IKa
|f|9
mmm
Er z t i L1 lenbeslnii1 e n
worden genomen die
niet in het belang
van Schiedam zijn../
VVD-raadslid Anita Dirkzwager-van Zoelen (35) vindt
democratie niet voldoende gewaarborgd:
BBsBSIf
55
M¥m
VRIJDAG 7 FEBRUARI 1975-
SCHIEDAMSCHE COURANT
DOOR
RIEN VAN DEN ANKER
Mevrouw A. Dirkzwager
Schiedam "In de komende ja
ren zullen er in Schiedam be
sluiten worden genomen die
niet altijd in het belang van de
stad zullen zijn, maar wel in
het belang van bepaalde groe
pen. Dat zal niet alleen gevol
gen hebben voor het politieke
leventje hier, maar verder ook
op de sfeer binnen het ambte
narenkorps. Nog sterker, op
den duur zullen de gevolgen
hiervan bij de gehele samenle
ving te merken zijn".
Harde woorden van mevrouw
Anita Dirkzwager-van Zoelen
die vorige week bekend maakte
dat zij binnenkort de Sehie-
damse gemeenteraad waar
zij een plaatsje heeft namens de
VVD zal gaan verlaten. Op
zich geen schokkend nieuws
misschien, maar wel viel het op
dat de reden van haar ontslag
dit keer niet was: "wegens ver
huizing", of "wegens persoonlij
ke omstandigheden". Nee, me
vrouw Dirkzwager gaat weg
omdat zij vindt dat in Schie
dam de democratie niet meer
functioneert
"We leven bii wijze van spreken
onder de dictatuur van de de
mocratie. We hebben te maken
met een bestuur dat steunt op
de kleinst mogelijke meerder
heid. De helft plus één, maar
bovendien worden andere min
derheden niet 'bij het bestuur
betrokken. Democratie bete
kent dat er sprake is van in
vloed van de totale bevolking
op het bestuur. Neem de Schie
damse situatie maar. Het CDA
en de WD hebben geen enkele
invloed. Dat is dus ondemocra
tisch. Zelf initiatieven van onze
(oppositionele kant worden con
stant weggegestemd. Waarom?
Er zijn toch voorbeelden te noe
men van constructieve initiatie-'
ven. Maar ze zitten daar in de
progressieve club nu eenmaal
rast aan de stemdiscipline.
En iedereen kan op zijn klompen
natellen dat er ook bij de PvdA
verschillen van mening zijn.
Nou, die worden tijdens het
fractieberaad uitgesproken en
dan komt er tenslotte één
standpunt uit, waar menigeen
het in zijn hart helemaal oneens
mee is".
Drie jaar lang heeft de echte
politieke carrière van mevrouw
Dirkzwager geduurd. Tegen
haar wil kwam ze toen in de
raad als opvolger van wethou
der Houtman, die halverwege
de collegerit er het bijltje bij
had neergelegd. Mevrouw Dirk
zwager stond onderop de lijst,
maar al' de kandidaten tussen
haar en de vertrekkende Hout
man konden (of wilden) niet. Er
werd vanuit de plaatselijke af
deling druk op haar uitgeoe
fend, er werd gewezen op haar
burgerplicht en tenslotte
zwichtte zij.
zwaren (zij ^^^rrouw en
beeft vier opgroeiende kinde
ken) stortte zij zich toch met
hart en ziel in bet werk als
raadslid.
Voor haar was het een volkomen
onbekende wereld en achteraf
beseft zij dat zij minstens een
jaar nodig heeft gehad om "bij
te komen". Pas toen dacht zij
zich werkelijk pas echt sterk
genoeg te voelen om volledig
actief in het plaatselijke politie
ke gebeuren mee te doen. Van
het een kwam toen het ander.
werk is nauwelijks voldoende
voor vier man. Met vier deskun
dige mensen zou je best goed
af kunnen".
Hoewel mevrouw Dirkzwager bij
zonder veel respect heeft voor
de mens Lems, heeft zij toch
ook wel de nodige kritiek op
zijn werk ais burgemeester.
