BB -I Lwis op ]Viziek school is voorbij
„Ook tegenwicht voor de
massa stripverhalen"
Voor
nieuwe
veranderingen
zal weer
een "Blonk" moeten komen
Èf-
Friedel
Dalhuisen
over
schilder
project:
VRIJDAG 21 MAART 1975
SCHIEDAMSCHE COURANT
3
De Schiedamse Muziekschool aan de Lange Nieuwstraat: de BB*kwis
is nu voorbij.., I
Fagot-teraar Blonk: niet voor niets geageerd. Maar
het kostte wel z'n kop...
Voorzitter Van Hattum: schuiven met bevoegdheden...
Schiedam - De 1515-
kwis op de Schie
damse Muziek
school is voorbij.
De controverse
tussen directeur
Bak en leraar
Blonk is op waar
lijk radieale wijze'
de wereld uitge
holpen.
De eerste wordt na
melijk officieel
"gekortwiekt" in
zijn bevoegdhe
den, de ander is
mede dankzij zijn
eigen soms wat
emotionele optre
den in een positie
gemanoeuvreerd
dat hij alleen
maar ontslag kon
aanvragen.
Eén ding staat in ieder geval
als een paal boven water.
Alle eerdere berichten van
de zijde van het bestuur ten
spijt, blijkt dat er toch wer
kelijk iets aan de hand is
geweest. Men geeft dat nu
zelfs openlijk toe. Met ande
re woorden, alle activiteiten
van Blonk waren dus niet
voor niets. Al kost het nu
wel zijn kop...
Het lijkt misschien wel erg op
achteraf gepraat, maar ze
ker is ook dat er in de afge
lopen maanden gedurende
de "rel op de Muziekschool"
wel het nodige verkeerd is
gedaan. Eerst was het alle
maal overdreven wat er in
de krant stond; later werd er
een commissie van onder
zoek ingesteld om te kijken
of er dan toch misschien wel
iets aan de knikker was en
tenslotte wordt het een en
ander wel toegegeven en
wordt er tegelijkertijd een
reeks maatregelen genomen,
die binnen de muren van de
school aan de Lange Niéuw-
straat wel een totale veran-
dering teweeg zouden kun
nen bregen. In dat verband
klinkt het allemaal wel erg
ongeloofwaardig als voorzit
ter J. van Hattum in zijn
eerste officiële confrontatie
met de pers opmerkt:
"Ook vdór de klap waren we
al bezig met veranderingen.
Door de klap zijn er natuur
lijk wel enkele dingen ver
haast. Maar die veranderin
gen waren er echt wel geko
men". De klep die leraar
Frederik Blonk van direc
teur Bak kreeg was dus ei
genlijk hét moment voor de
vernieuwing van de Muziek
school. "Maar daarna? Wat
gebeurde er daana?
Het bericht van de klap en het
aangifte doen bij de politie
komen in de krant. De pers
probeert commentaar te
krijgen van directeur Bak,
maar die beroept zich op de
belofte die hij aan het be
stuur heeft gedaan: Zolang
de zaak nog in onderzoek is,
zal ik geen commentaar ge
ven.
Zeker een standpunt dat men
kan billijken. Maar het gek
ke is wel dat ook het bestuur
met name voorzitter Van
Hattum zwijgt. De zaak'
wordt een beetje gebagatelli
seerd en de indruk wordt
gewekt dat die jongens van
de krant het gebeuren alleen
maar willen "opblazen". Een
duidelijk standpunt over de
klachten blijft uit.
GEVOLG
Het gevolg van dit stilzwijgen
was wel dat de "andere
kant" (Blonk en later ook
een beetje zijn collega Sto
ne) veel meer m de publici
teit kwamen. Er kwamen no
gal wat negatieve berichten
over de school m de krant.
En steeds kon niemand wor
den gevonden .om dit soort
aantijgingen te weerleggen.
Het bestuur bestaande uit
het "oude" bestuur (waaron
der anderen voorzitter Van
Hattum en secretaris Hem-
rainga deel van uitmaakten),
drie raadsleden (sinds de
herfst van vorig jaar) en
twee adviserende leden na
mens de groep ouders van
leerlingen en leraren, zei
niets.
Binnen dit clubje hebben
vooral de raadsleden wel
eens pogingen ondernomen
om de zaak ook van de be-
stuurskant naar buiten te
brengen. Steeds weer wer
den dit soort voorstellen van
tafel geveegd, waarbij dan
argumenten werden ge
bruikt van "Het gaat over
persoonlijke belangen" en
"We zijn er toch aan bezig".
