Sommigen Wijven in 'Je box zitten
Dieleman: „Hoe harder
ze koerendes te
liever willen ze d'r uit
Postduiven-
vervoer: grote
verantwoor
delijkheid
bij chauffeur
en convoyeur
DINSDAG 26 JULI 197?
VD/SC/WW 4
0mm-i
Chauffeur Jan de Lange
helpt mee tijdens het voeren
van de duiven
De deuren van de contai
ner gingen zo gauw als mo
gelijk was „voor de helft"
open
Het is half elf op een donderdagavond. Drie contai
ners en één vrachtwagen met het opschrift „post-
duivenvervoer organisatie stichting West", staan
verzameld op de hoek Melkwegstraat/Satumus-
straat in de industriewijk Bïnckhorst in Voor
burg. Geen doodse stilte maar volop bedrijvig
heid. Alle opgehaalde duiven moeten worden
overgeladen in één container. Doffers en duivin-
nen die in het „verspreidingsgebied" van Con
cours Commissie De Kuststrook bij de aangeslo
ten verenigingen zijn opgehaald. En dat zijn er
niet weinig. We noemen er een paar: De Snelpost
(Honselersdijk), De Zwaluw (Hoek van Holland),
De Reisduif (Naaldwijk), De Witpen (Naaldwijk),
De Snelvlieger (Delft), De Sportduif (Nootdorp),
De Eersteling (Brielle), Het Westen (Delft), De
Adelaar (Vlaardingen), De Eendracht (Maasdijk),
Keerweer (Maasdijk), Rockanje '74, en diverse
Gevleugelde Vrienden. Slechts een kleine groep
clubnamen die voorkomen op de aan de alumi
nium boxen vastgehechte kaartjes.
En ook slechts een klein ge-
deel te van de duiven die
gaan deelnemen aan de wed
vlucht vanuit het Franse Or
léans. Een vlucht die al eer
der stond geprogrammeerd
maar die door de slechte
weersomstandigheden geen
doorgang kon vinden. Het
ganse convooi was verplicht
naar Holland terug te trek
ken (na drie dagen wachten)
maar ter hoogte van het
eveneens Franse St Quentin
werd de lading toch gelost
Dat werd geen succes omdat
atmosferische storingen de
aankomst var erg veel dur
ven verhinderden. Een ramp
heet dat in kennerskringen,
en zo zijn er dit jaar al
verschillende geweest Daar
om luidt de verwachting dat
er dit keer niet zoveel dui
ven in vrijheid zullen wor
den gesteld als de vorige
keer in het Franse land ston
den verzameld.
Prod uk tie
Ook de produktie van De
Kuststrook is beduidend
minder. In plaats van de
9000 beesten die de „afgelas
te" vlucht zouden hebben
meegemaakt, vullen nu zo'n
5000 duiven de met zaagsel
gevulde bozen. Maximaal 35
mogen er in één zo'n alumi
nium hekwerk, maar veelal
is dat aantal beduidend min.
der omdat er in de container
toch plaats genoeg is. «Klei
ne klussen" worden overi
gens toch bij elkaar gestopt.
Tegen het middernachtelijk
uur is het overladen verle
den tijd en wordt het aantal
boxen, èn duiven door con
voyeur Toon van den Berg
op de douaneformulieren
vermeld. Dat alles, voor de
invoerrechten" die aan de
grens moeten worden be
taald. Geer ai te groot be
drag omdat „invoer" eigen
lijk een te groot woord is.
De duiven worden immers
de volgende dag ai weer in
Holland terugverwacht
Voordat chauffeur Jan de
bange de trekker van firma
A. C. G- Gordijn echter in
beweging zet (dat bedrijf
verzorgt al zo'n dertig jaar
het vervoer voor de stichting
West) controleert hoofdcon-
voyeur Reinier Willem Diele
man of er genoeg voer en
water „aan boord" is. Na het
aanvullen van de watertank
(inhoud 300 liter) kan de
tocht beginnen.
.Het eerste wat de betrekkelij
ke leek dan opvalt is het
uiterst voorzichtige koersen
van de chauffeur en de be
roerde Hollandse wegen. De
oplossing ligt voor de hand;
overmatig „schudden" en
drastisch remmen is niet be
paald gunstig voor de lading
oude duiven. Dat wd zeggen
doffers en duivonnen van
één jaar en ouder. Dit jaar
geboren heten de duiven
jong te zijn.
