Kmlmelaar
Starmans: „We willen „andere" mensen trekken"
DONDERDAG 15 DECEMBER 197?
Binnenkort
experiment
met
„open dagen"
5225"
JL;
Wedden op Nootdorp
het blijft ©en gok
„Over precies tien minu
ten start de volgende
koers". De puur zakelij
ke microfoonstem
brengt actie in de over
dekte totalisator van de
renbaan Nootdorp te
weeg. Nerveuze mannen
en vrouwen, het zwakke
geslacht is opvallend
talrijk vertegenwoor
digd, blikken haastig
naar één van de vele
televisieschermen waar
op via een gesloten cir
cuit de kansen van de
diverse paarden worden
aangegeven.
..Nou, Koos", roept een vrij ge
zette zakenman tegen zijn buur
man, „zet 'm maar op Wage
naar, Die brengt een hoop geld
vandaag, let maar eens op". De
buurman verblikt of verbleekt
niet van deze voorzet, zegt koel
dat hij deze keer voor Pareltje
kiest „omdat 'ie het vorige week
ook zo leuk deed".
Die gedachte blijkt voor deze
ronde niet eens zo slecht, want
Pareltje holt met zijn pikeur ach
ter zich inderdaad als eerste
over de finishlijn. Koos glimlacht
en wisselt zijn simpele papieren-
prognose aan de kassa in voor
hard geld. Tijdens het uitbetalen
komt de zakenman toevallig
voorbij. „Zie je wel?", zegt Koos
alsof hij nooit anders had ver
wacht.
Het wedden op paarden blijkt
nog altijd een zeer aantrekkelij
ke vrijetijdsbesteding te zijn.
Wat te boek staat als het oudste
vermaak op aarde is ook anno
1977 nog immer reuze „in". Vol
gens onze dikke Van Dale is
wedden: „Een uitspraak, bewe
ring of voorspelling omtrent iets
onzekers poneren tegenover de
bewering van anderen, met als
inzet een zekere waarde, een
geldsom, die men verliest als
komt vast te staan dat men
ongelijk heeft". Wekelijks slof
fen in Nederland enkele duizen
den met vaste gang naar de
renbaan om zo'n gokje te wa
gen. Want het volk dat alleen
maar een (behoorlijk) entreegeld
neertelt om de paarden te be
wonderen is nu eenmaal zwaar
in de minderheid bij de „spe
lers".
Een trio, een koppeltje, een
plaats, ze vliegen tijdens de ren
nen als broodjes over de toon
banken. Tienduizenden guldens
worden er binnen een aantal
uren doorheen gedraaid, een
bijna angstwekkend idee als het
om hardlopende dieren gaat. Zo
vreemd is dat aan de andere
kant overigens toch ook weer
niet omdat ook op mensen
{lees: voetballers) wekelijks
wordt ingezet in de nationale
sporttoto
Het wedden of gokken staat
overigens in Nederland nog
steeds in de kinderschoenen
vergeleken bi| de ons omringen
de landen. Want neem Enge
land. Duitsland of, sinds kort,
Belgié. alwaar het spelen op
paarden net zoiets «s als hier in
de lotto meedoen. Bij vrijwel
elke kruidenier kan je een voor
spelling doen En niet. zoals in
ons land, op een Super-trio,
maar gewoon voor doordeweek
se draverijen ergens m het land.
„Je zou dus kunnen zeggen dat
we bij' die andere landen achter
lopen", zegt H. C B. Starmans,
vanaf de oprichting bestuurslid
(secretans/pennmgme.Jter) van
de Nootdorpse harddraverij- en
renvereniging. De knusse ge
meente in de schaduw van Delft
is bij velen voornamelijk bekend
omdat men een renbaan heeft.
Elke keer weer een druk
te van belang in de iotali-
satorruïmte; op de achter
grond de lange rij loketten.
BBB3BaBBBB3g5ffiggB3EHBBBB
En dat trekt de belangstelling uit
heel het land omdat je in deze
regio bijvoorbeeld ook het Gro
ningse Wolvega kent. Niet om
dat daar zulke aardige mensen
wonen (dat zal overigens wel},
maar omdat je die naam regel
matig op de sportpagina's van
de kranten tegenkomt. Want
kent u bijvoorbeeld de aardige
Groningse gemeente Bedum?
