Jan Everivijn
Een leven
lang
toneel
en nog
niet genoeg ervan
s
gr
ST ADSGEWEST IS
IDEALE OPLOSSING
Optimisme over toekomst van slachthuis
ONDANKS ONZEKERHEDEN:
K
D'66 en het
dogmatisme/
pragmatisme
Artsen en
onderwijzers
komen niet
naar Maassluis
3
HULSBERG
„TONEELBOND"
CIIRISPIJN SR.
TROELSTRA
„HET MIRAKEL"
B. en tv, van Maassluis:
PROEVE
MEER BETROKKEN
Liefde en Vrede
recipieert
SCHIEDAMSCHE CÖURAi.T? SI.rSDAG 2 .;0/G:,IBER 1371
1 Jan Everv/ijn (77): /fAi heb ik dan oaif op hef grote toneel j
staan, ik heb mij nooit „kunstenaar" gevoeld".
Rotterdam Al meer dan zestig jaar is Jan Everwijn (77) ac
tief in het amateurtoneel. De laatste jaren is hij een keer of
tien jurylid geweest bij toneelwedstrijden, die werden geor
ganiseerd door de Schiedamse Gemeenschap.
Everwijn: „Toen ik een jaar of zeventien, achttien was, zei
mijn moeder op een dag, dat er een paar mensen aan de deur
waren geweest voor mij. Zij wilden een toneelclub oprichten
en mij daarbij hebben. Ik heb dat gedaan. Het was de katho
lieke vereniging „Pius X". Die bestaat niet meer, want vlak
vergissing van Troelstra".
Het laatste stuk is vorig jaar uit
gegeven. Everwijn: „Dat is ei
genlijk geen toneelstuk van
mijzelf. Ik heb het geschreven
aan de hand van een oud Frans
gegeven. Het heet „Zwendelaf-
faire".
voor het 25-jarig bestaan is hij opgeheven wegens financiële Als jurylid ibij toneelwedstrijde
moeilijkheden."
in het begin van zijn amateur-
toneel-carrière heeft hij
maar wat aan gespeeld, In
stuur gebleven. Doordat zijn
gezondheid verslechterde zag
hij zich in dat jaar genoodzaakt
2ijn functie neer te leggen.
de loop der jaren is er een Wel ging hij daarna nog door met
stuk ervaring en kennis bij
gekomen. Toch heeft hij met
veel plezier stukken ge
speeld, waar men tegen
woordig gauw zijn. neus voor
ophaalt en „draken",noemt.
Stukken met titels als
„Drank en misdaad" en
„Pierre de galeiboef" duiden
wel aan, dat het zogeheten
„levensstukken" waren:
„Maar dit is waarschijnlijk
het soort toneel, waar de
mensen altijd naar zullen
blijven komen kijken."
Aan het einde van de Eerste We
reldoorlog bestond er een r.-k.
toneelbond, die op het punt
stond af te sterven. Niemand
van het zittende bestuur zag
het meer zitten en men dreigde
af te treden, opvolgers of niet.
Naar die laatste vergadering is
Jan Everwijn ook geweest en
daar vroeg men hem, of hij er
iets voor voelde. Everwijn:
„,Ik heb toen „ja" gezegd, hoe
wel ik geen lid van één van de
aangesloten verenigingen, was.
„Pius X" was een gemengde
vereniging en ik mocht geen lid
worden. Eerst werd ik secreta
ris en een jaar later ook voor
zitter".
Het aantal aangesloten verenigin
gen verhoogde in de tijd van
Everwijn van zeven naar tach
tig. Tijdens zijn bestuursperiode
bi] de „Roomsch-Katholieke
Tooneelvereeniging" heeft hij
ook een competitiesysteem
voor het gehele land gemaakt.
Zo konden de verenigingen on
derling ook zien» wat men pres
teerde.
Ook met het beroepstoneel had
hij contacten in die tijd. Rond
1920 was hij redacteur van „De
Tooneelgids", een uitgave voor
«et amateurtoneel, waar ook
Louis Chrïspljn sr., een van de
leiders van het toenmalige
..Rotterdamsch Tooneel". aan
raeewe rkte.
"Van Douis Chrispijn
heb ik veel geleerd. Hij had in
«ie tijd een toneelschool aan. do
l^iergaardesingel, waar hij mij
mee naar toe nam. Zo heb ik
een groot deel van mijn inzicht
opgedaan over het toneel, to
neeltechniek enzovoort. Als
amateur doe je dat nooit op.
Daar moet je werken met al of
niet aanwezig talent."
