'Cabaret': briljant beeld
van het nazi-klimaat
met een musical-décor
Haastige
spoed is
zelden goed
De
1
De nieuwe puzzel
„Ik ivist niet dat hel een
politieauto ivas
minuscuul
Allemaal
mooie dames
Wie schrijft
eens?
Een kabouter-
verhaaltje
Hallo allemaal
Prijsivinnaars
Brievenhoek
SCHIEDAMSCHE COURANT DONDERDAG 3 JANUARI 1974
3
door -JT.A, Frenkel
Schiedam Een film, gebaseerd op een musical, met behoud van de
liedjes, die toch geen filmmusical is, een fenomeen, dat zich vol
trekt in de twee jaar geleden met Oscars Overladen „Cabaret"-pro-
duktie, In 1966 een Broadway-succes, nu al geruime tijd een gebeur
tenis in de bioscopen en deze week in PASSAGE. Het fenomeen is
verklaarbaar: de dramatische handeling vindt voortdurend zijn
weerspiegeling in een nachtclub, waar songs worden gebracht die
er betrekking op hebben. Er is dus een volkomen logische samen
hang tussen Intrige en musical-element, dat er onverbrekelijk mee
verbonden is. Die logica ligt ook besloten in de hele opzet, want
deze is, overeenkomstig Jci.1 van Drutens toneelstuk „I am a ca
mera" en de Berllinse verhalen van Christopher Isherwood gericht
op de opkomst van het nationaal-socialisme en nergens wordt zoveel
aan politieke satire gedaan als in de cabarets rord de Kurfüxsten-
damm.
Cabaret" behoort tot de weinige
films, die kennelijk naar perfec
tie streven. Dat is maar zeiden
een haalbare kaart, ook ia dit
geyal niet, en toch heeft de film
daarvan een uitstraling, een
overrompeling bijna, overgehou
den, die in de bioscoop niet zo
vaak meer kan worden gevoeld.
Bob Fosse, choreograaf in de
Broadway-versie van Hal Prin
ce, komt de eer toe die symbio
se zo briljant tot stand te heb
ben gebracht. In „Sweet Chari
ty" toonde hij al gedeeltelijk
een oplossing te hebben gevon
den voor het ontkoppelen van
film en musical en daarna op
eigen wijze ze weer samen te
smelten.
OP STRAAT
Dat is niet alleen een kwestie van
dosering en montage, ra aar ook
van feilloos aanvoelen, waar on~
gefldjksoortige elementen onge
merkt .In elkaar kunnen over
vloeien. De Kit Kat Nachtclub
mag dan het centrale punt van
de film zijn, waar in de virtuoos
getroffen sfeer van het begin
van de jaren dertig zo uit „Der
blaue Engel" weggelopen danse
resjes en zangeresjes het snel
wisselende tijdsbeeld bepalen,
de handeling speelt zich daar
buiten af. In de nachtclub ziin
slechts vage aanduidingen, een
kort gesprek, een snelle blik,
een enkele nazi in uniform, een
sneer van een conférencier. Dé
werkelijkheid demonstreert zich
op straat, eerst aarzelend, dan
steeds brutaler het domein van
de bruinhemden.
Parallel lopen de relaties tussen
de verschillende figuren, die
aan de2e beangstigende periode
relief moeten geven. Daar zijn
het nachtclubzangeresje Sally
Bowles, een Britse student met
homofiele neigingen, een vriend
van Sally, die er niet voor durft
uit te komen, dat hij Jood is,
een barón, die een verhouding
Michoel York en'Liza Minnelli in Bob Fosse's verfilming van de musical „Caboret" {in PASSAGE}.
heeft met Salïy èn de student,
en de dochter van een Joodse
warenhuisbezitter, die met Sal-
'ly's vriend trouwt, wanneer bet
toenemude anti-semitisme hem
doet inzien, dat hij zijn afkomst
niet mag verzwijgen. Ook in al
deze situaties schemert de drei
ging van het naderend onheil
door.
ACTEERPRESTATIES
Het is de grote verdienste van
Fosse, dat hij met deze gegeven
achtergrond nergens forceert,
en niet in een semidocumentaire
taferelenreeks vervalt. Af en
toe neemt hij zijn toevlucht tot
een symbolische scène, waarbij
zijn personages toch, zij het in
direct betrokken zijn. Een
zeer opmerkelijke is die in een
„Biergarten" in het bos, waar
de bezoekers, onder wie veie
jonge nazi's met een fanatiek
patriotisme „Tomorrow belongs
to us" zingen, «en langzaam
aanzwellend koor, waarvan eer.
angstaanjagende werking uit
gaat.
