Van der Goes:
of verontruste katholiek?
Lidviina
is nog -.j:
onder ons
Dertienhonderd maal Schiedam op prentbriefkaart
Weer nieuw boek
beschermvrouwe
over
Verzamelaar
Meijer (79);
„Het kunnen
er best een
paar honderd
meer zijn"
tëTvtV, v a
Beschermvrouwe van
I Schiedam moet delen
i in de feestvreugde
WIE WAS
LIDUINA?^
,-ftZATERDAG 8 FEBRUARI 1975
SCHIEDAMSCHE COURANT
I f V
I
1
Schiedam Hebben de
vertraging in de bouw
van het nieuwe woning
complex aan de Nieuwe
Haven, de brandweerlie
den en de Stichting Len
tefeest voor de gehandi
capten ook iets met el
kaar gemeen? De 52-jari-
ge M. van der Goes aan
de Van Swindensingel is
daarvan overtuigd. Het
is de kracht van de Hei
lige Liduina, zo zegt hij.
Zij blijft aanspraak ma
ken op haar verering.
Van der Goes noemt
zichzelf werktuig van
God en verontrust kath
oliek. Er zijn echter ook
Schiedammers die hero
zonderling noemen, zelfs
nog voor hij van zijn
merkwaardige ervaring
tijdens" een van de Li-
:»k duinafeesten heeft ge
insproken en heeft trach
ten aan te tonen dat
God reeds drie maal de
jcnevërstad heeft be
zocht."
„Rietje Konings, oprichtster en
voorzitster van de Stichting
Lentefeest zou je de twintigste
eeuwse Liduina kunnen noe
men. Ook zij zet zich in voor
de -misdeelde mens. Deze een
voudige huisvrouw, net als des-
tijdsTadüinaVïs onvermoeibaar.
Zij is zonder het zelf te weten
op haar eigen manier een werk
tuig van Liedewij, zoals de mid
deleeuwse naam luidt Merk
waardig is ook dat het Lente
feest altijd tijdens de Liduina-
feesten wordt gehouden," zo
vertelt Van der Goes, die vorige
week een brief heeft geschre
ven naar burgemeester en wet-
Door
Willem van der Post
houders met het verzoek tijdens
het komend jubileumfeest ook
aandacht te schenken aan de
beschermster van de stad. Hij
stelt ondermeer voor een paar
brandweerauto's de Stille Om
gang te laten rijden. Bovendien
zou hij willen dat er een her
denkingsdienst in de Grote
Kerk wordt gehouden.
STORM
Het feit dat dit niet meer kan in
de Heilige Liduinakerk, die ze
ven jaar geleden is gesloopt,
gaat de heer Van der Goes, erg
aan het hart „Het is toch
vreemd dat de nieuwbouw op
die plaats steeds wordt uitge
steld, terwijl het de bedoeling
was om direkt na de sloop te
beginnen? Een tijdje geleden
heb ik ook eens speciaal op het
bord van het bouwbedrijf gelet
Wanneer er maar een beetje
storm was geweest lag iedere
keer"weer juist dat bord" op de
grond. Gek, hè? Het is gewoon
een pijnlijke plek. Niet dat er
een vloek op rust, want dan
waren er wel ergere dingen ge
beurd. De kapel in Huize Fran-
keland hebben we nu alleen
nog, maar de mensen moeten
toch een echte plaats hebben
om troost te zoeken? Dat kan
nu niet Veel katholieken die
vroeger in de H. liduinakerk
kwamen beschouwen de Rozen
kranskerk aan de Singel als
vijandig gezind. Ze doen er
geen stap binnen. De centrale
plaats in Schiedam waar zij
vereerd moet worden zal lidui
na zelf op wonderbaarlijke wij
ze gaan bepalen. Schiedam
moet in ieder geval bedevaart
plaats worden. De gelovigen
hebben daar zelf het laatste
woord in. De meeste priesters
willen er echter onderuit en
Monseigneur Sim onis wil die
niet passeren."
