Materialen in de 1
mens nog in de
kin der schoenen
Loop
eens
mee en
let op
wat
er
mis is
1
Maasland
koopt
melk
mato-
grosso
Sieraden
gestolen
Arts en
technicus
werken
nauw samen
VRIJDAG 9 JANUARI 197S
Schiedam De ge
meente Schiedam
interesseert zich
geen bal voor wat
er met Schiedams
binnenstad gebeurt.
Dat vindt Jaap van
der Most, voorzitter
van de werkgroep
Schiedam van de
Consumentenbond.
Die opmerking be
tekende de aanhef
van een lang ver
haal, dat werd ver
teld op de deze
week gehouden ver
gadering van de
werkgroep.
Van der Most stak van
wal, toen enkele le
den van de werk
groep hun ongenoe
gen over het winkel-
centum van Schie
dam hadden ge
spuid. „Loopt u nou
eens met mij mee
door het centrum,"
betoogde hij. „En let
eens op wat er alle
maal mis is.
Stel, u bebt een auto, die
d op het Emmaplera
parkeert. Als dat ten
minste kan, want er is
nog al eens kermis of
Iets anders en das moet
je een ander plekje zoe
ken. laten wc aanne
men dat u vervolgens
gaat winkelen in de
Broersvest en dat n
blijft Itfpen aan de kant
van de Eotterdamsedijk.
Bij de Koemarkt aange
komen zult u, om in de
Hoogstraat te komen,
moeten oversteken.
Nou wil het geval, dat de stoplich
ten aldaar niet altijd werken.
Ze doen het wel als het stil op
straat is. Maar als ze nodig zijn,
zijn ze uitgeschakeld. Dat is
trouwens kenmerkend voor
heel Schiedam.
Zijn we dan via een handjevol
winkels rond de Koemarkt in
de Hoogstraat gekomen, dan
valt daar meteen op dat er veel
minder winkels zijn dan moge
lijk was geweest; veel panden
dienen slechts als etalage en
opslagruimte voor winkeliers,
die elders op de Hoogstraat hun
zaak hebben.
Maar de Hoogstraat is nooit een
uitschieter geweest. Ik ken
Loop eens
mee door het
centrum van
Schiedam.
Consumentenbond
wandelt door
l
e n itrum i Ïchie dam
Vlaardingen Om de ver
keersveiligheid en het
woonplezier te verhogen
zullen in de wijk Holy zoge
naamde woonerven in ge
bruik worden genomen.
Het woonerf dwingt door de
vormgeving de auto's lang
zaam te rijden. Dat gebeurt
door drempels, bloembak
ken, korte rechte stukken
en een verspringende rij
baan. Spelende kinderen,
voetgangers en fietsers
hebben hier de grootste
rechten; de auto wordt ge
duld „ais gast".
Te herkennen is het woonerf
aan een speciaal verkeers
bord en een stuk sierbestra
ting aan het begin. Boven
dien worden de drempels
afzonderlijk aangegeven
door waarschuwingsbor
den. Parkeren kan men op
de aangegeven parkeer
plaatsen om de smalle rij
baan niet te blokkeren.
Bij het verlaten van het
woonerf moet voorrang
worden verleend aan het
verkeer op de ontsluitings-
weg. De gemeentepolitie
van Vlaardingen heeft over
dit onderwerp een folder
samengesteld. Deze folder
kan op het GEB worden
afgehaald. Bovendien kan
men terecht bij de verkeer
spolitie, telefoon 342355.
Schiedam van voor de oorlog,
ik ken het Schiedam van in de
oorlog en ik ken het Schiedam
van na de oorlog. En altijd is
het zo geweest, dat de winke-1
liers zich richtten op de ko
pers."
Jongeli
[ui
Met die laatste opmerking pro
beerde Van der Most uit te
leggen, dat de Hoogstraat zich
niet richt op jongelui. Eén van
de leden van de werkgroep had
zich daar kort tevoren over
beklaagd. „De Hoogstraat
wordt ongezellig door al die
radio- en platenzaken en spij
kerbroeken wink els," luidde het
commentaar. De kritiek, dat
dat kennelijk werd gedaan
voor de jongeren, werd door
Van der Most weerlegd.