*1*1 moest van de bezetter de
bond verdwijnen en daarvoor in
de plaats kwam N.A.T.U. Ever
wijn is daar toen ook lid gewor
den. Toen men moest gaan te
kenen voor de „Kulturkam-
wier" (ook de amateurs vielen
daaronder) is de N.A.T.U. offi
cieel opgeheven en na de oorlog
weer „herleefd". Tot 1953 is hij
daarna nog lid van het hoofdbe-
regics bij diverse toneelvereni
gingen. Onder meer in Rotter
dam bij „V.Z.O.D." en „Luetor
et Emergo", in Dordrecht bij
„Art! et Amicitiae" en in Schie
dam bij „Het Roomsch Too
neel", Op dit moment doet hij
een gedeeltelijke regie bij een
onderafdeling van het „Nut" in
Lekkerkcrk. Evcrwijn: „Ik zet
dat stuk alleen maar in elkaar
en geef ze wat aanwijzingen.
Meer hoef ik er niet aan te
doen".
Jan Everwijn heeft ook toneel
stukken doen uitgeven. Het eer
ste was „Verdwaald". Hij
schreef dit stuk naar aanleiding
van „de vergissing van Troel
stra". Na de Eerste Wereldoor
log waren in Duitsland vrijwel
alle heersers verdwenen en
Troelstra verwachtte, dat Ko
ningin Wilhelmina ook wel de
langste tijd in functie was ge
weest. Toen echter bleek, dat
dat niet het geval was, heeft hij
op een vergadering toegegeven,
dat hij zich vergist had. Dit feit
is bekend geworden als „,de
heeft Everwijn wei gekke din
gen meegemaakt. Eén daar
van: „Ik moest een keer inval
len voor een ziek jurylid. Dat
was in Hulsberg, een plaatsje
vlak bij Valkenburg, op mijn
telegram, waarin ik vroeg, hoe
ik er moest komen, kreeg ik als
antwoord, dat Ik maar naar
Valkenburg moest gaan, dan
werd ik afgehaald. In Valken
burg aangekomen, zag ik niets
anders dan een leeg plein, vol
met sneeuw, want het was op
dat moment hartje winter. Ai-
leen in een café in de buurt was
nog wat licht. Daar ben ik
maar heengegaan. Toen ik
daar vertelde, wie ik was en
waarvoor ik kwam, stonden een
paar mensen op en toen bleek,
dart zij er waren om mij op te
halen. Het was de burgemees
ter van Hulsberg met een mu
ziekkorps. Zij hebben mij ïn
een open landauer naar Huls
berg gereden. Naast mij zat de
burgemeester ln vol ornaat en
voor ons liep de muziek. Een
onvergetelijke gebeurtenis".
In het begin van de dertiger ja
ren werkte Evcrwijn op de re
dactie van de „Maasbode". Op
een dag kwam daar Johan de
Meester jr. (vooral bekend ge
worden door zijn „Elckerlyc-re-
gies" in Delft) en die vroeg, of
hij niet een stuk of honderd fi
guranten kon organiseren voor
de opvoering van het toneelspel
„Het mirakel". In die tijd was
dat een groot succes geweest
van de Duitse regisseur Max
Reinhardt.
Everwijn: „Die figuranten had Ik
vlug genoeg bij elkaar. Ik
schreef gewoon een stukje in de
krant. Bij de repetities was ik
steeds aanwezig. Om de zaak
(de figuranten) een beetje on
der toezicht te houden en om
Johan de Meester aan het werk
te zien. Op zekere dag vroeg De
Meester of Everwijn niet een
rol wilde overnemen van één
van de acteurs: een bisschap.
Dat heeft hij gedaan en met
veel plezier. „We hebben met
dat stuk twee weken in Carré
gespeeld en drie weken in de
Groote Schouwburg van voor
de oorlog, In de Aert van Nes
straat dus."
Tegenwoordig doet Jan Ever
wijn het wel kalmer aan,
maar zijn belangstelling
voor het toneel is geenszins
verzwakt. Regelmatig gaat
hij naar de Schouwburg. Dat
gaat gemakkelijk genoeg,
want vanuit zijn kamer kim
hij de Schouwburg zien. Het
kost maar een paar minuten
om er te komen. „Niet alles
vind ik even goed. Natuur
lijk niet. Maar de experi
menten van tegenwoordig
zijn vaak erg belangwek
kend. Als ze goed worden
gespeeld, mag ik ze graag
zien. Die experimenten hou
den het toneel levend en dat
heeft het hard nodig."