„Cabaret" werd reeds, vdór de
film in circulatie kwam, niet he
lemaal terecht opgehangen aao
Liza Minnelli. de ongetwijfeld
zeer talentrijke dochter van
Judy Garland en Vincente Min-
nellt. Zij is fascinerend als Sally
Bowles, en Bob Fosse heeft
haar duidelijk als ster willen
pousseren, maar zij beheerst
het totaalbeeld van de film ze
ker niet. Er zijn andere voor
treffelijke acteerprestaties,
zoals van Michael York als de
Engelsman, Helmut Griem als
de Baron, Marissa Berenson als
het Joodse meisje, en Joel Grey
als de conférencier in de Kit
Kat Club, een rol die hij ook al
op Broadway voor zijn rekening
nam.
Maar „Cabaret" is toch ln de eer
ste plaats het gave, Imposante
werkstuk van Bob Fosse. On
middellijk na hem ook van
Geoffrey Unsworth, de Engelse
cameraman van ondermeer
„Beckett", „Half a Sixpence"
(de musical met Tommy Steele)
en Stanley Kubricks ,.2001, a
Space Odyssey", die de film
een heel scala van wonderlijke,
stemmingsvolle tinten heeft
meegegeven, medebepalend
voor het noodlotsklimaat waarin
hij zich afspeelt.
Schiedam Er blijkt voor sommige mensen zo veel ver
keer te rijden op de Burgemeester Knappertlaan, dat zij
het geduld niet kunnen opbrengen om te wachten tot ai
dat verkeer gepasseerd is. Dan steken zij vroegtijdig
over ea verlenen daarom geen voorrang. Omdat dat ech
ter wel moet de BK-laan is immers een voorrangsweg
riskeert men een bekeuring.
„Uw actie druist tegen de ver
keersregels in," kreeg ook Ma
ria Helena V. te horen, toen zij
in maart vorig jaar al fietsend
de BK-laan was overgestoken,
ter hoogte van. het Sinte Lidui-
naplein. Zij had daarbij geen
voorrang verleend aan een juist
arriverende auto. Ongelukkiger
wijs althans voor Maria
bleek de wagen een surveiHan-
ceauto van de politie te zijn.
Maria kreeg een bon. Enkele we-
ken daarna ontving zij thuis het
bericht dat de bekeuring 25 gul
den bedroeg. „Daar schrok ik
wel een beetje van," zei Maria
tegen de kantonrechter, mr, W.
E. van Vloten, toen zij terecht
stond. „Ik vond dat we! een
beetje veel, daarom heb ik nog
niet betaald en witde ik probe
ren er hier wat af te krijgen."
„Een beetje veel?" herhaalde de
rechtsspreker. „Ik kan u wel
vertellen, dat als u dit in een
auto had gepresteerd er een
veel grotere boete op u had ge
wacht!"
„Toch vind ik de overtreding zo
erg niet," reageerde de bekeur
de fietster, ,,Je hebt op de BK-
laan geen kans om over te ste
ken, omdat het daar zo druk is.
Als er dan eens een klein gaatje
open is, is het begrijpelijk dat
je snel oversteekt."
„Maar het kan wel levensgevaar
lijk zijn," aldus mr. Van Vlo
ten, „ik weet dat het voor veel
mensen bijzonder moeilijk is
om zich in te houden als er een
minuscuul klein gaatje open
valt, waardoor men de overkant
kan bereiken. Maar dat brengt
wel risoco's met zich mee."
„Ik acht de overtreding wettig en
overtuigend bewezen." zei offi
cier van justitie mr, E. Bos.
„De verdachte heeft het ook be
kend. In tegenstelling tot haar
vind ik de overtreding wel ern
stig en gevaarlijk. Daarom heb
ik de eer een geldstraf van 25
gulden te requireren subsidiair
één dag hechtenis."
De kantonrechter veroordeelde
Maria overeenkomstig de eis
van de officier: 25 gulden, het
bedrag van de bekeuring. Maria
kan gaan. Wel voegde ze er nog
aan toe: „Als ik had geweten,
dat die auto een politieauto was
geweest had ik het niet ge
daan.
