Ik kom mijn
voorgeslacht
ophalen
Het verkeerde telef oonnummer
dee! 8 (slot)
I7e-eeuwse tante Maart je
leeft voor genealoog
De nieuwe puzzel
De prijs
winnaars
Hallo allemaal
Brievenhoekie
SCHIEDAMSCHE COURANT - DINSDAG 14 AUGUSTUS 1973
*3
nu nog hun komaf van een
krachtig geslacht willen aanto
nen, worden lleïst door ledereen
genegeerd. De ware genealoog
vertoont enige minachting voor
de man die alleen maar op een
wapen uit is.
Moerman: „Wij krijgen hijvoor
beeld wel eens een kaartje van
Zevenhuizen en de Rotte, met
alle boerderijen die daar waren
en de families die erin woonden.
Daar heb je soms veel aan.
Maar de problemen beginnen
ais je naar, om maar iets te
noemen, Bleiswijk gaat om in
de kerkboeken te speuren, en
men wil je niet helpen. Of, zoals
in mijn geval, je zoekt een Pau-
lus Moerman maar je vindt hem
nergens, want iedereen noemde
hem Pairhis v.d. Koek, omdat hij
op de hoek van de straat woon
de..."
Kinderen kregen vroeger ook we!
moeders naam, dominee Vrolijk
noemde zich Hilarius, in het
oosten van Nederland werd je
naar de boerderij waar je
woonde vernoemd. Kortom,
problemen te over. „Elke vraag
die opgelost is geeft twee nieu
we terug", zegt Van Oosten.
MENS
Leuk, die genealogie? Of: „family
racism", zoals een Amerikaan
het zei, sprekend over mensen
die willen bewijzen „groot" te
zijn. De Vtaardlngse archivaris
Poelstra geeft (in de gids Een
Hollands stadsarchief) het ant
woord: genealogie kan zinvol
zijn als ze de mens in uw voor
ouder zoekt, ze wordt daardoor
tot werkelijke geschiedbeoefe
ning".
Door Els Kemper.
Delft bom mijn voor
geslacht halen. Dat ligt
hier", zei iemand die jaren
geleden het Delftse ge
meente-archief binnenstap
te. De man heeft historie
gemaakt. Zijn opmerking
waart nog steeds rond: het
voorbeeld van iemand die
■wil uitpluizen wie zijn
voorvaderen zijn, maar die
er geen idee van heeft hoe
omvangrijk dat karwei is.
Toch zijn er steeds meer
mensen die zich met ge
nealogie de leer van de
afstamming van de ge
slachten of: geslachtsstam
boom gaan bezig hou
den. En die waarschijnlijk
al heel snel ontdekken dat
de uiterst belangrijke
vraag moeder, waar kom
jij vandaan?" hem in een
poel van verrukkelijke el
lende stort. Want dat staat
wel vast: wie zich eenmaal
in de geschiedenis van zijn
dode voorouders heeft ver
diept raakt eraan ver
slaafd.
Wie zich nooit voor genealogie
heeft geïnteresseerd is verbijs
terd over de grote belangstel
ling die ervoor bestaat. De
ZuidhoUandse vereniging voor
genealogie bijvoorbeeld heen-
vierduizend leden.
Het Vlaardlngse gemeente-archief
schat het aantal bezoekers dat
het krijgt, en dat alleen op zoek
Sommige mensen hebben een lang leven zoeken over voor het vinden van een familie-wapen.
Deze boerderij in Maasland waar de vijfde generatie Van der Kooij in woont heeft er
twee. Maar de meeste genealogen op zoek naar hun voorgeslacht interesseren zich meer voor
het dagelijks leven van langgeleden overleden familieleder.
is naar gegevens over een lang
geleden gestorven familielid, op
75 procent. Het Delftse archief
noemt bijna eenzelfde percenta
ge (70-80) van het aantal men
sen dat aanbelde, vorig jaar
een kleine zevenhonderd. Ook in
Naaldwijk en in. Maassluis is
het raak: daar is ongeveer de
helft van de archiefsnuffelaars
op zoek naar een voorvader.
GELUKKIG
Wie zijn die mensen, die niet ge
lukkig zijn voordat ze weten of
Willem WiUemse van der
Woerdt te Maaslandt (1853) tot
hun familie hoort of niet?
