Door museum geweigerd pierement
is artistiek beneden de maat
Een
verhaal
zonder
verhaal
Weke ifks in Schiedam
OP HOOP
VAN
ZEGEN IN
Middeleeuwse
sferen in dc
Teerstoof
Het Paganini Syndroom:
T~1
Lawaai, vuil
en stilte in
Poppentheater
Muziek
konfronlatie
in Stedelijk
Walgelijk
schilderij
geweigerd
ISCIIIEDAMSCHE COURANT DONDERDAG 30 NOVEMBER 1972
Terug naar de middeleeuwen
en de renaissance: is het
thema morgenavond, in het
Zoldertheater in de Teer
stoof, Vrijdagavond komt
namelijk Studio Laren in
het theatertjeHet pro-
gramma dat deze groep
geeft is opgebouwd rond de
doorgaans als solist optre
dende Hans Verzijl. Hij
leidt het programma in
met een conference over
de luit en de renaissance.
Om de conférence en om de
luit weeft Studio Laren on
derdelen uit haarnieuwe
programma, waarmee het
ensemble binnenkort een
tournee door Israël maakt.
Gezien hei niveau waarop
de Studio zich beweegt en
de groeiende appreciatie
voor middeLeeuwse en re
naissance muziek door het
publiek, zal dit tpernee Stu-
dio Laren misschien wel
het t nodige succes bezor
gen.'
De middeleeuwse en renais
sancemuziek wordt geken
merkt doör een zekere los
heid, de muziek werd toen-
dertij d dan ook geschreven
voor „direct gebruik" en
mist - daardoor de plecht
statigheid van latere com
posities. De renaissance
was ook de tijd waarin, de
luit haar grootste populari
teit genoot, getuige de tal
loze stukken die in die tijd
voor dat instrument ge
schreven zijn en de vele af
beeldingen. van dit instru
ment op schilderijen en
prenten.
De medewerkenden van Stu
dio Laren zijn Dieuwke
Berkelaar, Marijke Fergu
son, Jaap Visser en Hans
Verzijl. Samen spelen zij
luit, kleine harp, vedel,
blokfluiten, kromhoorn,
hakkebordpommer, du 1-
ciaan en viola da gamba.
Aan het programma wer
ken ook nog mee de zan
gers Peter van Huchten en
Donald Demarcas.
Vrijdagavond negen uur Zol
dertheater in de Teerstoof,
Nieuwstraat 12, Schiedam,
Studio Laren, Middeleeuw
se en renaissancemuziek.
Lawaai en vuil zijn de hoofd
onderwerpen in de voor
stelling, die het poppen
theater Hindriks zaterdag
middag in het Zolderthea
ter in de Teerstoof voor de
kinderen geeft. Hij presen
teert dan „Bombazijn en
de stiltehoorn".
Bombazijn krijgt voor zijn
verjaardag een stiltehoorn,
een hoorn, die als je erop
blaast alles in de buurt stil
maakt. Bombazijn gaat
daarmee op reis. In het
land Waarden, waar hij ten
slotte terecht komt, ont
moet hij Plestiek. Bomba
zijn. houdt erg veel van de
stilte en de natuur. Pietje
Plestiek echter heeft een
rookmachine en maaat
hiermee zijn omgeving vuil
en beroet. Ook maakt hij
zoveel herrie, dat de men
sen van Waarden er niet
meer van kunnen slapen.
Ook de koningin van het
land, koningin Utopia niet
en ook prins Avenir niei.
Buiten het paleis kan hij
zelfs niet meer paardrij
den. Want van paardrijden
onder de rook van Pietje
Plestieks machine word je
vies en aan wassen heeft
prins Avenir een hekel. Na
veel avonturen, waarbij
Bombazijn zelfs zijn dikke
buik kwijtraakt lukt het
hem ten slotte, om met zijn
hoorn stilte te blazen.
Zaterdagmiddag, half drie.
Zoldertheater in de Teer-,
stoof, Nieuwstraat 12,
Schiedam, Poppentheater
Hindriks, Bombazijn en de"
stiltehoorn.
Leerlingen van het Rotter-*
dams conservatorium ge-"*
ven zondag om vier uur*
een muziekuitvoering in de*
aula van het Stedelijk Mu-*
seum te Schiedam, Hoog-*
straat 112. De muziekcon-
frontatie duurt tot kwart
voor vijf, aan de uitvoering,
werken mee een strijkor
kest Wessel, Henny, alt
viool en Philip Philipse,.
viool.
