„Op hoop van
zegen" op het
witte doek terug
in Passage
Opkomst en val van een
landelijk gesp rekscentrum
Film, muziek,
toneel,
tentoonstelling
en vereniging
Eliteclub bloedt langzaam dood
5
(Schiedam In het PAS-
SAGE-theater komt een
film van meer dan
veertig jaar gelededen
terug, maar ai maakt
„Op Hoop van Zegen"
misschien qua vormge-
4 ving een wat verouder-
de indruk, Heijemians'
befaamde toneelstuk
- heeft nog niets van zijn
indringende kracht,
ook niet op het witte
doek, verloren. „De vis
- wordt duur betaald" is
-i een uitdrukking, die
nog steeds wordt ge-
- bruikt en zijn oor
sprong ontleent aan het
stuk van Herman Heii-
ermans: de vis wordt
betaald met de levens
van de vissers, die in
hun beroepsuitoefening
op zee verongelukken.
In de vorige eeuw tot
omstreeks 1900 kwam
het herhaaldelijk voor,
dat de vissers op hun
zogenaamde „drijvende
doodkisten" de dood
werden ingejaagd ter-
wille van het onscrupu-
leuze winstbejag van de
- reders. De bijna legen-
dansche actrice Esther
de Boer—van Rijk
speelt in Alex Eenno's
film de door haar be
roemd geworden vis
sersweduwe Kniertje,
die reeds twee zoons en
haar man aan het ge
weld van de zee heeft
moeten afstaan. Tij
dens het verloop van de
film verliest zij haar
beide andere zoons, die
gemonsterd zijn op het
vermolmde schip „Op
hoop van zegen". De
waarschuwingen van
timmerman Simon die
wist dat het schip niet
meer zeewaardig was,
worden in de wind ge
slagen, Barend, Knier-
tje's jongste zoon, heeft
het gehoord en weigert
aanvankelijk aan te
monsteren. Maar specu
lerend op Kniertje's ar
moede slaagt reder Bos
erin, behalve haar an
dere zoon Geert ook
Barend aan boord te
krijgen. Geert, vanwege
zijn socialistische denk
beelden, ontslagen bij
de Marine, met een
zware celstraf achter
de rug, omdat hij zich
Esther de Boer—van Rijk
als Kniertje in Herman Heij-
ermans' „Op hoop van ze
gen", te zien in PASSAGE,
Schiedam,
aan een meerdere heeft
vergrepen, is de rebel
in de film, die nog
steeds als een aangrij
pend document be
schouwd mag worden.
Jerzy Skolomowski's kos
telijke satire „King
Queen Knave" (Hij, zij
en een moordspel)
draait nu in PASSA-
GE/BIO, dat in de mati
nees voor de jeugd
„Laurel Hardy in
Wonderland" vertoont
0 De jeugdpostzegelvereniging De Zegelzoekers heeft
in samenwerking met de Postzegel Vereniging
Maassluis een ruilmiddag georganiseerd. De ruil-
middag wordt gehouden op zaterdag 8 mei in
gebouw De Sluis aan de G. A. Brederolaan naast
de Maranatha kerk. Van half twee tot vijf uur is
iedereen daar in staat zegels te ruilen. De toegang
is gratis.
0 De toneelgroep Diskus brengt zaterdagavond 8 mei
haar nieuwste produktie Een stad moet groeien. Het
stuk wordt opgevoerd in het wijkcentrum 't Nieuwe-
lant aan de Goudsesingel 87a in Vlaardingen. De
voorstelling begint om acht uur en de toegang is
gratis. In het stuk worden enkele actuele zaken,
zoals stadsvernieuwing, renovatie en stadsplanning
aan de kaak gesteld.
0 De Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische
Vereniging afdeling Vlaardingen houdt zaterdag 8
mei een voorjaarswandeling in 't Hof. Belangstel
lenden kunnen mee en zullen in de gelegenheid zijn
om van de vele broedvogels te genieten. Natuurgid-
sen van de KNNV vertellen alles over de zang en
de gewoontes van de vogels. Het meenemen van
een veldkijker verdient aanbeveling. Er wordt al
vroeg in de ochtend met de wandeling begonnen.
Men vertrekt om acht uur van de ingang van het
park aan de Hofsingel.
O In de CJV sociëteit De Sokkel treedt zaterdagavond
8 mei de groep Fandango op. De groep heeft een
repertoire van folk en countrymuziek. Het instru
mentarium bestaat uit acoustische gitaren, basgi
taar, mandoline, viool en slagwerk. De groep speelde
oorspronkelijk blues en rock. Het optreden begint
om negen uur in het gebouw van De Sokkel aan
de Van Maerlantlaan 4 in Vlaardingen—West, Niet
leden betalen 3,50 gulden en leden een rijksdaalder.
