Schiedam Zuid
één grandi dos
i tu cl denstandsmagazijn
m
[lira
me
J. H, B. Vredebregt:Zeker
In sloot en plas
JONGE GENERATIE
STAAT
AANGETREDEN
DrniderZei
kuypers
EÜ3
Dagbladreklame is
niet te vervangen
STAD
B. C. Kleinekoort
neemt afscheid
Plaat voor
restauratie orgel
XL
TIMMERLIEDEN
„CORINO
TEL. 255983
ENIGE JONGEDAMES
EEN JONGEMAN
SCHIEDAMSCHË COURANT DONDERDAG 30 OKTOBER 1S6D
Schiedam Hoewel hij het nos;
tc vroeg vond om zijn stand
punt reeds gedetailleerd aan
de openbaarheid prijs te ge
ven, iiet dc heer J, 0, B. Vre
debregt, voorzitter van de
Schiedamse Handels- cn Be-
drijfsraad ons weten, dat hij
het met de algemene teneur
van ons commentaar van gis
teravond over de mogelijk
heid van middenstandswaren-
hulzen in de Schiedamse bin
nenstad wel eens is, „Er
moet", zo meende hij, „tussen
gemeentebestuur en midden
stand een goed samenspel
zijn. liet is niet alleen de ge
meenteraad, die de opgave
heeft dc binnenstad leefbaar
te maken, maar ook de winke
liers zullen daartoe een bij
drage moeten leveren. En die
kan in de door U geschetste
richting gaan".
,Deze punten zijn bij het con
tact met de gemeente niet ter
sprake geweest. Wij zijn bij
de burgemeester geweest om
ons te oriënteren over hetgeen
er leeft bij de gemeente en
omgekeerd heeft de gemeente
zich georienteerd omtrent het
geen er leeft bij de Schiedam-
se Handels- en Bedrijfsraad.
,Met belangstelling heb ik ken
nis genonv" van de uitspra
ken van de eer Verhulsdonk.
Bepaalde punten uit zijn be
toog zijn bij ons inderdaad
momenteel in studie. Maar zo
lang wij bezig zijn met de be
studering, lijkt het mij* beter
geen oordeel uit te spreken en
geen mening naar buiten uit
te dragen,
,Met zijn gedachten over het
middenstandswarenhuis ben
ik het op verschillende punten
wel eens, maar het zal no«
moeten blijken of zulk een syt
menwerking voor Schiedam
wel een haalbare kaart zal
zijn. Men weet uiteraard nog
niet welke personen men zou
kunnen bereiken om een der
gelijk plan te realiseren. Wel
ben ik het met da heer Ver
hulsdonk eens, dat als het
plan gerealiseerd wordt
zo'n middenstands warenhuis
een aparte directeur zou moe
ten krijgen om het bedrijf te
runnen, los van andere bedrij
ven.
Schiedam De heer J. Crama, voorzitter van de Middenstands
vereniging Schiedam Zuid, is het in grote lijnen met het plan van
een micldenstandswarenhuis eens. En wat meer zegt: men is er
In Schiedam Zuid al jaren mee brzig, plannen in deze richting
te overwegen, omdat ook hier een sanering dreigt, waarbij het
voor de middenstanders een kwestie gaat worden van. „to be or
not to be", zoals dat hij Shakespeare heet.
,,A! een paar jaar geleden pak weg, om-treeks 1966 hebben
we ons hier op het standpunt gesteld, dot hij sanering de huidige
kleine middenstander uit Schiedam Zuid weer een goede kans
moet krijgen. We hebben ervoor gepleit om een fonds te gaan
vormen, waarmee we ons zouden kunnen verzekeren van een
zelfde verkoopruimte als we nu hebben. Daarvoor zouden we
onze krachten in Zuid moeten bundelen: Als de sanering er straks
komt, zo zeiden we, en als een of ander groot winkelbedrijf zou
zeggen: kom, wij hebben het meeste geld; wij willen ook de
grootste plaats wel, dan zouden de bedrijven in. Zuid moeten
kunnen zeggen: wij hebben zelf ook geld bijeengebracht en we la
ten ons er niet uitdrukken."
