DE PLANNEN ZOUDEN Verval van Lange Haven tegengaan, maar hoe? STAMPPOT MAAKT PLAATS VOOR LUXE GERECHTEN m Weekmarkt inbinnenhaven en cultureelplein S 3 door Ton Huijssoon Schiedam Een „plei nenplan" voor de Lan ge Haven zal het aanzien van een stukje typisch Schiedams stadsbeeld dras tisch veranderen. Immers, waar nu nog een vertrouw de aanblik is van een bin nenhaven, die is omringd door een historische omge ving, zouden straks twee pleinen liggen en zou een groot deel van de haven /vX* zijn verdwenen. De samen stellers van het Lange Ha- vcnplan willen dit stukje Schiedam behoeden voor verval en opnieuw tot le ven brengen. Hun ingrij pende aanpak wordt in het plan nauwkeurig uiteenge zet. Het belangrijkste gedeelte van- het Lange Havenplan vormen uiteraard twee pleinen van respectievelijk 250 en 100 meter lengte, die in de Lange Haven worden gelegd en die aller lei functies zouden moeten krijgen. Het plein van 250 meter lengte en 35 meter breedte komt in het stuk. - van de Lange Jlavenpussen Ap;;-rimarkt- en Koemarkt- brug en heeft de lichte kromming, die de Lange Haven ter plaatse maakt. Zo zou de aanblik van de Lange Haven zijn. als er een plein kwam tussen Appelmarktbrug en Korte Havenbrug. Het is de bedoeling, dat dit plein een levendig karakter krijgt. Een sierlijke béstra- ting en een goede groenvoor ziening zullen dit ondersteu nen, menen de samenstellers, evenals kleine, vaste bebou wingen zoals een kiosk, koffie- huisje, een vestiging van de VW en deijgelijke met aan de zonzijde een café, een restau rant en een bistro ter hoogte van de panden van Visser en De Vink. Ook de weekmarkt zou uitstekend' tot zijn recht kunnen komen in dit gedeelte. De Lange Haven is vroeger cen trum geweest waar vele distil. Ieerderijen in werking waren. De samenstellers willen graag ■devestiging van een werken de branderij, met proeflokaal, waarin zou kunnen worden op genomen het Nationaal Ge destilleerd Museum. Dit zou tevens een toeristische attrac tie zijn en de produktie van de destilleerderij zou eventuele subsidie wellicht onnodig ma ken. De, Havenkerk wordt een onmis bare „voortand" van de Lan ge Haven genoemd en moet worden gehandhaafd. „De sa menstellers, nog niet op de hoogte van de recente ontwik kelingen rond deze kerk, wil len in ieder gevel voorkomen dat er eenzelfde gat ontstaat als op de plaats waar vroeger de Frankelandsekerk aan de Nieuwe Haven heeft gestaan. Ze haken in op de plannen voor het middenstandswaren huis in de panden van Daniel Visser, waar aan de zijde van de Lange. Haven vrijgezellen- woningen zullen worden ge- 'bouwd, Het grootste plein zal volgens „hen goed bereikbaar zijn voor de voetganger vanaf de Koe markt, de Appelmarkt en de Griffioenstraat, welke laatste i straat .ook als bevoorradings- straat voor de omliggende be drijven kan worden gebruüct. De parkeergarage die in de toekomst in de omgeving van de Lange Haven zal verrijzen moet ook de auto's aan de Koem arkt maar opvangen, menen de samenstellers, Ten aanzien van hert „tweede" plein tussen Appelmarkt én Korte Havenbrug merken ze op dat dit door zijn ruimte en zeer grote beslotenheid grote mogelijkheden zal bieden. Het plein heeft een rustig en rust gevend karakter en zou met name een functie hebben als speel-, zit- en wandelplein en plein voor een sociaal-culture le functie. Gedacht wordt aan een muziektent, sierbestra ting, groenvoorziening, ban ken, een kleine waterpartij enzovoorts. Ouderen zouden er rustig moeten kunnen zit ten, jongeren zouden er rustig moeten kunnen spelen of le- zen. De stille omgeving heeft nog en kele leegstaande panden en de samenstellers van het rapport zouden gaarne zien dat ook de Schiedamse Muziekschool zich weer aan dé Lange, Ha ven zou vestigen in het voor- maiige muzïekschoölgèbouw, dat dan wel zou moeten wor den gerestaureerd. Het gebouw Musis