De Filmcommissie van de CJV Liefde en Vrede
brengt zaterdag 8 mei het laatste filmprogramma
van het seizoen. De films hebben met vrede niet
veel te maken. De eerste film wordt 's morgens
om tien uur in Middelhuyse vertoont. Het Is de
jeugdfilm De Gijzelaars. Deze film wordt 's mid
dags om half één nogmaals gedraaid, eveneens in
Middelhuyse. Het zijn openbare jeugdvoorstellin
gen. De Gijzelaars wordt nog een derde maal
gedraaid en wel In Triangel. Daar begint de voor
stelling om half twee. Voor de leden van de film
club tussen de twaalf en zestien jaar draait men
's avonds in Triangel een western. De film heeft
de Nederlandse titel De Rauwe Leerschool. De
voorstelling vangt om half zeven aan. Voor leden
boven de zestien jaar wordt om kwart voor negen
de ongemeen spannende film Papillon vertoont. De
voorstelling van deze film met Steve McQueen en
Dustin Hoffman in de hoofdrollen is eveneens in
Triangel aan de Fransenstraat.
0 Een heel bijzonder concert vindt dinsdagavond
vanaf kwart over acht in het Visserijmuseum plaats,
In de muziekkamer van het museum zal het Rijn
mond Saxofoon Kwartet optreden. De toegang tot
dit concert kost 4,50 gulden, maar houders van een
cultureel jongeren paspoort of een 65plus kaart, als
mede kinderen onder de vijftien jaar onder geleide
betalen 2,50 gulden. Het Rijnmond Saxofoon Kwar
tet bestaat uit Tom de Vette, sopraansax, Jaap van
der Lee, altsax, Henri Bok tenorsax, en Daniël
Meijer, baritonsax.
De vier saxofonisten hebben alle een rijke ervaring
en een brede muzikale interesse. Het kwartet werd
in 1973 opgericht door de vier studenten van het
Rotterdams Conservatorium. Het programma voor
dinsdag 11 mei omvat ondermeer werk van Alexan
der Glazoenow, de eerste die muziek voor saxofoon
schreef, en van de eigentijdse Nederlandse compo
nisten De Vries en Heppener. Kaarten voor het
concert zijn aan de balie van het Visserijmuseum
te verkrijgen. Zij kunnen ook telefonisch besteld
worden. Het telefoonnummer is 348722.
0 Scouting Nederland, district Rijnmond, houdt za
terdagmorgen 8 mei een stroopwafelverkoopactïe.
De actie is georganiseerd door de Prinses Irene-
groep van Scouting Vlaardingen. Welpen, verken
ners en pivo's zullen pakjes van tien stroopwafels
in verschillende Vlaardingse wijken huis aan huis
bezorgen. De kosten van een pakje zijn 2,50 gulden.
De opbrengst van de actie komt ten goede aan het
materiaalfonds van de groep. De wafels worden
zaterdagmorgen vroeg uit Gouda gehaald. Zij zijn
een dag eerder vervaardigd.
0 Het Nivon gaat zondag 9 mei een Havenloop
houden. Het betreft een wandeling, die voor het
grootste deel langs de haven zal gaan. Het doei van
de wandeling is het bekijken van oude panden. Er
wordt tussen negen en tien van het station Vlaardin-
gen-centrum gestart. Daar ontvangt iedere deelne
mer een routebeschrijving. Op de routebeschrijving
staan een aantal vragen. Goede oplossers krijgen
een prijsje. Na de wandeling gaat men koffie drin
ken in de Hoogkamer. Het Nivon heeft verder nog
een strandwandeling op 27 mei en een pinksterkamp
op 5, 6 en 7 juni op het programma staan.
0 Stadsbeiaardier van Maassluis Gerard de Waardt
geeft morgenmiddag tussen drie en vier uur weer
zijn wekelijks carillonconcert in de Grote Kerkto
ren van Maassluis. Op het programma staan wer
ken van De Klerk, Clarks, De Paep, De Fesch en
Bach. Verder zal De Waardt Deense, Nederlandse
en Engelse volksliedjes spelen.
0 Morgenavond om half negen begint een concert van
het Gewestelijk Orkest in de Oude Lijnbaan in
Vlaardingen. De toegang tot het concert, dat in
samenwerking met de Culturele Raad Vlaardingen
georganiseerd is, is gratis, 's Middags treedt het
orkest ook in de Oude Lijnbaan op. Daarvoor moet
echter wel betaald worden, Het programma is even
wel gelijk. Het is de bedoeling om van het gratis
avondconcert een echte Vlaardingse aangelegenheid
te maken.
