Watersport vraagt
kennis, inzicht en
gezond verstand
Alle varen
is geen
spelevaren
PONDERDAG 9 AUGUSTUS 1973
De schippers van de allereerste primitieve vaartuigen moeten al geprobeerd hebben daarmee sneller vooruit te komen dan hur» concurrenten. Duizenden doen dat nu nog :in geperfectioneerde vorm; vooral op onze piassen is het wedstrijdzeilen zeer populair.
'De motorisering is niet aan de rand van bet water Wijven stilstaan. Overal in ons land kunt u ze vinden; hele vloten motorscheepjes, drijvende zomerhuisjes, die voor hun bezitters bron zijn van veel vreugde De watersport kan op vele manieren worden beoefend
Steeds meer rust en ruimte zoekende Nederlanders ontdek
ken de mogelijkheden die het water in dit opzicht te bie-
den heeft. Volgens betrouwbare schattingen zouden er in
het hele land zo'n 110.000 pleziervaartuigen in gebruik
zijn; een aantal dat jaarlijks met tien procent groeit In
ons door perfectionisten bewoonde landje, waar we graag
alles zo regelen dat de risico's zo klein mogelijk blijven,
is het duidelijk dat deze ontwikkeling een aantal proble
men oproept die om een oplossing vragen.
We mogen voorop stellen dat ie
dereen blij £s met de trek naar
het water, al was het maar om
dat iemand, die - veelal met
zijn gezin - op het water zit,
niet tegelijkertij d de benauwen
de drukte op onze verkeerswe
gen kan vergroten. Op het wa
ter zelf echter dreigen langza
merhand op sommige plaarsen
eveneens „overbevolbingspro-
blemen" te ontstaan, die dan
vaak nog een extra accent krij
gen doordat sommigen bij het
■overstapje van de weg naar het
water ook de mentaliteit meene
men, die hen niet tot de meest
geliefde medeweggebruikers
deed behoren.
Showrijders worden makkelijk
showvaarders; wie zich op de
weg te goed acht om zich aan
de verkeersregels te h-ouden, zal
ook op het water weinig-neiging
vertonen de spelregels 'tri acht
te nemen. Gelukkig staat deze
categorie watersporters als een
heel kleine minderheid tegen
over de grote groep goedwillen
de varensmensen, maar onder
deze Iaatsten schuilen er weer
die, meestal uit onervarenheid,
toch aanleiding tot moeilijkhe
den kunnen geven.
GROEI
De belangrijkste problemen ont
staan echter gewoon door de
■grote aantallen van degenen,
die hun heil op het water zoe
ken. Al die baten en bootjes
hebben immers, behalve ruimte
om te varen, ook oea plaatsje
nodig om te liggen, zowel in de
zomer als in de winter. De nieu
we jachthavens hebben zich dsn
ook ïn de afgelopen jaren in
■grote aantallen gemeld, evenals
-uitbreidingen van bestaande ac
commodaties. Toch is die groet
•achtergebleven bij de groei van
de pleiziervloot.
Wie overweegt zich een schip aan
te schaffen doet er daarom ver
standig aan zich eerst van eert
ligplaats te verzekeren. Makke
lijk is dat, althans in het zuid
westen van ons land, in het al
gemeen niet en al evenmin
goedkoop. Een, goede jachtha
ven vergt hoge investeringen en
de grote vraag is uiteraard niet
schaffen van een vaartuig -
bevorderlijk voor een scherpe
prijsvaststelling. Varen is zo
doende een dure sport gewor
den, ook al doordat het aan-
vaak met een bijbehorende mo
tor - een flink bedrag vereist.
Vooral in een slechte zomer as
het daarom maar verstandig
om niet al te nauwkeurig uit te
rekenen, wat een uur varen
heeft gekost omdat anders het
pleizier wel eens bedorven zou
kunnen worden.
HEERLIJK
Wie in een wat zwartgallige bui al
deze dingen op een rijtje zet
vraagt zich zeker af waarom zo
veel mensen dat toch allemaal
voor lief nemen. Hij komt mis
schien wel tot de slotsom, dat
varen blijkbaar in de mode is
•en dat mensen er nu eenmaal
veel voor over hebben om niet
bij vrienden en keiwstan ach
ter te blijven, maar hij ziet dan
toch het belangrijkste over het
hoofd. En wel dat de water
sport, in welke vorm dan ook,
gewoon een heerlijk stuk ont
spanning biedt, waarvoor velen
bereid zijn zich grote offers te
getroosten. En dat geldt dan zo
wel voor wie alleen maar er
gens gaat zwemmen of sparte
len met een luchtbed, als voor
de man, die er e«n zeegaand
zeil- of motorjacht op nahoudt.