„Vroeger was genealogie een
zaak van de adel of van de be
ter gesitueerden, en dat dan
vooral in verband met bezittin
gen die in de. familie moesten
blijven'V zegt het Delftse ge
meente-archief, „maar tegen
woordig vind je (amateur) ge
nealogen in alle lagen van de
bevolking". In het bezoekers-
boek van het archief staan ze
genoteerd: de scheikundige, de
belastingadviseur, de leerling
analist, de administrateur, de
schakelbord wachter, de huis
vrouw, de studente, de onderwij
zer, de hoofdambtenaar. Of er
staat: geen beroep. Daaraan
herken je de gepensioneerde, de
geschiedvorser bij uitstek, want
hij heeft alle tijd.
WAPEN
Wat zoekt een genealoog: alleen
de levenswandel van zijn voor
ouders, of hoopt hij een familie
wapen te vinden, het bewijsstuk
van zijn misschien adellijke kom
af?
„De meeste mensen vinden het
leuk om te weten waar ze
vandaan komen, wat hun voor
ouders deden, hoe ze leefden,
welke problemen ze hadden. De
wapenzoekers zijn de minder
heid", weet men op het Viaar-
dingse gemeente-archief.
En de voorzitter van de Zuidhol
landse Vereniging voor genealo
gie J. W. J. Moerman bekent:
„Ik heb een tante Maartje in de
zeventiende eeuw, die leeft voor
mij. Ze pleegde allerlei transac
ties, voornamelijk grondver-
koop. Ik heb een oom Willem,
een consul van Celebes, die tien
slaven aan zijn vrouw vermaak
te. Als ze ze niet wilde hebben
mocht ze ze vrij laten met 350
Carolusgufdens".
BACIL
De heer Moerman is een genea
loog voor het leven: „Als die
bacil je te pakken heeft, laat
die je niet meer los. Ik ben een
vrij zwijgzame man, maar ik
kan op een gegeven moment
uren praten over een vent uit
1835 die ik ken. Je ontdekt zo
veel. Bestraffing door schouw
en schande bijvoorbeeld: een
van mijn voorvaderen moest In
het openbaar aan de schandpaal
met zijn hoofd in een blok".
Ook voor C. J. van Oosten, een
Delftse stamboomzoeker, is het
onverwachte in het onderzoek
erg aantrekkelijk. „Je ontdekt,
hè," we komen daar vandaan, en
je leert wat de mensen vroeger
deden. De nevels van de histo
rie klaren voor je op, dat is het
leuke. De mensen kunnen wel
zeggen; wat heb je daar nu
aan. Maar een ander interes
seert zich voor sport. Dit is
mijn hobby".
Voor hev on de genealogie
overig m wat pijnlijke
manik v i'eede wereldoor
log, luv ,u]»i broer met de
doopnaam Abraham Daniël
moest bewijzen niet-Joods te
zijn.
ARISCH
De wat dubieuze stromingen in de
genealogie met het tijdschrift
Sibbe dat in Hitlers tijd arische
afstammingen probeerde te be
wijzen, en met de lieden die ook
„Dat zijn die mensen die onmid
dellijk als lid van de vereniging
bedanken als ze dat wapen heb
ben gevonden", reageert de
heer Moerman, „Onechte kinde
ren? Je kunt ze niet negeren,
want de dominees schreven er
vroeger altijd wel iets gemeens
bij in de doopregisters, maar
dat is voor hun geen pro
bleem".
In Delft zegt men: „Het gebeurt
maar heel zelden dat iemand
een wapen ontdekt. De jacht
naar wapens is zeer bedenke
lijk.
Maar een goede beroepsgenea-
loog, die in opdracht van ie
mand een geslacht uitzoekt, zal
zeker niet zomaar een wapen te
voorschijn toveren. Al komt on
terecht wapengebruik wel
Hoe pak je een genealogisch on
derzoek aan? De meeste men
sen stappen allereerst naar de
Burgerlijke Stand voor familie-
gegevens. Die gaan echter niet
verder terug dan 3811, het jaar
waarin Napoleon iedereen van
een familienaam wilde voorzien.