De negatieve publiciteit had
ook nog een ander gevolg.
Goedwillende leraren kre
gen de pest tn. Terecht, want
als. je nou steeds maar m je
pnvé-leven wordt benaderd
met ironische opmerkingen
als "Zo dus jullie slaat te
genwoordig je, pardon, de
maat op school?" dan word
je het op een goed moment
zat-
Het vermoeden bestaat dat
een deel van het bestuur dat
juist heeft gewild. Immers,
op die manier kreeg die goe
de beste brave Blonk die
zich zo het vuur uit de
schoenen liep voor de verbe
tering van de inspraak van
zijn collega's en die het als
enige durfde op te nemen
tegen die "dictator" Bak, nu
een koekje van eigen deeg.
Meer en meer werd hij gene
geerd door zijn collega's.
Ook door het deel dat het
volkomen eens was en is
met de bezwaren die hij had
geuit tegen de school, het
bestuur en vooral tegen di
recteur Bak.
En toegegeven, fagot-leraar
Blonk is een wat nerveus
mannetje die je, als hij voor
de vierde keer bmnen één
week de redactie op komt
stormen met een gezicht als
of de eerste H-bom op Schie
dam is gevallen, met een
groot genoegen weer net zo
hard naar buiten zou willen
duwen.
PAKKEN
Hij praat soms verward en hij
heeft vermoedelijk ook op
de Muziekschool regelmatig
mensen in zijn omgeving la
ten genieten van zijn geniale
gave om binnen enkele mi
nuten bepaalde lieden tegen
zich m het harnas te jagen.
En het bestuur heeft van al
deze kwaliteiten keurig ge
bruik gemaakt. De redene
ring moet ongeveer zo zijn
geweest: "Ach, hij maakt
dan wel eens een fout, zodat
we hem kunnen pakken".
Tussendoor werden boven
dien enkele "vallen" gezet.
Zo werd Blonk nadat het
rapport van de commissie
van onderzoek was klaarge
komen uitgenodigd voor een
gesprek met het bestuur.
Men verweet hem dat hij
zich niet aan de afspraak
had gehouden en dat hij
toch een aantal zaken naar
buiten (lees: de krant) had
gebracht. Blonk ontkende
echter iets te weten van een
zwijgplicht, maar hij kreeg
wel enkele dagen later een
brief waarin hem werd ge
zegd dat hij schriftelijk hier
voor werd berispt, dat hij
hiertegen bezwaren kon ma
ken, maar dat hij vooralsnog
wel zijn mond moest hou
den.
En Blonk stapte er met open
ogen m. Verontwaardigd
over de in zijn ogen zo on
heuse brief rende hij naar
de krant en op dat moment
viel hij in feite onder een
ander zinnetje uit de brief
van het bestuur: „Als u zich
hier niet aan houdt, dan zal
het bestuur verdergaande
maatregelen tegen u overwe
gen".
Dat was allemaal niet nodig.
De spanning en het besef
dat hij vermoedelijk nooit
meer vrolijk fluitend naar
zijn werk aan de Schiedam,
se Muziekschool zou kunnen
gaan, hebben Blonk doen
besluiten om dan maar zelf
de consequenties te trekken
en ontslag te nemen. Aardig
is dan wel dat voorzatter
Van Hattum wetend van die
ontslagaanvrage zegt: "Na
tuurlijk was er geen zwijg
plicht. We kunnen hem dat
niet eens opleggen. Het was
een verzoek, meer niet".*
Door
Rien van den Anker
Het ontslag van Blonk gaat 1
juli in. Voorzitter Van Hat
tum kon vorige week niet
zeggen of Blonk voor die
datum ooit nog les zal geven.
Dat zal nog verder moeten
worden besproken. "Hij
krijgt in ieder geval tot die
datum zijn salaris", klonk
het, bijna ironisch.
En daarmee was dan de eerste
"B" afgevallen. Dc andere
"B" van Bak was trouwens
nauwelijks een probleem
voor het bestuur, Maar ja,
voor de buitenwacht moest
er aan hem ook iets gedaan
worden- In overleg met de
heer Bak werd als oplossing
gevonden dat hij ten aanzien
van zijn bevoegdheden zou
worden "gekortwiekt". Vol
gens voorzitter Van Hattum
is dit geen berisping, maar
ja, zo voegde hij eraan toe,
je zou het misschien wel zo
kunnen uitleggen. "Maar in
feite is het er toch geen", zo
maakt hij duidelijk.
