Apparaat
horen
van
obstakels
traint blinden in
WE
VERDWALEN
IN ONZE
MiliOM
El Wil
uoorbu
juuho 1
!T ANDERS
MOET
if;
Ontwikkeld
door
Delfts
Centrum
voor
Medische
Techniek
ANTIEK
LIEFHEBBERS
BEN VOGEL
P
DONDERDAG 10 NOVEMBER 1977
ïüJhmS nocl'9e hu,P ai8r"
BEL RUBENS
010-760154
De Bijbel zegt:
i ÏÏW maeb.; J
4
zich meteen een volgend pro-
Mi?ArTarrt>0r -»e bfirden san.
Uiteraard willen zij 20 veei
®fn normaal en
onafhankelijk leven blijven
leiden. Dat wil zeggen dat zij
met voortdurend de hulp van
anderen willen inroepen om
ergens naar toe te kunnen,
ro zij al iemand hebben aan
nf S-® tomen vragen.
Dan b ijven er voor hen nog
de hulpmiddelen als de
kende wit-rode wandelstok ol
öe bfinae-geleidehond over
Voorts bestaat er nog wel de
electronische hulp-appara-
tuur zoals de „toorts" die
door middel van electroni
sche impulsen de blinde voor
obstakels waarschuwt, maar
die zijn niet algemeen in qe~
bruik. 3
Bovendien is gebleken dat de
blinden het in de regel niet
prettig vinden om met allerlei
apparaten op straat rond te
sjouwen en daardoor nog
duidelijker als blinde herken
baar te zijn. Hoewel dit laat
ste probleem waarschijnlijk
voorafsnog nlet helemaal op
te lossen is, wordt er toch
gezocht naar een manier
waarop de blinden zich met
een minimum aan hulpmid
delen in het verkeer van te
genwoordig kunnen redden.
Een niet eenvoudige zaak die
veel onderzoek en veel proef
nemingen vereist.
Na door het Delftse Centrum
voor Medische Techniek be
naderd te zijn, is de onder
zoekgroep biologische na
tuurkunde van de afdeling
technische natuurkunde van
de TH Delft aan deze zaak
gaan werken. Deze onder
zoekgroep bestaat uit dr. ir.
F. A. Biisen, ir. J. Raatgever,
de heer E. E. E. Frietman en
de heer W. Willems. Zij heb
ben na voo'' onderzoek in zes
maanden tijd een apparaat
ontwikkeld om blinden te.
trainen in het horen van ob
stakels op hun weg. Het ap
paraat is zuiver en alleen
voor trainingsdoeieinden en
niet als permanent hulpmid
del voor de blinde. Het heeft
de naam Electro-akoestische
Obstakel Simulator gekregen,
kortweg de EOS 1.
De EOS 1 werkt volgens het
principe dat blinden zich in
een omgeving waar geluiden
voorkomen op hun gehoor
kunnen oriënteren als zJj zich
daar in trainen. Daarbij spe
len twee factoren een belang-,
rijke rol: het richtinghoren en
het afstandhoren. Dat wil
zeggen, zij moeten leren te
horen uit welke richting een
geluid komt en zij moeten
leren om aan de hand van
allerlei geluiden te schatten
hoever obstakels in hun
buurt van ze verwijderd zijn.
Het afstandhoren moet de
blinde met één oor proberen
te doen. Er komt ergens een
bepaald geluid vandaan. Al
naar gelang hoe hij staat,
vangt de blinde dat in zijn
linker- of rechteroor op. Dat
geluid wordt echter ook door
cfoor
Hans
Dalmeijer
o De electro-akoestische obstakel Simula-
tor.
één of meer voorwerpen in
zijn buurt weerkaatst of gere
flecteerd zoals dat in de na
tuurkunde heet.
Het gereflecteerde geluid be
reikt datzelfde oor altijd iets
later, maar slechts een on
derdeel van een seconde,
dan het rechtstreeks opge
vangen geluid, omdat het een
langere weg heeft moeten
afleggen. Mensen die kunnen
zien horen dat weerkaatste
geluid normaal gesproken
niet, tenzij er van een echte
echo sprake is, omdat hij
daar niet in is getraind en
omdat hij dat ook niet nodig
heeft. Een blinde echter, die
zich daar wei in geoefend
heeft, hoort het weerkaatste
geluid wêl en merkt boven
dien het tijdsverschil tussen
het rechtstreeks opgevangen
en het weerkaatste geluid.
