Boumankliniek
Schiedam weer
in o
Hg
van
meer te
vertellen...'
'De patiënten
mag je niets
ven
Patiënten Bomnanldiniek)
stellen bezetting uit
Directeur: Therapeut kan misschien blijven
SCHIEDAMS CHE COURANT WOENSDAG 13 FEBRUARi 1971
3
De rust lijkt teruggekeerd in
de Boumankliniek aan de
Boerhaavelaan, nadat de
directie van deze kliniek
voor alcoholisten het ont
slag van therapeut G. 'A.
Bakker ongedaan maakte.
De patiënten hebben de aan
gekondigde bezetting niet
uitgevoerd. Maar dat wil
niet zeggen dat alle proble
men voorbij zijn. Integen
deel. De oorzaak van alle
moeilijkheden blijft aanwe
zig. De interne conflicten
zijn nog niet opgelost. Een
van onze verslaggevers
slaagde erin de heer Bakker
over te halen voor een ex
clusief interview. Bij de
heer Bakker thuis trof hij
ook verpleegkundige Schip
per. die na een conflict met
de directie met ziekteverlof
ging. Samen vertelden ze
„het verhaal" van de kli
niek.. Een kliniek waar niet
meer kan worden gepraat
tussen directie en personeel.
En waar mensen die ver
slaafd zijn aan alcohol en
daarvan moeten genezen,
worden behandeld als gees
telijk gestoorden.
De Bouwmonklintek. Alle moeilijkheden zijn nog niet voorbij.
Schiedam Vrijwel alle patiënten in de Boumankliniek
voor verslaafden (alcoholisten) waren het er over eens:
Bakker maet blijven. „Met Bakker kunnen we praten.
Aan zomaar iemand, die ons opdraagt dat en dat te gaan
doen, hebben we niets. De patiënten hier zijn op vrijwilli
ge basis en daarom kan je ze niet dwingen iets te gaan
doen. We vinden dat hij moet .Wijven;,en anders gaat de
boel plat". De mening van één patiérit,' of liever gezegd
bewoner, maar waar de rest van die bewoners aande
Boerhaavelaan in Schiedam vrijwel unaniem achter
'staat.
Het moet nu maar eens uit 'zijn
met dat „dictatoriaal en wille
keurige" beleCd van de directie
van de kliniek, zegt de bewo
nerscommissie. waarvan Jan
van de Berg voorzitter is. „Zo'n
man kan je. niet aan de kant
schuiven. Die man heeFt z'n
steentje bijgedragen aan de ont
wikkeling in zowel het Bouman-
huis hier, als in Rotterdam aan
de Rozenburglaan. Negen jaar
lang heeft h».j meegeholpen de
diverse problemen op te lossen,
waarom moet hij dan nu weg?"
Het is er ten slótte niet van geko
men. Recreatief-therapeut G. A.
Bakker mocht na een bewogen
vergadering met directie en
personeel blijven. Maandagmid
dag krabbelde de directie haas
tig terug van het voorgenomen
besluit Bakker te ontslaan.
Trots vertelde de bewonerscom
missie dat ze .„de slag hadden
gewonnen". De therapeut en
zijn collega Schipper (verpleeg-,
kundige in de kliniek, nu in de
ziektewet lopend) blijven echter
het directiebeleid hekelen/
Schipper, die zich gepasseerd
voelde,toen plotseling een per
soneelslid.— Denijn uit de
kliniek aan de Rozenburglaan,
zijn functie innam, kon het op
de bewuste vergadering van
maandag zelfs, niet meer ver-
kroppen. Kwaad liep hij weg.
Hij: „Er valt niet meer te on
derhandelen met die lui. Me-
disch-directeur Caljé is nog de
enige, waar je mee kan praten.
Met die Denijn kan dat ook
niet. Hij verbood notabene het
personeel van de Rozer.burgloan
bij de vergadering aanwezig te
zijn. Geklets, allemaal geklets".
Therapeut G. A. Bakker (56) zelf
is bereid een boek(je) open te
doen over het gevoerde directie
beleid van de laatste jaren. Zijn
uitlatingen zijn lang niet mals.
Maar hij weet méér. „Dat be
waar Ck nog even", zegt hij ons.
„Ik moet eerst maar eens af
wachten wat er gaat gebeuren".