Die bevoegdheden zijn overge
dragen aan een driekoppig
dagelijks bestuur dat naast
het algemeen bestuur gaat
werken. Het toeval wil wel
dat dit dagelijks bestuur
grotendeels (Van Hattum en
Hemminga) uit leden van
het "oude" bestuur bestaat.
En dit duo had juist toen het
nog alleen aan de "macht"
was deze bevoegdheden aan
de hun bevriende Bak over
gedragen.
Goed, er komt nu een dpcen-
tenraad en er zullen enkele
ingrijpende wijzigingen wor
den aangebracht in het theo
retisch lesprogramma. Ver
der zal er wat meer controle
komen want het bestuur
wordt uitgebreid met een ze
vende lid, een deskundige op
muzikaal gebted. Maar vee!
verwachtingen hoeven we
daar ook met van te hebben,
want die "deskundige me
neer" wordt gezocht, geko
zen en tenslotte voorgedra
gen door meneer Van Hat
tum aan het bestuur. „Het is
moeilijk om een goede keuze
te doen", zo klaagde voorzit
ter Van Hattum, „maar ik
getoof dat i k nu iemand heb
gevonden".
Terug naar Blonk. Zijn bezwa
ren waren niet alleen gericht
tegen de positie van de heer
Bak, maar ook tegen het
beleid van het bestuur. En
in het bijzonder tegen dat
van het „oude". En ondanks
de lange reeks maatregelen
die nu „op papier" zijn geno
men, blijft ten aanzien van
het trio Van Hatturo-Hem-
minga-Bak alles bij het ou
de. Er is wat gegoocheld met
bevoegdheden, maar wel
binnen dit kringetje.
In feite is de situatie nog
slechter geworden, omdat
dit driemanschap (op dit
moment samen met de goe
daardig ogende en nog
steeds „schone" penning
meester Gijsen) het op de
school voor het zeggen heefL
Van enige controle door de
drie_ raadsleden is nauwe
lijks meer sprake, want m
de vergaderingen van het al
gemeen bestuur zal voorzit
ter-Van Hattum in zijn func
tie .van voorzitter van het
dagelijks bestuur hen inlich
ten. Er zal vermoedelijk nog
een nieuwe „Blonk" moeten
komen om dat weer te ver
anderen.
Schiedam Het schilder-
project, een nieuw ini
tiatief van de educatie
ve dienst van het Stede
lijk Museum, is evenals
het eerder gehouden te
kenproject in de laatste
plaats bedoeld als tegen
wicht voor de grote hoe
veelheid stripverhalen,
die jong Schiedam krijgt
voorgeschoteld, als be
langrijkste vorm van
lectuur. Want niet alleen
vanuit de literatuur
vordt veelal argwanend
tegen vermeende „tekst
verkrachting" in de
beeldroman aangehikt.
Ook in de wereld van de,
beeldende kunst blijken
striptekenaars nog vaak
in het verdomhoekje te
zitten.
Gebrek aan creativiteitszin en
fantasie die strips opwekken
was één van de motieven voor
het schilderproject dat onder
leiding staat van Friedel Dal
huisen, een Rotterdamse kunst-
Friedel Dalhuisen: „Het kind moet in visueel-esthetisch
opzicht kritischer worden".
enares die ODk les geeft in de
kunstklassen van het Schie
damse museum. Was het Sjef
Henderickx alleen te doen om
met zijn project een andere ma
nier van tekenen te laten zien «Veel strips ontstaan op een bc-
.vanuit de vlek"), Friedel Dal
huisen gaat verder. Over strips,
zoals die volgens haar „en mas
se" worden geproduceerd, zegt
droeven de manier. Ze zijn arm
aan vormen en gedifferen
tieerdheid. De lijnen zijn ge
voelloos, vaak overal even dik
en hard. Het is bovendien zeer
kwalijk, dat een kind vaak zijpn
spanning moet ontlenen aan
het karikaturale en bijna niet
aan het verhaal".
Josme Bokhoven, voorheen edu
catief medewerkster van het
museum en sinds kort museu
massistente, dacht daar al
maanden geleden ook zo over.