Maassluis Burgemeester ent wethouders van Maassluis zijn voor
de vorming van een stadsgewest. Alle andere vormen van bestuur
voor Rijnmond gooit het college overboord. De realisering van een
stadsgewest met ver doorgevoerde gedecentraliseerde bestuurs-
eenheden, wordt ideaal geacht en de gemeenteraad in overweging
gegeven dat als zijn mening bij het bestuur van het openbaar li
chaam Rijnmond naar voren te brengen. De raad aal morgenavond
beslissen.
De Maassluise gemeenteraad
heeft al ln een eerder stadium
met nadruk gesteld dat er
geen zgn. vierde bestuurslaag
mocht worden gecreëerd en dat
inspraak van de gemeenten/be
volking bij elke toekomstige be
stuursstructuur gewaarborgd
moest zijn. Ook een afdoend fi
nancieel statuut werd als zeer
wenselijk gezien. Op grond van
beide overwegingen zal de ge
meenteraad morgenavond te
gen het concept-voorontwerp
van Wet gewest Rijnmond van
de voormalige staatssecretaris
van binnenlandse zaken, mr.
Van Veen, stemmen.
Omdat ook de „proeve" van een
voorontwerp voor een Wet ge
west Rijnmond van een viertal
burgemeesters uit deze regio
uitgaat van een vierde be
stuurslaag, wordt ook deze
voorgestelde structuur als niet
wenselijk gezien.
De mogelijkheid die binnenkort
in de Grondwet geschapen
wordt om in plaats van be
staande provincies of gemeen
ten andere territoriale openba
re lichamen ln te stellen, geeft
het Maassluise college de gele
genheid de raad voor te stellen
de vorming van een krachtig
stadsgewest te bepleiten. In een
eerder stadium werd dat o.a.
ook door Rotterdam, Rijnmond
en Vlaardingen gedaan.
Een gewest als hier bedoeld staat
direct onder de rijksoverheid
zonder bemoeienis van een pro
vincie en zonder de aanwezig
heid van gemeenten. De radd
van het stadsgewest wordt
zoals de huidige gemeenteraad
door de inwoners gekozen, het
geen volgens b. en w. van
Maassluis tot gevolg heeft dat
het gewestbestuur aanmerke
lijk meer de bevolking aan
spreekt dan thans het geval is
Door decentralisatie van bestuur
kunnen aan de onderdelen van
het gewest bestuursbevoegdhe
den worden toegekend, waar
door, volgens burgemeester cn
wethouders van Maassluis,
mag worden verondersteld, de
burger zich meer betrokken
gaat voelen bij dat bestuur.
f
Schiedam De toekomst van het Openbaar Slachthuis in Schiedam
zal afhangen van een groot aantal factoren, die zich in de slacht
huiswereld buiten Schiedam voordoen en die van hieruit niet zijn te
beïnvloeden. Er is een sluiting van onrendabele abattoirs aange
kondigd, waarbij de slachthuizen zijn betrokken die tekorten ople
veren. In de beleidsnota van de wethouder voor het slachthuis
wordt de toekomst evenwel niet ongunstig genoemd, al is het niet
mogelijk enige voorspellingen daaromtrent te doen.
Het interieur van het Schiedamse Slachthuis
Het Schiedamse slachthuis heeft
te maken met een aantal facto
ren, die het aantal slachtingen
kunnen gaan beïnvloeden. Zo is
onbekend wat er gaat gebeuren
met het Openbaar Slachthuis In
Rotterdam, welk bedrijf ver
moedelijk over acht jaar 2al
worden gesloten. Het is niet be
kend of het wordt verplaatst
en, indien dit het geval is, in
welke richting.
Verder is niet bekend hoe de acti
viteiten van. de grossiers zich
zullen ontwikkelen. De eisen
ten aanzien van de export naar
de Verenigde Staten en ten aan
zien van de EEG zijn evenmin
bekend. Na de eisen op hygië
nisch en koeiteehnisch gebied,
kan een uitbreiding van het la
boratoriumonderzoek met be
trekking tot vlees en vleeswa
ren worden verwacht.
lii het Schiedamse slachthuis
neemt het aantal noodslachtin-
gen door de steeds verdergaan
de verstedelijking (ook Vlaar
dingen en Maassluis behoren
tot de keuringskring Schiedam)
steeds verder af. Dit is ook het
geval met het aantal kadavers.
De steeds strengere eisen, die
aan bedrijven warden gesteld
om vervuiling van de lucht te
gen te gaan, zijn ook van be
lang voor het Schiedamse
slachthuis. Naar men ver
wacht, zullen de kosten van het
toezicht op en de verwerking
van afvalstoffen een stijging
ondergaan. Ook moet rekening
worden gehouden met een kos
tenstijging in de personeelssce-
tor.