Deze grote variatie io watersport-
mogelijkheden is overigens ook
al weer een bron van moeilijk
heden. Er zijn immers vormen
van watersport die moeilijk of
soms in het geheel niet samen
op hetzelfde water beoefend
kunnen worden. Waterskieërs
b.v. kunnen in bepaalde omstan
digheden zwemmers letterlijk
naar het leven staan, zeil- en
motorboten bezorgen elkaar zo
hun moeilijkheden en dat alles
geldt sterker naar mate hc-t wa
ter waarin en waarop zich alles
afspeelt kleiner va^ oppervlak
is. En watersporters tonen nu
eenmaal, net als mensen in an
dere omstandigheden, sterk de
neiging op een kluitje te willen
zitten.
WEINIG
Toch gebeuren er gelukkig weinig
ongelukken op het water, waar
in principe alles nog helemaal
vrij is. Dat is natuurlijk een der
aantrekkelijke punten ven de
watersport en er valt dart ook
maar te hopen dat van die vrij
heid zo verstandig gebruik
wordt gemaakt, dat zij niet in
grijpend beperkt behoeft te wor
den. Tot nu toe zijn er eigenlijk
alleen maar snelheidsbeperkin
gen om oevers tegen beschadi
ging te beschermen en ora het
varen- met snelle motorboten te
verhinderen, waar dat uit vei
ligheidsoverwegingen ongewenst
wordt gevonden.
Misschien komt er nog wel eens
een verplicht vaarhewijs voor
bestuurders van snelle motorbo
ten, in plaats van de vrijwillige
proeve van bekwaamheid, die
velen van hen nu al af
leggen, maar veel verder zou
den' de watersporters de over
heid toch niet graag w-illen zien
gaan.
De vertegenwoordigers van die
overheid zelf zullen dat ock niet
zo gauw doen, tenzij de situatie
het onvermijdelijk maakt. Het
Is daarom van het hoogste be
lang dat lieder, die het water op
gaat, zich daarop voorbereidt
en zorgt een minimum aao in
zicht en kennis te bezitten.
Vooral op plaatsen waar plei
zier- en beroepsvaart elkaar
ontmoeten kan dat van levens
belang zijn.
UIT DE WEG
Grondregel voor watersporters is:
ga de beroepsvaart uit de weg.
Voor wie zich buiten de eigen,
bekende, omgeving wil wagen,
betekent dit ook: vermijd zo
veel mogelijk druk bevaren rou
tes, tenzij u over voldoende er
varing beschikt.
Een plaiziervaarder, die het echt
pleizierig wil houden, zal steeds
bedacht zijn op achteropkomen
de vaart. V/ie uit onnadenkend
heid, b.v. bij regenachtig weer,
zijn stuurkuip diicht hangt met
regenkleedjes, vraagt om ernsti
ge moeilijkheden en het is bo
vendien verboden". Toch gebeurt
het nog vrij vaak, de stuurman
in kwestie ziet dan over het
hoofd, dat zijn beroepscoliega,
die hem achterop komt, vanaf
dat grote schip een heel stuk
water voor de boeg niet of on
voldoende kan overzien. De plei-
ziervaarder xr.oet dus vroeg ge
noeg uit de koers van het inha
lende schip verdwijnen en dat
kan alleen als hij het vroeg ge
noeg opmerkt.
Er zijn nog enkele, eigenlijk erg
voor de hand liggende veilig
heidsadviezen. In „Wenken voor
de watersport", een door de
ANWB en de wafersportbonden
uitgegeven vouwblad, staat b.v.
„laat niet-zwemmers een red
dingsvest dragen. Vooral kinde
ren gaan onherroepelijk over
boord".
Aangeraden wordt verder om op
meren en rivieren niet in da
vaargeul' te varen als daar bui
ten voor het eigen schip vol
doende water staat, u bent dan
de vrachtschepen kwijt. Anke
ren in of vlak bij de vaargeul
dient eveneens vermeden ts
worden, evenals gaan., liggen
vissen in de vaargeul. Het
klinkt erg overbodig, maar deze
fout heeft al mensenlevens ge
kost.
ANKER
Zorg verder voor voldocrdo
brandstof :n de tank. want bij
vullen tijdens het varen is ge
vaarlijk. Een eoed, niet :c licht
anker mag op geen toerschio
ontbreken, het soreekt vnr.rclf
dat ér een stevige Kin van vol
doende lenete aeri moet z'ttpn.
d?e ook aan het schip is vastge
maakt.
Een belangrijk advies is ook bil
het benzine tanken de motor af
te zetten en met te roken. Voor
de motor gestart wordt, moet
het zeker ziin dat zich geen
lynz'nedamoen of f'^ssencas iri
het schip bevinden, de gevolgen
kunnen anders verwoestend
zijn.
Dit zijn natuurlijk zo maar enke
le, overigens belangrijke advie-
zen, Wie zich serieus od zijn
pleiziervaart wil voorbereiden,
kan voldoende lectuur vinden
om op te steken wat hij nodig
heeft, nog beter ts een zeil- of
motorbootcursua te volgen.
Een redelijke 'kennis van de spel
regels, een goed en goed uitge
rust schip plus een dosis gezond
verstand vormen de beste waar
borg voor het beleven van veel
echt genoegen aan. een oerne-
deriandse vorm van entspan
ning, de watersport.
