iieBfeïïkkengebled
'Voordelta Voorne
Vooral
zuidoever
Oostvooms
Meer
belangrijk
'eatie en natuur kunnen samengaan
Oostvoorne Het
kustgebied van
Voorne en Rozen
burg, ter hoogte
van de ronding
van de Brielse
Maas, vormde,
toen er nog geen
sprake was van de
Maasvlakte, een
uniek 'getij denge-
bied dat werd ge
kenmerkt door
gorzen en slikken.
Dit gebied was
bijzonder aantrek
kelijk voor broed
en trekvogels.
Vooral het vroege
re natuurgebied
De Beer bij Ro
zenburg dat er
deel van uitmaak
te, had daardoor
een grote interna
tionale bekend
heid."-"
Met de aanleg van de
Maasvlakte en het af
sluiten van het voor
malige Brielse Gat
verdwenen het na
tuurgebied De Beer en
de slikken en schorren
in het Brielse Gat.
Hierdoor ging de vo
gelstand in dit gebied
enorm achteruit. To
ch, ondanks die sterke
achteruitgang, bleef
de Voordelta van
Voorne in vogelkun-
dig opzicht waardevol.
Dit onder meer door
de rust en de biologi
sche rijkdom van
Voomes duinen en de
grote geomorfologi-
sche verscheidenheid
van de brede zuidoe
ver van het Oost-
voornse Meer dat de
basis vormde voor het
landschap dat er- nu
aan het ontstaan is.
Op het ogenblik ontwikkelt
zich daar een nieuw slik-
kengebied dat de laatste ja
ren in steeds toenemender
mate wordt bezocht door al
lerlei soorten wadvogels.
Op het ogenblik is dit ge
deelte van de voordelta vo-
gelrastgebicd.
De heren R. J. Willems {Zuid-
Hollands Landschap) en C.
van Dijk (Weevers' Duin)
er bijzonder waardevolle bo
tanische gedeelten. De groei
plaats van de Bitterling in
de zuid-west hoek. van het
oevergebied 2ou de grootste
van Nederland zijn.
Volgens Willems en Van Dijk
zou het bijzonder jammer
zijn als het botanisch meest
waardevolle gedeelte van
dit gehied, direct grenst aan
het oevergedeelte dat is In
gericht voor strandrecrea-
tie.
oever van het meer; het
Oostvoornse Meer met zuid
oever en het buitengebied
ten zuid-westen van de zoge
naamde primaire dam.
Het gebied van het Oostvoom-"
se Meer met zijn oevers (be
halve de zuidoever) onder
scheidt zich van het buiten
dijks gebied door het ont
breken van getijdebeweging.
Het onderscheidt zich verder
van de rest van het gebied
door de aanwezigheid van
rijk begroeide oevers met
plaatselijk relief. Volgens
Willems en Van Dijk is het
water van het Oostvoornse
Meer brak en vrij visrijk.
Van vervuiling is nog geen
sprake. Het is een geliefde
schrijven in hun rapport
„Vogels van de Voordelta
Voorne" dat het inrichtings
plan Oostvoornse Meer-Sluf-
ter een unieke mogelijkheid
biedt een van zichzelf rijk
gebied uit te bouwen tot een
milieu waarin een grote ver
scheidenheid aan organis
men (waartoe ook de re
creant hoort) een harmo
nisch en optimaal bestaan
kunnen vinden. Voorwaarde
daarbij is een evenwichtige
beoordeling van verschillen
de functies die het nieuwe
gebied heeft en kan hebben.
OMVANGRIJK
De voordelta van Voorne be
staat uit een omvangrijk ge-
Door
Ton Corbeau,
Voordel
ta Voorne:
Een twee
de Da
Beer.
foto's
Jaap Rozema
UNIEK
De zuidelijke oever van het
Oostvoornse Meer is werke
lijk uniek. Hij vormt op het
ogenblik verreweg het rijk
ste broedvogelgebied van de
Voordelta Voome. De voch
tige weilanden in dat gebied
worden beheerd als natuur
reservaat Verschillende
soorten weidevogels als de
kievit, kluut en scholekster
vinden hier een broedplaats.
Het gebied is verder uniek
door de aanwezigheid van
vele zangvogels, moerasvo
gels, waadvogels en roofvo
gels die er komen fourage-
ren.
Het Buitendijkse Gebied ten
zuid-westen van de primaire
dam bestaat uit een ondiep
zeegedeelte met getijdebewe
ging. De slikken 2ijn hier
enorm voedselrijk waardoor
veel vogels hier komen fou-
rageren. Op het ogenblik
wordt het buitendijkse ge
bied nog niet bezocht door
broedvogeis omdat, volgens
Willems en Van Dijk, er nog
te weinig begroeiing of be
schutte strandjes 2ijn.
REGIONAAL
Volgens het rapport bezitten
de gebieden van de Voordel
ta een grote biologische rijk
dom, die niet uitsluitend te
danken is aan de ontwikke
lingen in het gebied zelf,
maar eveneens wordt be
paald door de gunstige geo
grafische ligging. Het bui
tendijkse slikkengebïed dat
in direct contact staat met
de zee, sluit harmonisch aan
op het strand en de Duinen
van Oostvoorne. Deze situa
tie toont volgens Willems en
Van Dijk gelijkenis met de
Slufter op Texel en de
Boschplaat op Terschelling.