Daarna beginnen de problemen,
en „dat is meestal het moment
waarop men lid wordt van een
vereniging", aldus de heer
Moerman, „wij wijzen iedereen
de weg en alle leden helpen el
kaar zoveel mogelijk met tips".
NAPOLEON Een serieuze genealoog zal onge
twijfeld ook terecht komen bij
het Haagse Centraal Bureau
voor de genealogie. Dat heeft
gegevens over alle reeds gedane
onderzoeken. Het heeft boven
dien een handleiding beschik
baar. „Op zoek naar onze voor
ouders".
Voor wie de Burgerlijke Stand ge
passeerd Is begint het feest pas
goed. Hij of zij zal moeten le
ren oude handschriften te lezen
want na 1811 moet je gaan zoe
ken in kerkelijke archieven, in
doop-, trouw- en begraafboeken,
in notaris-archieven (de Delftse
zijn in het gemeente-archief: er
staat ook veel over mensen uit
het Westland, Pijnacker, Noot
dorp en Berkel in) in poorterre
gisters, in admissie-registers
(lijsten van mensen die toe
stemming kregen in dorp of
stad te komen wonen), in de pa
pieren van de Weeskamer, in het
impost (is belasting)-register,
enz. enz.
Rtfb en Casper ztrtten nog
steeds opgesloten op tot
zoMerikamrertje na lum
speurtocht naar (het tele-
fóonnummer van Penrand.
De vader van Rob, recher
cheur Frank, iis hen op tot
spoor. Meneer Frank belt
aan en aï gau!w wordt er
open gedaan door een
vriendelijk dametje.
„Politie", zegt meneer
Frank, „mag ik even bin
nen komen? Er wilden net
twee heren naar binnen
gaan en die namen de
vludht toen ze mij zagen.
Verwachtte u ze? „Nee me
neer, ik verwacht nie
mand", zegt mevrouw van
Egmont glimlachend, „wat
wilden die heren dan? In
brekers soms?" „Dat
oaent ik niet", en meneer
Frank laat de sleutelbos
ziien „dit zijn ze verloren.
Er zit een sleutel bij van d-it
huis want ze wilden net
naar binnengaan. Kent u
de mannen?" „Nee, me
neer, ik heb ze niet gezien.
Ik weet niet wie het zijn".
„Hebt u dan soms vanmid
dag twee jongens genen?
Ze belden bij u aan om een
uur ol vier". „Ja, er zijn
hier twee jongens geweest.
Ze kwamen iets brengen en
zijn weer weggegaan". „Ik
Tvèêc dat ze hier binnen
zijn geweest", zegt meneer
Frank streng, „waar zijn
ze gebleven en waarom
jokt u?"
Dan hoort hij opeens een ge-
«ocric en geareun ergens bo-
Vêüm het huis. Hij gaat
meteen de trappen op ra-et
de revolver in zijn hand.
„Help, help", hoort hij.
„Mevrouw van Egmont,
best ïi daar?" Het is de
stem van Bob. Hij hoort
het duidelijk. „Rob, zit jij
daar?roept meneer
Frank. „O pa, we rijn op
gesloten. Hoort u ons?" en
Bü uunken Kob en «Jasper
allebei. Meneer Frank pro
beert alle sleutels van de
bos en ja, de kleinste past.
„Dat is gelijk een bewijs
tegen dat lieve dametje,"
zegt bij. De deur gaat open
en daar staan twee angsti
ge jongens. „Jullie hebt je
lelijk in de nesten ge
werkt*', zegt meneer
Frank, „maar ik heb wel
sêü idee dat we op het punt
staan een goede slag te
Ze gaan naar beneden en
daar staan twee potige po
litiemannen. De één houdt
een cog je op mevrouw van
Egmont die in haar stoel
rit en nu helemaal niet zo
vriendelijk meer kijkt.
„Die twee knapen zijn
idem gereden", zegt de ene
politieman, „ze zijn al
naar het bureau". „Dan
gaan wij ook", knikt me
neer Frank, „maar ik
moet eerst even mijn
vrouw geruststellen". Hij
stapt naar de telefoon. De
jongens staan wat verle
gen bij de deur. Ze durven
mevrouw van Egmont niet
aan te kijken. „Ik had
nooit gedacht dat rij er
echt bij hoorde", fluistert
Casper, „Ik vertrouw nu
niemand meer", zegt Rob
zacht terug, „ik ben zo be
nieuwd wat die bende nu
eigenlijk heeft uitge
spookt".