Met de EOS 1 wordt getracht
mensen die op latere leeftijd
blind zijn geworden te trai
nen in het horen van dat
tijdsverschil door de werke
lijkheid op straat na te boot
sen. De blinde krijgt een
hoofdtelefoon op en het ap
paraat zendt dan ofwel een
tik-geluid ofwel een ruis-ge-
luid uit en laat dan het uitge
zonden getuid door een elec
tronische trucage ook weer
kaatsen tegen een denkbeel
dig obstakel. Precies zoals
dat ook op straat zou gebeu
ren.
Het apparaat kan het tijdsver
schil tussen het rechtstreeks
en gereflecteerde geluid ver
groten en verkleinen. Daar
mee een grotere of kleinere
afstand tussen de blinde en
het denkbeeldige voorwerp
simulerend. De hoofdtelefoon
kan na verloop van tijd wor
den vervangen door een iuid-
sprekerbox die het geluid uit
zendt. Dat maakt het voor de
blinde dan weer iets moeilij
ker, maar tevens iets meer
gelijkend op de echte situatie
op straat.
Dit soort training wordt in het
revalidatiecentrum „Het
Looerf" in Apeldoorn gehou
den, in speciaal daartoe inge-.
richte vertrekken. In het eer
ste stadium zit de blinde In
een stoel, later pas oefent hij
zich al lopende. Dat wordt op
die manier gedaan omdat de
blinde, die nog aan zijn nieu
we situatie moet wennen,
dan op zijn gemak de af-
standsbepalingslechniek aan
kan leren zonder te worden
afgeleid door de angst er
gens tegen aan te lopen of
zonder meteen het verkeer,
waarin hij allerlei risico's
loopt, te hoeven trotseren.
Wanneer de resultaten goed
zijn, volgen er oefeningen in
de tuinen van het revalidatie
centrum en wanneer ook dat
vlot verloopt moet de blinde
aan het verkeer gaan wen
nen.
De training met de EOS 1
echter nog moeilijker dan tot
hier toe beschreven. De
blinde maakt namelijk niet
enkel gebruik van het tijds
verschil tussen het directe en
het weerkaatste geluid, maar
ook van de toonhoogte van
het weerkaatste geluid om de
afstand tussen hem en een
bepaald obstakel te bepalen.
Dat tijdsverschil en die toon
hoogte staan in rechtstreeks
verband met elkaar en daar
om heeft de blinde beide no
dig voor de afstandsbepaling.
Er doet zich echter het vol
gende probleem voor: ver
keerslawaai op zich heeft
geen bepaalde toonhoogte.
Dat zit zo: geluid plant zich'
door middel van trillingen
voort. Hoe sneller die trillin
gen gaan, hoe hoger de toon
van het geluid is. De snelheid
van die trillingen wordt de
Dr. ir. F. A. Biisen, ir. J. Raatgever en technicus W. Willems bij de apparatuur
waarmee zij de EOS 1 hebben ontwikkeld.
frequentie van het geluid ge- slawaai geen toonhoogte be
zit. Hetzelfde principe doet
zich bij licht voor. Wit licht
heeft geen kleur omdat alle
kleuren licht er ook even
sterk in zijn vertegenwoor
digd.
Vanwege dit principe wordt
er bij de training van blinden
met de EOS 1 gebruik ge
maakt van een tik-geluid
noemd. Een hoge frequentie
betekent dus een hoge toon,
een lage frequentie een lage
toon.
In het verkeerslawaai zijn ge
middeld alle frequenties, van
hoog tot laag, even sterk ver
tegenwoordigd. Dat maakt
dat het gemiddelde verkeer-
(2oals de tik van de blinde-
wandelstok) of van een ruis-
geluid: zoals het verkeer ei
genlijk ook voortbrengt). De
ze twee geluiden bezitten na
melijk geen van beide een
toonhoogte.
Wanneer nu geluid zonder
toonhoogte tegen een obsta
kel weerkaatst, worden be-
paalde frequenties (dus toon-
hoogten binnen dat gehele
geluid) versterkt en andere
juist verzwakt. De frequenties
die worden versterkt geven
aanleiding tot het horen van
toonhoogte van het gereflec
teerde geluid. Dat heet toon
hoogtesensatie, Aan de hand
van die toonhoogtesensatie
en het tijdsverschil tussen di
rect en gereflecteerd geluid
kan de blinde de afstand tus
sen hem en een obstakel be
palen. De hogere of lagere
toon uit het weerkaatste ge
luid zegt hem dus evenzeer
iets over die afstand, ais het
tijdsverschil.
