zoals dat
Wereldreiziger belandt
tenslotte in Delft
brood
Delftenaar bakt
8000 jaar geleden werd gedaan
ZET LAND SNEL ONDER
I„ Vivat-brood" binnenkort
in Delft te koop fj
brood
het
verschil
tussen
- leven
en
dood99
Zilver en brons bij
Wilton
is
99
DONDERDAG 3 JULI 1975
4
Ir. E. Niggebrugge zoals hij over het algemeen zijn dagen doorbrengt: achter zijn
overvolle, zelfgemaakte, extra grote bureau.
Ir. E. Niggebrugge vertrok na in Delft aan de Technische
Hogeschool scheikunde te hebben gestudeerd naar Frankrijk
om op een researchlaboratorium te gaan werken. Na vier jaar
te hebben gezwoegd aan een nieuw soort katalysator kreeg
hij daarvoor uiteindelijk een patent Terug naar Nederland.
Door de belangstelling voor gezondheid naar een medische
faculteit gestapt. Na een jaar door geldgebrek daar weer
vertrokken. In Rotterdam vervolgens vier jaar bij een farma
ceutisch bedrijf gewerkt en opgeklommen tot hoofd van een
laboratorium.
De volgende halte was Australië. „Ik wilde Europa uit In
Australië was veel te beleven. Ik ben op een voorlichtingsbij
eenkomst geweest en dat zag er allemaal prima uit. Maar toch
viel het land zelf tegen. Ik heb daar twee banen gehad", vertelt
Niggebrugge. Eén van die banen was op een tarwekweek-insti-
tuut Daar analyseerde hij de hele dag tarwe om de oorzaak
te vinden van het feit dat tarwerassen steeds ziektes krijgen
en daar weer moeten worden vernieuwd om veel en goede
tarwe te leveren. Niggebrugge verliet Australië toen er een
grote crisis op de internationale tarwe-markt was.
Indonesië is het geboorteland van deze Ingenieur scheikunde.
Dit was de reden dat Niggebrugge ook dat land ging bezoeken.
In principe voor vakantie, maar toen een erg aanlokkelijke
baan zich aandiende, hapte hij toe. Onder zijn leiding werd
een geneesmiddelenbednjf opgezet Éénmaal klaar, weer terug
naar Nederland. „Ik wilde weer nieuwe dingen ontdekken",
vermeldt hij.
Delft „Mijn brood is het verschil tussen leven en
dood", zegt de 45-jarige Delftse ingenieur E. Nigge
brugge na enig aarzelen. Niggebrugge heeft gezorgd
voor een unieke ontwikkeling in de geschiedenis der
broodbakkerij. Na jaren te hebben geëxperimenteerd
is hij erin geslaagd brood te bakken zoals achtdui
zend jaar geleden het eerste brood werd gemaakt.
Tegenwoordig acht een ieder
onderneming te steken. Delft is
eigenlijk een marktproef voor
mij. Kijken hoe het publiek
erop reageert. Vroom Drees-
mann en de Bijenkorf hebben
al laten weten mijn brood di
rect te willen verkopen".
het gebruik van bakkersgist
bij de fabrikage van brood
onontbeerlijk. Brood be
staat echter al achtduizend
jaar terwijl bakkersgist
„pas" een eeuw voorhanden
is. Het op natuurlijke wijze
laten gisten van het brood- BOODSCHAP
deeg is een door de mens
ontdekt proces dat door de
Sumeiiërs in Mesopa tam Lë
voor het eerst is toegepast.
„Het gebruik van op na
tuurlijke wijze gegist brood
gaat samen met een hoge
cultuur en intelligentie-
graad bij de volkeren die
het gebruiken", is de me
ning van de herontdekker
van dat brood.
Onder de naam „Vivat-brood"
komt binnen niet al te lange
tijd- het nieuwe produkt op de
markt. De prijs van het brood
wordt ongeveer twee gulden
per stuk. Niggebrugge: ,Jiu bak
ik het brood nog niet zelf, maar
als de verkoop goed gaat lopen
is het de bedoeling dat er een
eigen bakkerij komt. Een ken
nis van me is bereid geld in de
Het koperen naamplaatje bp de
deur van Niggebrugge vermeldt
dat het eenmansbedrijf Biologi
es heet en biologische produk-
len vervaardigt Eenmaal boven
zit de ingenieur achter zijn zelf
gemaakte, extra grote bureau.
