
rika om meer gegevens ge
vraagd, maar die willeb ze in
het huidige stadium nog niet
verstrekken. Ik vind het aan de
ene kant wel een beetje vreemd
dat ze zo geheimzinnig doen,
maar misschien zal er wel ceui
reden voor wezen.
RELAISSTATION
,En dan hebben we nog het pro
ject Moonray, waarvan ik de
coördinatie heb voor Europa.
Je kan het eigenlijk beschou
wen als een voorzetting van
„moonbounce". Een groep ra
dio-amateurs op Long Island,
New York, wil dus met de Apol-
1ü-13 een automatische zend-
otuvangcr, een translater, mee
geven die op het maanopper
vlak moet worden achter gela
ten. liet is een apparatuur die
IDIEEL WERK
„Ondertussen gaat men gewoon
door met „moonbounce". Eind
deze maand onderneemt het
Australische station UK3ATN
een world-wide moonbounce
test. Het station zal met zijn
BV» meter parabool luisteren
naar de berichten van de deel
nemers. Het Britse station
G3LTF in Chelmsford heeft ai
medewerking toegezegd. Het is
voor hel eerst ir. de geschiede
nis dat het bereik van moon-
bounce-uitzendingen wordt na
gegaan. Nou ben ik wel geen
uitgesproken technicus, maar
ik vind het ontzettend leuk om
hierover te schrijven. Een
naarmate je er meer over
schrijft, hoe meer je erin
komt."
„Mij is het als het ware te
doen om via mijn inspanning
voor de projecten moon
bounce en meteoreatter de
mensen als het ware tot el
kaar te brengen. Dat zie ik
als het grote doel van deze
hele schrijverij. Er is voor
mij ook wel een dosis eer
zucht bij, maar echt ook om
te kunnen zeggen: nou jon
gens, voor mij is er geen
onderscheid tussen Oost- en
West-Europa. De amateurs
in oost krijgen van mij de
zelfde publiciteit als die in
het westen".
Schiedam Woensdag 10 sep
tember is de dag waarop het
echtpaar NieuwstratenPa-
penhuijzen van de Haven dijk
54a vijftig jaar getrouwd zal
zijn.
De heer Willem Nieuivstraten
werd in 1897 in Schiedam ge
boren als jongste in een ga-
zin van tien kinderen. In die
tijd leefde heel Schiedam nog
van bedrijven die zich direct
oï indirect met de produktïe
van de Schiedamse borrel be
zig hielden en zo kwam de
heer Nieuwstraten bij een
koperslagerij terecht na eerst
ondermeer bij een groente
boer te hebben gesappeld
voor één gulden in de week.
Na enkele malen bij Gusto
te hebben gewerkt bleef hij
bij dit bedrijf de derde maal
voorgoed en werd er in 1941
kopersiagersbaas. „Je moest
in die tijd wel veel van baas
veranderen, anders kwam je
nooit vooruit" zegt hij. Maar
bij Gusto vierde hij toch acht
jaar geleden zijn 40-jarig ju
bileum, waarbij hij door bur
gemeester Peek de gouden
eremedaille van Oranje-Nas-
sau opgespeld kreeg.
In het Verenigingsleven van Schie
dam is de heer Nieuwstraten
een geziene figuur. Erelid van
gymnastiekvereniging DOK, na
38 jaar actief lid en bestuurslid
te zijn geweest, adviseur van de
sectie zaterdagvoetbal van de
KNVB, afdeling Rotterdam,
waarvan hij het insigne van ver
dienste draagt en nog steeds ac
tief bestuurslid van de Bouw
vereniging Eendracht, waar hij
twee jaar geleden het veertig
jarig jubileum vierde. En dat
zijn nog maar de belangrijkste
van de vele functies waarmee
hij zijn vrije tijd vult.
En hij kan het doen, want de ge
zondheid is nog best.
„Ik loop erg veel. dan blijft je
bloed stromen. Zaterdags zit ik
attiid op het voetbalveld, maar
dan loop Ik rustig naar Hal-ga.
Soms pak ik mijn vouwfiets wei,
maar dan moet het niet waaien,
want dan voel je dat je er niet
meer tegenop kan tornen".
Zijn zeventigjarige vrouw, gebo
ren in Breda maar al heel jong
naar Schiedam gekomen, beves
tigt: „Als je hem ziet lopen, nou
hij vliegt nog". Wat het actieve
leven van haar man betreft:
„Hij was bijna geen avond thuis.
Maar ja, door mijn man ben ik
zelf ook in verschillende vereni
gingen terecht gekomen. Ik ben
onder meer èrelid van de Oran
je-Buurtvereniging Gusto en
nog steeds lid van de vrouwen-
krans van wijk 1".
Het echtpaar Nieuwstraten heeft
twee zoons en een dochter en
acht kleinkinderen tussen de
8 en 22 jaar.
De oorlog is voor het gezin een
bewogen tijd geweest. De heer
Nieuwstraten: „Ik kwam bijna
ongemerkt in het illegale
werk terecht, het ging vanzelf.
Iemand uit Rotterdam, die ik
weer uit de sport kende, vroeg
om adressen van ondergedoken
joden. Hij bracht bonkaarten uit
Rotterdam en ik zorgde dan
weer dat ze bij de onderduikers
kwamen. Mijn zoon zat ook in 't
verzet en is driemaal onderge
doken geweest. Zelf moest ik
ook oppassen, we zalen net in
de leeftijd dat ze je pikten". Me
vrouw Nieuwstraten moest erep
uit om eten te krijgen.
„Met mijn dochtertje liep ik dan
met een handwagentje naar
Zwolle. Bij Wapenveld was een
boerderij waar wc eten kregen
cn konden blijven slapen. Wa
komen nog geregeld bij die xnwv
sen".
Hoe denkt de heer Nieuwstraten
over de huidige tijd? „Ik ben
dankbaar dat mijh vrouw en ik
zo onbezorgd kunnen leven op
't ogenblik. Ik ben niet afhanke
lijk van mijn kinderen en mijn
kinderen niet van mij. We kun
nen nog op vakantie gaan, ik
heb mijn borreltje, we zijn ge
zond, wat wil je nog meer. De
tegenwoordige jeugd? Het optre
den van een gedeelte van da
jeugd keur ik ten stelligste af-
Dat ze iets willen veranderen
is best, maar niet door betogin
gen en rellen maken. Maar er
is ook geen gezelligheid meer;
de jeugd moet de gezelligheid
zoeken. De een zoekt het op een
goede manier, de ander op een
verkeerde manier".
Maar morgen zal het toch wel ge
zellig worden voor het 50-jang
echtpaar. Dan bieden de kinde
ren hen een koffiemaaltijd
daarna van 16.00 tot 17.30 uur
een receptie aan in het gebouw
Christelijk Sociale Belangen
aan de Lange Haven 73.
Zondag viert het paar het heug
lijk feit in bestoten kring door
een gezellig etentje met kinde
ren en kleinkinderen in de om
geving van Breda.