In de loop van het gesprek
blijkt in ieder geval overduide
lijk dat hij het eerste, maar ook
niet het laatste „slachtoffer"
verwacht te zijn van de escapa
des van directie en stichtingsbe
stuur van de Boumankliniek,
ondanks dat zijn ontslag is inge
trokken.
De therapeut begon zijn loopbaan
bij de Dr. Boumanstichting in
een tehuis aan de tssenlaan in
Rotterdam. ,,In 1964 ben ik
daar begonnen als opvoedkundi
ge. Ik heb daar drie jaar ge
kerkt in een zeer fijne sfeer.
We hadden toen dan ook eer. an
dere directie. Op een gegeven
moment werden we met de fei-
tsn geconfronteerd dat na°st
een kliniek voor verslaafden een
opvangtehuis vcor hen zeer ge-
wenst was. Met de kerstdagen
bijvoorbeeld vroegen de patiën
ten aan mij, waar ze nu naar
Bakker '...boekje open.
toe konden. Ze hadderi niets en
niemendal", zegt de therapeut.
De Boumanstichting besioot aan
de wens gehoor 4e geven en
opende een opvangtehuis aan de
Rozenburglaan in Rotterdam.
Hoofd van dit huis werd de heer
Grobbe. Bakker over. hem: „Hij
was een zeer goed mens. Eigen
lijk té goed en dat is fout Er
zijn incidenten ontstaan en
daarom ging hij weg. Toen
werd ik gevraagd hem op te
volgen. Ik werkte echter altijd
prettig in de kliniek aan de Es-
senlaan. Maar ik deed 't al
was het met pijn".
EISEN
Bakker stelde echter zijn eisen.
Hij zou zijn eigen broeders mo-
gen kiezen, was één van zijn
voorwaarden. En dat mocht, zei
de toenmalf.ge directie.
Vijf jaar lang bouwden ze in de
Rozenburglaan („Ze" benadrukt
Bakker want het was team
work) een ,>erg leuk huis" op.
De therapeut: „Je moet goed be
grijpen dat verslavingszïeken
erg zware problemen kennen.
Wij hebben echter bereikt dat
mensen in een half jaar volko
men droog kwamen te liggen.
Een grove fout is, daarbij te
denken, dat een alcoholist gees
telijk gestoord is", zegt hij fel.
Eind 1972 begonnen voor Bakker
officieus hoofdverpleger aan de
Rozenburglaan, hij had geen di
ploma's daarvoorde moei
lijkheden met de directie. De le
den van directie en bestuur van
de stichting wilden 't opvangte
huis aan de Rozenburglaan ver
anderen in een echte kliniek.
Leek er eerst voor Bakker geen
vuiltje aan de lucht (hij had wel
iswaar geen diploma's om
hoofdverpleger .van een kliniek
te zijn, maar het directielid Van
der Vos had, volgens Bakker,
hem beloofd dat dat een wassen
„neus zou zijn); op 11 september
1972 werd Bakkér bij de directie
geroepen.
Bakker mocht zijn officieuze func
tie nietmeer vervullen. Er
moest iemand aan het hoofd ko
men, die de vereiste diploma's
had. Ondanks protesten van
Bakker, waarbij hij de belofte
van Van der Vos aanhaalde, zou
de directie .voor hem een ander
baantje zoeken. „Het werd ten
slotte een „manusje van-ailes"-
baantje.
Ik moest de .receptie gaan ver-
Schipper gepasseerd.
zorgen plus administratieve
werkzaamheden verrichten, nog
eens gecombineerd met recrea
tieve activiteiten van de patiën
ten en hulp verlenen in de ver-
pleegsector", aldus een veront
waardigde Bakker.
Hetgeen gepaard ging met een sa
larisverlaging, Hoewel zijn ba
sissalaris met werd aangetast,
kon hij geen vergoedingen voor
,overwerk"-uren meer ontvan
gen. En dat scheelde zo'n twee
honderd gulden voor een man
met een gezin: vrouw en één
kind.
ONTHEFFING
Bakkér Het bet er niet bij zitten
en vernam, nadat hij enige In
formatie had Ingewonnen, dat
er een ontheffingsregeling be
stond voor Temand die geen di
ploma's had, maar toch als
hoofdverpleger werkzaam kon
zijn.
Het mocht echter niet baten, in
januari vorig jaar werd hem
medegedeeld dat hij uit de kli
niek Rozenburglaan moest blij
ven, dat hij niet meer in con
tact mocht komen met de pa-
tienten, maar dat hij zo in de
kliniek aan de Boerhaavelaan
mócht beginnen.