Jean was de beste duiker
van de streek. Toen hij dan
ook in de krant las dat er
'twee bankrovers waren ge
pakt die de buit in het ka
naal hadden laten zinken,
wist hij wel zeker dat hij
de boel zou moeten opdui
ken. Toen hij aan zijn
tweéde kopje koffie bezig
was rinkelde dê telefoon al.
Het was commissaris Mar
io die hem vroeg even naar
het bureau te komen. Jean
zette het pannetje'capucij-
ners dat hij warm wilde ma
ken", van het gas, draaide
het gas uit, zette eten'neer
voor de'hond en stapte in
zijn autootje. Hij zag niet
dat'bij door een.volkswa
gen werd achtervolgd. De
twee ongure mannen .die er
in zaten zagen Jean in ht,.
politiebureau verdwijnen.
„Zie jé wél", zei de één,
„ik dacht wel dat ze hèm
zouden nemen om naar de
schat te duiken. Nu weten
we het zeker. We moeten
hem onschadelijk maken
Freek, en zelf het geld in
de wacht slepen". Freek
knikte. „Maar als Toon en
de kale er achter komen.
Ze schieten''ons ter plaatse
neer", zei hij. „Die hebben
jou toch ook verlinkt, niet?
Je zou toch met hen -mee
delen? Jij hebt het zware
werk opgeknapt en toen ze
de buit hadden, wilden ze
je afschepen met driedui
zend, terwijl er voor een
paar miljoen in de kluis
lag". „Ja, ja", knikte
Freek. Hij werd weer
kwaad toen hij er aan
dacht. Maar het zou de he
ren niet glad zitten. Hij
wist dat ze het geld bij bun
boot hadden laten zinken
en op de bodem verankerd.
Toevallig had hij bij de
marine leren duiken en hij
kon het geld ophalen voor
dat Toon en de kale er de
lucht van kregen. Die wa
ren een paar dagen uitge
weken naar België cmdat
de politie' hen op het spoor
was. Maar zij, Arie en
Freek, moesten de politie
te vlug af zijn. Toen Jean
weer in zijn autó stapte re
den ze achter hem aan".
Hiér hield de meester even
op met voorlezen. Hij had
een lastige kriebel in zijn
keel. De klas zat ademloos
te luisteren naar het span
nende verhaal. „Verder
meneer", zei John Blank.
„Uche, uche", zei de mees
ter, „daar gingen de die
ven dus. Jean reed een stil
le landweg op en dat kwam
prachtig uit. Hier konden
ze .hem onschadelijk ma
ken. Voor een paar uur. Zo
dat ze de tijd kregen hun
slag te slaan. Arie gaf vol
gas en stoof de auto van
Jean voorbij en remde
toen. Het scheelde niet veel
of Jean zat bovenop de
Volkswagen. Woedend stap
te hij uit. Arie was ook uit
gestapt en Freek sloop
haastig achterom zodat hij
achter Jean kwam te
staan, een knuppel in zijn
handen. „Wat is dat voor
flauwekul", tierde Jean,
„ik...". Toen daverde met
een klap de knuppel op
zijn hoofd en hij zakte zon
der verder nog iets te zeg
gen op de grond. „Wegwe
zen", siste Arie. 2e reden
regelrecht naar het kanaal
waar hun schip lag. Er
was geen politie bij. Die
veronderstelde dat de buit
bij de brug zou liggen. Ze
gingen haastig aan boord
en terwij! Freek zich-1 in
zijn duikerspak hees werd
er aan de kajuitdeur ge
klopt. Klop, klop, ging het.
En klop, klop ging het ook
in de klas. De kinderen za
ten allemaal star van
schrik in de bank. Ze ver
wachtten niets anders dan
dat er zwaargewapende po
litiemannen binnen zouden
komen. De deur ging open
en „Meester, mag ik de
lijmpotjes?" vroeg een
klein jongetje uit de eer
ste. De hele klas barstte in
lachen uit. De meester ook.
Het jongetje werd er ver
legen van en maakte vlug
dat hij wegkwam met zijn
potjes. Ze waren opeens
helemaal uit hun. verhaal.
„Weet je wat", zei de
meester, „het is toch bijna
tijd, maken jullie er zelf
maar een eind aan. We
hebben nog een kwartier".