Sacrum, wat nu een ruïne is, zou moeten worden omgezet in een voor Schiedam doelmatig theater of. bioseoopgebouw, Van de achter Musis gelegen terrei nen zou een kleine stadstuin met speei mogelijkheid ge maakt kunnen worden met in gangen vanaf de W-alvissteeg en de Wèstmolenstraat. Het plein, dat goed bereikbaar is voor de voetganger, dient'dan ook uitsluitend voor de voet ganger fe worden bestemd, al dus de samenstellers. Tenslotte geven zij in het plan nog enkele -andere belangrijke facetten, aan, die hieronder puntsgewijze volgen: Appelmarktbrug: krijgt een „eigen" plaats in het ruime water. In dit water zouden bo ten met koopwaar moeten ko men, zoals bloemen; Vismarkt: deze moet auto vrij gemaakt worden en wor den ingericht voor kleinere marktvormen, zoals postze- gelmarkt, kunstmarkt, antiek markt, rommelmarkt, folklo ristische markt enzovoorts. Een al dan niet op te bergen overkapping is wenselijk Sluis: De omgeving van de binnensluis hehoeft volgens de heren Notënboom en De Bui ter nauwelijks enige wijzi ging, maar voor het pand op de hoek van Korte Dam en. Nieuwe Sluisstraat zou een betere bestemming moeten worden gevonden. Koopmans beurs, brug en Nieuwe Sluis straat sluiten goed aan bij de Lange Haven; Verdere omgeving: de sa menstellers menen dat Noord molen, molen De Walvisch, de. NPB-kerk, museum en Grote Kerk een onmiskenbare wer king op het havenbeeld zullen vervullen; Kunst: Beelden en objecten zouden een plaats moeten krijgen in bet Lange Haven plan, terwijl ook kunstenaars atelierruimte, moeten, krijgen; Verlichting; Een uitgebalan- ceerde verlichting van. de ge hele Lange Haven wordt on misbaar geacht, liefst door originele lantaarns. In een overzicht delen de sa menstellers nog mee dat van de 143 panden die Lange, Ha ven en Vismarkt tellen er 58 als woning, 55 als bedrijf, 9 als winkels, 18 als openbare gebouwen en kantoren worden gébruikt en dat 4 woonhuizen, 3 openbare gebouwen en 11 be drijven leeg staan. DE SAMENSTELLERS van het Lange Havenplan kun nen nu al op één ding reke nen:1 hun plan, dat twee pleinen in de haven voor staat, zal de nodige discus sies losmaken. Vrijwel ie dereen zal ze gelijk geven als ze vaststellen dat de Lange Haven steeds meer in verval raakt. Van.de 143 panden staan er bijvoor beeld al 18 leeg en dat is zeker vreemd voor een stuk binnenstad, dat een toch. zo hoge waardering heeft. B; en w. de stedebouwkundï- ge en enkele raadsleden hebben in de afgelopen ja ren steeds gewezen op de bijzondere - betékenis van de Lange Kaven voor het stadsgezicht. Hoezeer men daar aan gehecht is, blijkt op het ogenblik, nu de Ha venkerk even dreigde te worden gesloopt. Het kerk gebouw, jarenlang ver waarloosd, was opeens een monument dat niet weg ■mocht. De heren Notenboom de De Ruiter en al die voorstan ders van een verbetering van de Lange Haven den ken tot dit punt hetzelfde: de huidige situatie moet verbeterd worden. Alleen: zullen het gemeentebe stuur, de stedebouwkundi- ge en de andere geïnteres seerden of belanghebben den, zoals bedrijven en be- woiiers ter plaatse, wei zo voor het aanleggen van' twee pleinen zijn? De kernvraag is namelijk wat men onder het behouden van dit stukje .Schiedam verstaat. Dat kan zijn het opknappen van,de panden op zichzelf en. er nieuwe functies voor te zoeken, het kan ook op de manier van dc samenstellers van het plan, hetgeen In feite neer komt op dempen van een aantal gedeelten. In het verleden riep alleen dat woord al schrikreacties.; op, al werd er toen een3 een voorstel gedaan om de zaak maar dicht te gooien voor de betere doorstro ming van het verkeer. „Als dat zou gebeuren, zou men ons later van misdadig rentmeesterschap beschul digen", reageerde stede- bouwkundige B. C. van Gent toen fel uit zijn diver se publicaties bekend als een warm voorstander van het behoud van dit stukje