LEGENDE
Een ander bewijs voor de kracht
van Liedewij vormen aldus de
heer Van der Goes de brand-
weerrapporten. In Schiedam
zal nooit meer dan een pand
tegelijk afbranden, zo wil de
legende. „Bij een brand die een
paar jaar geleden in het Raam
woedde bleek het vuur in twee
panden te zijn aangestoken,
maar het is slechts op een
plaats gaan branden. Wij zijn er
bij de brand in het gebouw van
Kappelhof en Hovingh aan de
Dam in feite toch ook goed
afgekomen? Een paar maanden
„Liduina gaat op wonderbaarlijke wijze de plaats bekend
maken waar zij vereerd moet worden", weet de heer Van
der Goes.
f KntltoUvkt'n *t*rtmtrunt i»ut nrgcrvn van
Liduina
Schiedam Hel h ongehoord dal er In het naderend Jubtleumlee-f
*eei» aandacht wordt besteed aan de be*ebermilrr van Schiedam
de heilige Lidnina. Dat is de menlnc vu een aantal verontrust»
Schiedammers, met name katholieken, die hierover hun ontenóe-
-I: jen hebben ulttwproken In een brief aar» het- gemeentebatuur.
«ff brief," die ook, is verzonden brandweerwagens zouden 'de
A aan Mj>r;- A-- Sunonis, bisschop" -.'oude- stadroute kunnen
van Rotterdam, stelt de. initia- die ook bekend stoat als de i
.tiefm-mcr de hecr C. M. vanStitie Onlang. Voorts moet een
der Goes- dut '.de. herdenking., trerdeniuricsavond met ta'njko
van deze vrouw; echt.üeen ty." ren in „haar kerk" (de Groic
piseh katholieke oanjeli'Cen- Kerk) tot cte mojeliikheüen hr-
hridis.j.': - horen.'
„Ri-rds vijfhonderd jaar be- In het Stedelijk Museum kan vol
schermt lij dc'stad tcjjen ram- *ens .hen»'ook'best eên' klein»-
pen erv emsti/te brandei».Een - tentoonstelling --«an haar wor
f«-vst zondrf Liduina "U-.herder»-den.fetkijd. Hij hoopt'dat'hi-1
ken" is nict'volli-difi" 'aldusde leroecnlébestuur 'aünóg aan
hrer Van der.; Goes,die -.een' dacht aaii Liduina' zal besteden
- aanUii suRSestics; aan dc hand „Mede ook omdat 1975 het Jaar
doet om.tddiiïna toch te betrek-van de. vrouw is m nj do««»
Uit de Schiedamsche Courant van
maandag 27 januari.
SCHIEDAM Boekdelen
zijn er over Liduina ge
schreven. Zeer kort sa
mengevat vertéllen deze
lijvige biografieën met
de nodige variaties dat
zij in 1380 wordt geboren
als dochter van de nacht
wacht Pieter Jansz. en
Petranel la uit Ketbel.
Achtendertig - jaar lang
heeft zij last gehad van
een rib die zij bij een
valpartij op het ijs in de
Baansloot had gebroken.
Drie jaar na deze val kan
zij zich niet meer bewe
gen en moest haar verde
re leven op bed blijven
liggen. Toch heeft zij zich
in haar huis aan de Ach
terweg, waar nu het voor
gebouw van De Linden-
hof staat, ingezet voor de
misdeelde mens.
In het jaar 1433 overleed zij
op 53-jarige leeftijd. Dui
zenden mensen zijn naar
het opgebaarde lichaam
komen kijken, alvorens
zij in de Grote Kerk werd
begraven.
Een decreet van 14 maart
1890 verklaarde haar hei
lig.
SCHIEDAM De geschie
denis van Liduina zal
binnen twee maanden op
nieuw in boekvorm ver
schijnen. In het werkje
staat de tekst van de le
zing de heer P. Groenen-
daal vorig jaar voor de
Wetenschappelijke Kring
Schiedam heeft gehou
den, de geschiedenis van
het hervormde weeshuis
De Lindenhof dat op de
plaats staat waar Liede
wij heeft gewoond en ten
slotte nog de historie van
het rooms-katholieke
schippersintemaat De
Uitkijk.
De heer Groenendaal die
een uitgebreide studie
heeft gemaakt van Lidui
na geeft als commentaar
op de legende: „We moe
ten de geschiedenis nuch
ter bekijken. Ik heb ja
renlang gezocht, maar ik
heb nooit iets kunnen
vinden van de voorspel
ling dat er niet meer dan
twee huizen tegelijk in
Schiedam zouden afbran
den".