Voorzichtig
Voorzichtig njden öók omdat
de 5000 duiven een aardige
geldwaarde vertegenwoordi
gen. Er zitten hele dure tus
sen en die kunnen voor de
eigenaar heel wat guldens
en zelfs auto's mee naar huis
brengen. Sommige zijn inge
schreven in nationaal ver
band (dat kost meer inleg-
gelö maar levert bjj een goe
de klassering ook meer op)
en andere vliegen uitsluitend
voor de eigen streek (in dit
geval Zuid-Holland) of voor
de eigen concours commis
sie. In alle categorieën inge
schreven maakt de eigenaar
kans op drie auto's. Ora
daarvoor in aanmerking te
komen, moet de duif in de
eerste plaats erg snel vliegen
maar moet de eigenaar
naast de vrachtprijs (voor
Orléans 62 cent per duif; dat
kan dus aardig oplopen) ook
nog eens „concoursgeld" be
talen voor de auto. Daar
naast kan de eigenaar ook
nog eens een fors bedrag
inzetten, dat hij bij een goe
de klassering in vijfvoud
mag incasseren.
Het is duidelijk dat Jan de
Lange en convoyeur Diele-
man een grote verantwoord
delijkheid hebben. De dui
ven zijn dan weliswaar ver
zekerd maar voor iedere
verzekerde geldt een zelfde
uitkering. En die is aanzien
lijk minder dan een goede
duif waard is. Wat is dim die
waarde? In veel gevallen:
wat een gek er voor over
heeft, maar prijzen tegen de
tienduizend gulden behoren
zeker niet tot de sterke ver
halen. Daarom is het ook
best te begrijpen dat eige
naars tegen het moordlusti
ge af kunnen reageren op
verkeerd geachte beslissin
gen van de man die zegt;
lossen maar! Met een beetje
pech komt zo'n duif immers
nooit meer terug-
Maar dat is nu eenmaal het
risico dat de postduivenhou
der (lees: de gokker) moet
nemen. Toch zijn het niet
alleen kapitaalkrachtigen"
die aan de vluchten deelne
men maar ook echte liefheb
bers die uitsluitend voor de
eer en de sport hun hobby
uitoefenen.
Grens
Voor al die eigenaars wordt
aan de Belgische grens
(Wemhout) gestopt om ver
eenvoudigde tnmitpapïeren
in orde te maken, om door
Belgie heen te komen. Dat
is snel gebeurd en na een
vluchtige hap wordt er door
gereden tot voorbij Brussel
om de drukte van de och
tendspits te ontwijken. De
deuren van de container
worden aan één kant open
gezet, en de driekoppige be
manning legt zich in de
krappe cabine te ruste. Dat
valt beslist niet mee en als
nog geen drieënhalf uur la
ter de wekker zijn werk
doet, is de nacht in ieder
geval veel te kort geweest.
Het hoort erbij. Iedere week
weer in het seizoen, dat
loopt van half april tot half
oktober. De bewondering
voor convoyeur Dieleman
die dat werk al 32 jaar lang
doet is vooral op dat vroege
tijdstip erg groot. ,Jk ken
Frankrijk beter dan Neder-
land", en dat klinkt hele
maal niet overdreven went
de Hagenaar weet de afstan
den naar de diverse lossings
plaatsen. moeiteloos op te
noemen.
Ook de plaats van herkomst
van de talloze andere post-
duivenvervoerscombirmties
tekst en foto's:
Elbert van den Berg
weet hij klakkeloos te noe
men. „Daar gaat Nijmegen,
Arnhem of Dordrecht". Het
is alsof je met een puzzel rit
bezig bent Zo moeilijk ook
zit het postdui venwereldje in
Nederland in elkaar. In het
kort samengevat Er zijn ze
ven bonden. Die zijn weer
onderverdeeld in afdelingen,
die afzonderlijk maar ook
gezamenlijk hun eigen
vluchten kunnen organise
ren, Al die afdelingen ko
men samen in een overkoe-
Als het lossingssein is
gegeven ziet de lucht bo
ven het bos van Orleans
zwart van de duiven
nul, op de beruchte rond
weg.
Broeierig
Aan het gezicht en de uitlatin
gen van Dieleman (een kras
se zestiger) te zien en te
horen, is langzaam toeren in
broeierig Parijs niet best
voor de lading. Als op een
gegeven moment een Hollan
der zijn caravan nogal
scheef op de rue'Peripheri-
que heeft neergezet en er
ook nog eens een verkeers-
zuil is „omgevallen" trekt
„Diel" de stoute schoenen
aan en gaat de deuren open
zetten. Dat is zoiets als hel
der water in een verstikken
de Sahara voor de toch al
warmbloedige duiven. „De
damp kwam er gewoon van
af', reageert de hoofdeon-
voyeur van De Kuststrook
op de weinig berustende vol
zinnen van Jan de Lange,
die wel wil opschieten.
Na ruim twee uur voortschok-
ken, ligt Parijs al weer ach
ter ons en rijn er zo'n hon-
derdtwintig kilometer te
gaan naar de plaats van be
stemming, Dat is te lang,
want de duiven hebben voer
en water nodig.
