„Anders wordt liet
zo afgezaagd
VIRUS VULT DE GATEN OP
IVangelder Ton wil iets nieuws ontdekken
Vandaag en morgen in ZoldertKeater
Meneer
Frederik
ScMe-pöp-tops
Elpee Top 10
Single Top 10
Klassiek
Toppers van de week
VRIJDAG 20 SEPTEMBER 1974
SCHIEDAMSCHE COURANT
Door Kor Kegel
Schiedam Zijn opmerking „Ik weet niet wat ik
morgen zal schilderen is typerend voor Ton van
Gelder, of, zoals hij och sinds kort op papier noemt,
Ton Vangelder. Want al jaren zoekt deze Schiedams©
schilder, woonachtig in de Hoofdstraat, naar nieuwe
mogelijkheden in zijn werk. En dat doet hij onder
het motto: „Je kunt je werk aelf wel mooi vinden,
maar als anderen zeggen dat het niets voorstelt, dan
ga je toch wat anders zoeken"
Tan van Gelder (voor de verandering overweegt hij
om zich de artiestennaam „Vangelder Ton" aan te
meten) momenten, momenie, waarop hij zicht ster
ker dan anders laat beïnvloeden door allerhande
dingen of gebeurtenissen. lijden, waarop hij bezig
is met een bepaald motief in zijn werk.
Zoals op het ogenblik rijn „steen- blijkt dat hij nog steeds zoekt
tjesstructuur". Een klusje dat
een engelengeduld vereist: fi
guurtjes die op huisjes gelijken
verschijnen op het doek of pa
pier, en het eigenaardige van
die figuurtjes is dat ze zijn op
gebouwd uit louter korte
streepjes. Zo heeft Ton van
Gelder in enkele weken tijd et
telijke duizenden streepjes met
zijn schilderskwast getrokken
en enkele karakteristieke wer
ken vervaardigd- -
„Vaak gebeurt het' dat Ik met
verschillende doeken uitga van
één motief, waardoor alles in
een bepaalde serie thuishoort.
Stuk voor stuk werk ik mijn
schilderijen af, totdat ik op een
gegeven moment zeg: stop er
mee. Dan ga ik iets anders zoe
ken" aldus Ton
In zijn atelier in een school aan.
de Zwarte waalstra al bewaart
hij alleen die werken, waar hij
nog steeds „achter staat". Zijn
verklaring: „Ik ben ere streng
in mijn eigen. werk. Ik selecteer
langdurig en doe afstand van
wat ik niet meer zie zittel".
Van alle „probeersels" van Ton
zijn echter nog wel voorbeelden
te vinden. Voorbeelden, waaruit
naax iets „nieuws". Zo liggen er
nog schilderijen met zijn beken
de visgraatmotiefjes en met la-
byrinth-vormen.
Een boekje op een plank In zijn
atelier verraadt, dat hij sterk
is beïnvloed door de schilder/-
graficns Jésus Rafael Soto. Met
dat verschil dat Ton veel meer,
zoals hij zelf zegt, van de halt
op dc tak springt. „Ik ben erg
impulsief" meent hij. „Maar
toch moet ik kritisch zijn, an
ders wordt mijn werk afge
zaagd saai. Dc wil nieuwe din
gen ontdekken. Voor ik weer
iets origineels In mijn hoofd
heb, is er wei weer een "r»<»infl
verstreken. Dat komt doordat
ik veel krabbels en voorstudies
maak. Verder is het gewoon
een kwestie van uitwerken,
waarvoor je een bepaalde tech
niek moet hebben"
Eigenlijk is bij de kunst van Ton
van Gelder veel meer dan tech
niek, eon groot geduld nodig.
Voor zijn grootste schilderij,
waar bij erg trots op is, had hij
drie weken nodig. Zes uur per
dag zat hij eraan te werken.
Totdat hij een „knots" van een
driehoek had geproduceerd, die
o Ton van Gelder temidden van zijn werk: „Op de academie zeiden ze, dat ik weinig
talent had
bestond uit 38,000 „steentjes"
Voor Ton is het rniken van een
schilderij echter veel eerder een
„technische" aangelegenheid.
„Ik heb één jter- c" vindt hij zelf,
„en dat is. uxnpositiegevoel
Verder heb ik veel werkdrift
Toch zeiden ze vroeger op de
academie tegen me, dat ik wei
nig talent had. Ik werd er dan
ook afgetrapt."
Na zijn academietijd volgde Ton
nog wel een schriftelijke cursus
etaleren- Een tweede cursus
vrij tekenen maakte hij niet af.