Als ze na een uur veilig en
wel thuis rijn hebben ze
moeder heel wat te vertel
len. „Het waren de man
nen van de roofoverval op
het postkantoor", besluit
Rob rijn verhaal, ,xïïe me
vrouw van Egmont ia de
moeder van Ferramd. En
het kwam allemaal door
dat verkeerde telefoonnum
mer. Ik wi'lde bewijzen dat
ik goed kon speuren en
toen draaiden we toevallig
het goede nummer.
Dat was van mevrouw van
Egmont. „Als meneer Ver
dun toen die avond niet
hier was gekomen om over
dat rare telefoontje te pra
ten liepen die dieven nu
nog vrij rond", zegt moe
der, „ga meneer Verdun
eens halen Rob. Dan kun
nen we het hem vertellen".
Ja, en alsals Jos op die
middag niet het verkeerde
telefoonnummer tegen
Louis had gezegd en
als hij de volgende dag dat
briefje niet was verloren
tijdens de achtervolging in
het buitenbad Ja, dan
was de roofoverval mfe-
edhien nooit opgehelderd.
In ieder geval heeft Rob
bewezen dat hij een prima
speurneus heeft.
„Het was me wel een avon
tuur", zucht Casper, als ze
avonds veilig in hun bed
liggen. „Ik heb morgen
heel Wat naar huis te
schrijven". „Ja", mijmert
Rob, „wat gek hé, dat één
zo'n verkeerd telefoonnum
mer zelfs een roofoverval
kan oplossen". „Als er dan
tenminste twee eigenwijze
knulletjes zijn die zoiets
om het hoekje van de
deur.„Gauw slapen jon
gens.
Het is morgen mooi weer,
dan kunnen jullie weer
gaan zwemmen. Ik hoop
alleen niet dat je dan weer
een dief tegen het lijf
loopt".
ANKE.
De scholen zijn weer Begon
nen. Behalve dan voor de
kinderen die naar de mid
delbare school gaan want
diïe hadden twee weken ex
tra. Wij rijn ook weer
thuis gekomen van vakan
tie. Vol vreugde begroet
door onze vier katten.
Daar had de buurvrouw
voor gezorgd. Ze konden
dan fijn in hun eigen huis
en rum Blijven.
We hebben veel tochtjes ge
maakt, gefietst, gewan
deld, in bussen en treinen
gezeten. En -nu moet alles
weer zijn gewone gang
gaan. Dat valt niet mee.
Maar gelukkig ds de zomer
nog niet afgelopen.
De winnaars rijn: Ada van
Vliet, Merit Bossimade aöht
jaar, Nicolefc Veldman ne
gen jaar, Eric Kleingeld
tien jaar, Margreet Troost
elf jaar, Hanneke Ardon
tien jaar. De oplossing
was: 1 groen, 2 veter, 3 de
len, 4 pinda, 5 rende, 6
stier, 7 beeld, 8 braam, 9
snoep, 10 droog. Op de
kruisjes kwam Gelderland
te staan. Jullie krijgen een
fijn boek thuis gestuurd.
Een stralende zon is onmisbaar Ir*
de vakantie. Vandaar de zon in
onze puzzel. Op de stralen vul
-je van boven naar beneden in.
Op elk puntje een letter. Je riet
dat het ene woord vier letters
beeft en het volgende drie. Alle
woorden eindigen op een R.
I ijverig insect, 2 bewoner van
Ierland, 3 ander woord voor
beest, 4 droog, met vruchtbaar,
5 iemand die eet, 6 vod, waar
deloos pral, 7 om mee te boren,
8 zestig minuten, 5 getal, 13 af
korting van Gerrit of Gerbrand.
De oplossingen kun je weer instu
ren tot vijf dagen nadat de puz
zel In ons hoekje stond. Op dt
envelop zet je: Aan Anke, Ver-
wersdijk 8-8, Delft. Onderaan de
oplossing, brief of tokening je
naam, adres en leeftijd.