„Dat is een moeilijke zaak dal ben ik met u eens. Dat zou dan
moeten gebeuren via de ruimtelijke samenwerking in grote win
kelgebouwen, maar uiteindelijk willen alle winkeliers hun zelf
standigheid bewaren. Kaar mijn idee is de zelfstandigheid niet
meer zo absoluut als vroeger. Men moet die gedachte niet op
schroeven. Anders is de kleine middenstand over enkele jaren
nergens meer. Verdwenen. Doodgedrukt door het grootwïnke1
bedrijf. Ik meen zelfs, dat de winkelcentra in de wijken een an
dere vorm moeten krijgen dan die in het stadscentrum: De wijk
winkels zijn immers meer bedrijven ter voorziening in de
dagelijkse behoeften. Daarom is voor Schiedam Zuid een alterna
tief dat er niet een aantal middenstandswarenhuizen, komt, maar
één groot middenstandsmagazijn, waar ieder bedrijf in Schiedam
Zuid zijn plaatsje zou kunnen vinden. Het voordeel? Dat er voor
de gegoede klanten uit bij voorbeeld de flats aan de Maas Boule
vard ook wat speciale boetiekjes kunnen komen, waar men
specialiteiten kan krijgen. „Maar
dat is wel duidelijk", aldus de
heer Crama. „als Vroom en
Dreesmann, dc Hema of 'n an
der grootwinkelbedrijf zegt:
Jongens, die Gorzen dat
wordt interessant voor ons'
dan moeten de kleine zelfstan
digen hier kunnen zeggen: Wat
jullie willen, dat kunnen wij
ook wij moeten met elkaar
een grootwinkelbedrijf neerzet
ten en dat gezamenlijk runnen.
Als nu niet aanstonds gereser
veerd wordt in het door mij ge
noemde fonds, dan komen de
kleintjes als er werkelijk wordt
gesaneerd, er niet meer uit.
Noodzakelijk is dus meteen le
beginnen om een jaarlijks be
drag vast te leggen, dat uiter
aard eigendom blijft".
B edrijfskosten
,,Dus een soort coöperatieve aan
pak: een middenstandsmaga
zijn met evenredige verdeling
van het vloeroppervlak en ook
qua financieel aandeel, zo dat
de algemene kostenposten la
ger worden en een evenwichti
ge bedrijfsvoering mogelijk
maken. Ik weet wel, dat de
middenstander niet graag zo
ver vooruitziet. Men neemt be
ver een afwachtende houding
aan, maar hoe langer men
wacht hoe moeilijker het wordt
en. men komt er toch niet onder
uit. Men zegt zo gauw: wij zul
len wel zien waar het schip
strandt. Maar daar is de tijd
niet meer naar: we moeten ons
wapenen voor de tijd die komen
gaat en die eigenlijk iedere
middenstander toch wel als on
herroepelijk ziet komen."
„Veel is nog niet bekend, maar
wij weten over Zuid toch wel,
dat de middenstand er bij sane
ring een kleinere plek zal krij
gen dan hij nu heeft. Er zijn nu
vijf levensmiddelenzaakjes:
hun totale oppervlakte zal niet
houdbaar zijn maar bij boven
genoemde specialisatie wordt
het wat anders. In een groot op
gezet middenstandsmagazijn
wordt iedere vierkante meter
benut. Daar werkt men veel
economischer.
Wij leven in een tijd van fusies:
het is best mogelijk, dat de le
vensmid delenbe drijven over
een jaar of vijf ook zijn samen
gesmolten; V.G. en Spar één.
waarom eigenlijk niet. Eh dat
maakt dan ook de vorming van
een middenstandsmagazijn m
Schiedam weer zoveel gemak
kelijker".
Dr. Wibautplem
Schiedam Op dinsdag 4 november, volgende week, vergadert tb
Schicdamse aquarium en terrariumveremging „Natuurgenot ir
huis" in zaal 9 van het gebouw Arcade, Lange Haven 71. De heet
N. v. d. Tuin houdt dan een lezing onder het motlo „In sloot er
plas"-
Met behulp van dia's laat hij wat
zien van wat er zoal leeft op en
oneer de waterspiegel, zoals
meerkoeten, waterhoentjes, de
fuut, kikkers, kikker visjes en
macro-opnamen vertoont van
de met het blote oog niet zicht
bare algen, daphnia's, cyclops,
pantoffeldiertjes, raderdiertjes
enzovoorts. De vereniging ver
wacht voor deze le/ing een gro
te opkomst, ook van met-leden.
Wij kunnen ons voorstellen, dat
ook veel middelbare scholieren
die zich voor het vak biologie
interesseren, er iets meer var
willen weten. In de pauze vinrii
er een verloting plaats. Aan
vang 8 uur 's avonds.
