„Voor 79 bejaarden
f 35.000 belasting
uit vuur gesleept"
Op weg naar de
tachtig procent
zmrreikeweek 15 GEEJN W)H1 jhfN
MAAR DADEN
Voorzitter van een
bond met zo n
2300 oude leden
BASTIAAN KE (81)
Mill*
sBÖlflISlf
door
Gerard
Lutke Meijer
fSHË] 3
VAN DE FISCUS ters gebruikt: die blijven min-
OVER DRIE JAAR AL?
BIJSTAND
EEN DOOLHOF
BLINDE MUUR
KOLENHANDEL
m
SCH1EDAMSCHE COURANT ZATERDAG 16 JANUARI 1971
inkomstenbelasting om in te
vullen; wat moet ik daar nu
mee an?" Ik ben er mee naar
het belastingkantoor geweest
en ze zeiden: „Dat doe je zo en
2o..." Vroeger, zei ik, kwam er
een ambtenaar van de buiten
dienst, die je vragen stelde; je
deed het dan mondeling af.
„Ja," zeiden ze, „maar dat zit
er nu niet meer bij" „Mooi is
dat, zeg ik, een ambtenaar vrij,
maar nu mag Bas Kerssen alle
dagen aanslagbiljetten invul
len, want dacht je nou werke
lijk, dat die ouwe mensen jullie
taal verstaan?"
Schiedam In het broze lichaam van old-timer Bastiaan Kers
sen, thans 81 jaar, schuilt een enorme spanning, een onver
zettelijke strijdlust, een koppigheid, die geen kamp zal geven
al wordt hij honderd jaar. Je regelt bewust je handdruk als
je de kwetsbare vingers in je eigen gespierde hand hebt lig
gen; niettemin hebben die kwetsbare vingers het klaarge
speeld aan de krachtige greep van de fiscus een bedrag van
ƒ35.000 te ontwringen, alleen in 1970. Hij doet dat door op
een schrijfmachine van Rayon Rotterdam van de Nederland
se Bond van Bejaarden voor leden van de Algemene Bond en
voor andere bejaarden verzoeken tot kwijtschelding of ont
heffing van de belastingschuld te schrijven. Avond aan
avond zit hij gebogen over de aangifte-formulieren van zijn
klantjes.
nïT TA AT niet gewend. Vandaar dat Bas
U£j Kerssen nu alleen de boofdlet-
-w- rïer gejnafckejjjjjj- hangen. „Ik
Hij heeft vermoedelijk meer van ben drie jaar geleden met die
dat soort formulieren ingevuld verzoekschriften begonnen. Er
dan wie ook van onze lezers. De kwam eens iemand naar me
paar vingers, die hij bij het tik- toe, die zei: „Kijk eens, Bas,
ken gebruikt, zijn dat werkje nu heb ik een formulier van de
Blij dat ik bezig kan zijn
Schiedam „Ongeveer twaalf
jaar ben ik nu voorzitter van de
plaatselijke afdeling van de Al
gemene Bond van Bejaarden,
die in de plaats is gekomen van
de Bond van Ouden van Dagen.
Dat was meer een amuse
ments vier eni ging met feesta
vonden en cabaret, Sinterklaas
feest en jaarlijkse uitstapjes.
Goed, dat moet er ook bij,
maar de bond van nu is toch
anders. Artiekel 3 van onze sta-
tuten", aldus de heer Kerssen,
..zegt het duidelijk: De bond
j? tracht zijn zijn doel te bereiken
langs wettelijke weg met strik
te handhaving van zijn neutra
liteit in zake godsdienst en poli-
I tiek en wel door het totstandko
men van een wettelijke en
afdoende ouderdompenslonering.
Men kan als lid toetreden van
af zijn 55ste jaar en het moet
worden gezegd, dat de leden
die nu toetreden bereid zijn de
Jaarcontributie per jaar of per
half jaar te betalen. Bij de le
den van vroeger en er zijn er
nog honderden van gelukkig
moet jeviedere maand terugko
men".
».ïk ben ook secretaris van het
rayon Botterdam, dat wel twin
tig plaatsen en 10.000 leden om
vat. Zo juist heb ik de twintig
afdelingen aangeschreven om
3e gegevens voor het jaarver
slag: Hoeveel leden, gehuwd,
ongehuwd, naam en adres van
de secretaris, belangrijke ge
beurtenissen. Ik ben blij dat ik
dit werk nog kan doen.