„Ik ben toen gewoon geschorst",
aldus Bakker, ,.al was dat offi
cieel niet zo. Ik heb het toen
maar genomen. Ik wenste geen
opstand onder de patiënten, hoe
wel die fel waren gebeten op de
directie. Ze vonden het heel erg,
toen ik afscheid van hen moest
nemen".
Het enige winstpunt voor Bakker
!'t was, dat hij na overleg hetzelf
de salaris 'zou gaan verdienen..
Hij werd récreatief-therapeut,
moest daarvoor 42J4 uur in de
week wérken en om zijn volle
'salaris te laten, behouden, moest
hij daarnaast Wi uur de verple-
•gers assisteren.
Recreatief-therapeut. Een functie
die door directie en Bakker aan
een verschillende interpretatie
wordt onderworpen. „Je mag de
patiënten niets verplichten te
doen, omdat ze hier vrijwillig
verblijven. Je kan geen pro
gramma voor ze opstellen", is
de mening van Bakker. De'di
rectie bij monde van alge
meen directeur W. den Baas
stelt echter: „Er moet een pro
gramma worden opgesteld. Er
moet ontspanning zijn".:
Bakker: „Het was voor mij een
zware overgang om op dit werk
over te stappen. Deze recreatie
ve functie ligt ten slotte op een
heel ander vlak. Ik heb in de
kliniek aan de Boerhaavelaan
eerst een'babbeltje gemaakt".
„We zouden wat gaan sporten,
een biljartcompetitie in elkaar
zetten, een kaart- of bingo
avondje organiseren, etcetera.
Maar een, heleboel patiënten
kunnen geen herstel vinden in
de recreatieve sector, wel in
een gesprek van man tot man.
Het is daarom geen doen om
een programma in elkaar te
timmeren".
Uil 'de SC vein
vrij-dog 8 februari
men", zegt Bakker veelbeteke
nend. „Ze zijn er nog steeds
aan een plan te maken, dat
de volgende dag in de prullen
mand wordt gegooid door de
chef. Een gespreksgroep vind ik
erg belangrijk voor verslaafde
mensen. Het recreatieve werk is
minder belangrijk".
In tlAe moeilijke situatie die ont
stond, kwam er nog een ander
personeelslid opdraven dat in
conflict raakte met de directie:
„broeder" Schipper, zoals de
ïrtlWiH Dl futiill
mend hoofdverpleger (hij had
de vereiste diploma's hiervoor).
Het grote probleem kwam echter
nog. Niesthoven verdween we
gens familie-omstandigheden
van het toneel in de Boumankli
niek en wie moest hem opvol
gen?. Het zou Schipper moeten
worden. De verpteger had zich
echter verheugd op een vakan
tie in Spanje (augustus vorig
jaar) en zodoende werd een an
dere verpleger (Vandeweijer)
voorgesteld alstijdelijk hoofd.
De-directie ging echter nier ak
koord. Het werd ten slotte een
patiënten hem noemen. Hoofd
verpleger Niesthoven ging vorig
jaar juli met vakantie en werd
toen waargenomen door broeder
Tobbe.
,,In het Boumanhuis zijn veel
plannen gemaakt, maar daar
van is niet veel terecht geko-
HEKEL Deze laatste werd echter ziek en
toen moest Schipper hem op
zijn* beurt waarnemen. Na de
vakantie van Niesthoven bleef
Schipper min of meer waarne-
Therapeut Bakker (links) en verpleger Schipper: slachtoffers van directiebeleid
volgens Bakker en Schipper
erg onervaren verpleger, die
ook in de Rozenburglaan werk
zaam was: Denijn.
Strubbelingen die leidden tot het
ontslag nemen van verpleger
Vandeweijer en tot boosheid
van Schipper, die zich gepas
seerd voelde. Een gesprek met
medisch directeur Caljé leerde
hem dat hij „te emotioneel bij
zijn werk betrokken was" (al
dus Schipper). De laatste die
nu in de ziektewet loopt haalt
het voorval aan, waardoor hij
er bij de Boumankliniek werd
uitgerangeerd.1
LIJK
Schipper: „Een keer werd ik uit
m'n bed gebeld door een ver
pleegster uit een van de andere
tehuizen die niet wist wat ze
met een pas overleden patient
moest doen. Ik gaf haar de no
dige adviezen. De volgende dag
heb ik nagevraagd bij de direc
tie wat er van was geworden
maar ze wisten er niets van.