0 De Maassluise wethouder van onderwijs, sport- en
jeugdzaken en wijkaangelegenheden Smit opent
morgenochtend om elf uur de tentoonstelling Kin
dertekeningen. De tentoonstelling heeft in het Ge
meente Museum Maassluis onderdak gevonden. De
tentoonstelling is in samenwerking met de hoofdaf
deling onderwijs georganiseerd. De opening van de
tentoonstelling die tot en met 16 mei duurt, wordt
muzikaal omlijst door Jong Kunst na Arbeid, onder
leiding van L. Lucardie.
Vlaardingen Heeft het
Nederlands Gesprek
Centrum zichzelf over
leefd? Liggen de menin
gen van verschillende le
vensbeschouwelijke
groeperingen nog steeds
zo ver uiteen, dat het
nodig is om een gesprek
tussen deze groeperin
gen op gang te houden?
Zijn de huidige tegen
stellingen vaak niet
slechts politieke in
plaats van levensbe
schouwelijke? En indien
dat zo is, moet het Ne
derlands Gesprek Cen
trum dan politieke me
ningen tegenover elkaar
gaan zetten?
Jojo de Boer-Engelvaart, secreta
ris van de Gesprekskring
Vlaardingen, de plaatselijke af
deling van het NGC, heeft over
dit soort vragen lang nage
dacht. De Gesprekskring Vlaar
dingen is zelf eigenlijk al ter
ziele. Jojo de Boer noemt het
„slapend." De mogelijkheid is
nog steeds aanwezig om de le
den bij elkaar te roepen, v/ant
de afdeling is nog steeds niet
opgeheven. De behoefte om
weer eens bij elkaar te komen
bestaat echter niet of nauwe
lijks. Niet bij mevrouw de Boer
zelf en ook niet bij het handje
vol leden van de gesprekskring.
Alleen de echtgenoot van Jojo
ziet nog wel mogelijkheden-
Wethouder Ton Kloots Hogerop door gesprekcentrum.
licht gezien. Het NGC heeft
over de meest uiteenlopende
onderwerpen gesproken. Homo-
sexualiteit, Verdraagzaamheid
en Euthanasie, één van de laai-
sten.
Volgens Jojo de Boer is het NGC
landelijk nog wel actief. De ac
tiviteit van de afdelingen ligt
volgens haar geheel stil. Zij
concludeert dit uit het feit dat
er m het laatste jaarverslag van
het NGC geen gewag meer van
wordt gemaakt Dat het verval
Door
Onno Schoonheyt
in de regio snel is gegaan
wel blijken uit het feit dat
in het begin van de
jaren nog 29 afdelingen waren.
Alleen in de provincie
sel zat toen geen gesprekskring.
Al met al gelooft mevrouw De
Boer niet dat het NGC de toe
komst vol vertrouwen tegemoet
kan gaan. Al werd dat met nog
zoveel overtuiging op de ius-
trumbijeenkomst gesteld.
HISTORIE
Het Nederlands Gesprek Cen
trum is een dub voor intellec
tuelen, Mensen zonder titel
komt men op de ledenlijst nau
welijks tegen. Het zijn allemaal
professoren, doktoren, inge
nieurs en meesters in de rech
ten. Het centrum werd in 2949
opgericht. Het was een officiële
voortzetting van de dialoog tus
sen de verschillende levensbe
schouwingen, zoals die min of
meer noodgedwongen in de
Tweede Wereldoorlog in het gij
zelaarskamp Sint Michielsgestel
ontstond.
Na de bevrijding grepen velen
weer terug naar de besloten
T organisaties en groeperingen
van voor de oorlog. Eerst in de
vijftiger jaren kwam er meer
onderling begrip en onderlinge
openheid. Deze ontwikkeling
heeft het NGC steeds trachten
te bevorderen. Dat was ook het
doel van de stichting. In artikel
twee van de statuten staat het
omschreven: „De Stichting stelt
zich ten doel bij de voornaam
ste in het Nederlandse volksle
ven aanwezige richtingen en
groepen een beter inzicht in een
vollediger begrip voor de we
derzijdse standpunten en opvat
tingen te bevorderen, opdat
daardoor de eenheid en de ver
scheidenheid, welke in het Ne
derlandse volksleven worden
aangetroffen, beter beseft en
juister gewaardeerd worden."
