OERWOUD
VAN HIRS:
AUTO-SLALOM
IN HOEK
VAN
HOLLAND
er zijn
VIER JONGE
KUNSTENAARS
EXPOSEREN
1
i
Üüs
Bejaarden
tarieven
in tram
en bus
'M
Wild gewas
In plantsoenen
Gevonden
voorwerpen
igws»
I
m
SCHIEDAMSCHE COURANT DONDERDAG 20 JULI 1972
Onkruid
Hoek van Holland In samenwerking met de heer U.
Hemmes uit Honselersdijk, voorzitter van de BMW-club
Nederland, organiseert de commissie zomeractiviteiten
van de VW in Hoek van Holland op zaterdag 29 juli een
auto-slalom op het parkeerterrein achter de Prins Hen
drikstraat. De slalom behelst in feite een soort behendig
heidswedstrijd voor automobilisten.
Als een gewetensvolle kerstman koestert J. G. Hirs z'n wilde flora: een heempark-arboretum in 't klein.
Delft De jeugd uit de buurt spreekt over „het oerwoud
van Hirs" en weet al lang: een bal of een shuttle vind je ge
garandeerd nóóit meer terug in die tuin. De bezitter ervan
glimlacht om deze ervaringen. Blijft ook goed-gehumeurd
als hij de „Delftse Le Roy" wordt genoemd, al moet hij
tegen een volledige vergelijking met de populaire tuinman
uit het Friese Oranjewoud wel protesteren: „Kijk, die Le
Roy weet zijn ideeën over een natuurtuin geld te halen,
't Is een echte zakenman. Mij lukt dat niet. Verder vind ik
dat hij het toch wel wat erg simpel voorstelt: alsof er aan
zo'n tuin helemüül niets te doen valt. Ik vind, dat je toch
echt wel een beetje politiemaii tussen die gewassen moet
spelen, weten met welke planten je te maken hebt, zorgen
dat de een de ander niet gaat overheersen
Een zgn. „wilde tuin" bete- huisgenoten worden gè-
kent, net als in het heem- daan. „Ik zei tegen LeRoy
park-arboretum dat daar
aan de oostkant van Delft
zo verborgen, maar onmis
kenbaar in bloei ligt, dat
„allesgroeit en bloeit",
maar door de „nette" tuin
man wordt weggeschoffeld
omdat het tot de onkruiden
behoort, hier z'n kans moet
krijgen. Dat wil niet zeg—
gen, dat er in de „tuin vani
Hirs" niet een klim- of d« man, die het
gewas bekijkt terwille van de
struikroos z'n bloemen- plant zeli; de eeuwige verwon.
pracht ontplooit want te- óering en bewondering om dat.
midden van die wildernis groei- en bloeiproces. „Je hebt
aan (On)kruiden moet wel ook een andere categorie plan
eens een concessie aan de tenliefhebber», nl/ die van de
dat .m'n vrouw wel es
graag een sierbloemetje
ziet. Toe» verklaarde hij,
dat m'n. vrouw dan het mi
lieu-verstorende element
was en dat ik die dan maar
weg moest doen. Nou
vrMg ik je". Maar ook bij
deze anecdote" houdt
Hirs zijn glimlach-
„registr eerdere", Die schreeu
wen moord en brand wanneer
er in de rangschikking van de
plant iets mis gaat. Ik behoor
daar niet toe- Ik heb ook nooit
een herbarium gehad, hoewel Ik
het nut daarvan wel erken.
Maar ik zié een gewas nu een
maal graag groeien, van zaadje
tot volwassen plant".
Zo'n zestien Jaar geleden ontstond
aan de Delftse Thorbeckestraat
de eerste en nog enige particu
liere tuin, waarin het wilde ge
was kans kreeg. „Ik had", zegt
J. G. Hirs voorzitter van de
...Vogelwacht. Delft e.o, bestuurs
lid van de Kon. Mij voor plant-
kunde,. TNO-chemicus in de
bouw daarvóór een bovenhuis
gehad en dan lukt zo'n liefheb-
berij minder goed. Maar de be
langstelling was er al in de
jeugd, rond Santpoort.Bij het
bekijken van .de eerste Verka-
de's plaatjes, een ontmoettng
als Haarlemse lyceist met de
grote Jac. F. Thijsse; het. dwa
len in Thijsse's.Hcd in .Bloemen-
daal, trouwens,ook door het
wonen op de duinen van het
Kennemerland. Voor ik deze
tuin Inrichtte hij ia niet
groot, maar Ik 2eg altijd maar:
kijk eens hoe hóóg hij Is..-
verzamelde ik aï hessen van
heesters en maakte stekjes.