Volgens haar moet de man op
die plaats een sleutelfiguur zijn,
maar hoewel burgemeester
Lems uiterst deskundig is en
over goede contactuele eigen
schappen beschikt, blijft hij
volgens haar toch de echte par
tijman die voorstander is van
een programcollege en die ook
de polarisatie niet schuwt om
dat die volgens Lems meer dui
delijkheid brengt
Hoop
Een soort sneeuwbal-effect en
in korte tijd zat mevrouw Anita
Dirkzwager er met kop en
schouders in.
Toen zij bij de gemeenteraadsver
kiezingen van vorig jaar dai
ook liet doorschemeren dat zi
er best weer uit wilde stappen
kreeg zij echter te horen dat zi
nu in vergelijking met de nïeu
welingen zo ervaren was dat zi.
dat onmogelijk kon doen. Weei
zwichtte zij, omdat zij het vooi
zichzelf als een soort ereplichi
voelde. Ter verduidelijking
voegt ze er nu aan toe. "Hel
werken in kleinere fracties is
moeilijk. Wat dat betreft heb
ben CDA en PvdA het veel
gemakkelijker. Gelukkig heb
ben we nu een goed team en
daarom loopt het lekker.
Een ander argument in 1974 om
toch maar weer mee te doen
was ook het feit dat er in de
Schiedamse WD nauwelijks
sprake was van een goed kader.
Met andere woorden, van een
groepje enthousiaste mensen
die alle vergaderingen zowel
van raad als partij meemaken
en die in theorie bij het uitval
len van raadsleden onmiddel
lijk kunnen inspringen. Een
soort schaduw-raadsleden dus.
GEDREVEN
Een echt politiek gedreven raad
slid was Anita Dirkzwager dus
niet, maar al met al zou dat
geen reden hoeven te zijn om
nu tussentijds toch op te stap
pen. Zij bekent dat ze er echt
wel een paar nachtjes over
heeft geslapen. Haar argumen
tatie 4s dan ook niet in twee
woorden te vertellen.
"In feite is het een heel lang
verhaal. Het was direct na de
verkiezingen al te voorzien dat
het in Schiedam erg moeilijk
voor ons zou worden als er
geen afspiegelingscollege zou
komen. Dat is waar geworden
en je weet als lid van de opposi
tie nu dat je een verschrikkelijk
hoop werk verzet terwijl je in
tien van de tien gevallen geen
succes zult behalen. Goed, dat
is het spel, maar op den duur
vreet het wel aan je. In ieder
gevat moet je wel een groot
incasseringsvermogen hebben.
Het is ook bekend dat de per
soonlijke verhoudingen binnen
de raad nu niet zo erg goed zijn
en daar moet je ook maar tegen
kunnen. Goed beschouwd kom
je tot de conclusie dat het ni
veau van deze gemeenteraad
eigenlijk een beetje beneden de
maat is."
Het aanvallen van personen, het
niet fundamenteel en vaak on
deskundig discussiëren, overal
een politieke raak van maken,
dat zijn volgens mevrouw Dirk
zwager dingen die de oppositie
erg dwars zit
In dit licht gezien menen wij dat
de democratie in dit systeem
niet voldoende wordt gewaar
borgd- Bij de progressieven
zeggen ze nu wel dat de burgers
geen afspiegelingscollege wil
len, maar ik vraag me af of die
burgers willen dat een grote
groep, zoals nu CDA en WD,
van alle raken is buiten geslo
ten. Dat begon al bij de vor
ming van een. nieuw college.
Ik vind dat de WD op, valse
gronden al bijvoorbaat er bui
ten werd gehouden. Vier, vijf
jaar geleden wilde de PvdA
best met de WD werken. Maar
ze hebben gewoon gedacht dat
ze de definitieve meerderheid
zouden behalen. Dan was een
gesprek met anderen helemaal
niet meer nodig geweest Toen
dat dus niet gebeurde hebben
ze tenslotte voor de CPN geko
zen. En op die geringe meerder
heid drijft nu het hele college".
Naarmate het gesprek vordert be
wijst mevrouw Dirkzwager
door haar soms opgewonden
toon duidelijk dat zij zich de
laatste maanden zo nu en dan
behoorlijk kwaad heeft ge
maakt over het letterlijk "bui
ten spel zetten" van de opposi
tie. "Zelfs wanneer met betere
voorstellen kwamen, werden
deze dan op politieke grond
en weggestemd. Zakelijke
deskundige argumenten wor
den niet meer aangenomen. Het
gevolg is dan ook dat er beslis
singen worden genomen die
niet in het belang van de stad
zijn,'maar vaak alleen* in het
belang van bepaalde groepen".