Tegenover de kostenstijging staat
een stijging van de produktie,
maar deze is onzeker. Een be-
drijfsreserve kan in de toe
komst worden gebruikt om
eventuele verliezen op te van
gen.
Het slachthuis heeft voorlopige
contacten gelegd om te komen
tot grotere vleeskeuringskrin
gen, waarin samenwerking in
de nabije toekomst op allerlei
terreinen, zoals bij voorbeeld
af val verzameling en laborato
riumonderzoek, voordelig kan
zijn. Ook is de mogelijkheid tot
specialisatie aanwezig. Voorlo
pig wil men geen tarieven ver
hogen, omdat dit de concurren
tiepositie zou verzwakken.
ALS LID VAN D'68 zou ik graag
reageren cp een opmerking in
uw artikel van zaterdag, 30 ok
tober. „Samenwerken zonder
eensgezindheid. In dit artikel
suggereert u dat de raadsfrac
tie van D'66 zich dogmatisch
opstelt met haar opmerkingen
over openbaarheid van versa
deren. U vindt dit opmerkelijk
voor een partij, -die zegt prag
matisch te zijn.
f Jammer, dat een deel van de
vergadering besloten was, zo
dat de burgers nooit te weten
zullen komen, wat er precies
gezegd is, en waarom Vincent
Broeke zo iei reageerde. Ook
de pers moet een oordeel vor
men 2onder precies te weten
wat er allemaal gezegd is).
Pragmatisch betekent niet met
alle winden meewaaien en te
gen het eigen verkiezings-pro-
gramma ingaan.
Voor zover ik het altijd begrepen
heb, betekent het zich pragma
tisch opstellen, dat men in een
steeds veranderende en in be
weging zijnde maatschappij
geen starre, van tevoren vast-
liggende methoden wil gebrui
ken om de vele problemen op te
lossen. Iedere fatsoenlijke me
thode is goed. Eén van de veie
problemen is het gevoel van
machteloosheid van de burgti.
wanneer hij merkt dat hij geen
enkele inbreng heeft in aues
wat er beslist wordt; wanneer
hij overal buiten wordt gehou
den.
Voor ieder ander probleem zou
men kunnen zeggen dat Dr66
pragmatisch bereid is mee te
werken aan een oplossing, en
dat kan zijn door middel van
besloten besluitsvorming.
Maar men kan slecht van D'60
verlangen dat deze partij de
kiezers beduvelt door zelf actief
mee te werken aan het vormen
van een nieuwe besloten groep.
Dit heeft niets te maken met dog
matisme of pragmatisme; al
leen met eerlijkheid en fatsoen!
Alle respect voor Vincent Broeke,
die zijn kiezers niet teleurstelt.
M. J, Spler-Walraven,
W. d. Zwijgerlaan 48,
Schiedam.
Maassluis Het wordt steeds
moeilijker om artsen, tandart
sen, onderwijzers en ambtena
ren naar Maassluis te krijgen.
Al jaren zijn de bevoegde in
stanties bezig om voor Maas
sluis-West één of meer hulsart
sen aan te werven; In dit ge
bied waar 8.00Q mensen wonen
is thans één huisarts gevestigd.
Hoewel de Maassluise bevolking
steeds verder toeneemt, breidt
het aantal tandartsen zich niet
uit. Zodat nieuwe bewoners van
Maassluis genoodzaakt zijn in
hun vorige woonplaats naar de
tandarts te gaan. Hetzelfde is
het geval bij het onderwijzend
personeel.
De heer Westerhof, hoofd van de
Groen van Prinstererschool,
verklaarde in de laatste fractie
vergadering van de gezamenlij
ke christelijke fracties, dat hij
sinds augustus bezig is een
leerkracht voor zijn schoot aan
te trekken, zoner resultaat. De
kandidaten voelen niet voor een
„vervuild" Maassluis.
Men heeft uitvoerig overwogen
wat er te doen is tegen het
overtrokken idee, dat zich
steeds meer uitbreidt, als zou
Maassluis niet meer te bewo
nen zijn. Uiteraard was men de
mening toegedaan dat de indu
strie aan de overkant van de
Waterweg en m Maassluis zelf
nauwlettend in het oog moet
worden gehouden.
De indruk zou bestan dat de
plantsoenendienst van Maas
sluis weinig te betekenen heeft.
Maar in de begroting voor 1971
is 2.6 procent (f 1.200.000) voor
deze dienst uitgetrokken.
Vlaardingen De Christelijke
Jeugd Vereniging Liefde en
Vrede houdt, in verband met
haar.85-jarig bestaan, op zater
dag 13 november in gebouw
Triangel 's middags van twee
tot vier uur een receptie.