Boven zijn hoofd een ingewik
keld stelsel van draden en lam
pen om te allen tijde van vol
doende licht te zijn verzekerd.
Boekenkasten vullen welhaast
elke eentim eter muur. Op de
planken staat uitsluitend weten
schappelijke lectuur. Uiteraard
ook vele tientallen boeken en
boekjes alsmede gekopieerde
boeken betreffende brood en
alles wat daarmee samenhangt.
De uit Frankrijk afkomstige
vrouw van Niggebrugge, spre
kend met een uitbundig accent,
zegt over haar man: „Hij heeft
een boodschap. Die moet hij I,
volbrengen. Soms midden in de
nacht heeft hij een idee. Hij
staat dan op en schrijft het
onmiddellijk op één van de
kladblokken die overal liggen".
Na allerlei omzwervingen komt
de wetenschapper in juni 1973
weer naar Delft. Na lang te
hebben nagedacht over wat hij
Door Cok Koeleman
nu wel zou gaan doen, besluit
hij rijn Interesse in gezondheid,
biologische produkten, natuur
lijke geneeswijzen en reformar
tikelen te verenigen in zijn stre
ven naar „echt" brood.
MOEDELOOS
Zijn relaas van de herontdekking
van het brood in de oervorm:
„In Duitsland wordt ook brood
gebakken zonder gist te gebrui
ken, Dat is werkelijk perfect
maar het smaakt niet, het is
zuur. Daarom eten de mensen
het niet. Ik wilde een brood
maken dat natuurlijk is gegist,
maar dat bovendien lekker
smaakt. Honderden proeven
heb ik gedaan. (Niggebrugge
laat de boeken zien waarin hij
de resultaten van zijn bakproe-
ven optekende. De laatste pagi
na's vermelden regelmatig:
„Lekkerste volkoren brood ooit
gemaakt". Soms was het we-
Niggebrugge
met de „wolk"
van een baby.
Toen een stuk
van het Vivat-
brood werd
voorgehouden
brak bij het
kind een stra
lende lach
door.
den. Twee jaar heb ik intensief
aan het brood gewerkt voor het
voor consumptie geschikt was.
Daarvoor deed ik dat in mijn
vrije tijd".
leens om moedeloos van te wor- „Nu voldoet het brood aan de
eisen van het publiek. Echt, het
is heerlijk. Bij verscheidene
bakkerijen heb ik series van
honderd broden als proef ge
bakken. Die heb ik uitgezet bij
reformhuizen en oak bij Papil-
Ion. Dat liep allemaal erg goed.
Ze waren zo door de voorraad
heen", vertelt de ingenieur ent
housiast.
Met de verkoop van de broden in
de winkel wordt pas begonnen
als de verpakking gereed is. „Ik
wil de mensen uitleggen waar
om het brood goed is. De men
sen moeten niet afschrikken
van die twee gulden". De voor
lopige tekst van de verpakking
vermeldt onder meer dat Vivat-
brood snel door het lichaam
wordt opgenomen en extra
energie geeft. Bij regelmatig ge
bruik van minstens een half
brood per dag ontstaat een ze
kere mate van geestelijke wak
kerheid en een stimulering van
de intelligentie.
Ook de reden van het tegenwoor
dige gebruik van gist wordt
meegedeeld: het sterk geraffi
neerde, witte fabrieksmeel is
niet meer in staat om op eigen
kracht te rijzen. Niggebrugge
voegt eraan toe dat hij de na
druk wil leggen op rijn góede
produkt en niet op de slechte
kwaliteit van het fabrieks-
hrood. „Het publiek weet niet
dat je ziek kunt worden als je
geen goed brood eet Onderzoe
kingen hebben dat al aange
toond. Vroeger aten de mensen
duizend gram per dag, tegen
woordig nog maar 175. De men
sen voelen dan toch intuïtief
aan dat het huidige brood niet
goed voor ze is".
Over de resultaten van het brood
op zijn eigen gezondheid is Nig
gebrugge erg positief: „Van na
ture heb ik een zwakke gezond
heid. Sinds ik mijn eigen brood
eet, kan ik veel beter denken.