Spijt daarvan heeft hij niet Het
was volgens hem toch alleen
maar een kwestie van op dreef
komen „En nu ben ik op gang
gekomen" vindt hij. „De steen
tjes zijn. voor mij een uitste
kend uitdrukkingsmiddel. Ik
had net zo goed puntjes of bal
letjes kunnen gebruiken, maar
de verf streepjes in stentj es-
vorm zijn een soort handschrift
voor mij geworden. Dat hand
schrift heb ik al sinds novem
ber 1972 echter steeds in iets
gewijzigde vorm"
Hoewel de belangstelling voor
het werk van Ton van Gelder
(nu 29 jaar oud) groot is, heeft
hij om aan de kost te komen
twee „bijbaantjes". Ten eerste
is hij advertentieplakker bij De
Havenloods, daarnaast heeft hij
samen met zijn vrouw Nanna
een pottenbakkerijtje opgezet.
dat is gevestigd onder zijn wt> j
ning, in een voormalige boek- I
handel aan de Hoofdstraat De I
reden: ,,tk wil uit de contra-
prestatie blijven"
Het zoeken naar nieuwe kunstui-1
tingen brengt met zich mee, dat I
Ton er behoefte aan heeft om I
met zijn collega-schilders te I
praten- „Ik zou graag bij mijn I
mede-kunetenaars naar binnen I
willen stappen om met hen over I
kunst te babbelen. Meestal I
steek ik daar veel van op. Je I
hebt elkaar namelijk nodig om I
tot goede resultaten te komen. f
Niet alleen om het contact *ou j
„Vangelder Ton" zich al hoger
op de kunst ladder geplaatst
zien. „Ik wil graag exposeren"
zegt hij. „Maar neem nou ro*n
zaal van het Stedelijk Museum:
die is alleen weggelegd voor j
meer bekende kunstenaars. Het
lijkt me prachtig om daar je
werken te hangen, maar ik wil
me niet opdringen"
Het blijft dus zoeken voor Ton, I
totdat hij een vorm van schilde-1
ren zal hebben gevonden die j
aanslaat bij een wat groter pu-1
bliek dan hij heeft in de Noord-1
molen, waar hij op het ogenblik j
met drie schilderijen en vier I
aquarellen. Die tentoonstelling
duurt tot 7 oktober.
En daarna opent hij waarschijn
lijk een kleine expositie In Am
sterdam. Voor die tentoonstel-1
ling maakt hij op het ogenblik I
nog schilderijen: steentjesstruc-
turen, voorzien van enkele klas- I
sieke grapjes. Zoals het portret
van Nbcon, dat echter niet I
zichtbaar is, omdat Ton er
steentjes voor geschilderd I
heeft Die vreemde humor is
ook weer ontsproten uit het I
brein van Ton van Gelder, die I
nog steeds zoekt naar dat schil- I
derwerk, dat hem het meest I
ligt...
■&L
-SCHIEDAM In het Zolder-
theater komt morgenmiddag
•rpoppenkastman" Lucas Goud-
zwaard met zijn marionetten.
Opnieuw met zijn programma
ty, ..Meneer Frederik en de kar-
iw, ren"i waarmee hij vorig seï-
«jt zoen in hot Zoldertheater veel
- succes oogstte. Kinderen vanaf
i"*" kunnen die voorstel-
jjjf» die om half drie begint,
oijwonen. De toegangsprijs is
rijksdaalder.
Kabaret Virus, dit seizoen ^es maal maal in het Zoldertheater. Vandaag en morgen nog met twee tzy-oute.
SCHIEDAM De leiding
van het Zoldertheater is
somber gestemd. Triest
aanvaardde het theater-
bestuur de afgelopen
twee weken de annule
ringen van twee „gehei
de mensen trekkers", al
lereerst het duo Croiset-
Flink, later het cabaret
groepje Triolering.
Nogal wat tegenslag dus,
terwijl het seizoen nog
jong is. En daardoor zien
de bestuursleden, hoewei
voor Triolering een ver
vangende groep kon
worden gevonden, de
toekomst wel at angsti
ger tegemoet dan een
maand geleden.
Het niet doorgaan van de optrcs
dens van Jules Croiset, Coen
Flink en Triolering, die in to
taal vijf voorstellingen zouden
geven, heeft het Zoldertheater
handenvol geld gekost en dat is
nu net iets, waarover het thea
ter niet in die ruime mate be
schikt dat ogenblikkelijk een
waardig alternatief kan worden
gevonden. Een beetje goede
groep is immers vrij prijzig,
vooral als er haast bij het con
tracteren is.
Het pleit dan ook voor bet ent
housiasme van het bestuur van
het theater, dat na lang zoeken
toch nog een gezelschap werd
aangetroffen, dat het waard is
om vandaag en morgen de an
ders „leeg" gebleven avonden
op te vullen.
Dat gezelschap is het Kabaret
Virus, dat twee try-outs van
haar eerste programma .Ho
ren, zien en zeggen" zal geven.
Het cabaretgroepje bestaat uit
Marianne Delgorge, Ron Klip-
stein, Siem Hammelburg en
pianist Willem Valenkamp. Vi-
rus ontstond in april van dit
jaar. Al snel was een program
ma uitgewerkt, waarvan de pre
mière volgende maand zal zijn.