Onze bond heeft in. totaal 150.000
leden. Ons streven is te komen
tot een ouderdomsuitkering van
80% van het netto-minimum
loon, zodat de bijstandsuitke-
over drie jaar wel hebben, be
ring niet meer nodig is. Waar
schijnlijk zullen we dat doel
reikt. We willen ook meer in
spraak bij de bouw van bejaar
denwoningen en bejaardente
huizen, alsmede in de bij
standscommissies, maar het is
moeilijk daarvoor geschikte
mensen te vinden; het is een in
gewikkelde materie. In de te
huizen betaalt een echtpaar
thans 1300 gulden, waarbij dan
nog een bedrag voor de brood
maaltijden en wat zakgeld ko
men. Er zijn maar enkele men
sen, die zoveel pensioen, ontvan
gen, dat ze dit alles kunnen be
talen, We hebben zo juist aan
b. en w. een verzoekschrift ge
richt om wegens de gestegen
kosten ook voor echtparen het
geld voor de broodmaaltijden
wat op te trekken, zoals dat
voor alleenstaanden is gebeurd.
Er is nog geen antwoord bin
nengekomen". Alleen in Thur
lede, zo vernemen wij nog, telt
de bond negentig leden op een
totaal van 2300 leden voor ge
heel Schiedam. Zoals bekend
heeft de bond zijn ontmoetings
centrum in het Blauwehuis, dat
door eigen mensen kort geleden
piekfijn is opgeknapt.
„Ik heb er werkelijk tedere dag
mijn werk aan. In 1970 heb ik
behalve die aangiftebiljetten
nog 105 verzoeken om vermin
dering of kwijtschelding opge-
eteld en ik kan wel zeggen, dat
er geen één is afgewezen. Van
die 105 zijn er 26 nog niet afge
daan; die lopen nog en komen
voor rekening van 1971. Het
gaat meest om kleine bedra
gen, maar soms cok om 600 of
700 gulden. Weet je, de meeste
bejaarden scheelt wat ze
hebben dieetvoeding, zieken
huiskosten of hulpmiddelen of
nieuw meubilair. Daar houdt de
dienst wel rekening mee: ze
vragen naar afbetalingsregelin
gen, naar eigen huis, eigen
auto, naar het spaarbankboekje
- nou dat hebben, ze meestal
niet."
„Verleden week had ik iemand,
die ontheffing wou hebben voor
5.13 personele belasting, maar
nee: dat doe ik niet meer. Je
gooit daarmee je prestige weg.
Zo'n pestbedrag kan. iedere be
jaarde wel betalen van zijn
AOW. Het bestuur van de afde
ling Schiedam van de Algeme
ne Band heeft besloten niet on
der de tien gulden te gaan.
Minder is flauwekul. Je weet al
bij voorbaat, dat er dan niets
wordt afgetrokken en ik heb
voor zo'n vragenlijst toch altijd
minstens 'n halfuurtje nodig.
Gek is het zo weinig als mannen
van die geldzaken weten. Ze ko
men hier o£ op de soos en je
vraagt: hoeveel ouderdomst
Hoeveel andere uitkering? Hoe
veel ontvang je totaal? Gut, dat
weet ik niet zeggen ze, dat doet
mijn vrouw altijd. De meesten
weten niks, niks, niks."
„Maar 't is voor mij wei dank
baar werk. Je doet wat voor de
lui en ze waarderen het. Ik zeg:
mensen, dat hoeft echt niet,
maar het eerste waar ze mee
klaar staan is een doosje siga
ren, Nou ja, bij een kwijtschel
ding van 300 of 400 gulden kan
dat er ook wel af. Maar soms
pakt het anders uit. Een dame
waarvoor ik het al drie jaar
deed, kwam laatst bij mc: de
belasting wilde 114 gulden te
rugbetalen of verrekenen.
Maakt u dat effen in orde...
Dat wordt niks zeg ik, kijk
ze willen verrekenen. Nou, het
werd niks en ze zatte zich in het
hoofd, dat ik die 114 gulden in
mijn zak had gestoken. Ik naar
haar toe om het uit- te leggen.
Eerst na vier keer bellen deed
ze open: „Je weet zeker wel,
dat hier voor oplichters geen
toegang is!" Nou vraag ik jc,
maar ja, sommigen worden oud
en weten het niet zo goed meer,
maar ondertussen heb je de
douw te pakken."