Een tijdje daarna adviseerde ik
de directie een patient nietop
te nemen".
„Directeur Schaap zei toen Ietter-
lijk: „Neem je de patient niet
op omdat hij zo lastig is? Of
willen jullie liever een lijk?",
daarmee doelend op dat ene
voorval. Nou, ik was er gewoon
kapot van, van deze uitspraak".
Na zijn vakantie kreeg Schipper
plotseling een brief van de di
rectie, waarin stond dat hij
geen waarnemend hoofd meer
kon zijn. Aanleiding zou zijn ge
weest, dat Schipper een on
schuldig drankje tegen nervosi
teit gebruikte tijdens een stafbe
spreking.
Dokter Broodman, die ook aan de
kliniek is verbonden, .zou vol
gens Schipper hebben gezegd:
i,Ik wil niet langer samenwer
ken met een man die drankjes
inneemt".
De patiënten, verenigd in een be
wonerscommissie kwamen daar
op in opstand. Bakker hierover:
„Er werd een handtekeningen
actie gevoerd, ook in de Ro
zenburglaan, waarbij 95% van
de patiënten zich uitspraken
vódr het handhaven van Schip
per. Er werd altijd gezegd dat-
de patiënten inspraak hadden in
het beleid van de directie,: maar.
het voorstel werd zomaar van.
tafel geveegd,' ook door het.
stichtingsbestuur". Drie dagen
bleef Schipper nog werken, tot
aij tijdens sen bijeenkomst met
de directie te.boren kreeg: „er
gaan koppen vallen, speciaal
onder de ouderen".
„Dat was de nekslag. Ik zag
daarna geen uitweg meer. Ik
ben daarna in de ziektewet ge
gaan", aldus Schipper. „En in
die sfeer moest ik nou werken",
zegt een verontwaardigde thera
peut Bakker. Mensen zijn er
weggegaan en ziek geworden.
Ik bleef overeind".
„Schipper en ik hebben zelfs
vorig jaar weten te voorkomen
dat de kliniek zou worden bezet,
omdat Denijn veel te veel hooi
op zijn vork had genomen. Be
loftes tegenover de patiënten
kwam hij gewoon niet na. En
dat kan niet bij verslaafden".
BOTSING
Aanleiding tot het voorgenomen
ontslag van de therapeut was
een botsing met diezelfde De
nijn. Bakker had een vrije dag
genomen, toen Denijn voor zijn
cursus afwezig was. Denijn he-
richtte een paar dagen later de
directie dat hij daar niet in be
trokken was.
Een tijdje later kreeg Bakker
plotseling een papiertje met een,
dagprogramma waar hij fel
op tegen was dat in overleg
met Denijn was vastgesteld.
„Maar bij mijn overgang naar
de Boerhaavelaan was duidelijk
naar voren gekomen dat ik
niets met Dènijn had te maken-.
Ik werkte rechtstreeks onder di
recteur Schaap", aldus een
kwade Bakker.
Al met al werden de pesterijen
opgevoerd, aldus de therapeut.
Op 4 februari werd hem meege
deeld, dat zijn functie per 1 fe
bruari niet meer bestond. „En
dat werd mij dus drie dagen la
ter pas verteld", zegt de thera
peut. Dit voorval werd de recht
streekse aanleiding tot de twee
de actie binnen betrekkelijk
korte tijd onder de bewoners
van de Boumankliniek aan de
Boerhaavelaan.
Er werd wéér een handtekeningen
actie op touw gezet, wéér - was
het merendeel van de patsenten
het er over eens dat het perso
neelslid moest blijven en wéér
werd er met bezetting van de
kliniek gedreigd.
Bakker zelf vindt het een zeer
spijtige zaak dat deze moeilijk
heden niet binnenshuis worden
opgelost. „Het is een hemel
schreiende zaak", zegt hij als
afsluiting van zijn betoog.
Aan het einde van het gesprek
met hem blijkt in ieder geval
overduidelijk dat tussen de the
rapeut en dc patient een uitste
kende, misschien wat emotione
le, band bestaat. Zomaar een
patient belt Bakker op met de
mededoling dat ,,het weer eens
mis is". 's-Avwnds om half elf
vraagt hij via de telefoon ietwat
paniekerig aan Bakker: „Wat
moet jk nou doen, broeder?"
