900 scholieren op tekenles van Sjef Henderickx
m
Met vrijheid en fantasie
m
RIJNMOND
STIJGENDE BELANGSTELLING VOOR PROJECTEN MUSEUM
Josien
Bokhoven: Als je aan tekenen denktdenk je aan Sjef''
i#«09#a«9
csordss
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1974
SCHIEDAMSCHE COURANT
S ïhicdam - Toen gemeen
teambtenaar Lex Tig-
ges in 1971 als consu
lent voor het basis- en
kleuteronderwijs in
Schiedam zijn „gra
fisch project" uitdacht*
kon hij niet vermoeden
dat deze vorm van
kunstzinnige educatie
zo'n groot succes zóu
worden. Aan het eind
Jósien Bokhoven, de edu
catief medewerkster van het
Stedelijk Museum, dacht
samen met Sjef Henderickx
het teken project uit.
van dat jaar waren er
immers relatief gezien
nog maar weinig kin
deren, die via hun
school gebruik konden
maken van dé moge
lijkheid om onder des
kundige leiding - van
de graficus Rob Koom
an - in het Stedelijk
Museum te Ieren grave
ren.
Het tweede project*han
delde over textiel (le
raar was Harry Boom).
Deze uit Tigges'. idee
voortvloeiende vondst
van de educatief mede
werkster van het mu
seum, Josien Bokho
ven, trok op de diverse
scholen al wat meer
aandacht 'en zo kon het
gebeuren dat het derde
(klei)project van de be-
kende keramist Diét
Wiegman al voldoende
belangstelling trok: 25
scholen vervaardigden
leerlingen af om hen
wegwijs te maken in de
boetseerkunst.
Het succes dat Diet Wieg
man behaalde met 2ijn
kleiproject bracht Jo
sien Bokhoven ertoe
om nog een „cursus"
uit te denken. Aanvan
kelijk was het plan om
dit jaar nog te starten
met een schilderpro
ject, maar omdat de
kunstenares Friedel
Dalhuysen, die het pro
ject zou gaan leiden,
nog zat opgescheept
met andere klusjes,
moest dit project wór
den uitgesteld. Friedel
begint nu met haar les
sen in het voorjaar.
sen het kleien en het
schilderen te overbrug
gen werd een alterna
tief project opgezet. Jo
sien Bokhoven en de
fameuze Schiedamse
tekenaar/graficus Sjef
Henderickx staken de
koppen bij elkaar en
kwamen tot de conclu
sie, dat er wel eens heel
wat meer aandacht
voor de schilderlessen
zou kunnen komen als
er eerst een tekenpro
ject aan vooraf zou
gaan.
Om de „lege" periode tus- De interesse voor dat te
kenproject was er vo
lop. Een groot aantal
basisscholen (35) liep
warm voor het initiatief
en Sjef Henderickx
kreeg de opdracht om
in totaal aan 900 kinde
ren de grondbeginselen
van de tekenkunst ken
baar te maken op een
voor hen begrijpelijke
manier.
Vorige week maandag be
gon Henderickx met de
tekenlessen. Het project
duurt tot donderdag 12
december en tot die tijd
zalelke scholierie) - uit
vierde en vijfde klassen
van de lagere scholen -
twee maal met Hende
rickx1 werkwijze wor
den geconfronteerd.
Veel leraren hebben al
verklaard erg enthou
siast te zijn over de te-
kenlessen-nieuwe-stij l
Hoe Sjef Henderickx
zijn pupillen „creatief
opvoedt" werd duide
lijk na een gesprek dat
de Schïedamsche Cou
rant deze week met
hem had.
«dj
Sdiiedam „Als je aan
tekenen denkt, denk je
aan Sjef," dacht Josien
Bokhoven van de educa
tieve dienst van het Ste
delijk Museum enige
tijd geleden. En omdat
zij erover dacht om na
de graveer- textiel- en
kleilessen nu een teken
project op touw te zet
ten, nam zij dientenge-
vol ge contact op met de
bekende Schiedamse te
kenaar en graficus Sjef
Henderickx.
Die voelde er ook wel veel
voor om als Ieraar te
fungeren en zodoende
werd een programma
(lesrooster) opgesteld
met als uitgangspunt: de
kinderen zoveel mogelijk
van de tekentechniek
bijbrengen en hen daar
bij toch alle mogelijke
vrijheid geven. Want, al
dus Sjef: „Als je een
kind gaat dwingen om
een bepaald onderwerp
te tekenen, verdwijnt de
spontaniteit. Het kind
moet zijn eigen fantasie
gebruiken- als je duwtjes
geeft in een bepaalde
richting komt het toch
I niet vcjrdcr."