UITBREIDING
De mogelijkheden om watersport
te beoefenen' zijn, ook in net
dicht bevolkte zuidwesten van
ons land, de afgelopen jaren
flink uitgebreid. Van ouds wa
ren al de verschillende plassen
centra van watersport, maar de
bewuste aanleg van recreatiege
bieden, samen met de uitvoe
ring van de Deltawerken heeft
de pleiziervaart veel meer arm
slag gegeven. Zou dat «niet zijn
gebeurd, dan waren de traditio
nele watersportcentra beslist
onvoldoende geweest om in de
behoeften te voorzien. Op som
mige dagen kan het daar nu al
onvoorstelbaar druk zijn en dat
geldt zelfs voor moeilijk toegan-
Een betrekkelijk jonge, maar
snel populair geworden tak van
watersport, het varen met snel
le motorboten, geeft wel eens
wat wrijving met -de traditio
nele water-recreatie. De -prak
tijk leert echter, dat met wat
wederzijds begrip deze moei
lijkheden zeker niet onoplos
baar zijn.
Wie de ruigte en de ruimte van
Zurdhollandse en Zeeuwse wo*
feren zoekt, moet toch wel
denken aan dit slag schepen.
Daarbij zijn ervaring en zee
manschap onmisbaar om fe ga
randeren, dat het pfleziervaren
ook plezierig varen blijft.
kelijke wateren als b.v. de
Reeuwljkse plassen die overi
gens hun betrekkelijke rust te
danken hebben *an het feit, dat
de toegangswegen moeilijk be
vaarbaar en beperkt van afme
tingen zijn. Op wedstrijddagen
echter weten de liefhebbers ze
best te vinden met hun scheep
jes op of achter de auto,
BRIELSE MAAS
Een nog betrekkelijk jong, maar
erg mooi en intensief gebruikt
watersportgebied is dat van de
Brielse Maas, Waren het tot
voor enkele jaren alleen wat
durvers, die hier hun krachten
kwamen meten met wind en tij,
nu is die oude rivierarm her
schapen In een uitgestrekt zeil-
meer, omgeven door een park
achtig landschap met vele mo
gelijkheden. Afgezien van een
snelheidsbeperking voor het
drukste gedeelte, voor Den
Briel, kan ieder hier, binnen de
grenzen van wet en fatsoen, zijn
gang gaan.
Een gebied in opkomst is dat van
de Rottemeren, waar grote
plannen in uitvoering zijn. Een
nieuwe jachthaven is er al in
gebruik genomen en er is een
begin gemaakt met het graven
van een nieuwe plas. Dit alles
zijn of worden besloten wateren,
waar de pleizierv. ,rt de boven
toon voert en de ontmoeting
met de beroepsvaart geen grote
problemen behoeft op te leve
ren. Alleen wie van het ene ge
bied naar het andere wil varen,
zal soms in „grootscheeps vaar
water" terecht komen, waar op
passen duidelijk de boodschap
Dit geldt in nog veel sterkere
mate voor hen, die hun geluk op
de grote rivieren of de Zuidhol
landse en Zeeuwse wateren wif-
leu zoeken. Verschillende zeear-
men zijn door afdamming een
stuk toegankelijker geworden en
hebben de liefhebbers kostelijke
mogelijkheden te bieden. Wie
zich hier waagt dient echter ste
vig in zijn schoenen te staan,
want ook ria het wegvallen van
de getijstromen kunnen deze
immense wateroppervlakten bij
minder gunstig weer bijzonder
ongemakkelijk zijn. Bovendien
geldt hier altijd dat wie er ko
men wil, drukke scheepvaart
routes moet gebruiken met
sluizen, die weer een hoofdstuk
apart vormen, terwijl grote ge
deelten' wel degelijk nog de in
vloed van eb en vloed onder
gaan. Ook de ervaren piaszeiler
kan hier voor problemen komen
te staan, die hij niet verwacht
heeft. Motorboten, die op klei
nere wateren ideale schepen
zijn, kunnen op groot, woelig
water volkomen onbruikbaar
blijken en bemanningen, die op
Kaag of Westeinder geen zee te
hoog gaat, lijken vaak allesbe
halve zeevast tijdens urenlange
tochten over een wat woelige
Oosterschelde.
Wie zich deze verschillen reali
seert en weet er tegen opgewas
sen te zijn, vindt in dit gebied
kostelijke mogelijkheden. Bies
bos, Hollands Diep, Haringvliet,
Grevelingen, Oosterschelde en
Veerse Meer, om zo maar wat
te noemen, het zijn alle namen,
die allerpleizïerïgste herinnerin
gen oproepen bij allen, die er
eens gevaren hebben. Er is
daar nog plaats voor vele ande
ren, maar laten zij zorgen dat
het „pleiziervaart" blijft. Ver
eisten daarvoor zijn: kennis
van zaken, een goed schip met
een goede bemanning en een re
delijke dosis gezond verstand.