Pastoor Laurent van de Ro
zenkranskerk aan de.Sin-
gel staat ook sceptisch te
genover de brief die de
heer Van der Goes heeft
gestuurd. Over het voor
stel om een paar brand-,
w eerwagens de Stille
Omgang te laten rijden,
zegt hij: „Het is mij te
traditioneel. Wij kunnen
beter aandacht schenken
aan dingen van meer cul
turele waarde. Hoe pre
cies weet ik echter nog
niet precies. Het is wel
waar dat er een groep
katholieken is die het met
de huidige gang van za
ken binnen de katholieke
kerk niet eens is, zoals de
heer Beuker (RKPN) in
de Tweede Kamer. Van
der Goes is daar echter
absoluut geen vertegen
woordiger van".
later verwoestte een soortgelij
ke brand in Zaandam ongeveer
tien panden. Ik heb trouwens
ook nog, nooit de Schiedamse
brandweer in paniek gezien.
VISIOENEN
De heer Van der Goes bekent
nooit de biografieën van Liede
wij te hebben gelezen. Hij zegt
het liever te horen. Wel kent hij
een paar aanwijzingen dat De
Heer in Schiedam is geweest en
die ook op de Liduina-geschie-
denis betrekking hebben."
„Ten tijde van de beeldenstorm
wilde mèn per schuit het beeld
van de vrouwe van Schiedam
uit de stad meenemen. Wonder
baarlijk genoeg lukte dit niet.
De legende vertelt ook dat Li
duina heeft gezegd dat Onze
Lieve Vrouwe haar heeft toege
lachen toen ze te laat thuis
kwam omdat ze haar vader en
broers eten had gebracht. Te
vens wordt verteld dat zij vi
sioenen heeft gehad. Zelf heb
ik ook wel eens iets eigenaar
digs meegemaakt dat misschien
hiermee samenhangt. Voor de
Stille Omgang in 1973 had ik
een ongeluk, waarbij ik een
middelzware hersenschudding
en een gebroken duim opliep.
Pas taen de danktocht achter
de rug was, kreeg ik er last van
en ben ik er mee naar de dok
ter gegaan."
Van der Goes maakt niet bekend
voor hoeveel mensen hij de>
spreekbuis is. „Dat is niet be
langrijk. Er is gewoon een
groep verontruste katholieken.
Kardinaal De Jong heeft des
tijds gezegd het ongenoegen-
anoniem bekend te maken.' Het
lot heeft mij uit deze groep als
woordvoerder aangewezen."
'v SsJtC?'.
De Schie gezien van het Overschieseplein omstreeks 1915
De paardetram op de Singel in 1902.
art*
Ruim dertienhonderd ansichtkaarten, maar de heer Meijer weet precies welke hij
3* wel of niet heeft.
Schiedam Een van de
oudste en fanatiekste
verzamelaars van Schie
dam is de 79-jarige P,
Meijer aan de .Warande.
Al vijftig jaar verzamelt
hij nu ansichtkaarten
van Schiedam. In die
halve eeuw heeft hij een
unieke collectie bijeen
vergaard van zo'n der
tienhonderd verschillen
de prenten waarop plek
jes staan die vaak al
lang zijn verdwenen.
Praten over zijn hobby betekent
dus teruggaan in de tijd. Naar
een tijd waarin de Schiedam
mers nog stokstijf in wijde rok
ken of in degelijke sobere kos
tuums in de straat poseerden
wanneer daar een fotograaf mi
nutenlang bezig was een
„stadschgezicht" op de gevoeli
ge plaat vast te leggen.
„Het zijn stuk voor stuk herinne
ringen van vroeger. Heerlijk
om daar nog eens op terug te
kijken. Dat is dan ook het
mooie van deze liefhebberij",
vertelt de oud- gemeenteont
vanger, die toegeeft dat hij de
exacte grootte van zijn collectie
ook niet weet. „Het kunnen er
net zo goed nog een paar hon
derd meer zijn".