NOOD
Dat de nood bij de oppositie
- werkelijk hoog zit bleek wel
enige weken geleden toen men
tijdens de begrotingsbehande
ling het voorstel voor een mi
lieuheffing op politieke grond
en wilde wegstemmen, Dit om
twee wethouders (Bolmers en
Col Ié) die ook tegen wilden
stemmen, kleur te laten beken
nen. Is de oppositie nu al zover
'gezakt' dat zij dezelfde in haar
ogen zo verderfelijke tactiek
van de progessieven over
neemt?
"Ik moet bekennen dat ik per
soonlijk daar niet-zo erg blij
mee was. Aan de andere kant
was de zaak voor ome fractie
zo klaar als een klontje. Er
waren twee mogelijkheden. Of
je laat de bevolking die heffing
betalen of je doet dat via de
algemene middelen. Noch tegen
het ene noch tegen het andere
hadden wij principiële bezwa
ren. Voor ons lag de zaak dus
fiftSf ifty. Kijk, je moet de zaak
ook van de andere kant 2ien.
Wethouder Collé is principieel
als communist tegen dat soort
heffingen en dus stemt hij te-
ten".
'Dat hij op deze wijze zijn ach
terban moest verraden. Hij
mag niet eens echt kleur be
kennen. Je kan bijna zeggen
dat op deze wijze de commu
nisten in Schiedam worden on
derdrukt door de socialisten.
Misschien een aardig motief
voor een collecte in Portugal.
Het is toch belachelijk dat je een
mens dwingt een bepaald
standpunt te laten innemen dat
volkomen in strijd is mei zijn
eigen programma. Nee, dat kan
er bij mij niet in, hoor. Dat is
gewoon een erg bedenkelijke
zaak en geloof me, zulk soort
dingen.' dat vreet aan de men
sen. Dat is op politieke wijze
mensen "pakken" en dat kan ik
niet. Die gezondheidssistuatie
van Collé (rond de jaarwisse
ling moest deze wethouder op
doktersadvies enige tijd rust
houden, PvdA) heeft daar na
tuurlijk ook mee te maken. En
ik weet dat in dat opzicht meer
mensen last hebben van deze
situatie".
Volgens mevrouw Dirkzwager
lijdt ook hef Schiedamse amb
tenarenapparaat onder de poli
tieke situatie. Het tekort aan
goede deskundige ambtenaren
is volgens haar niet alleen ont
staan omdat het hier zo stinkt
De gemeentelijke diensten le
ven onder eén zware druk en
dat heeft haars inziens ook zijn
repercussies op de ambtenaren.
Zij voegt er verder aan toe;
"En natuurlijk heeft dat zijn te
rugslag op de gehele samenle
ving. Onder de bevolking ont
staat een soort malaise-gevoel".'
"En dat komt natuurlijk omdat
veel mensen die vol zitten met
ideeen en suggestie» die niet
kunnen spuien. Omdat er ge
woon niet naar wordt geluis
terd",
Mevrouw Dirkzwager meent dat
haar gedachten en meningen
over de huidige politieke situa
tie niet alleen door aanhangers
van de oppositiepartijen wor
den gedeeld. Met stellige zeker
heid weet zjj te vertellen dat er
ook mensen binnen de* PvdA
zijn die zich ergeren. Zij gaat
zelfs verder en zegt dat volgens
haar de PvdA thans twee stro
mingen heeft. De zogenaamde
Nieuw Lmksers en een groep
die echt afstamt uit de gelede
ren van de SDAP. Die eerste
groep is volgens mevrouw Dirk
zwager wel de kleinste, maar
bepaalt doordat zij zo actief is
wel het totale beleid.
Het zittende college vindt zij
ronduit erg zwak. Dat komt
onder meer omdat er te weinig
bestuurlijke ervaring Jnzlt. Het
politieke niveau is ook niet zo
erg groot' en van een werkelij
ke beleidsvisie is nauwelijks
sprake.