Het Oostvoornse Meer met
zuidoever sluit eveneens aan
op het duingebied van Voor
ne en vertoont volgens het
rapport tevens een relatie
met de Brielse, Maas. Hier
door vormt het kustgebied
een relatief grootschalig na
tuurgebied, waarbinnen een
grote mate van rust verze-
kerd is. Door zijn omvang is
het nieuwe natuurgebied zo
uniek in ons land omdat er
in. ons land steeds minder
bied voor de kust ter hoogte
van de gemeente Oostvoor
ne. Het wordt begrensd door
de Oude Westplaat, de de
marcatielijn van de Maas
vlakte, de Brielse Maasdam,
de Zeeboulevard van Oost
voorne, de buitenste zeereep
tot de gemeentegrens van
Rockanje en van uit dat
punt door een denkbeeldige
lijn in noord-westelijke rich
ting naar het zogenaamde
zanddepot dat op zijn beurt
weer aansluit op de Oude
Westplaat.
Volgens het rapport kan het
gebied naar milieu-type glo
baal worden ingedeeld in
het Oostvoornse meer met
2ijn oevers, behalve de zuid
verblijfplaats voor water
wild dat er rijkelijk aanwe
zig is. Dit zou onder meer
komen door de betrekkelijke
rust in dit gedeelte van de
Voordelta en door de aanwe
zigheid van hoge, ontoegan
kelijke vegetatie die de nodi
ge bescherming biedt. Vol
gens het rapport komen in
dit gebied ook de minder
algemeen voorkomende vo
gelsoorten voor, 20als bij
voorbeeld duikers, futen,
zaagbekken en aalscholvers.
Ook de zeldzame visarend
wordt er ieder jaar waarge
nomen.
Bepaalde gedeelten van het
oevergebied zijn bijzonder
waardevol als broedplaats
voor wadvogels. Verder zijn
De Maasvlakte
hoeft geen belemme
ring te vormen bij de
verdere ontwikkeling
van het natuurge
bied.
natuurgebieden met een gro
te omvang rijn, waardoor bij
plaatselijke verstoring de
vogels niet in de buurt kun
nen blijven. Dit is dan ook
een van de redenen waar
door de vogelstand, wat de
verschillende soorten be
treft, achteruit gaat
trekken het eerst bereikbaar
zijn vanaf het Waddenge
bied. Volgens hel rapport
mag, gezien de ontwikkelin
gen van de laatste jaren,
worden verwacht dat de vo-
gelkundige waarde van het
de Maasvlakte. Zij vinden
verder dat de geografische
ligging van dit gebied ten
opzichte van het industrie
op de Maasvlakte geen be
lemmering hoeft te vormen
wanneer noodzakelijke mi
lieu-hygiënische maatrege
len voldoende in acht wor
den genomen. Wel dient er
volgens het rapport voor ge
zorgd te worden dat door de
behoefte aan strand- en oe-
verrecreatse in de Voordelta
en de drang tot exploitatie
van woeste grond een op
zich zelf staand inrichtings
plan wordt samengesteld om
er voor te zorgen dat het
behoud van de natuurlijke
rijkdom en de recreatie
evenwichtig kunnen samen
gaan.
Het aanbrengen van recreatie
ve voorzieningen in het Sluf
ter-gebied achten Willems en
Van Dijk zeer ongewenst
omdat dit zal leiden tot land
schappelijke verarming en
tot ongewenst hoge recrea
tiedruk. Deze recreatiedruk
kan worden opgevangen aan
het nieuwe zandstrand bij
de nieuwe duinenrij.
Volgens nei rapport kunnen
wanneer de nodige voorzie
ningen zijn getroffen de re
creatieve functie van het
Sluftergebicd en de functie
als natuurgebied-vogeldo
mein hij een goed beheer
goed samengaan. Voor het
Oostvoornse Meer betekent
dat recreatie hoofdzakelijk
aan de noordzijde van het
meer dient plaats te vinden
terwijl de zuidoever van het
meer in de huidige toestand
geheel moet worden ge
handhaafd. In dat gedeelte
moet ook de rust worden
gewaarborgd.
INTERNATIONAAL
Ook internationaal en natio
naal heeft de Voordelta
Voorne grote betekenis.
Door de uitvoering van de
Deltawerken is het slikkena-
reaal in het Deltagebied
sterk verminderd. Temeer
daar het Deltagebied met de
Wadden belangrijke en
noodzakelijke steunpunten
voor de miljoenen Europese
trekvogels zijn, is het gebied
van de Voordelta Voome
meer waardevol.
Volgens het rapport van Wil
lems en Van Dijk is bij een
inventarisatie onderzoek ge
bleken dat in het najaar het
aantal steltlopers per opper
vlakte-eenheid gemiddeld
hoger ligt dan waar ook in
Nederland. Dit komt onder
meer omdat de Voomss slik
ken precies in de kustlijn
liggen die iedere keer weer
wordt gevolgd door de trek
vogels. Daarbij komt nog
dat de Voornse slikken voor
vogels die naar het 2Uiden
Willems en Van Dijk voorzien
in de toekomst een ontwik
keling tot een gebied dat
overeenkomst gaat vertonen
met het vroegere natuurre
servaat De Beer dat moest
wijken voor de aanleg van
slikkengebied van de Voor
delta verder zal toenemen.
Dit omdat de slikken nog
steeds op natuurlijke wijze
uitgroeien en omdat de
voedselrijkdom steeds meer
toeneemt in dit gebied.
Bijzonder jammer
dat meest unieke bo
tanischs gedeelte
van gebied grenst
aan gedeelte stran-
drecrealie met auto.