Schiedam Volgende week vrij
dag, 7 november neemt direc
teur B. C. Kleinekoort van de
N.V. Kleinekoort afscheid van
zijn bedrijf. De heer Kleine
koort die één van de oprichters
van het bedrijf is, heeft er
meer dan veertig jaar dienst
gedaan. Op de afscheidsrecep
tie, die de heer Kleinekoort op 7
november van 3 tot 5 uur in ca
fé-restaurant Europoort geeft,
kan men tevens kennis maken
met zijn opvolger, de heer A. J.
A. van Lingen.
Schiedam Er zijn nog een aan
tal exemplaren verknjgha
van de in de Oud-Kathohekc
Kerk aan de Dam opgenomrn
langspeelplaten ten bate van de
restauratie van het kleine maai
fraaie Batz-orgel uit 1866.
Op de plaat twee duetten voor so
praan en bas en een ree trinf
en aria uit cantate 140 i ,n
Bach en de 2e Salve Rc in -
van Pergolesi. De org..r.
Schade van Westrum bread
enkele soli ten gehore.
De plaat kan besteld worden !»;j
de heer A. H, Balvers, Bu.
Van Haarenlaan 1027, le!
268114, giro 633485. De krv-an
van de plaat voor het resl.mu
ren van het orgel zijn f 15 "ri,
bij verzending over de post een
gulden extra.
SCHIEDAMS CHE COUHANT
tevens
bijkantoor Jtouerdamsch Nieuwsblad
Broersvest 3.
Administratie en abonnementen
telefoon 26.8Q.fll.
Redactie telefoon 26.25.6e.
Klachtendienst:
telefoon 261773 van ie.oo—20.00 uur,
zaterdag van n.oo—59.00 uur.
Deze krant wordt uitgegeven door
de Sbtfcott Pers NV.
Schiedam „Uiteraard zal er bij de wederopbouw van de Schie
damse binnenstad sprake zijn van een zekere schaalvergroting",
aldus de heer G. Verhulsdonk, die als VVD-raadslïd met een on
miskenbaar gezag over middenstandsproblemen spreekt, „maar in
uw commentaar van gisteravond staat niet met zoveel woorden,
dat voor die schaalvergroting een nieuwe generatie jonge midden
standers aangetreden staat, bereid op groter schaal te werken en
daartoe ook in staat. De pa-en-ma shops van voorheen raken uit de
mode en nu komt een keiharde generatie middenstanders aan bod,
die zeker zo goedgeschoold is als het jonge grootbedrijf. Met die
knapen moet men hier nu gaan werken.
De heer Verhulsdonk, vroeger
zelf bestuurslid van de Schie-
damse Middenstands Vereni
ging, is vol waardering voor
het werk van de Schiedamse
Handels- en Bedrijfsraad. „Ik
bewonder de ijver en de volhar
ding, waarmee zij ernaar stre
ven inspraak te krijgen bij de
ontwikkeling van de binnen
stad. De besprekingen met b,
en w. zijn niet onvruchtbaar
verlopen. Er is een bepaald kli
maat geschapen van wederzijd
se waardering en respekt.
„Natuurlijk zullen erbij sanering
van de binnenstad slachtoffers
vallen. De middenstanders be
pleiten wel, dat er een. evenre
dige hoeveelheid middenstan
ders terugkomt, maar het is zo,
dat als er vier of vijf kleine
winkeltjes worden weggesa
neerd, niet vier of vijf winkels
van gelijke grootte terug zullen
keren. Maar naar hetgeen ik
hier en daar vernomen heb en
de mentaliteit van de huidige
Schiedamse Handels- en Be
drijfsraad kennende, meen ik
te mogen zeggen, dat men wel
iets harder is, dan toen ik nog
voorzitter was. Men volgt nu
gelukkig een keiharde koers.
Die sanering van de binnenstad
is nu eenmaal heel belangrijk
en als de organisatie daarbij
keihard onderhandelt, kan het
gemeentebestuur dat alleen
maar appreciëren.
„De gedachte om ruimtelijke sa
menwerking te zoeken in een
soort middenstands warenhui
zen, is zo gek niet. Men moet
dan. zoeken naar een keten, van
winkelbedrijven, waarvan, de
raakvlakken tegen elkaar aan
liggen. Vergelijkt men de eer
ste en de laatste schakel, dan
merkt men hoeveel ruimte er
tussen zit. Wasmachines b.v.
hebben niet veel raakvlak met
de mode. Schiedam kent echter
de combinatie modezaak en
schoenenwinkel; voeg daar nog
een horecabedrijf bij en het
wordt er plezierig winkelen.