"Zeker niet bij de wethouders
zelf, Het enige wat ervan aan
wezig is wordt hen opgelegd
door de PvdA. In de praktijk
komt het erop neer dat college
voorstellen eerst door de PvdA
worden bekeken. Pas als ze
goed worden bevonden, dan
worden ze in de raad behan
deld. Dat is ook de reden waar
om er de laatste maanden zo
veel verbeterde raadsstukken
later werden rondgezonden.
Dan had de PvdA/PPR enige
wijzigingen aangebracht".
Zij vervolgt: "In de raad zie je
het ook. Als er wagen worden
gesteld, dan is dat allemaal af
gesproken werk. De tevoren
klaargestoomde antwoorden
worden keurig door de betrok
ken wethouder opgelepeld.
Soms gebeurt dat, wethouder
mevrouw Visbeen bijvoorbeeld.'
gewoon van een briefje. Nu de
andere kant Vragen van de
oppositie krijgen één van de
drie stand aar d-antwoorden, Of
het is: U krijgt een nota, of men
zegt dat het nader zal worden
onderzocht of men komt dood
leuk met: "Ik weet het niet"
De vijfde wethouder (van der
Wilk) noemt zij volkomen over
bodig. Die komt volgens haar
nu met voorstellen over het
JOP en SRJJ die de VVD al
lange tijd geleden naar voren
heeft gebracht. "Die post is vol
komen overbodig. Hij kan in
feite worden vervangen door
een goede jeugdambtenaar. De
bibliotheek geef je dan aan wet
houder Visbeen en de voorlich
ting breng je onder bij de bur
gemeester. Schiedam heeft
geen vijf wethouders nodig. Het
"Toen hij hier werd geïnstalleerd
heeft hij gezegd dat hij niet
boven maar tussen de partijen
zou staan. Ik vind dat een bur
gemeester voor de hele stad
moet zijn.
Ik kan me best voorstellen dat die
man niet gelijk zijn gehele poli
tieke vérleden kan verlooche
nen en ik begrijp ook wel dat
hij niet één-twee-drie hier éen
oplossing kan brengen voor alle
moeilijkheden, maar ik vind
wel dat het zeer gerechtvaar
digd is als hi j als burgemeester
bij een bepaald voorstel zijn
partijstandpunt laat varen en
de zaak eens pragmatisch gaat
benaderen. Zelfs al zal er dan
een andere uitkomst zijn. Ik
heb de indruk dat deze burge
meester vooralsnog niet op zijn
eerder ingenomen standpunten
zal terugkomen. Dat heeft on
der meer zijn beantwoording
tijdens de begrotingsbehande
ling aangetoond. In de gemeen
teraad verlaat hij duidelijk niet
zijn PvdA-achtergrond. Dat heb
ik hem ook gezegd en in de
raad kan hij daar geen ant
woord opgeven. Het enige dat
hij zei was dat hij het voorne
men heeft om voor de hele
Schiedamse burgerij een goede
burgemeester te zijn. En daar
om heb ik toch nog wel een
beetje hoop".
Bijna aan het slot van het ge
sprek komt nog een ander facet
naar voren. Kan je als oppositie
een beetje redelijk werken?
Krijg je genoeg informatie?
Kun je eigenlijk wel goed "op
boksen" tegen een college dat
een volledig ambtenarenappa-
•raat voor zich heeft klaarstaan?
Mevrouw Dirkzwager schudt
het hoofd. Zij beaamt dat dat
erg moeilijk is. Dat het soms
letterlijk "vechten tegen de
bierkaai" is en dat zij daarom
volgens haar niet altijd de juis
te. zakelijke maar harde oppo
sitie heeft kunnen voeren die zij
wel had willen voeren.
"Het beste zou zijn. als bijvoor
beeld het college beraad ten
dele openbaar zou zijn. Met dat
ten dele bedoel ik dan dat wij
als raadsleden van fracties die
niet middels een politieke kleur
verbonden zijn met het college
er ook bij kunnen ritten.
De progessieven zijn altijd zo.
voor openheid. Nu dan kunnen*
ze in dit geval tonen dat ze
werkelijk progressief rijn in
Schiedam. Want dan krijgen
wij informatie uit de bron en
dan pas kan je verwachten dat
de oppositie goed tegenspel kan
geven".