Daar héb Ik het' meeste aan ge
had: aan stekjes pitjes en zaad
jes. Zo maakte ik ook de eerste
wilde tuin. Bij de toenmalige
Rubberstichting aan de Oostsin
gel. Ik weet niet wat er nu van
geworden is".
Uit die eerste stekjes en zaadjes
ontstond een variatie wilde
planten voor, achter en bezijden
het huts, die de gekweekte soor
ten duidelijk de baas ia, waarin
nu exemplaren voorkomen, die
dat eerste zaadje van zestien
jaar geleden ongeloofwaardig
doen lijken. Be tuin van Hirs
werd een belangrijke leveran
cier voor het Delftse heem
park-arboretum. Er komt ook
wel eens wat uit het buitenland,
„Het Is'zegt de eigenaar»
„frappant hoe je vaak net over
de grens plotseling massa's wil
de planten riet waar we hier
geen weet van hebben. Maar ik
hou het inheems. In mijn tuin
en trouwens ook in het heem
park kom je alleen maar de
■oorten tegen die hier ook wer
kelijk bloeien. Geen exota. r
Verder, vraag ik zaden aanbidi
verge botanische tuinen en geef
de tuinman van het heempark
een beschrijving; We verdelen
het, risivo: ik zaai een deel. in
kleine potjes en wanneer "de za
den geklemd'zijn gaan ze naar
het heempark; de tuinman zaait
een deel in.de kwekerij van het
heempark en brengt daarna de
zaak naar buiten".
De ontwikkelingvan de Delftse
plantsoenendienst naar die „on
gecultiveerde" aanplant die
ondertussen A landelijk aan
dacht heeft getrokken past
uitnemend in het straatje van
deze Hirs, „Het streven is
Bteeds meer wilde planten ook
In de plantsoenen te brengen-
Wist u dat er een proef wordt
gedaan met schaduwplanten
vingerhoedskruid, nachtdistel
etc., onder de bomen van het
Kalverbos?" De Delftse chemi
cus vindt dat men toch echt wel
meer „natuurtuinen" zoti kun
nen aanleggen. „Je ziet vaak,
dat de mensen heiemaal geen
raad weten met de aanleg van
hun tuin. Juist tegen ben zou ik
willen zeggen: zet er wilde
planten in. Je haalt méér na
tuur naar je toe en het vraagt
niet veel onderhoud, wel een
beetje kennii. Want als je af en
toe eens snoeit en dat is on-
Nouens
vermijdelijk moetje uiter
aard niet de groei eruit halen.
Verder wel denken aan de bo
demgesteldheid. Ik begon hier
op de taaie kiel en moest veel
zaad en veen mengen. Zo kwam
ik eigenlijk vanzelf op al die'
wilde gewassen. Want weet u,
m'n tuin was eigenlijk te klein
voor een gazon, En om nou zo'n
klein grasveldje te maken., dat
vind ik een beetje burgerlijk.
Ik heb eerst wel veel klaver ge
zaaid, om het gauw groen te
hebben. Maar toen vroegen m'n
buren of ik een geit ging hou
den,.-
Al heeft een wilde plant „hij
moet natuurlijk ook wel een
beetje bloeien, he?" er door
gaans flink de groei in, ook bij
deze tulnllefhebberij is geduld
een schone zaak. „Maar",
meent de heer Hirs, „bij m'n
werk in de bouwchemie zijn óók
proeven die tien, vijftien jaar
lopen en ik heb dus wei geleerd
geduld te oefenen". Buiten, in
de tuin, grabbelt hij met feilloos
instinct kleine bloeiertjes ver
scholen onder en tussen grot»
schutbladeren tevoorschijn. D»
mens lopt er langs spoordijk in
de weilanden of bij een stok
bouwland midden in de stad,
achteloos aan voorbij. Hier wor
de® se gekoesterd-
Nog even terug naar de pro afper
ken van Le Roy in Heerenveen.
„Interessant, interessant", zegt
Hirs. „Ik kan ook wel zeggen
dat, zoals hij is begonnen, wij
ongeveer op gelijk peil waren.
Alleen heeft hij later geld gero
ken en is propaganda gaan ma
ken. Overigens is hij niet d»
eerste: Amstelveen bijvoorbeeld
heeft al jarenlang natuurplant
soenen. Dat is een heel verschil,
als je daarna de bloemenperken
van Amsterdam ziet. A propos:
wilt u dat niets zo rationeel is'
al» een rozenperk? D« rozen
staan keurig In 't gelid, worden
op tijd bespoten en bloei is al
tijd verzekerd. Bovendien heb
ben ze zoveel stekels dat.ja
daartussen geen schade kan
aanrichten."