De trainingsmethode met de
etectro-akoestisce obstakel
simulator verkeert, zoas ge
zegd, nog in het experimen
tele stadium. Het zal nog wel
een tijd duren vooraleer alle
revalidatiecentra voor blinden
«n Nederland er mee kunnen
werken. Het is tot nu toe nog
met meer dan een mogelijk
lichtpunt om de situatie van
de blinden in de toekomst te
verbeteren. Het is een moge
lijkheid die wordt onderzocht
en uitgeprobeerd zoals er
nog wei meer mogelijkheden
zullen worden beproefd om
de gevolgen van een handi
cap van mensen te verlichten
en hun een zo reëel mogelij
ke kans m het leven te geven.
S.«O08 HET LEGGEN VAN VLOERBEDEKKING'
EN STOPPERING VAN MEUBELEN
EN VRjMG VRIJBLIJVEND PRIJSOPGAVE
Wij verkopen goede eiken en ook we! grenen
en mahonie meubelen die goed bruikbaar zijn
in het huiselijk leven en als zodanig een
sfeervol sieraad van blijvende waarde zijn.
Ook interessante dingen in koper, ijzer, aarde
werk en hout
WES1 HAVENKADE 58
Open: iedere middag. Vrijdag en zaterdag
gehele dag.
Op ons hoofdkantoor in het
centrum van Schiedam
Schiedam hebben wj plaats
voor eert akkurate
Looflijd van 18-20 jaar.
Opleiding minimaal MAVO-
en typediploma
Haar weriaaamheden zulten
beslaan uit hst
varzorgen van
korrespondentiB, enige
administratie en het
onderhouden van
telefonische kontakten.
Bent u geïnteresseerd in deze aantrekkelijke en
afwisselende funktie dan Hunt u schrf/ven naar GOM bv
Postbus 144, Schiedam, of belt u even naar tie heer
Schepper, tel. 010 - 260134, WestVest 26-23 te Schiedam
schoonhouden
multi-onderhoud
summum in massief eikenhouten meubelen is ongetwijfeld dit bank
stel uit de Rijnmond kollektie. Niet enkel qua vormgeving en afwerking
steekt dit bankstel anderen de loef af. Eerste klas eikenhout, zorgvuldig
behandeld legde de basis voor deze kombinatie. Tot en met de kleur van
de stof is aan alles gedacht om het materiaal tot zijn recht te laten
komen. Als u meer wilt weten over dit bankstel of meubelen in het
algemeen bent u van harte welkom. Bij Rijnmond meubelen, de meubel
maker van huis uit. Op de Westhavenkade. Naast het Postkantoor.
OPENINGS TIJDEN dagelijks
9-17 30 u Vrijdagavond koopavond
TV kijken? Op ons» leren bankstel
Na ons werk? Ons borreltje of pilsje
Met vakantie? Naar Majorca
Onze kinderen? Hebben een cassetterecorder
Naar de supermarkt? In onze auto
Onze foto's? Moeten in kleur
Griepje of verkoudheid? Even de
dokier bellen
e®®
0 Miljoenen kinderen sterven van de honger
Hele bevolkingen leven ondereen golfplaten dak
Landstreken, groter dan Nederland,
zonder éen schooltje
Moeders lopen 30 kilometer voor een emmer water
Op duizenden leprahjders 1 arts
Bejaarden kreperen langs de weg
"U moet andere mensen worden
met een nieuwe mentaliteit. Dan kunt u uitmaken
wat Gods wil is, wat goed is".
(Romeinen 12:2b)
0
Deze publikatie wordt u ter diskossie aangeboden door een paar duizend christenen- Landelijk adres: Postbus 203, Leusden-C.
Onderhoud en
reparatie
Voor nel LEVEREN, SCHOONMAKEN
EN REPAREREN van uw gaisors naar
Smederij Daub. Cattenburgatr CO.
VI aard Inge r> Tal. 343096
inventariseren
Wij zouden het er wei m willen pom
pen voor SCHRIJF- TEL- en REKEN-
MACHINES, eerste kuiken bij aVE-
HjL meer dan 500 machines in voor
raad Prijzen va 95.-. Ook zater
dags gaopand AVE.HA. importeur»
van kantoormachines. Schieweg 5Q,
telefoon 011^660437. Rotterdam.
Huwelijk
SOOS V ALLEENSTAANDEN Vrij
dagavond 8 uur, gezelligheid met oen
dansje In <je Lijndraaier, 6aanpraat
4. ViaardingervCenirum. Ini tel OtS-
5B7066
leest de krant altijd en oieraj