Schiedam. Het is een verdienste van beide samenstellers, dat ze zich zo intensief hebben be ziggehouden met het plan, dat ze voorlopig alleen nog als uitgangspunt willen be schouwen. Ze hebben de moeite genomen mee te willen denken en hebben een degelijk werkstuk gele verd. Een deel van de raad en deskundigen op het ge-, bied van de stedebouw zul len misschien moeite heb ben met dit planj dat wel heel erg in de bestaande structuur ingrijpt. Men moet de samenstellers toegeven, dat er aHe reden bestaat voor hun. bezorgd heid, want de verkrotting van de Lange Haven vor dert met de dag. In eerste instantie is het voorkomen, van verdere verkrotting een zaak van de particulie-. re eigenaars. Dat dat niet altijd even eenvoudig is,;.'' bewijst het geval Haven- kerk, waar zelfs een Haag se evangelist aan te pas, moet komen om" een mis» schien niet mooi, maar.' toch monumentaal gebouw':, te redden. 'L:!;'-/ Het zal overigens nog wel even duren, voordat hef plan helemaalia doorge praat en doorgelicht. Met name de kosten er is 4 miljoen geraamd zullen een moeilijk punt zijn. Wat de samenstellers van het Lange Havenplan in ieder geval wel is gelukt, is het ap. gang brengen van een. discussie en bet nog cms benadrukken van de slech te situatie ter plaatse op dit moment. En vooral dat laatste mocht best nog eens, of het plan ooit zal worden uitgevoerd of niet. De Vismarkt jou autovrij moetan worden gemaakt en bijvoorbeeld ruimte moeten bieden aan een folkloristische markt. Schiedam „Wat de boer niet kent, dat vreet-ie jiiet, zo was dat vroeger in Schiedam. Nu gaat dat niet meer op, er zijn andere Eactorèn, die bepalen of de mensen al of geen deli catessen-afnemers zijn", al dus fijnproever WïIIebrord Hosman, die sinds een tiental jaren zijn beroep als hobby uitoefent. Buitenlandse reizen, de televisie en niet te vergeten de dames- bladen hebben ertoe bijgedra gen, dat men zich steeds meer als gastronoom ontpopt. „Vooral de tijdschriften heb ben een grote invloed op het publiek", aldus Hosman, „een tijdje geleden was er plotse ling een. grote, vraag naar ro zemarijn, een kruid dat wei nig over de toonbank gaat. Het raadsel was gauw opge lost, toen bleek dat een van de bladen daar een. artikel aan gewijd had". „Slakken, alleen het idee al, die slijmerige dingen op je bord", zo werd vroeger geredeneerd, nu komen de mensen langza merhand steeds meer „in" voor gerechten, die ze niet •kenen, vooral mannen. Ik krijg sterk de indruk, dat de liefde van de man nog steeds voor een groot deel door de maag gaat", vertelt de heer Hosman, zelf een smulpaap van de eerste orde, wat hem wel is aan te zien, „Vrouwen, gaan minder makkelijk op iets onbekends over dan hun wederhelften, die schrikken er niet van terug om eens een blikje kikkerbllietjes te probe- -ren". CLUB De heer Hosman zelf is nog steeds niet uitgeproefd. Eens in de zoveel tijd schaart hij met zeven andere smullers rond de tafel om de nieuwste ontdekkingen, óp gastronio- misch gebied te proberen. Twee maal inhet jaar gaat deze „club des gourmets", zoals de acht zich noemen, naar een nauwkeurig uitge zocht restaurant in den lande, waar het meest onbekende ge recht op de spijskaart wordt uitgekozen. Met vreugde ziet de heer Hos man de belangstelling voor delicatessen toenemen.. „Er is de laatste jaren heel wat ver anderd; als je nagaat, dat er van 1955 tot '65 speciale va kantiepakketten verkocht WïIIebrord Hosman (30), wijnkenner bij uitstek. werden met Hollandse kost, zodat men zich niet aan de buitenlandse keuken hoefde te wagen. Sommige mensen aten dan rustig boerekool met wordt midden in de zomer aan de Franse Rivièra. Nu zijn er goed gesorteerde kampwin- kels, zodat er geen vraag meer ds naar Hollandse mond voorraad voor op reis". Als gastronomisch deskundige en delicatessenhandelaar maakt de heer Hosman met zijn broer,, die