„En dan cle Bijstandswet. Dat is
een doolhof in een speeltuin: je
moet van goeden huize zijn om
het middelpunt te vinden; je
kjjkt in de lachspiegel en moet
Wat anders Hier dan een blinde muur
lachen om je eigen gezicht. Ook
voor de ambtenaren een moei- 1 T "WTT ~gr\ n 1T
Toen ik in 1963 uit het ziekenhuis
kwam, zeiden ze tegen me:
denk er aan goed eten, want
anders kom je onherroepelijk
terug. Dus ik naar bijstand
voor extra voeding. Ik kreeg
ƒ25 per maand. Maar in. maart
eerverleden jaar kreeg ik be
richt dat het per 1 mei zou wor
den ingehouden, want de medi
ci hadden uitgemaakt, dat ex
tra voeding bij het huidige
voedselpakket niet meer nodig
v/as. Ik kon binnen een maand
in beroep gaan bij een Schie-
damse instantie en dat heb ik
gedaan. Maar dan zit je tegen
over de plaatselijke commissie,
toen wethouder Eikenaar, me
vrouw Taverne en de directeur
van Sociale Zaken Piet Meijer.
Je kunt praten als Brugman,
maar je lot is beslist; mijn be
roep werd afgewezen".
„Nou ben ik iemand, die door
vecht tot het uitersteIk ben bij
de Gedeputeerde Staten In be
roep gegaan; als het moest zou
ik me zelfs tot de Kroon wen
den. We zijn keurig netjes ont
vangen, onze secretaris en ik.
Helemaal geen praatjes zus en
zo, maar na vijf weken wach
ten werden we in het gellj ge
steld: het bedrag had niet in
één' keer mogen worden ge
schrapt, maar geleidelijk, zo
dat de bejaarden het niet zo
zouden voelen. Dit gold voor
ongeveer vijftien mensen van
cn2e bond. Het heeft dus gehol
pen, Als er een mogelijkheid is
om in beroep te gaan, dan moet
Je die gebruiken. Uiteindelijk
zelfs bij de Kroon, maar dan
kan het wel een paar jaar du
ren. Maar als het om je recht
gaat: je moet blijven volhou
den."
„Wacht eens. Ik heb nog een
brief van oud-wethouder Sabel,
die dat ook zo voelde. Hier. Hij
schreef hem bij mijn tachtigste
jaar: Beste Bas, hartelijk ge
feliciteerd met je 80ste verjaar
dag...." Zie je wel, hij schrijft:
„met bewondering sla ik je
gade in het geven van leiding
en richting aan de Schiedamse
afdeling van de Alg. Bond van
Bejaarden, Je doet dat, omdat
je gedreven wordt door de hun
kering om recht en erkenning
voor de economisch zwakken,
in het bijzonder voor de bejaar
den, die vaak na een lang ar
beidzaam leven verder van
slechts de uitkering ingevolge
de AOW, aangevuld met een
meestal klein bedrijfspensioen-
tje of een toeslag krachtens de
Bijstandswet moeten trachten
rond te komen. Gelukkig, dat
jij op je toch zo langzamerhand
vrij hoge leeftijd de kracht
daartoe weet op te brengen. Ik
hoop dat je nog geruime tijd
het vuur in je brandende weet
te houden tot bevrediging van
jezelf, maar nog veel meer tot
zegen \*an vele bejaarden, zie
ken, zwakken en gehandicap
ten,..."
Schiedam „Er zijn van die
druktemakers", aldus de 81-ja-
rige heer Kerssen, „die een he
leboel woorden gebruiken,
maar daar hoor ik niet bij u
zult van mij dan ook geen dra
matische verhalen krijgen. Dat
komt door Dirk Hoek, een.
Schiedamse hoofdonderwijzer
waar ik veel aan te danken
heb. Bas, zei hij, wees niet le
lang van stof, zeg kort en zake
lijk waar het om gaat. Daaraan
heb ik me gehouden sinds ik in
1914 lid werd van de vakbond
en mijn eerste artikel schreef.