Het gesprekscentrum heeft al
zeer snel erkenning bij de over
heid gevonden. Die kwam dan
in de vorm van subsidie. Vorig
jaar kreeg het NGC ruim een
ton van CRM. De eerste subsi
die bedroeg ruim vierduizend
gulden. Daarnaast kwam er een
eigen congrescentrum op de
Pietersberg in öosterbeek. Die
„„.erkenning kon ook moeilijk uit
blijven als men weet dat be
roemdheden als Marga Klompé,
Jelle Zijlstra en Victor K. van
Vriesland hun naam aan het
gesprekscentrum verbonden.
TOEKOMST
De tijden veranderen. Het werd
ook binnen het NGC vastge
steld. Bij het 25-jarig bestaan in
1974 sprak de oudste voorzitter
van het NGC dan ook over die
veranderingen. Prof- Dr. Ir. A.
P. van Leeuwen zei toen onder
meer: „Het Nederlands Ge
sprek Centrum komt voor een
nieuwe opgave te staan. Name
lijk om er door middel van het
gesprek toe bij te dragen een
nieuwe afsluiting ten opzichte
van elkaar te voorkomen. Wij
zien de vraag naar de ruimte
voor gesprekken in een polari
serende samenleving als een ac
tueel en centraal probleem voor
het NGC in de zeventiger ja
ren,"
Ten einde het doel van de stich
ting te verwezenlijken werden
er altijd commissies ingesteld-
Deze bogen zich dan gedurende
een aantal jaren over een om
streden onderwerp. Nadat de
standpunten uiteen gezet wa
ren, werden deze in een boekje
gepubliceerd. Inmiddels hebben
bijna vijftig publicaties het
Raadslid Les Hockx. Steeds in het eigen straatje.
VLAARDINGEN
Jojo de Boer, juriste, bestuurslid
van het JAC en binnenkort do
cente aan de Sociale Academie
in Rotterdam, trad op verzoek
van hun Humanistisch Verbond
tot de Gesprekskring Vlaardin
gen toe. Van de gesprekskring
maakten onder meer ook de
huidige wethouder Ton Kloots
deel uit. Hij was zelfs nauw bij
de totstandkoming van de
Vlaardingse afdeling betrok
ken. „Hij heeft de gespreks
kring goed gebruikt om hoge
rop te komen", aldus mevrouw
De Boer.
Hoewel de Vlaardingse afdeling
van het NGC nu op zijn gat ligt,
kijkt Jojo de Boer met plezier
terug op de kring. „Het was
toch wel nuttig. We hebben
over een aantal zeer belangrij
ke zaken op een goede wijze
van gedachten gewisseld. We
vormde met zijn tienen echt een
clubje onder elkaar. Dat ging
zo zijn eigen leven leiden. Te
meer ook omdat er enige alleen
maar plaatselijk geïnteresseer
den in zaten. We hielden om
beurten een inleiding over een
bepaald onderwerp. Daar
moest je dan echt diep op dui
ken. Uit dat oogpunt was het
waardevol. Bovendien was je
van de betrokkenheid van de
anderen overtuigd."
Het KVP-raadslid les Hockx
heeft ook deel uitgemaakt van
de Gesprekskring Vlaardingen.
Met hem ook nog een ander
hoofd van een school. Jojo de
Boer: „Onderwijs was vaak het
onderwerp van gesprek. Zij
hadden het moeilijk met de ver
anderende inzichten. Die wilde
ze ook op hun school doorvoe
ren. Hockx was geen ideale fi
guur voor het gesprek. Hij
praatte te veel in zijn eigen
straatje. Overigens blijkt wel
dat het hier in Vlaardingen echt
geen eliteclubje was. Landelijk
maakt het Nederlands Gesprek
Centrum wel een elitaire in
druk al is het zo niet bedoeld."
Voor mevrouw De Boer is het
praten over het verleden. „Er
zijn geen levensbeschouwelijke
visies meer". Toen zij laatst het
oudste lid Strookappe tegen
kwam zei deze hetzelfde: „De
zaak heeft zichzelf overleefd."
De vragen die aan het begin
gesteld zijn, heeft Jojo de Boer
voor zichzelf beantwoord.
Heeft het NGC zichzelf over
leefd? Ja. Liggen de meningen
van de verschillende levensbe
schouwelijke groeperingen nog
steeds zo ver uiteen, dat het
nodig is om een gesprek tussen
hen op gang te houden? Nee.
Zijn de huidige tegenstellingen
vaak niet slechts politieke in
plaats van levensbeschouwelij
ke? Ja. Moet het NGC dan
politieke meningen tegenover
elkaar gaan zetten? Nee.
Is het tijd om het Nederlands
Gesprek Centrum ten grave te
dragen?