Dus wordt er om een uur of
vier langs de kant van de
weg gestopt en krijgt iedere
box een eenheid voer en één
eenheid water. Geen droge
opgave in de drukkende at
mosfeer in de container
waar de duiven op zich al
als een soort centrale ver
warming fungeren. Gretig
„slokken" de beestjes het
frisse nat op.
pelend orgaan: de Neder
landse Postduivenhouders
Organisatie. Daar is één
man in full-time dienst (Van
der Molen) en die heeft van
de vlucht uit Orléans de ver
antwoordelijkheid voor de
lossing.
Rechten
Maar zover rijn we nog lang
niet want eerst doemt de
Belgisch-Franse grens op
(Quievraine). Daar moeten
de invoerrechten worden be
taald (62 Franse francs). We
stappen weer in om 20 kilo
meter verder bij de Frans-
Belgische grenspost in Va
lenciennes de weinig com
fortabele positie in de trek
ker weer te verlaten. Er
moet worden ingeklaard en
dat zal wel een uurtje duren.
Veel convoyeurs ontmoeten el
kaar en in hun „vrije tijd"
is er plaats genoeg voor ster
ke verhalen en het uitwisse
len van de weersvoorspellin
gen. Die rijn hoe vreemd
ook niet allemaal eender
maar de gezamenlijke wens
is toch dat er alsjeblieft
weer geen drie dagen moet
worden gewacht. „Maar ik
geloof het niet, hoor1', verze
kert Dietemans. „Het is
schitterend weer, met een
krachtige zuid-westen wind-
De eerste duiven rijn binnen
zes uur thuis".
De deuren worden dichtge
klapt en hoe verder Jan de
Lange Frankrijk inrijdt, des
te fraaier worden de weers
omstandigheden. Dat die
niet altijd in het duivenvoor-
deel werken, wordl in Parijs
duidelijk. Een typische
Franse verkeerschaos (met
medewerking van veel Hol
landse toeristen) houdt de
kilometerteller van de trek
ker angstvallig dicht bij de
Ais laatste
Een zucht van verlichting pas
seert de eveneens dorstige
lippen van het meereizende
dnetal personen. De duiven
krijgen een uur de tijd om
hun lunch te gebruiken alvo
rens het slotstuk van de
heenreis is aangebroken. In
Orléans komt De Kuststrook
als laatste van de twintig
combinaties aan. Een ruwe
schatting: 100.000 duiven
zijn in het nabij gelegen bos
verzameld en wachten ge
duldig op het moment, dat
de deuren èn de schuiven
worden geopend. Onbeperkt
drank wordt de duiven voor
geschoteld maar geen voer,
omdat vliegen met een volle
maag beslist geen hoge snel
heid garandeert.
Een schitterende avond vormt
het decor voor de gesprek
ken tussen „concurrerende"
convoyeurs en chauffeurs.
Voornaamste onderwerpen
van gesprek: het weer en de
herinnering aan de afgelaste
vlucht toen er vier nachten
tevergeefs werd gewacht.
Nu kent het optimisme van
de melkers echter geen gren
zen. Snel wordt onder de
dekens gekropen want de
volgende morgen is het
vroeg dag. Om voor vijven
staan de meesten al op om'
alles gereed te maken voor
de lossing. Dat houdt in: de
verzegelde touwtjes door
knippen en de schuiven
openzetten. Het enige obsta
kel voor de steeds harder
koerende duiven is één deur
helft En die wordt om 6,15
uur ook verwijderd wanneer
Van der Molen het lossings
sein geeft. Een enorme
zwerm duiven kiest voor de
vrijheid. Maar er zijn ook
beestjes die de box niet ver
laten. Een vreemde gewaar
wording na alle zorgen die
voor de duiven zijn gekoes
terd. Al dan niet vrijwillig
worden ook zij gelost en dan
rit het werk er eigenlijk op.
De spanning bij de liefheb
ber „thuis" begint dan pas.
Doen ze het goed of wordt
het net als veel vorige
vluchten niets?
Doel
Rein Dieleman en Jan de Lan
ge hebben nog steeds één
doel voor ogen. Hetzelfde
doel als de duiven die soms
een week lang alleen hebben
geleefd (het zogenaamde we
duwschap) en weten dat de
doffer of de duivin of de
jonge duifjes (het zogenaam
de nestspel) zitten te wach
ten. Het is het geheim van
de smid maar lang wordt de
duiven het samenzijn niet
gegund want na een uur
gaat het schot er weer tus
sen en wordt toegeleefd
naar de volgende vlucht.
Dat is voor de snelle duiven
op een moment dat het
„reisgezelschap" netaan in
Den Haag is gearriveerd,
Hein Dieleman neemt een
blind gepikte doffer mee in
z'n colbertjasje. „Jan, tot
volgende week", waarna hij
rustig fietsend zijn eigen til
opzoekt