Ze begonnen meteen ijve
rig te pennen. John liet de
politie komen die de man
nen inrekende, Jan schreef
dat Jean was bijgekomen
en in zijn snelle autootje
naar het kanaal was gere
den waar hij net de rovers
in de boot zag verdwijnen,
een meisje vond dat Toon
en de kale maar terug
moesten komen zodat de
politie meteen het hele stel
had. In ieder geval liet ie
dereen het verhaal goed af
lopen. De bankrovers wer
den gepakt, Jean dook la
ter de buit op en toen kon
hij eindelijk zijn capucij-
ners opeten.
ANKE
Allemaal mooie dames, getekend
aoor van I.n.r. (boven) Lenette
Voogt, Carola Bellersen (zes
jaar), Irma Feenstra (tien jr)
(beneden): Mieke van Beverea
(twaalf jaar), Kild van Ml! (ne
gen jaar), Anja Loeve en hele
maal links het kleine tekeninge
tje is van Monique Quak, (èlf
jaar).
Patricia Rutten, Hoekeindseweg
65b, Bleiswijk, wil graag corres
ponderen met een meisje. Haar
leeftijd stond er niet bij maar
ik denk dat ze een jaar of tien,
elf is. Ze spaart postzegels en
ze wil later-graag paard rijden.
Wie schrijft eens?
Er zat een kabouter op het mos.
Toen kwam er een.vriendje van
de kabouter die kwam naast
hem. zitten. Toen zet dat vriend
je: „hoe heet hij?" De kabouter
zegt: „ik heet Pim en boe heet
jij?" „Ik heet Spillenbeen".
Toen zei Spillenbeen: „ik heb
honger jij ook?" „Ja", zegt
Pim, „kom mee naar huis",
zegt Pim, „dan gaan we
wat eten". En toen ze hadden
gegeten toen moest Spillenbeen
weg. Toen was Spillenbeen weg
en toen gingen ze allebei sla
pen. (Piona Jongojan, negen
jaar).
Nu ik dit schrijf had het een klein
beetje gevroren. Twee graden
onder nul. Dat is niet veel, maar
misschien, als je dit leest, sta je
wel op de schaats. Of het regent
weer pijpestelen. Zijn jullie nog
bezig aan al je goede voorne
mens? Ook komt er niet veel
van terecht. Voor een buurjon
gen van mij begon het nieuwe
jaar niet zo best. Hij moet plat
op bed blijven liggen en mag
niets doen, Want hij heeft een
hersenschudding. En er zijn na
tuurlijk ook kinderen en grote
mensen die in het ziekenhuis
liggen. Dat is ook geen goed be
gin van het jaar, We hopen
maar dat ze allemaal weer ge
tond worden.
cm
- M»*
■\Üi
De winnaars 2ijn: Yvonne Nieuw-
poort 8 jaar, Wim v. Dalen 8
jaar. Ineke Verschuur 11 jaar.
Atie Lansbergen 11 jaar. Ge
rard Serine 8 jaar, Bennie Vie-
veen jaar.
Jullie krijgen een boek thuis ge
stuurd. De oplossing was: -1.
bakker, 2. staart, 3. wespen, 4.
lasser. 5. buiten, 6. speelt, 7.
torren. De beroepen waren kas
sier en kapster.
Deze week iets heel andera dan
anders. Jullie moeten woorden
vinden van twee lettergrepen. In
elk vakje Komt één lettergreep.
De laatste lettergreep van een
woord vormt elke keer de eer
ste lettergreep van het volgende
woord. Dus bijvoorbeeld: deur
mat-matglas-glaswerk,
werkhuis enz. Om het jullie wat
gemakkelijker te maken vul ik
alvast twee woorden in (je be
gint dus onderaan) 1. is speel-
wei en 2 begint met wei, dat
weet je nu alvast. Dat wordt
weiland. Nu begint het derde
woord met land. Je ziet nu ook
gelijk hoe je de woorden moet
invullen. Als je bovenaan de
trap bent op nummer negen
komt er een woord van drie let
tergrepen. En daarna werk je
naar beneden toe. Woord num
mer tien beght dus met de
laatste lettergreep van nummer
negen. Allemaal gesnapt? Daar
gaan we dan.