Samenstelling:
Bemadette Elias
Bijdrage: Dolf Welling
Vormgeving:
Marijke Uilenbroek
sinds ongeveer een jaar op
het repertoire van Perspekt,
Perspekt bestaat nu al ruim
twee jaar. Waar de naam
Perspekt vandaan komt we'et
Ide van Heiningen niet meer
precies. „Dat is eigenlijk op
eens 20 gekomen. Dat techni
sche theaterwerkgroep is ge
komen omdat wij ook met
licht en geluid werken er
komt dus een heleboel tech
niek bij. Wij hebben in onze
groep dan ook een geluid-
technicus, een jachtbouwer
en een fotograaf."
Van Heiningen is drie jaar gele
den begonnen met het spel en
de instelling die Perspekt op
het ogenblik heefti en speelt.
Hij zat toen nog op de toneel
school in Arnhem, maar zag
het toneelspel niet meer zo
zitten, hij zocht het toen en nu
Ad Rijsdijk, de zakelijk leider
van Perspekt en fde van Hei
ningen, artistiek coördinator,
(foto: Theo Böhmers)
zeker, meer in de mime en
pantomime. Met enkele men
sen heeft hij toen een mïmo-
grafic gemaakt, dat was het
stuk Implosian. Oak hier
kwam toen. al veel licht en
techniek bij kijken.
De technische theaterwerkgroep
Perspekt houdt zich niet al
leen bezig met het opvoeren
van pantomime stukken, zij
hebben het scenario voor het
boekenbal in Amsterdam uit
gedacht en uitgevoerd, heb-^
ben in Haarlem het midrzo-
merfeest georganiseerd, heb
ben de opening van.Ahoy-hal
in Rotterdam gedeelieijk ge
daan. Voor al deze dingen was
het voordeel van Perspekt dat
er én mimespelers én technici
in de groep zitten.
Ondanks de vele akttviteltcn
van Perspekt zitten ze vaak
op zwart zaad. „We hebben
nu wel een subsidie vari het
Prins Bemhard fonds gekre^
gen. Van RM hebben tve ook
een subsidie toegezegd gekre
gen, maar dat geloven we pas
als het geld op de bank
staat'*.
Toch gaan de negen leden van
groep stug door. Zij zijn bezig
nieuwe studio's in te rich'fên
en hebben al weer eer» idee
voor een nieuw stuik, „Felbc
the Cat-memorial". Het Paga
nini Syndroom is bedoeld alj
voorloper vstn dit nog uit ta
voeren stuk. Het Paganini
Syndroom een goed gek stuk,
dat technisch goed in elkaar
zit, zaterdagavond negen uur,
Zoldertheater in de Teerstoof,
Nieuwstraat 12, Schiedam.
Acteurs: Ide van Heiningen,
Michael Helmerhorst en Wou
ter Steenbergen.
Realistisch gehuisvest in het
voormalige Elisabeth's gast
huis in Haarlem is de techni
sche theaterwerkgroep Pers
spekt, die zaterdagavond in
de Teerstoof het stuk „Het
Paganini Syndroom'' brengty
een wat a-reële titel die bo
vendien knotsgek aandoet en
een stuk dat bij nadere infor
matie goed gek is. Het is e'eri
soort.slapstick-col] age, die ge
baseerd is op pantomime en
uitgaat van de tekeningen vari
Escher. 'v..-'. i:
Het uitgangspunt van hetstuk is
hetunderdog-achtïge. Er is
een mannetje dat een derde
rangs violist je is, hij leeft in
een 'schijnwereld en kijkt op
tegen de grote meester Paga
nini, in zijn dromen is hijzelf
de grote meester, hier open
baart zich dan het syndroom.
De min of meer artistiek coördi
nator van Perspekt, Ide van
Heiningen eigenlijk is er
geen leider) wil niet alles
over het stuk kwijt, maar ver
telt er toch wel eer. heleboel
over. Hij legt het Escher-ach-
tige uit: ,,De man is dood en
hij wordt begraven door de
meester dcodgraver, hij denkt
toch verder cn droomt dat hij
Een scène uit het Paganini
Syndroom.
de leerling van. de. meester is,
Het komt er dus op neer, dat
hij degene is die zichzelf op
een gegeven moment aan het
begraven is."
Volgens van Heiningen zit er ei
genlijk geen lijn in het stuk,
in het verhaal zit eigenlijk
geen. verhaal. Het zijn ver
schillende situaties die uitge
beeld worden, maar waar'
men toch weer de kleine, mis
lukte man in kan ontdekken.