„Horen, zien en zeggen" is een
licht geëngageerd programma
met veel muzikaliteit en een
ondertoon van „understatemen
t—humor".
Klip en Ham
[Marianne Delgorge is vooral be
kend van televisieprogramma's
als Doebidoe en van diverse
radioprogramma's. Ron Klip-
stein en Siem Hammelburg
vormden samen jarenlang het
radio-duo „Klip en Ham".
In mei trad Virus al op in het
Zoldertheater in de Teerstoof.
.Hoewel dat toen de eerste try-
out was, vonden we dat dit
cabaretgezelschap zoveel belof
ten inhield voor de toekomst,
dat het voor vier voorstellingen
in december werd gecontrac
teerd. Door een speling van het
lot zijn de vier cabaretiers nu
dus nog tweemaal te zien in
Schiedam," aldus de theater-
commissie.
Beide voorstellingen beginnen ge
woon om negen uur 's avonds.
Toegang kost zes gulden; CJ-
Rers en 65-plusscrs betalen
echter anderhalve gulden min
der.
Het zit er niet in, dat Triolering
dit seizoen nog in het Zolder
theater zal optreden. Bet trio,
dat uit drie Leidse studenten
bestaat, zai waarschijnlijk wor
den ontboeien, omdat één van
de drie spelers voo, onbepaalde
tijd naar het buitenland is ver
trokken.
Ook Coen Flink en Jules Croiset
zullen dit jaar niet meer in de
Teerstoof kunnen komen, we-
gens een te druk programma.
Het was de bedoeling geweest,
dat zij vorige week drie voor
stellingen 2ouden geven, maar
omdat hun programma „Grote
bek en grote buik" nog niet
klaar was, kon dit niet door
gaan.
1. (1) Koek your babyGeorge McCrae
2. (3) 461 Ocean Boulevard—Eric Clapton
3. (7) In the Still of the night-Jack Jersey
4. (4) Welcome back, my friends, to the show that
never ends Emerson, Lake and Palmer
5. (2) Neerlands Hoop ExpressNeerlands Hoop
6. (-) Sally can't dance—Lou Reed
7. (5) Hergest ridgeMike Oldfield
8. (10) Kimono my house—Sparks
9. (-) Machine headDeep Purple
10. (-) Before the floodBob Dylan.
(1) Rock your baby—George ,££,McCrae
Crae
2. (3) I don't wanna die in the air disaster—Albert
Hammond.
3. (5) Gigil'amoroso-Dalida
4. (2) I shot the sheriff—Eric Clapton
5. (-) Wall street shufflelOce
6. (4) Your baby ain't your baby anymore—Paul
da Vinci
7. (-) Kissin' in the back row of the movies—Drif
ters
8. <-) In the summer night—Teach In
9. (-) De dronkaard—Jan Boezeroen.
10.(-) Clap for the wolfman—Guess Who.
Georges Mqustaki
Zoals museumdirecteur Hans Paalman er altijd naar streeft
om „zijn Stedelijk" zoveel mogelijk aan te passen aan de
daar exposerende kunstenaars, hebben wij getracht om deze
poprubriek zoveel mogelijk in te richten in de stijl van zijn
top tien. Voor één keertje heeft daarom de recensie van
een popelpee plaats moeten maken voor een klassieke
aanrader: bij de diverse Schiedamse grammofoonplatenza-
ken, behalve bij het specifieke popzaakje op het Broersveld
kan men folders zien liggen over een Phïlips-Decca/Argo—s-'
tont. 44 klassieke elpees (toepasselijke verzamelnaam: De
Klassieken) in vier cassettes zal men in het bezit krijgen
voor de helft van de prijs, waarvoor ze „los" worden
verkocht. Daartoe moet men zich inschrijven een formu
lier hiervoor is bij de platenhandelaar verkrijgbaar en
maandelijks 25 gulden betalen voor twee elpees tegelijk.
Deze prijs staat doorgaans voor één klassieke elpee, In 1976
ral de belangstellende alle 44 platen uiteindelijk in zijn bezit
hebben
Over zijn ranglijst zegt Hans Paalman, die uit gewoonte geen
hoofdletters gebruikt (zie zijn top tien); Het is geen echte
top tien, gerekend naar de voorkeur van het publiek, doch
het zijn gewoon tien verschillende grammofoonplaten die
worden verdeeld in klassiek en chansons"
HANS PAALMAN
Klassiek:
1. requiem de gilles
2. aria s van Handel en Bach gezongen
Kathleen Ferrier.
3. Vijfde Brandenburgs concert van J. S. Bach
4. schilderijententoonstelling van Mussorgski
5. Vivaldi s „De vier jaargetijden"
Chansons e.d,:
6. Gisela May singt Berthold Brecht
7. declaration van Georges Moustaki
8. Disque d'or van Jacques Brei
9. Ekseption 5
10.Muziek uit de film „The Sting".
door