zich op hetzelf de terrein heeft gespeciali seerd, vaak reizen naar het buitenland, bj voorkeur haar Frankrijk. De heren staan daar te boek als uitstekende wijnkenners. Regelmatig wor den ze dan ook uitgenodigd om aan het wijnproeven deel te nemen. WIJÏV In hun winkels Ir. Schiedam en Vlaardingen neemt de wijn een belangrijke plaats in. Hosman was ook de eerste Nederlandse firma, die de pri meurwijn van 1972, nauwe lijks. een maand oud, in de etalage had staan. Smulpapen worden niet alleen geboren, maar ook gemaakt, tot deze conclusie is WïIIe brord Hosman gekomen. „Dat merk je het beste met wijn", vertelt hij. „Ik ken mensen, die begonnen met zoete Spaanse, maar al gauw kreeg ik te horen, dat die niet meer bevredigde. Langzaam maar zeker gingen ze over op droge wijnen, waarvan ze aanvanke lijk n i ets wilden we ten' Hetzelfde geldt voor Franse ka zen. Die moet jé werkelijk le ren eten. Toen ik klein was, stopte mijn vader me eens twee crackertjes op elkaar met wat er tussenin mijn handen. Ik vond het erg lek ker, maar toen ik later de kaas zag, die er tussen had ge- zeten, begreep ik niet, hoe me dat had kunnen smaken". DUUR Lekker eten is ook een kwestie van geld. Niet iedereen kan het zich permitteren om voor een hoop geld even wat lek-, kers te eten. Het zijn dan ook vaak mensen met een redelijk gevulde portemonnee, die zich op de specialiteiten van bui tenlandse keukens werpen. Bi jna iede re en houdt van lek ker eten", meent de delica-, tessenhandelaar, „toch ge beurt het nog niet bepaald op grot" schaal, er zijn mensen, die het kunnen betalen, maar drempelvrees hebben of bang zijn, dal ze vrat kopen, wat ze helemaal niet lusten, anderen komen er bij gebrek aan fi nanciële middelen niet toe, om van die buitenissige ge rechten te kopen, vaak hen nen ze die niet eens". De heer Hosman. vtndt 't moei lijk, de mensen te adviseren* wat ze eens moeten proberen- „Ik weet graag, in welke richting men het zoekt, in ze kere zin moet ik toch altijd van mijn eigen smaak uit- gaan. Marmelade met runt bijvoorbeeld raak je niet aan mij kwijt, maar een ander j vindt dat zalig. 'RATELSLANG Nu Is het wel zo, dat Ik negen- I tig procent van wat ik ver-3 koop, lust. Tot ratelslangen-1 vlees toe. Dat zat in een setje,: samen met tijger- en olifante- vlees. Twaalf van die setjes had ik, j ze kostten 45,-— per stuk. en hoop geld natuurlijk, maar j ja, je mo etnatuurlijk ook re- kenign houden met de schaar- S ste ervan en de bescherming 4®| van het wild". 'r. „Het is onze taak, vreemde arti kelen erin te brengen, en op lange termijn lukt dat wel .De Pinard-wijn, die een bekende f levensmiddelenfirma nu op| grote schaal tegen geringe prijs verkoopt, hadden wij 1 tien jaar geleden al in de han- del voor nog geen twee gulden per fles. Dat was ook het ge- -| val met de spaghetti-pakket- ten, waar nu zoveel reclame voor wordt gemaakt". Momenteel Is er veel vraag naar paté, dat in diverse sopr- I ten ie vinden Is, paté van wild zwijn, ganze-, herte- en haze- paté. Ook in de verkoop van delicatessen is in de loop der f jaren een ommekeer geko-f men. Toen de grootvader van de heer Hosman er in 1896 in f Schiedam mee begon, was, de f verkoop vooral gericht óp „koloniale" waren. Deze ne* men nu nog maar een klëirièf plaats In. Veel artikelen zijn erbij geko-1 men, niet alleen uit de FranséJ fijne keuken, maar ook uit,dgJ Scandinavische, zoals allerleii soorten vis in zeer smakelijke. sauzen, exotische vruchten op I sap, tientallen soepen, salades en vele vleesyariaties* „En toch ze Ik nog steeds neu-1 we dingen als ik in het buiten-1 land ben" zegt de heer Hos-; man. „in Parijs zijn er een I paar zaakjes, die ik regelma-1 tig bezoek, wat ik daar steeds f weer voor lekkernijen tegen kom, dat is niet te geloven".

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1972 | | pagina 3