Hij ging verder mekt zijn verhaal:
„Doordat er een geringe diver
siteit aan winkels is, en doordat
bovendien veel panden mis
bruikt worden voor etalage
ruimte, is het voor de consu
ment niet aantrekkelijk om
twee keer door die straat te
lopen. De winkelstraat is zo
nauw, dat je makkelijk alle
winkels aan beide kanten kunt
observeren als je er door loopt
Maar dan? Als je eenmaal de
hele Hoogstraat achter je hebt
liggen? Dan kom je in een nie
mandsland. De Grote Markt en
de Lange Kerkstraat. Daar zijn
geen winkels, het is er niet zo
gezellig, je moet er wel door om
naar je auto te kunnen, want
terug door de Hoogstraat gaan
doe je niet meer. Nou, dat
maakt een uurtje winkelen in
Schiedam wel minder gezellig."
Van der Most sprak in dat ver
band ook over het gebrek aan
parkeerruimte en over het mi
stroostige van de kaalslag in
het stadshart. Zijns inziens zou
op die kaalslag voorlopig best
een parkeerterrein kunnen wor
den aangelegd. Zolang er toch
niks anders gebeurt...
iHij ging daarna in op het open
baar vervoer in het centrum.
„Wat heeft de gemeente voor
ons gedaan? Vroeger hadden
we nog een buslijn via de Lan
ge Kerkstraat en de Grote
Markt. Dat was een uitkomst
voor degenen, die de Hoog
straat en de Broersvest wel
hadden gezien en naar huis wil
den. Nu moeten ze echter weer
helemaal terug naar de Broers
vest of het Emmaplem.
In Vlaardingen en Rotterdam is
dat wel aantrekkelijker. Neem'
nou Vlaardingen. De bus zet je
daar midden in het centrum af,
je kunt plezierig een hele ronde
maken over het liesveld, je
kunt nog wat andere winkel
straten bekijken, maar waar je
dan ook uitkomt, er staat weer
een bushalte. Bovendien is in
Vlaardingen genoeg parkeer-
ruimte".
Hij kwam nog even terug op de
kaslslag, die als tijdelijke par
keerruimte zou kunnen dienen.
"Dan weer je gelijk de auto uit
de Broersvest, waar dan geen
parkeerplaatsen meer nc
zijn. Dat maakt het winkelen1
nog wel aantrekkelijker".
De ondertoon van de tirade van
Van der Most was voortdurend
het gegeven, dat de Schiedamse
consument veelal naar Vlaar
dingen of Rotterdam gaat, om
dat het onaantrekkelijke karak
ter van Schiedams hart niet
wordt veranderd. De gemeente
zou er veel aan kunnen doen,
maar doet niets, besloot Van
der Most.
Delft De tijd is zo lang
zamerhand wel goed
voorbij dat de weten
schapper zich terug kon
trekken in het vakje van
zijn eigen discipline. Ge
boekte resultaten blij
ken opeens onmisbaar te
zijn in andere vakgebie
den. Een zeer fraai voor
beeld van een weten
schap die veelzijdig is
en onmisbaar voor ande
re disciplines, is de me
taalkunde.
Op de Technische Hoge
school bestaat een tus
senafdeling der metaal
kunde. Dat betekent niet
dat deze afdeling zomaar
wat rondzweeft op de
TH en van dag tot dag
in een ander gebouw te
vinden is. Maar wel, dat
de hoogleraren die hier
doceren, ook in een van
de deelnemende afdelin-
gen werktuigbouw,
scheikunde of natuur
kunde zijn benoemd. Me
taalkunde zit in een ei
gen gebouw aan de Eot-
terdamseweg en functio
neert verder als een ge
wone afdeling.