Hanneke Ardon. Ja, toevallig ging
jij ook naar Gelderland. "Was
het leuk? Heb je lange wande
lingen gemaakt? En gelukkig
had je goed weer. Waren er nu
geen zieken? Wil je vader nog
van mij feliciteren? Ik vind ook
dat het vroeger veel betere zo
mers waren. En strengere win
ters. Ik ging gelijk met jou op
vakantie. Naar Schaarsbergen
bij Arnhem, Daar is het ook erg
mooi.
André Gouka. Ik weet nog niet of
je een prijs hebt want nu ik dit
briefje schrijf, heb ik nog niet
alle oplossingen binnen. Als je
iets wint, nu of een ander deei
voor je te pakken te krijgen,
Shnon Pleysler. Bedankt voor je
leuke tekening. Had je het zelf
bedacht of nagetekend? Wil je
dat nog even schrijven? Want
els het nagetekend is kan het
niet in ons hoekje geplaatst
worden. Hadden jullie de hitte
golf toen je in Slagharen was?
Wat een bof zeg. Mocht je ook
op een pony rijden? Ging bet
goed? Je had bet briefje keurig
getypt. Did doe je zeker wel
meer? i
Margareth v.d. Berg. Ik vond je
mode-tekeningen erg leuk. Ze
komen vast in ons hoekje hoor.
Bedankt voor je gezellige brief.
Hadden jullie ook dat mooie
weer? Jammer dat de vakantie
nu weer voorbij is he? Of ver
langde je wel naar school? De
hond was zeker wel door bet
dolle heen toen jullie weer thuis
kwamen? Hebben jullie toen
nog één van de kleine zwarte
konijntjes genomen? Ik houd
veel van dieren. Wij hebben al
tijd dieren thuis gehad, ook
vroeger, toen ik nog klein was.
Isabella en Merit Bosslnade. Be
dankt voor jullie mooie tekenin
gen. Ik vond ze erg leuk. Het
was de eerste keer dat jullie
meededen he? En kijk eens
aan. Merit won meteen een
prijs. Is dat even boffen. Ja,
dat kan gebeuren want Ik loot
altijd.
Cor van Trigt. Ik blijf ook altijd
In eigen land hoor. Daar zijn
nog zoveel mooie plekjes. En je
hoeft niet zo ver te reizen. Al
leen is het niet altijd mooi
weer. Maar Ja, dat zijn we ge
wend. Ga je nu naar de brug
klas? En wordt het dan Havo of
Mavo? Of weet je dat nog niet?
Fijn, dat het boek naar je zin
Ltëtte de Vroede. Jij weet dus wel
wat tomaten plukken is. Het
lijkt me leuk werk. Vader zal
blij zijn met zo'n flinke hulp_
Los je nu zelf nog wel tomaten?
Was het leuk bij tante? Heb je
wel eens met je neefje ia de
wagen gereden? De meeste kin
deren doen mee tot ze dertien
of veertien zijn. Dat is de uiter
ste leeftijd. Je had een leuke te
kening gemaakt en erg mooi ge
kleurd.
Nelly Bricnen. Leuk, dat je ooit
eens meepuzzelde. Je was nogj
niet bij de winnaars. Maar doej
eens meer mee. Dan heb je
steeds een kans. Ga je nu voorj
het eerst naar de nieuwe
school? Ik benbenieuwd boe]
het je bevalt. Nog wel gefelic*-]
teerd met je verjaardag. Heb jej
een leuke dag gehad? Met veel;
visite? Mijn dochtertje is acht;
en ze gaat naar de vierde. .3
Irma Kuzrz. Het was gelukkig;
weer wat beter weer. Ben je
toen m eto irmaarenaDHn j«
toen met oma naar Den Haag
geweest? Was het druk? Wil je
Marga en Eddy bedanken voor
de tekeningen? Hoe vond Marga
de pockets?.
Monique Quak. Leuk, dat je weer
meedeed. Wat naar zeg, dat on
geluk. Vader moest natuurlijk
naar het ziekenhuis. Ligt hij er
nog? Als je auto rijdt mag je
wel tien paar ogen hebben. Het
wordt steeds maar gevaarlijker.
Waren jullie al met vakantie ge
weest?
Dit was het laatste briefje. Dag
allemaal, tot schrijfs. Veel groe^
ten van ANKE. J
f) rio— fwinmrn werd geteketrd door do tosforigo Ronoy Dropport.