Na enige tijd „brainstormen"
met de bekende Schiedamse te
kenaar/graficus Sjef Hende
rickx kwam het tekenproject
tot stand. Leerlingen uit vierde
en vijfde klassen van het basis
onderwijs werden door hem
„geïntroduceerd" in een teken
wereld met nieuwe mogelijkhe
den: werken vanuit een vlek,
was het motto,
De scholieren kregen te zien hoe,
door langzaam en zacht met
bijvoorbeeld een potlood op pa
pier te krassen, een vorm ont
staat; door de fantasie te laten
werken, de vlek eventueel gro
ter te maken en delen ervan te
accentueren door simpel iets
harder te krassen ontstaan dan
tekeningen, die niet 2ijn opge
bouwd uit strakke lijnen, zoals
in het beeldverhaal,
De vlekken kunnen dus steeds
groter en donkerder worden en
zo van vorm en karakter wijzi
gen, door nieuwe accentuerin
gen. Of, zoals Josine Bokhoven
deze manier van tekenen inter
preteert op een aankondiging
in de kunstklas van het Stede
lijk Museum; „Tekenen vannit
de vlek is minder dwingend en
onherroepelijk dan tekenen
met lijnen. Het zal vaak een
grotere beeldende vrijheid
schenken".
Haar toelichting daarbij: „Als je
een voorwerp tekent met lijnen,
moet je de vorm ervan goed
kennen. Daarvai kan je niet
afwijken, je hebt geen vrijheid
meer".
In een diaprogramma, gekoppeld
aan de tentoonstelling van de
„erfenis" van het project, enke
le honderden tekeningen, werd
het tekenen vanuit de vlek on
dermeer verklaard aan de hand
van geleidelijke ontwikkelingen
in de natuur. „Ik probeer de
kinderen duidelijk te maken
dot ze heel geduldig naar een
vorm toe moeten werken", al
dus Friedel Dalhuisen,
„Men moet kinderen in visueel-
esthetisch opzicht meer kri
tisch maken", vervolgt zij.
„Dat moet ook kunnen door
het schilderproject, waarbij de
zelfde methodiek als bij het
tekenproject wordt toegepast.
Bij het „lezen" van strips
wordt de beschouwer alles van
a tot z voorgekauwd. Wat de
Onder leiding van Friedel Dalhuisen maakten kinderen
uit de kunstklassen deze schilderingen.
fantasie zou moeten prikkelen,
is er niet. Wat overblijft is een
uiterst vlugge, te snelle manier
van waarnemen".
rEn dat wordt nog eens in de
hand gewerkt door de mishan
deling van het verhaal", zegt
Friedel, die met deze opmer
king een tweede nadeel van de
strip aangeeft Van de litera
tuur in vertelselboeken blijft
mets over als zij eenmaal be
werkt zijn door stripschrijvers,
ts haar mening. Als „bewijs"
voert ze aan; „Vergelijk nou
eens het vertelselboek von Win
nie de Poeh met de strip, die
over dat beertje is gemaakt..".
Dat kinderen inderdaad meer be
wust gaan schilderen (Friedel
heeft dezelfde kinderen onder
haar hoede als Sjef Henderickx
enkele maanden geleden; de
scholieren hebben dus een on
dergrond door het tekenpro
ject), ervaarde de Rotterdamse
artieste tn de tientallen lessen,
die ze inmiddels al heeft gege
ven in het museum.
Allereerst is er de techniek van
het mengen van verf. Friedel
Dalhuisen: „Dit is een zeer be
langrijk onderdeel Kinderen
zijn niet gewend geweest om
verf te mengen en pakken lie
ver direkt een kleurtje uit een
tube. Ik wil hen uitdagen om
zoveel mogelijk tinten van een
bepaalde kleur te maken. Je
krijgt met honderd toetsen
bruin of oranje een gevarieer
der schilderij dan met een egale
kleur bruin of oranje. Boven
dien gaan kinderen intenser
werken door het streven naar
afwisselend kleurgebruik. Maar
dat komt ook omdat ik hen met
stugge kwasten laat werken. Zo
zijn ze gedwongen om veel tijd
te besteden aan hun schilderij.
Ik wil bewerkstelligen dat de
schilderingen langzaam ont
staan".
Tenslotte behandelt Friedel m
haar lessen ook de verschillen
de zienswijzen; decoratieve (rit
mische) vlakverdeling, im- en
expressionistische uitingen,
diepte suggererende zienswij
zen en de vogelvluchtzienswij
ze. Friedel: „In de keuze van
mijn onderwerpen hou ik er
rekening mee dat elk kind de
vrijheid moet krijgen, die het
nodig heeft om tot een verbeel
ding te kunnen komen van zijn
of haar werkelijkheid. Hij moet
kunnen aansluiten op één van
de zienswijzen".