Er waren stakingen bij de glas
fabriek en met met mijn broer,
die volbloed sociaal-democraat
was. gingen we kijken naar de
vele agenten en marechaus
sees. Toen al werd ik gegrepen
door de dichtregels van Ad erna
van Scheitema, waarin hij
sprak van de mannen die hun.
vaandel vlechten tot een roze
rode band en voor een nieuwe
wereld vechten - voor het be
loofde land:
„Daf rijn de zaaiers en de ploe*
iters,
Dot zijn de werkers en de zwoe
gers,
Dat zijn de mannen t?au ae
vlraat -
Dat is daad'"
Wat een wereld tussen die jaren
«Ti nu! Bas Kerssen heeft in de
toenmalige Transportarbeider»
Bond allerlei functies gehad:
Bode, penningmeester, secreta
ris, voorzitter - hij heeft op een
avondschool gehouden in de
voormalige Rijks HBS, een cur
sus Nederlands, Engels, Duits
en rekenen gevolgd en zich
goed ontplooid. Veertig jaar ge
leden ging de Schiedamse
Transportarbeiders Bond op in
de Centrale Bond voor Trans
portarbeiders en nog later in de
Nederlandse Bond van Ver-
voerspersoneei en Bas Kerssen
ging mee. Hij werd lid van de
Bondsraad, lid van de Schie
damse Bestuurdersbond, een
tijdlang zelfs voorzitter. Hij is
nu 53 jaren lid van de vakver
eniging. de laatste jaren erelid.
Het advies van meester Dirk
Hoek om sober in je woord te
zijn is hem echter bijgebleven.
0 Liever daden dan drukte maken
Bijvoorbeeld in de eenvoudige
gedichten, die hij maakt voor
het huisorgaan van het Bejaar
dencentrum Thurlede.
,,Ik zit hier nu sedert half oktober
jongstleden" zegt hij, „ik was
ernstig ziek geweest maan
denlang aan het kwakkelen. En
toen kwam ik hier. Achtenvijf
tig jaar had ik in het Witlems-
hofje gewoond, Achtenvijftig
jaar uitzicht op een blinde
muur. Dan is kamer 611) in
Thurlede een openbaring. Ik kijk
uit het venster:
Huizenblokken rij aan rij.
Op de Bonnerlage Gretelaan
Rijden auto's af en nan.
Een groene zoom, met bredo
sloot.
Eenden wachten op wat brood.
Een smalte brug
Voetgangers gaan heen en te
rug
'n Wiekeloze molen
En een in vriekenstand
Ze, staan daar hoog verheven
Boven voormalig Schuttersland
Vooral bij avondlicht.
Fantastisch dit gezicht".
„En dan denk jc, uit jc raam kij
kend, terug aan je jonge jaren.
Mijn vader was indertijd dè ko-
lehande-Iaar van Schiedam. Hij
had zijn pakhuis in de Boter-
5 tra at. Nu en don worden er
door de zakkendragers vijftig
tot zestig mud kolen ingegooid
en met een kleine handwagen
brachten wij dan vier mud hier
en vier mud daar bij de beste
families van Schiedam: op de
Warande en in de Tuiniaan.
Maar vader was niet sterk en
moest de kolenhandel opgeven.
Hij kreeg een brood de pot op
het Broers veld; hij verkocht
brood van Boerop. De mensen
kregen bij elk brood een blik-
kie, een soort ratel. Eén keet-
per janr kwam Boerop naar
Srhiedam en dan leverden aII»
vouwen hun ratels in. Dat was
het zegeltjessysteem van onze
jonge jaren".
„Ik wil tuinder worden, zei ik te
gen. vader en hij stuurde mc:
naar bloemist Reine aan do
Oostsingel. Ik moest de hele
dag bladluizen van de blaren
zoeken en verdiende nog geen
kwartje per week geen cènt.
Dus ik zocht gauw een andere
baan. Aan vast werk wou ik me
niet binden, dus werd ik haven
arbeider, sjouwer, los arbei
der. 'k Heb zo wat gewerkt bij
de Kaarsenfabriek, maar een
teelt of zes d.w.z. zes zomer.*
lang ben Ik uitgevaren met
een van die Sc heven ingse log
gers, die aanlegden in de Bui
tenhaven.
Toen werd ik opgeroepen voor de
Landstorm. Heb je mensen on
der je gehad? vroegen ze. Nou
dat was zo, ik aan dek en zij
beneden. Voor ik het wist was
ik korporaal. Terug in de bur
germaatschappij ben ik zes
jaar werkloos geweest. In die
tijd precies drie dagen ge
werkt..."