Zo'n uispraak wil nog niet se®,
gen, dat J. G. Hirs onvoorw»»»*
delljk vasthoudt aan alle wltee
groeiers. HIJ kijkt fronsend
naar een brandnetel, een W**
uit de kluiten gewassen straat
jongen tussen de varens en
concludeert,,dle moet er maar
eens uit. Maar eerst moet lk er
nog een dia van maken*.
iiiinnimniNH
isiSHsinMsiiiiffiiiiinneiiisiiiiïi
Te bevragen aan het Hoofdbu
reau van Politie te Schiedam
dagelijks van 09.00 uur tot
17.00 uur, behalve op zaterdag
en zondag:
pakje, Magazijn de Ooievaar; 7
sleutels aan ring; damesbril,
donkerbruin montuur; rood
kinder-fietsje; motorhelm plus
bril; etui met gereedschap;
verzekeringsplaatje, 1972,
NQM 112; groen jack; bruine
damesportemonnee met in
houd; een truitje, korte broek,
1 paar sandalen; rijbewijs;
rode step.
Aap, vrDwelijk geslacht, Dieren
tehuis, Sint Anna Zusterstr. 45.
Te bevragen bij de vinders:
Step met vlag, mevrouw Mul
der,, Prof. Aalberselaan 72;
kinderbril, Engel, Van Osta-
delaan 37; ring met autosleu
tels, Apotheek, 't Goudenhert,
St. Liduinastraat 58; BH, oud
roze, In papieren 2ak, van Ga
meren. Sweelinckslngel 18,
Groen, tel. 707681, dames- of
meisjesjurk. Van Daalen, Rot-
terdamsedijk 252; kinder jas
je, Kloos, Vlaardlngerdijk
175; jurk' plus B.H., Huiskens,
J. A. Alberdingk Thijmstraat
84b; zwembroek plus hand
doek, Rembrandtlaan- 78a; 1
wit kindersandaaltje, me
vrouw Teken, Willem Pijper-
straat 4; portefeuille met in
houd, E. Suiten, Schiedamse-
weg 41; bruine boodschappen
tas, A. Detmeijer, Lekstraat
18b; tas met inhoud, zwem
broek en baddoek. Van., der
Linden, Burgemeester van
Haaxeniaan 933; bromfïefcstas
met inhoud, Hr. Korelgevel,
Van Swindenstraat 47a; etui,
inhoud, shag en vloei, Krowin-
kel. Burgemeester Nolenslaan
818; goudkleurig dameshorlo
ge, Oosterbroek, Gaslaan 77,
Baarn, tel. 4194; gouden ring,
met naam, H, Haak, Buiten-
hoilstraat 76, Rotterdam;
bankbiljet, RET-kantoor,
Kleiweg; goudkleurige arm
band, mevrouw Valster, Sibe-
liusplein 78;; geldsbedrag,
JoostSturkenboom, Zwalu-
wenlaan 109.
Rotterdam Tot de vier leerlingen van de avondopleiding
van de Rotterdamse Academie van Beeldende Kunsten,
die in kunstzaal Zuid in Rotterdam hun eindstudiewerk
exposeren, behoren John Hesselberth uit Schiedam en
Henk Horsten uit Vlaardingen.
Hesselberth is de winnaar van
de Maaskantprljs 1972 en wie
zijn. grafisch werk op deze
tentoonstelling ziet, zal .zich
óver die onderscheiding zeker
niet verbazen. Het houdt de
belofte' in, dat Hesselberth
zich zal kunnen ontwikkelen
tot een graficus, die zich in de
rij van de groten zal kunnen
voegen. Wat is het eigenlijk,
dat het werk van Hesselberth
20 interessant maakt? Zijn
het de (surrealistische) onder
werpen of Is het de zo simpel
lijkende maar in wezen geraf
fineerde techniek die zijn et
sen kenmerkt? Ik geloof, dat
zowel het een als het ander er
de reden van is. De meeste
bladen hebben geen titel ge
kregen, Men kan dus raden
naar de bedoelingen van de
kunstenaar en zal vermoede
lijk geen antwoord vinden op
de vragen, die zich opdringen.
Maar men zal geboeid zijn.
En is dat niet heel belangrijk?
Heeft Hesselberth zijn werk
een titel gegeven, dan ligt een
brief daaraan ten grondslag.
