V1
9
ffi
ïm
'Schiedam
in steen en
beeld'
Sïm
STREVEN S CHIEtoAMSEKABOUTERS
KABOUTERS,
KABOUTERSTAD,
KABOUTERKRANT
ORANJE FANFARE
II!»
LhIEDAMSCHE COURANT DINSDAG ld MAART 1370
SERIEUS NEMEN
ÜK
mêiimmmm
wéé»
jI||B
btflplii
MMM
BSDNHnHHi
Oranje Vrijstaat
in. Rijnmond,
het liefst met
eigen orkest
Ischiedam ,.Ik heb indertijd
deelgenomen aan een kerstac-
ije, We hebben toen een voet
tocht in de kerstnacht georgani-
seerd en een nieuwscentrum in
„cbouw Nieuwstraat 12 ge
opend. Die acties zijn geen suc
ces geworden en daarom pro
beer ik het nu anders". Aan het
«oord: Han van der Horst (20)
student geschiedenis in Amster
dam en af en toe „ludiek ele
ment" in Schiedam. „Ik til hier
echt niet loodzwaar aan", zegt
hij, „maar als wij een Oranje
Vrijstaat uitroepen, bedoelen
«ij daarmee dat we als groep
een verandering in de bestaan
de maatschappij willen en daar
op deze manier aan willen bou
wen.
|j)e anti-autoritaire maatschappij
die wij voorstaan is dan ook
een maatschappij waarin alle
mensen even vrij zijn".
|Sinds enkele dagen heeft Schie
dam een onafhankelijke staat
binnen de gemeentegrenzen.
Naar voorbeeld van Amster
dams gemeenteraadslid, filo
soof en voormalig provo-voor
man Roel van Duyn zijn nu ook
in Schiedam kabouters geves
tigd, dromend van een Oranje
Vrijstaat in -het Rijnmondge
bied.
Han van der Horst: „Volgens
Roel van Duyn moet die oude
maatschappij verdwijnen. Je
kunt dat natuurlijk op allerlei
manieren doen. Bij het Rotter-
damseh Nieuwsblad kun je de
ruiten ingooien, omdat het een
rechtse krant is. Je zit dan wel
-feilt, want daar maak je zo'n
krant alleen maar sterker mee.
Je moet het anders aanpakken.
Veel mensen lachen misschien
om deze actie, maar ze kunnen
beter om je lachen dan boos om
je worden".
Voorlopig is één van de concrete
hoofddoeleinden het oprichten
van een eigen orkest, de zoge
naamde Oranje Fanfare. In het
orgaan van de Schiedamse ka
bouters „De Blijde Boodschap"
worden muzikale kabouters op
geroepen zich bij de fanfare
aan te sluiten. De bedoeling
van de fanfare is het meer leef
baar maken van de stad door
openbare concerten.
„Er zijn misschien mensen die
ons niet serieus nemen. Zij
moeten deze acties net zo se
rieus nemen als wij dat onszelf
doen. Dus zoek maar uit wat ik
daar mee bedoel", aldus Van
der Horst. Wat wil de Oranje
Vrijstaat? „De staat die wij
hebben geschapen kan een mid
del zijn om allerlei acties te ka
naliseren. Concrete acties die
van ons te verwachten zijn zijn
het duidelijk maken van onze
ideeën, waarvoor we vergade
ringen kunnen beleggen".
Voorman Van Duyn is voorstan
der van het oprichten van
volksdepartementen. De twaalf
die hij heeft gedacht komen in
Schiedam voorlopig niet van de
Srond. Han van der Horst zegt,
dat de plaatselijke kabouteraf-
deling daar te klein voor is. De
Schiedamse ideeën die wij ont
wikkelen ondertekenen we met
het collectief der Schiedamse
kabouters.
I Bij een staat hoort een volkslied.
Dat is gevonden: „De uil zat in
de olmen" (waarschijnlijk het
enige volkslied in Europa, dat
zich leent voor het zingen in ca
non). De aanwezigen op de ma
nifestatie van JES'70 in de aula
van het Stedelijk Museum vrij
dagavond hebben alvast kun
nen oefenen. Toch zijn de ka
bouters niet helemaal tevreden
over hun aandeel in die avond.
2e meenden dat de aanwezige
Jongens en meisjes niet door
hadden, wat er gebeurde. Orga
nisator en SG-directeur Peter
van den Boom wordt afgeschil
derd als „de vleesgeworden re
pressieve tolerantie".
"De Blijde Boodschap" zal voor-
Jopig verschijnen als de redac
tie het nodig vindt. De eerste
editie- komt in een oplage van
ongeveer honderd op de markt.
De eerste tegenstanders van de
kabouteractie hebben zich ech-
Jor al aangediend: De heren
"oin de Koster en Luc Schamlé
van de kiesbeweging Votum
hebben aangekondigd, het met
het door de kabouters nage
streefde niet eens te zijn. Op
hun beurt geven zij in een
m°eilijk leesbaar pamflet
Weer, hoe zij de toekomstige
samenleving zien.