Ook een «dameskapsalcn past m
het kader en dan misschien nog
een bijouteriezaak en een
sc hoonheidssalo n
Dat is allemaal best te versieren,
maar men kan ze alleen dan
onder een dak brengen, als
men het doet met gelijkgerich
te j'otige mensen. Met oudere
middenstanders zal het moeilij
ker gaan. De taak van de
Schiedamse Handels en Be
drijfsraad daarbij is het nodige
researchwerk te doen om te
ontdekken, hoeveel zaken onder
één dak te brengen zijn. De or
ganisatie mag er toe in staat
geacht worden en is eigenlijk al
in die richting bezig. Op het
vlak van de samenwerking is
men met het kleinbedrijf, de
grootbedrijven en de coöperatie
al bezig dingen te verrichten,
waaraan men vroeger eenvou
dig niet bedacht heeft".
„Eenvoudig is de zaak overigens
niet. In de eerste plaats moet
de beleggings- of ontwikkelings
maatschappij deze opzet ook
interessant vinden. Men kan on
mogelijk voortmodderen. Het
niet worden overgelaten aan
middenstanders, maar moet in
handen zijn van een man, die
niets met enige branche te ma
ken heeft en bij die opzet zal *t
ontwikkeiingsbureau vermoede
lijk een woordje mee moeten
spreken.
Ook in het winkelcentrum in Rijs
wijk In de Bogaard is de su
pervisie in één hand. Dat bete
kent dat de winkelier niet maar
vrijelijk kan doen wat hij wil.
Hij moet rekening houden met
•een algemeen niveau van pre
sentatie, Hij kan b.v. niet heel
goedkoop gaan werken, want
daarmee bederft hij de stan
ding. Dat is inderdaad het
prijsgeven van een stuk be
drijfsbeleid en in zekere zin
aantasting van het karakter
van de middenstand, die het
zelf wenst uit te maken, ten
goede of ten kwade.
Chris' aandeel in die gesprekken
bepaalde zich tot enkele kritise
rende opmerkingen, die dan
door Jan Verbiest weer vurig
werden weggepraat, maar ook
dit nieuwe levensinzicht vloeide
langs hem heen zoais het oude
re, dat elke zondag van de kan
sel in de Groote Kerk zich in
welsprekende zinnen zocht te
openbaren.
Begrijp je nou niet, zei Jan
Verbiest, zichzelf vaak herha
lend, dat jij en al die ande
xen, die bran dersknechts en die
mouters en zo, die dikke Ber-
tels gezamenlijk on derhou on,
en dat hij de fijne meneer
kan spelen van jullie gesappel
de hele dag?
Maar hij geeft het kapitaal,
was Chris' eveneens terug
kerend antwoord, waarop Jan
Verbiest dan weer uitvoer:
Het kapitaal, het kapitaal,
waar haalt-ie dat dan vandaan?
Zeker geërfd, zei Chris dan
achteloos.
- Geërfd, man, weet jij dan niet
eens waar het kapitaal van
daan komt? Dat komt allemaal
van de arbeider.* van vroeger.
Die hebben het voortgebracht
met hun werk. En nou heeft die
Beriels dat wel op een linke
manier in z'n poten gekregen,
maar -dat betekent nou niet, dat
jullie erg dankbaar moeten
zijn, dat-ie jullie wat laat ver
dienen. Door jullie werk komt
er steeds weer nieuw kapitaal
on dat steekt hij gemoedereerd
in z"n zak. Begrijp je dat nou
niet?
Maar het bleef Chris altijd even
duister. Het interesseerde hem
ook niet, waar dat kapitaal
vandaan gekomen was. Hij !had
een goeie betrekking en Bert els
betaalde hem prompt zijn sala
ris. Wat zou hij zich druk ma
ken over de vraag -of hij Bertels
hielp onderhouden of dat Bei
tels hem onderhield
Hij was van een horigengeslacht,
dat altijd een meester had toe
behoord en dat gebonden was
aan de grond van Schiedam.
Hij aanvaardde de tradities
van die 'horigheid zonder die op
haar eigen waarde te schatten
of ze te onderzoeken. En hij
miste de sterke geest, om bo
ven die tradities uit te rijzen en
een eigen richtlijn voor zijn le
ven te zoeken. Hij onderging.