1. wei om in te splen (is al inge
vuld), 2 land m de dieren in te
weiden (is ingevuld), 3 heel
-groot, landelijk gelegen huis, 4.
werk dat Je ,van school mee
brengt en thuie moet maken, 5.
een man die werkt, 6. kleding
stuk voor meisjes, 7 kleintjes le
ren hierop tellen. Er zitten hal
letjes aan die je kunt verschui
ven. 8. een hor om in het raam
te zetten, 9 wordt hij atletiek
beoefend (hardlopend over
„hekjes" springen), 10 diepe ge
graven gang om in de oorlog in
re schuilen, H zo noem je het
werk bij kuilen graven (bij de
bouw), 12. jas dia men alleen
aan heeft bij vujiwerk, 13,
struik met in de lente heerlijke
ruikende witte bloemen, 14 lift
in de mijn. 15. deur van de lift,
16 deel van een deur, je steekt
er de sleutel in, 17. gracht om
een oud kasteel of Slot heen.
Je hebt weer een week de tijd om
je oplossing in te sturen naar
Anke, Verwersdijk 6-8, Delft.
Onderaan je Oplossing of je
brief zet je je naam, adres en
leeftijd. Er zijn weer zes boeken
tc winnen.
frul
3
Uto
WLi
Erna Feyge Hé, wat jammer, je
leuke gedichtje kwam net te
laat. De kerstjeugdhoek had ik
al twee weken van te voren ge
maakt. Maak je nog eens een
gedichtje van de winter? Dan
kan. dat er in komen. Wat fijn
hè, dat Moor weer terug is,
Kar.gen de poppenkleren al keu
rig in je nieuwe kast?
Gerdien Verschoor Ja hoor, ik
vond het leuk werk, puzzels ma
ken, verhaaltjes schrijven, teke
nen, Dat is mijn hobbie. Wat
leuk dat je Kanneke schrijft. Ik
hoop dat jullie goede corvespon-
dentievriendinnen worden.
Hellen Kreft Wil je pappa, je
broertje en ook jezelf van mij
feliciteren? Wat een verjaarda
gen in de maand december zeg.
En dan de kerstdagen er nog
tussen. Moeder zal het er wel
druk mee hebben. Wat «Jeuk. dat
je broer gelijk met jou jarig is,
Is hij jonger dan jij?
Patricia Rutten Ja, ik kreeg je
brief op tijd. Maar ik had zelf
een kerstfeest van de school. Is
het kerstspel goed gegaan? De
den er veel kinderen aan mee?.
Ik vond het leuk dat je nu da
puzzel eens opstuurde. Dan heb
je tenminste kans op een boek.
Het berichtje zal ik in ons hoek
je zetten. Ik hoop dat er iemand
op schrijft.
Bernadette van Waisum Leuk, dat
je weer schreef en dat je nog
steeds met de meisjes corres
pondeert. Jullie hebt ook veel
dieren zeg. Onze poes heet
Moor, dan hebben we nog drie
katers, dat zijn Pinkel, Poekie
(die is rood) en Lot. De cavia
heet Kiki. 2e worden altijd mar
mot genoemd, zelfs in de die
renwinkel. Maar het is zoals je
schreef, marmotten zijn heel
anders. Je had een goede cijfer
lijst. Mijn dochtertje heeft dat
ook, in het derde kwartaal is ze
op haar best.
Caroline Feikema Leuk dat je
weer eens schreef. Nu had je
gelukkig vakantie en dan heb je
toch zeker geen huiswerk? De
verhalen bedenk ik altijd
zelf. Wij hebben ook
een marmot en als hij de ijs
kast hoort begint hij te piepen.
Hij zit ln een glazen hokje dus
hij kan niet rammelen, zoals de
jouwe, grappig dat die kleine
diertjes toch ook zo slim zijn.
Je hebt leuk postpapier zeg.
Pas nieuw?
Arine Jongejan. Gezellig dat ik
weer eens een briefje van je
kreeg. Het was al weer zo lang
geleden. Is de geit in verwach
ting? Hoe lang duurt het nu
voordat de kleintjes komen?
Houden jullie ze dan allemaal
of verkoopt vader ze dan? Wil
je je broertje van mij felicite
ren? Ging het zingen voor de
bejaarden goed? Jij kan al heel
wat koken en bakken zeg. Je
zult het vast wei leuk vinden op
de vakschool.
Piona Jongejan Je had de oplos
sing goed hoor. Dat was een
goed rapport zag. Danr was je
zeker -e! mee In je sclvk? Heb
je de sjes al gevonden? AF
ze v/a. .vc.er v. er den komen ze
wel tevoorschijn. Het zijn zeker
goede muizenvangers? Je ver-
haaltje staat in ons hoekje. Dag
aliemaal,. groeten van ANKE.