Schiedam De stad Schie
dam is sinds vrijdagavond
„Kabouterstad" in de
„Oranje Vrijstaat". De
Oranje Vrijstaat werd on
verwacht uitgeroepen door
Han van der Horst, een van
de Schiedamse kabouters
die, vanaf de preekstoel in
het Stedelijk Museum, tij
dens de manifestatie JES '70
een proclamatie van die
strekking voorlas, waarna
het volkslied van de Vrij
staat: „Een uil zat in de ol
men" werd gezongen. Van
daag verschijnt de eerste
Kabouterkrant van de Schie
damse „afdeling" van de
Oranje Vrijstaat.
Een aantal steden in Neder
land gingen Schiedam in
deze voor. Oud-provo
Roel van Duyn is de
geestelijke vader van de
Oranje Vrijstaat; van Am
sterdam maakte hij de eer
ste Kabouterstad. Rotter
dam, Den Haag. Utrecht en
Schiedam volgden.
Doel van de kabouters: Het
vormen van een „alternatie
ve anti-autoritaire maat
schappij", waarin de kabou
ters, de verantwoordelijke
kritiesche saboteurs van de
oude maatschappij" zijn.
Het aanbrengen van stads-
groen, het inrichten van
schooltuintjes en tuintjes bo
ven -de stan-kverwekkende
automobielen, alternatieve
psychiatrische klinieken,
idem scholen en boerderijen,
waar vergiftloos woedsel
wordt geproduceert en alter
natieve kinderchèches en
kleuterscholen zijn enkele
van de programmapunten.
Het voornaamste programma
punt van de Schiedamse ka
bouters: het oprichten van
een Oranje Fanfare, die de
leefbaarheid in de stad door
muziek kan verbeteren.
m.
Mm
m Kabouter Han van der Horst leest de onafhankelijkheids- proclamatie voor op de kansel van de Museumaula.
i
ssw--ï:
Schiedam In een periode
dat de Romantiek als
reactie op het Klassicisme
en Rationalisme in vele
vormen van kunst aan haar
doorbraak begon, bouwde de
in Rotterdam wonende Ita
liaan Carel Johannes Fran-
ciscus Giudici omstreeks
1804 in opdracht van de rijke
jeneverstoker Cornelis
Jansz. Nolet een huis aan de
lange Haven 65. Het huis
werd heel fraai. Cornelis No-
let, van 1808 tot 1811 burge
meester van Schiedam,
heeft er niet veel plezier van
gehad, in 1811 stond hij voor
een faillissement en hij zag
zich genoodzaakt af te tre
den als maire. Zij ,,huis met
het bordes" en de inboedel
werden verkocht. De oudste
zoon van Cornelis Nolet, An
thony, wist het echter weer
terug te kopen. Aan het eind
van de 19e eeuw kwam het
pand in andere handen en in
1901 verkocht de toenmalige
eigenaresse, mej. Van der
Heijden, het pand voor
8000 aan de gemeente. Het
ministerie van Justitie zocht
in die tijd naar een ruimte,
die beter voldeed aan de ei
sen die het plegen van recht
spraak stelde dan het Kan-
tongerechtsgebouw in de
Schoolstraat, dat daar on
geschikt voor was. Men ging
in onderhandeling met de ge
meente over het „huis met
het bordes" en het resultaat
was dat het huis aan het Rijk
werd verkocht in ruil voor
het oude Kantongerechtsge
bouw (dat in 1931 werd afge
broken). Op 11 maart 1908
werd de le rechtszitting ge
houden, nu bijna 62 jaar ge
leden. De bouw van het pand
vertoont duidelijk een over
gang van de Lodewijk XVI-
stijl naar de Empire-stijl.
Het gebouw is in strakke lij
nen opgetrokken. Naar bo
ven toe worden de vensters
kleiner. De bakstenen gevel
is een typische Lodewijk
XVI-stijl zoals we die veel
aantreffen in oud-Schiedam.
Boven de toegangsdeur is
een rondboogvenster aange
bracht waarboven 'n Mercu-
riuskop geflankeerd door
twee hoorns van overvloed.
Deze kop vindt men ook te
rug in de vroegere balzaal
waar nu de openbare zittin
gen worden gehouden. Deze
zaal is wel het rijkst aan
versieringen. Boven de deu
ren treft men bijv. in hout
gesneden taferelen aan met
voorstellingen van de wijn
oogst en de scheepvaart-
De schoorsteenmantel in
deze zaal is geplaatst op
voetstukken van vrouwen
als de beroemde caryatiden
in Griekenland. De vloeren
van het gebouw zijn van
marmer, het stucwerk aan
de lambrizering is barok, de
schilderstukken in Romanti
sche stijl. Plafonds zijn
voorzien van muziekattribu-
ten en bloemenguirlandes.
Vooral de wandschildering
in de kamer van de Kanton
rechter is het bezichtigen
waard. Velen hebben zich
verdienstelijk gemaakt voor
het resultaat dat wij kennen,
maar ook zijn veel namen in
de geschiedenis verdwenen.
Eén van de namen die nu
nog verbonden is aan het
„huis met het bordes" is P.
Tossa. Hij heeft zich bij de
bouw van het huis belast
met de ontwerpen van het
stucwerk.
Eén van de vele fraaie
schoorsteenmantels die
het pand Lange Haven
G5 rijk is.