Dus Iaat Sjef Henderickx zijn
leerlingen even dollen en uitle
ven. wanr.ecr zij de lol tekenlo
kaal omgevormde zaal van hei
museum binnenkomen. ..Als
een klas zo binnenkomt voor de
eerste keer, bemerk je dat de
leerlingen enigszins gespannen
•en nieuwgierig zijn. We hebben
daarom enkele borden neerge
zet en grote vellen papier ge
spannen. De kinderen mogen
zich afreageren en hun spon-
ning ontladen door dat papier
•.vol te kliederen, er zo nodig
schuttingwoorden op te schrij
ven of er gewoon rustig op te
tekenen," legt de kunstenaar
uit,
Hij vervolgt: „Als zij eenmaal aan.
delvóór hen vreemde sfeer zijn
gewend en hét uitstapje naar
het museum niet meer beschou
wen als" een soort schoolreisje,
m
i Sjef Henderickx en zijn „nieuwe" vorm van tekenen: drempeltje weg voor de kinderen.
traag ik of zij aan de tekenta
fels plaats willen nemen. Ik ga
dan vertellen, aan de hand van
voorbeelden op een schoolbord,
- wat de bedoeling is."
Sjef begint dan uit te leggen, dat
tekenen op twee manieren kan.
Op school leren de kinderen
lijntjes trekken: tekenen dus,
door met strepen de omtrek
van iets vast te leggen, „Ik pro
beer hen op een andere manier
le laten tekenen. Tekenen van
uit een vlek. Ik laat hen zien
hoe ?.e een vlek kunnen vormen
door gewoon met potlood, Sibe
risch krijt of grafietstift een
stukje papier vol te kleuren.
Dasjma vraag ik de kinderen
wat er allemaal van die vlek
kan V/orden gemaakt, wat ze in
dje vlek zien. Er komen dan de
meest merkwaardige reaklies:
een olifant, een boorn, een ge
zicht, een hoed,.een vogel enzo
voorts. Ik probeer op zo'n voor-
stel in te'gaan en van die vlek
ook inderdaad .een boom of iets
dergelijks te maken, door de
vlek een iets andere vorm te
geven en er door middel van
donkerder strepen diepte in te
brengen,"
V0LGEKALKT
Wanneer de kinderen zelf aan het
tekenen slaan, blijkt dat hun
fantasie samen met de meege
geven vrijheid voldoende is om
hen een heel vel papier op een
geslaagde manier! vol te laten
kleuren, volgens Sjef Hende
rickx: „Op school maken de
kinderen zich gauw van hun
tekening af door te zeggen:
meester, ik ben klaar.
Maar ik wil dat ze hun boom of
diertje of gezicht in een omge
ving plaatsen, die don uiteraard
ook moet worden volgekieurd.
2odat. al3 atles goed gnat, op
den duur het hele tekcnvel
wordt volgekalkt, doordat er
steeds nieuwe vlekken op ver
schijnen. De leraar staat dan
stomverbaasd, want voor hem
stijgen de kinderen boven hun
eigen kunnen uit-"
Wonderbaarlijk vindt Sjef Hende
rickx de uitleg, die veel kinde
ren aan hun tekening geven.
„Zij hebben elk een eigen ver
klaring voor hun schepping."
vertelt hij. „Als volwassenen
bijvoorbeeld denken: dit is een
hoed, don vinden kinderen mis
schien: weinee, dit is geen heed,
dat is een slang, die zojuist een
varken heeft opgeslokt."
Sjef vertrouwt erop, en met hem
de educatieve dienst van het
museum, dat de kinderen de
raad, die zij bij het tekenpro
ject hebben gekregen, in de toe
komst zullen opvolgen. Dat
hangt van de Ieraar af, weet hij
echter: „Er .wordt in mijn les
sen wel iets aangetipt, maar ik
weet niet of de leraren er ook
iets mee zullen doen. Mogelijk
kan de gemeente hen aktiveren.
Ik stel mij zo voor, dat de
Schiedamse Gemeenschap met
een cursus best zou kunnen
aansluiten op dit tekenproject."
De tekeningen, die tijdens
het project worden ver
vaardigd, zullen waar
schijnlijk in enkele za
len van het Stedelijk
Museum worden ten
toongesteld. Bovendien
zal een dia-klankbeeld
worden vervaardigd, op
dat de museumbezoeker
al kijkend en luisterend
kanervaren hoe voor
900 kinderen uit Schie
dam een drempeltje
naar de tekenkunst
werd weggehaald.
Café-Restaurant „EUROPOORT"
Gerenomrne&rue keuken
Zalen voor recepties
of diners
0 Pracntig uitzicht op de rivier j|
1 Ruime parkeergelegenheid
0 Iedere donderdagavond
SCANDINAVISCHE TAFEL
Telefoon 010-264625
Maasboulevard 7 Schiedam B
AFSPRAAK MEL?
Natuurlijk Inde
AMSTELBBON
vv'* KOEMARKT
- - SCHIEDAM y
CAFÊ-RESTAÜRANT
de
OOK VOOR UW PARTIJEN
EN DINERS
Tel. 703984
Schiedam
RESTAURANT
BARBECUE INN
VOOR DE SNELLE TREK
Ook om mee te nemen
TEL. 264191
DAM 22-SCHIEDAM
Probeer "t eens in
Nieuwlandplein 12
Tel. 706066.
BROERSVEST 119 V
fVE( EENS tU
GEZETEN i*¥
bar bodega
|dn3ehdven6$cr,igddffiteioio-26;?6oj|