In tegenstelling tot de nieuwe ge
neratie collectioneurs en dat
worden er door de nostalgie
met de dag meer kan hij
over elk prentje een uitgebreid
verhaal vertellen, Hij put daar
bij uit zijn eigen herinneringen.
Dat is alleen niet geval bij een
van zijn oudste kaarten. Het is
een ansicht van de Singelkerk,
zonder pastorie. „Die is er in
1897 aangebouwd, dus deze
kaart moet in ieder geval ouder
zijn. Ik heb er nog wel een paar
waarvan ik vermoed dat ze nog
ouder zijn, maar dat kan ik
helaas niet bewijzen".
weet „Ik heb ze gerangschikt
naar denkbeeldige wandelin
gen. De Singel ligt bijvoorbeeld
op de route van een wandeling
naar Overschie. Wanneer ik dus
een ansicht van die straat moet
hebben weet ik in welk album
en op welke plaats ik xndet
zoeken. Bij de meeste oude
prenten zit ook een zelfgemaak
te foto van de nieuwe situatie.
Wanneer ik hoorde dat er tets
zou worden afgebroken ging ik
altijd vlug een foto ervan ma
ken, zoals van het wachthuisje
voor de stoomtram op de Koe
markt".
Het Broers veld nog met water op
de plaats waar nu auto's rijden,
de afgebroken molen De Bata
vier, een watermolen waar nu
de Merwedehaven ligt en hon
derden andere verdwenen plek
jes zitten keurig opgeborgen in
de uitpuilende antieke albums.
kaar. Op het moment dat je het
bijvoorbeeld over mijnheer A.
C, A. Nolet had,.hoefde je al
leen maar A. C. A. te zeggen
en iedereen wist wie je bedoel
de. De oude I. T. E. Beukers
werd gewoon Ite genoemd".
OMZWERVINGEN
Veel kaarten uit de uitgebreide
collectie zijn nooit gebruikt
Toch zijn er een paar bij die
rare omzwervingen hebben ge
maakt Zo is er een kaart bij
van de Lange Haven die pp 9
juli 1904 naar Genève is ver
stuurd en blijkbaar toch weer
in Schiedam terug is gekomen.
,Jk ben vijftig jaar geleden be
gonnen met het verzamelen
toen ik een serie van achten
veertig ansichten van Oud-
Schiedam had gekocht en daar
enorm enthousiast over was.
WANDELINGEN
Gebogen over originele vale
prentbriefkaarten al bums ver
telt de bejaarde maar krasse
verzamelaar hoe hij in de
duizenden kaarten nog wegwijs
Gewapend met een vergrootglas
slaagt de heer Meijer er nog
wel in een enkele vereeuwigde
Schiedammer te herkennen.
„Schiedam was in die tijd veel
gezelliger. Iedereen kende el-
Sindsdien koop ik elke kaart
die er van Schiedam uitkojnt
Vroeger werden er veel meer
kaarten uitgegeven. Het was
toen ook allemaal drukwerk,' nu
zijn het meest foto's. Vroeger
werd van elke plechtige gebeur
tenis of ernstig ongeluk een an
sichtkaart uitgebracht. Zo heb*
ik een heel album vol kaarten
uit 1903 van de watersnoo
dramp m Kethel. Van het ont-
vangst van Prins Willem voor",
het onafhankelijkheidsfeest in
1913 heb ik ook een paar an
sichten, r.et als van het ongeluk
dat de stoomtram op 22 januari
1902 overkwam. Dat doen ze 1
tegenwoordig niet meer". Meij
er heeft de kaarten gekocht of
gekregen van kennissen. Ruil-
beurzen bezoekt hij niet. „Daar
ga ik alleen maar op achteruit, J
want mijn kaarten zijn onge-'
bruikt en dus nog als nieuw. t
Bijna alle kaarten die op de
beurzen worden geruild zijn ge
bruikt".
Toch zijn er nog ansichtkaarten
die hij niet heeft Prenten van
hofjes, het vroegere café Belle-
vue op de hoek van de Hoog
straat en de Koemarkt of het
Gemeente Ziekenhuis om
streeks 1920 zijp daar voorbeel
den van.
„Dat vind ik'helemaal niet erg.
Ik ben al tevreden met wat ik
heb", zegt de heer Meijer ter
wijl hij het laatste album dicht
klapt