Dat er in wezen geen verhaal
in,zit komt misschien door het
feit dat Perspekt vanuit het
decor redeneert. In het Paga-
nini-Syndroom komt een trap
voor als decor. Op dit gebied
hebben ze alles uitgeprobeerd
en vanuit de trap ontstaan de
situaties.
Het Paganini Syndroom staat
Het door het museum geweigerde driefuik.
„Op hóóp van zegen", het
meest gespeelde en drukst
bezochte toneelstuk van
Herman Heljermans wordt
vanavond in het Passage
Theater opgevoerd. Het
stuk wordt gespeeld door
het Amsterdamse Volksto
neel dat in de serie voor
stellingen van „Op hoop
van zegen" Bep Nooy sr, in
de rol Kniertje de gelegen
heid geeft om afscheid te
nemen van de planken na
een 60-jarige carrière als
actrice.
mans en de actrice allebei
"O A CC A FF even hekend zijn en geen
i uitleg meer behoeven.
De regie van het toneelstuk is
np¥ 11/ A TER in handen van Beppie
J. JIJE/A. J- EJY Nooy en Richard Nooy. In
het stuk spelen onder meer
mee: Andrea Domburg,
Hetty Blok, Richard Nooy,
Karin Meerman, Nelly
Frijda, Johan te Slaa, Ger
Een korte inhoudsopgave van Smit, Olaf Wijnants en Ton
het stuk of een overzicht Harmens.
van het leven van. Bep Donderdagavond, acht uur,
Nooy Sr. is weinig zinvol, Passage Theater, „Op hoop Hetty Blok, als Saartje de vissersweduwe, Nelly Frijda als Jo de n.cht van Kniertje en Bep
omdat dit stuk van Heijer- van zegen". Nooy sr. als Kniertje.
De directeur van het Schiedams
museum beeft geweigerd, het
„pierement" van de Haagse
schilder Richard van der Spek
op te nemen in de tentoonstel
ling, die de Haagse Kunst
kring in dat museum houdt.
De heer H. Paalman vindt het
een „walgelijk" schilderij. Hij
verduidelijk't, dat dit oordeel
niet slaat op de voorstellingen
van wellust en wreedheid,
maar op de slechte schilder-
trant.
Verontwaardigd is de heer
- Paalman over een artikel in
het weekblad Panorama, Vol
gens dat verhaal zou Guus
van Lummel, voorzitter van
de tentoonstellingscommissie
van de H.K.K., van Paalman
hebben vernomen, dat deze
zijn besluit onder druk van
een medewerker had geno
men. Blijkens het citaat in het
weekblad, vermoedt de heer
Van Lummel dat het een ont
stichte museumbediende zou
zijn geweest, die met aangifte
bij de politie zou hebben ge
dreigd.
RECHT VAN
SUPPOOST
„Van Lummel heeft blijkbaar
enkele dingen door elkaar ge
haald', zegt de heer Paalman
nu. „Inderdaad vond een ka
tholieke suppoost dat op het
veelluik van Van der Spek
zijn kerk aan de schandpaal
was gezet. Hij vond ook de
geweld sc en es met naakten
kwetsend. In principe kan een
suppoost bezwaar maken om
dienst te doen in een ruimte
waar pornografie wordt ver
toond, Dat js zijn grondwette
lijke recht. Ik heb hem uitge
legd, dat de intenties van de
schilder niet pornografisch
waren.
Maar ik wilde zelf dat schilderij
er niet bij hebben. Voor een
goed schilderij wil ik mijn
vingers wel in het vuur ste
ken, maar niet voor dit piere
ment van een schilder die
kennelijk een rel in de krant
wil".
Volgens de heer Paalman heb
ben maar drie leden van de
uit zes man bestaande ballota
ge-commissie het veelluik ge
zien, Ze vonden het wel „goed
gek". In de Haagsche Courant
is hel „pierement" eens gepu
bliceerd met de opmerking:
Van der Spek gebruikt met
zijn pierementvorm een mo
dern, kitsehachtig middel om
ons in te wrijven, dat hij te
gen oud zeer kampt. De schil-
dertrant daarentegen is rauw,
niet zoals dat bij het onder
werp past, maar in de zin van
onbeholpen. Het lijkt ons wel
in de lijn van het Lijnbaan
centrum In Rotterdam te lig
gen, het draaiorgel In een ex
positie op te nemen".
De heer Paalman betreurt de
door het weekblad gegeven
voorstelling van zaken, aange
zien hij het artikel schadelijk
acht voor de uitstekende rela
ties tussen de museumstaf en
de museumbedienden.