Van gewoon brood word je suf;
fig. In bijvoorbeeld de Oekraï
ne, Centraal Azië, worden dë
mensen dankzij het eten van op"
natuurlijke wijze gegist brood
en groenten vaak ouder dan
honderd jaar. We moeten niet
alleen wetenschappelijk den
ken, maar we moeten ook. kij
ken naar wat de oude volkeren
deden en. daarvan leren".
ZUURKOOL
„AL je voedsel laat voorvertereri,"
door middel van de natuurlijke
gisting buiten het lichaam,
zoals bij zuurkool, yoghurt,
Franse kaas en dergelijke het
geval is, krijg je geen wel-
vaartsziekten. Zelf eet ik min
stens een half brood per dag.
Anders ben ik slaperig. Nu sta
ik soms om drie uur 's och
tends op .en werk door tot
's avonds tien uur. Ik moet
kunnen ontdekken, scherp zijn;
niet suffen.
Daarom Iet ik goed op
mijn voeding. Tien
maanden geleden werd
onze baby geboren.
Dankzij ons voedsel is
het kina nu ontzettend
sterk en vitaal". Me
vrouw Niggebrugge
komt binnen met de ba
by. Moeders zouden het
kind omschrijven als:
„een wolk".
burgerlijke stand
Gehuwd: de Groot, Herbert 22 jr.
en van den Heuvel, Johanna
^Elisabeth 20 jr.; van Hagen,
Fred e rik Cornells Leon ar dus 26
jr.' en de Weerd, Marja 16 jr.;.;
Overkleeft, Hendrik 22 jr en
van Beveren, Wèndelina Johan
na 20 jr.; van der Lugt, Comelis
27 jr. en Kientied, Hendrina
Johanna Petronella Maria 19
jr.; de Graaf, Huug ït jr. en de
Lange, Maartje Johanna. 21 jr.
Geboren: Nancy, d.v. G- Snelders
en B. Berkepeis, Maassluis:
Buizerdstr. 162; Bob Joeri, z.v.
F. J. Kloet en J. A. Jansen,
Oostvoome, Vrouwe Macbteld-
weg 8; Corinne, d.v. G. Zweers
en P. J. Renes, Borcneweg 49.
Overleden: van der Pijl, Frans
Martin us, 75 jr echtg. v. L.
Brinkman, J, Franss tr. 15,
Gebnwd: Sondorp, Hendrik 23
jaar en Storm, Anneliese 22
jaar; Struis, Arend 22 jaar en
Bezemer, Hendrika Johanna 22
jaar; van der Valk, Johannes
Adriaan 26 jaar en Bot, Corne
lia Metje 20 jaar; Vermeulen,
Willem 22 jaar en Korver Wïl-
helmina Irene 19 jaar; Nïeuw-
land, Comelis Adrianus 22 jaar
en Vegt, Jacoba Gerda 23 jaar.
Geboren: Saskia, d.v. J. J. Tiel en
L. T. M. ten Have, Pr. Hendrik-
str. 28; Petronella Elisabeth d.v.
W. L. M. v. Emmerik en E. J.
Ruiten, Zwaluwehlaan 360; Gui-
do Caper Marijn Louis, z.v. L.
H. M. G. Verhees en H. J. M.
L. Koumans, Willem Lodewijk-
laan 73.
Overleden: Hage, Maarten Abra
ham, 54 jr. echtg. v. M. E. Paar-
de kam, Rozenburg, Beukelaan
7, de Ligt, Comelis 63 jr. e htg.
v. W. Verheij, Oranjelaan 7.
Maasland - De ongeveer tien veehouders in
de Fep pen pol eter, lets ten oosten van Maas
land, willen hun land snel overdragen aan
de Stichting Beheer Landbouwgronden.
Die zou de polder dan gedeeltelijk onder
laten lopen en er een recreatlcmeer van
ongeveer zestig hectare van maken.
Vier jaar geleden waren de ingelanden nog
van mening dat hun bedrijven niet aan het
toerisme moesten worden opgeofferd. In
middels is de toestand van de dijken blijk
baar zodanig verslechterd dat het polderbe
stuur onlangs de noodkreet slaakte: „Als er
niet snel een beslissing wordt genomen
loopt de polder vanzelf wel vol".