Zonder morren en zonder be
grijpen. Kij onderging, slaa'-
geboren.
Zijn Rotterdamse bohêmien-kriïi-
getje leerde hem alleen wat
spottend spreken over de bur
gerlijkheid, wier genadebrood
hij at, maar revolutionneerde
zijn wezen niet. Het maakte
hem wel wat losser in ?-ijn
doen, maar het maakte hem
niet losser van de tradities van
zijn dienend geslacht, niet los
ser van de horigheid, waarin
hij geboren en getogen was. Hij
bleef de uiterlijke, de schim-
baar naar boven gekJommene,
maar in zijn innerlijk was hij
onveranderlijk de in horigheid
onderworpen Schiedammer,
wiens voorvaderen de heren
van Mathenesse hadden toebe
hoord met hun lijf en met hun
ziel, en wiens vader en. grootva
der met lijf en met ziel onder
worpen waren geweest aan <i«
nieuwe meester van Schiedam,
die hen alcohol deed maken in
ruil voor hun bestaan.
Bovendien vormden die Schie
dam se socialisten een troepje,
dat door de mensen van het
middenplan met de nek werd
aangezien. Er was een leraar
bij. Dr. Van Leeuwen, een
man, die (het mïddenplan had
verzaakt om dc een of andere
ondoorgrondelijke reden, er
waren een paar rumoerige on
derwijzers bij. die zich ver der
de pas afsneden om wat hoger
op te klimmen in de maat
schappij, maar overigens wa
ren het doodgewone arbeiders
van het slag van zijn broers en
Jan Verbiest. Nu ja, Jan Ver
biest was een béste kerel, een
kerel van wie hij hield,
hij bleef dan toch ook m t r
maatschappelijk in de laagtu
En Chris Landstra voelde /.in
juist uit die laagte opgeklom
men in de sfeer, waarin men
handschoenen en wandelstok
ken droeg. Moest hij dan weer
zich gaan encanailleren me;
kringen, die hij het iiefst ver
loochenen zou als enkele oude
genegenheden dat niet belet
ten?
Om Jan Verbiest genoegen te
doen was hij op een avond mee
gegaan naar het gebouw Con-
stantia, waar een van de socia
listische voormannen 20U spre
ken. 't Was vlakbij Loesjes huis
in de Boterstraat, het nu gore
achterstraatje, dat in oude tij
den een hoofdverkeersweg was
geweest tussen de Rotterdamse
en Overschiese poort.
Vóór hij met Jan. Verbiest naar
binnen ging keek hij eerst nog
even omzichtig om: 't was toch
maar beter, dat men hem hier
niet zag. In de Groote Kerk kon
hij openlijk komen al was zijn
patroon Bertels rooms, want
dat gaf hem een zeker poids in
de Schiedamse samenleving.
maar in Constantia rotte de
opstandigheid bijeen, werd ce
macht gekweekt, die aan het
oude toch reeds vervallende
rijk der jeneverkoninkjes een
eind zou maken.
Wordt vervólgd
bouw- en
aannemingsV.T
bedrijf
westerfcada 26
schiedam
tel. 260650
Wij vragen vakbekwame
Aanmelden aan bovenstaand adres.
GEVRAAGD:
in DAMESSTOFPEN
verkoopster
leerling-verkoopster
v. DOOREMALEN*
"Westvest 2, Schiedam,
Tel. 26 99 31
7/
Wilt u goedkoop
rijdenneem dan
les bij autorijschool
Ter kenismaking da
eerste les 4.5C
Een cursus van «r»
10 lessen voor -
Losse lessen 11
VAN DEK
PALMSTRAAT 40 B
ROTTERDAM
Schoen magazijnen N»V.
"Winkelcentrum Liesveld IS
te Vlaardingen
om het steeds toenemende aantal
klanten fay het keus maken tc
helpen.
Gemakkelijk verkoopsysteem, waar
iedereen na 24 uur mee overweg kan.
daardoor direct het volle salaris
provisie.
van 16 jaar, voor opleiding in het
schoenenvak-
5-Daagse werkweek, 2 weken winter
en 2 weken zomervakantie,
6*.'« vakantietoeslag.
Reisgeld wordt vergoed.
Aanmelden dagelüfcs van 18 uur
o£ na tel. afspraak (Olo> 343U94.
Ook kunt u zich 's avonds tussen
6 en 8 uur persoonlijk aanmelden op
Liesveld 42, Vlaardingen.