Het karakter van de tussenafde-
lïng spreekt het duidelijkst uit
de behoefte die in tal van ande
re gebieden bestaat aan kennis
die de metaalkundig ingenieur
tijdens zijn opleiding opdoet.
Een constructeur wil weten
welke corrosieverschijnselen
metalen vertonen. Een con
structeur wil weten wat staal in
beton doet en een vliegtuigbou
wer moet weer weten hoe be-
1 paalde legeringen zich gedra
gen.
Een gebied waar metaalkunde in
Delft nog niets aan gedaan
heeft, maar waarop in de toe
komst veel kennis nodig zal zijn
is de kennis van de biomateria-
len. Oftewel materialen in de
mens.
De dekaan van de tussenafdeling
der metaalkunde, prof. dr. ir. F.
J. Kievits, hield onlangs voor
leerlingen van het voortgezet
onderwijs in de aula van de TH
een voordracht over dit onder
werp. Reden om eens met prof.
Kievits te gaan praten. Vooral
omdat Delft officieel nog niet
bezig is met het gebruik van
materialen in de mens. „Maar",
zegt prof. Kievits, „moet dat
ook in de toekomst zo zijn? De
TH-Twente moet zich in de toe
komst met de medische tech
niek gaan bezig houden van de
staatssecretaris. Maar dat hoeft
niet te betekenen, dat we hier
in Delft daar niets aan zouden
kunnen doen".
Materialen in de mens. Prof. Kie
vits noemt het meer een bobby
en wil ook geen expert ge
noemd worden. Het neemt niet
weg dal hij zich uitgebreid ver-
Professor Kievits in het Delftse laboratorium voor metaalkunde met een Enqelse
heupprothese in zijn handen. a
diept heeft in de problemen die
het gebruik van materialen in
de gewrichten met zich mee
brengt.
Het is een gebied dat in de medi
sche wetenschap zeer sterk in
opkomst is. Er is duidelijk be
hoefte aan „mechanische ver
vangingen of implantaties". Het
gebruik van metaal in menselij
ke gewrichten omvat alleen de
mechanische vervanging. Ge
wrichten die versleten zijn of
gewrichten die al bij de geboor
te een afwijking vertoonden.
In zijn voordracht ging prof. Kie
vits vooral in op de heupprothe
se, die erop gericht is ongemak
ken en pijn weg te nemen. Het
principe van zo'n heupprothese
is erg eenvoudig. Een gedeelte
waarvan de steel in het dijbeen
bevestigd is en waarvan de ko
gelachtige kop draait in een
kom die in het bekken beves
tigd is. Metalen prothesen die
vervaardigd worden door grote
internationale ondernemingen
zoals in Engeland bijvoorbeeld
ThacRay en Howmedia. Aan de
hand van ai vervaardigde voor
beelden is prof. Kievits er over
igens al in geslaagd zelf model
len met hulp van studenten en
personeel te maken. Dat ge
beurde via de al ruimschoots
beproefde verloren was-metho-
de.
Het is noodzakelijk dat de medi
sche wetenschap meedenkt met
het ontwikkelen van prothesen.
Voor de heupprothese is metaal
bij uitstek geschikt Het is
sterk, Noodzakelijk, want proe
ven hebben aangetoond dat een
heup bij normaal gebruik één
tot drie miljoen maal per jaar
wordt belast, met piekbelastin-
gen van drie vier keer het
lichaamsgewicht,
Maar er doen zich uiteraard pro
blemen voor. De structuur van
metaal verschilt nogal wat van
die van het menselijk bot. Prof.
Kievits: „Je kan ook niet onge-
straft een stalen pijp in een
stuk tuinslang doen. Maar toch
moeten we metaal gebruiken
want er is nog geen kunststof
gevonden die sterk genoeg is".
Het kogelgewncht mag dan ook
niet gaan slijten. Het zou hoogst
onaangenaam zijn als minuscu
le deeltjes in het lichaam te
recht zouden komen. Het me
taal mag niet roesten het is
natuurlijk ook uitermate verve
lend als het lichaam het ge
bruikte materiaal afstoot.