Brief voor Rita (5) is een klei
ne, wat merkwaardige compo
sitie, die slechts een zeer ge-
ring€ ruimte van het blad in
beslag neemt; Vier brieven
voor de deurwaarder (9) is
een blad, dat met-het kwartet
gesloten enveloppen getuigt
van een humor, die hauw met
door
Jan.H.
Oosterloo
ironie is verwant. Zijn zin
voor het experiment heeft
Hesselberth tot uitdrukking
gebraaht in twee bladen zon
der titel. Blad no. 2 is een
combinatie van twee etsen (In
twee kleuren), waarbij in de
platen is gezaagd; blad no. 4
kan worden omgedraaid en is
dan onveranderd. De signa
tuur staat dan óók weer onder
aan. Henk Horsten dóet met
•zijn heel aparte kunst, zijn
woonplaats Vlaardingen alle
eer aan. Hij gebruikt als be
langrijkste materiaal dat, wat
onverbrekelijk is ver-bonden
met Vlaardingen: zeildoek.
Van dit materiaal, onontbeer
lijk bij zeevaart en visserij,
maakt hij reliëfs, waarin het
ruit motief domineert. Soms
laat hij het doek in de natuur
lijke kleuren. Mij bekoort dit
meer dan wanneer de ruiten
blöuw-wit of oranje-wit zijn
gemaakt. Maar goed, dat is
een kwestie van smaak. En de
oudé Romeinen zeiden het al:
de gustibus non disputamdum
est. Over de smaak valt niet
te twisten.
Het parcours is zodanig dat er
voor auto en bestuurder vrij
wel geen risico's aan verbon
den zijn. De hindernissen kun
nen in twee manches warden
„genomen", waarvoor men in
totaal ongeveer zestig minu
ten nodig heeft.
De technische leiding is in han
den van de heer Hemmes en
zijn assfstenten. De slalom be
gint om elf uur 's morgens en
duurt tot ongeveer vijf uur.
De prijsuitreiking vindt plaats
in restaurant Hoeve De Vier
sprong aan. de Maasdijk. Er
kunnen in totaal zestig auto's
deelnemen. De inschrijving
(tegen betaling van ƒ2,50)
kan gebeuren op het WV
kantoor tot vrijdag 28 juli 8
uur. Wanneer echter zestig
deelnemers hebben ingeschre
ven wordt de inschrijving on
herroepelijk stop gezet. Het
principe „wie het eerst komt
het eerst maalt" is hier dus
van toepassing.
Op het parkeerterrein, zal een.
parcours worden uitgezet
waar de automobilisten zo
snel en zo goed mogelijk moe-
en doorkomen.
Uiteraard zijn ook de dames
hartelijk welkom.
Misschien loopt ondergetekende
wat vooruit op de besprekin
gen van het goedkoper reizen
per tram en bus. Het verwon
derde me dat een WD lid, de
heer Verhulsdonk, de raad
schriftelijke vragen heeft ge
steld over het tarief voor be
jaarden in tram of bus, dit
naar aanleiding van een arti
kel in de Schiedamse Courant
van 13 juli.
Maar die Bolmers. wat is dat
voor iemand? Ik weet wethou
der van financiën en een lid
van de PvdA, 'n man die zich
wel op de weg zal bewegen
per auto. die weet niet eens
hoe 65 'ers zich laten vervoe
ren, laat hij zich eens een
paar dagen laten vervoeren
per bus of tram, dan ziet hij
die oudjes die op visite gaan
bij de kinderen of bij andere
familieleden, naar Vlaardin
gen en Rotterdam, naar de
linker of rechter Maasoever
of Hülegersberg; dan kan hij
wat Ieren.
Het schijnt dat de WD'er Ver-
hulsdor.k dat beter ziet (dat is
dan ook een echte Schiedam
mer) dan de PvdA'er Bol
mers. In mijn schrijven van 13
juli schreef ik over die 15 met
veel nullen, de judaspot van
de waterlevering, ik ben maar
een matige rekenaar, maar
denk dat l miljoentje ruim 10
jaar de kosten kan dekken
voor bejaardenpasjes.
Nu partijmensen in de Raad:
(ook vooral PvdA'ers) denk
goed na en Jaknikken als het
in belang is van de 65+ers.
Tegen hde heer Bolmers wil
ik zeggen: De Margriethal
moet winst maken, de Raad
zaal voor de burgerij opko
men, kom nu eens op voor de
A.O.W.'ers.
M. W. Stigter
Dr. WibautpJeln 38
Schiedam