De onderhoudskosten van de dijken (ongeveer
acht ton) zijn ver boven de financiële macht
van het polderbestuur. Behalve onderhoud
aan de dijken zou ook het gemaal nodig
vernieuwd moeten worden.
Als voornaamste oorzaak van de snelle afta
keling van de dijken rond de polder noemen
de bewoners het sterk toegenomen toeris
me. Watersporters zouden vanaf het Bom-
meer de vlieten rond de polder invaren en
op de dijken de rest van de dag doorbren
gen.
In een reeds lang bestaand bestemmingsplan
is de Foppenpolder als agrarisch gebied
aangewezen, destijds tot tevredenheid van
de daar werkende veehouders. GS onthield
echter goedkeuring aan het plan: het gebied
zou voor recreatie bestemd moeten worden.
Maasland hield voet bij stuk en tekende bij
de Kroon beroep aan. Een uitspraak wordt
binnenkort verwacht
VERZET
Nu de veehouders inmiddels van mening zijn
veranderd komt de gemeente Maasland
toch niet aan hun wens tegemoet om de
agrarische best"runing overboord te zetten.
Wethouder J. ï/,&Jielêmaal nietKwakkel-
stoin: „Naar mijn mening verzet Maasland
zich terecht tegen het aanleggen van een
recreatiemeertje, De mening van GS is in
dit geval niet de onze. De Kroon moet maar
uitmaken wie het bij het rechte eind heeft.
In Maasland zijn we natuurlijk belemaalniet
blij-met een toch tamelijk groot meer in
de buurt van de dorpskern. Als het er komt
vrezen we dat het landelijk karakter van
onze gemeente ernstig zal worden aange
tast".
CONCESSIE
Gezien de haast die ook het ministerie van
CRM met het aanleggen van het „Foppen-
meer" heeft, valt eigenlijk niet te verwach
ten dat Maasland de inundatie zal kunnen
tegenhouden, vooral.nu de veeboeren liefst
zo snel mogelijk hun biezen pakken. Wet
houder Kwakkelstein: „Een delegatie van
Schiedam Op de werf Wilton-Fijenoord hebben een vijftien
werknemers evenzoveJe jubilea gevierd. Uit handen van directeur
B. Wilton ontvingen zij de gebruikelijke geschenken en insignes.
Veertig jaar in dienst waren: J. Ai j kens uit Rotterdam, E. Harreman
uit Schiedam, G. Immerzeel uit Vlaardingen, M. Mulder uit Schie
dam en A. J. Noman uit Rotterdam. Zij allen kregen tevens een
zilveren eremedaille bij de Orde van Oranje Nassau.
Een bronzen medaille voor evenzovele jaren gingen naar de Rotter
dammer P. van den Bosch en Schiedammer J. G, den Hollander.
Ook veertig jaar in dienst waren J. F. W. Droge en A. K. C. Meyer,
beide uit Vlaardingen.
Vijfentwintig jaar bij de Schiedamse werf waren M Edenburg en
C. Slinger uit de Maasstad en C. van Leeuwen, A. Nicolaas, J.
de Ridder en C, Veldheer uit Schiedam.
Als de dijken toch worden doorgestoken'zal
het „Foppenmeer" een plas zijn van redelij
ke oppervlakte. Om de dijken voor afslag
te behoeden zullen er eilandjes in worden
aangelegd die als „golfbrekers" moeten die
nen. De aangrenzende Vliet]anden zuilen
overigens niet het slachtoffer van het toeris
me worden: alle eilandjes rijn sinds kort
in het bezit van de Vereniging tothet
Behoud van Natuurmonumenten. v
CRM is naar de gemeenteraad gekomen om
hun standpunt uiteen te zetten. Mocht het
meer cr toch komen, dan willen we voor
de veehouders wel een paar concessies af
dwingen. Onze voornaamste wens is dat een
stuk land ten zuiden van de Foppenpolder,
dat een recreatieve bestemming heeft, nu
voor veeteelt kan worden gebruikt. Gesteld
natuurlijk dat de veehouders hun bedrijf
niet definitief willen sluiten".