De nieuwste ontwikkeling zijn
prothesen van gesinterde me
taalpoeders. Dat wil zoveel zeg
gen als het met hoge druk aan
elkaar „plakken" van metaal
poeders. Dat komt de soepel
heid van de prothese ten goede.
Zoals al eerder gezegd: roesten
mag niet. Heel wat pacemakers
hebben het in het begin bege
ven omdat ze vastliepen
Er doen zich voor de metaalkun
dig ingenieur nogal wat moei
lijkheden voor. De belangrijk
ste is dat niemand de omstan
digheden waarin de prothese
gebruikt moet worden, precies
kent. Ieder mens is anders, het
is nooit precies te voorspellen
wat een lichaam doet als er
metaal in wordt geplaatst
De bïomateriaJen staan nog in de
kinderschoenen. Duidelijk is
dat arts en technicus nauw sa
men moeten werken. Of zoals
in een recent artikel werd ge
steld: „De chirurg staat te
wachten bij het laboratorium
op de gereedschappen van zijn
vakmeestal is dit de deur
van het laboratorium voor me
taalkunde".
Het is echter de vraag of dit
gebied aangepakt gaat worden
door de tussenafdeling van me
taalkunde. Als het aan profes
sor Kievits ligt wel.
Maasland De jongeren
van de Maaslandse
jeugdbijhelstudiegroep
zetten hun aktiviteiten
voor het Braziliaanse
ontwikkelingdorp Mato
Grosso voort. Na de suk-
sesvolle kledingaktie -
richt de groep zich dit
maal op het ondervoe
dingsprobleem dat er in
het jungle-dorp nog
heerst.
Onder leiding van Jaap van der
Giessen, die Mato Grosso des
tijds bezocht, begint de groep
dezer dagen melk te verkopen.
Huis aan huis wordt de Maas
landse bevolking gevraagd of
men voor elke maand in dit
jaar I liter melk wil kopen voor
de kinderen in Mato Grosso.
Het zendingsechtpaar Guus en
Jannle Bringsken zorgt ervoor
dat de melk gekocht wordt en
in die gezinnen komt, waar het
het hardst nodig is. Het komt
er op neer, da melk in januari
betaald in febtuari wordt ver
strekt enzovoorts. Uiteraard
kunnen er meerdere liters per
maand gekocht worden, terwijl
er ook voor meerdere maanden
tegelijk betaald kan worden.
Doet elk Maaslands gezin per
maand met 1 liter mee, dan
betekent dit dat de kinderen tot
10 jaar in Mato Grosso elk 2
liter melk per week krijgen. Het
ondervoedingspföbleem is dan
nagenoeg meteen verholpen.
De kledingaktie van enkele maan
den terug bracht ruim zeshon
derd kilo bruikbare kleding op.
Een klein deel daarvan is al
verstuurd. De grootste partij
wordt in het voorjaar verzon
den, als Mato Grosso weer be
reikbaar is. De toegangsweg
naar het dorp is door de regen
tijd namelijk tot mei zo goed
als onbegaanbaar. De kledin
gaktie duurt overigens nog
voort, waarvoor het adres is
Hofdijkstraat 15.
Monster Bij een inbraak in een
woning aan de Ericastraat zijn
dinsdagavond sieraden gestolen
ter waarde van ongeveer twee
duizend gulden. Van de daders
ontbreekt ieder spoor. Men
kwam de woning binnen door
een slot aan de achterdeur te
forceren.
Als buit werden drie ringen, een
paar gouden manchetknopen
en een zilveren armband en
horloge meegenomen. De Mon-
sterse politie verklaarde dat de
afgelopen dagen veel soortgelij
ke inbraken zijn gepleegd in
Monster en de omringende ge
meenten. Men verschaft zich
steeds toegang op dezelfde wij
ze. Meestal wordt weinig mee
genomen.