Erg leuk, maar onbekend omdat
men toevallig geen renbaan in
huis heeft.
Nootdorp geniet sinds het begin
van 1975 het predicaat „winter-
baan". Dat wil zeggen dat er.
voornamelijk op de woensdag
middagen, wordt gekoerst tus
sen november en april. Duindigt
geniet zomers een grote voor
keur, Hilversum (als tweede van
Nederland) draait ook in de win
ter (maar dan op de zaterdagen)
door en ook Wolvega pikt in de
koude maanden een graantje
mee. Nootdorp begon in 1951,
toen het gemeentebestuur wel
een sportpark aan wilde leggen,
maar er de eis aan vastkoppelde
om een renbaan neer te leggen
om de exploitatie ervan doeltref
fender te maken. In 1974 leek
het er even op dat Nootdorp
voorgoed van de NDR Stich
ting Nederlandse Draf- en Ren-
sport)-agenda zou verdwijnen
omdat de woensdagmiddagkoer-
sen in de zomer aan Duindigt
werden geschonken, maar de
keus om als winterbaan te star
ten kwam toen op het juiste
moment
Mede en misschien juist daar
door maakt Nootdorp nu een
goede periode door. Starmans:
,,We hebben nu 21 draverijen tot
en met 15 april. Er ts wel eens
een jaar geweest dat we er 27
hadden, maar toen werd de
baan in Hilversum gerenoveerd
en kon er daar dus niet worden
gereden. Die woensdagmiddag
is een succes. Oe meeste win
kels zijn bijvoorbeeld gesloten
en veel zakenlui kunnen dus
naar de races. Bovendien is het
aantrekkelijke van Nootdorp dat
er een overdekte totalisator is
We worden nu beslist meer voor
..vol" aangezien". In totaal zette
Nootdorp vanaf de oprichting
liefst 35 miljoen gulden om en
dat is zeker niet mis. In dit
kersverse seizoen leverden de
eerste drie koersen al 250.000
gulden per meeting op.
Als je het in Nederland over
paardenkoersen hebt dan trek
ken velen een wat vies gezicht.
„Tachtig procent wat op de ren
banen kómt bestaat uit onder-
wereld-figuren. Dieven en soute
neurs", fluistert een 2eer regel
matige bezoeker je in de oren.
Starmans: Zou het werkelijk? Ik
geloof daar eerlijk gezegd nog
niet zo één, twee, drie in. Neem
bijvoorbeeld zo'n dag van het
paard elk jaar op Duindigt. Dat
zit barstensvol, iedere keer
weer. Maar je maakt mij niet
wijs dat dat alleen maar onder
wereld-mensen zijn. Wat ik wel
moet toegeven is dat je weinig
nieuwe gezichten ziet. In Noot
dorp in ieder geval niet. Ik weet
ook niet waar dat precies aan
ligt, maar het feit is er in ieder
geval. De vrij hoge toegangsprijs
zou misschien een reden kun
nen zijn, maar daar tegenover
stel ik weer dat als je op een
zondagmiddag naar Feyenoord
of FC Den Haag gaat kijken je
minstens zoveel kwijt bent.
Starmans, ook landelijk secreta
ris van het verbond voor vereni
gingen voor lange baandraverti-
en en rennen in Nederland, on
derkent echter niet dat de paar
densport in Nederland duidelijk
aan popularisering toe is (nog
steeds dus} en men daar in
landelijk verband ook over
spreekt. Starmans zegt: „We
hebben zeer regelmatig en nut
tig contact met de andere banen
in Nederland en er is nu zoals
al bekend, een idee naar voren
gebracht om een aantal open
dagen in te voeren. Verleden
jaar werd er in Hilversum een
draverij door hevige sneeuwval
afgelast en de week daarop had
iedereen vrij entree. Nou, ze
kwamen als bijen op de honing
af, want het was nog nooit zo
druk geweest als toen. Onze
ogen zijn toen pas goed open
gegaan eigenlijk. Ze willen dus
wel degelijk naar de renbaan
toekomen. Er kleeft voor het
organisatiecomité overigens éen
„maar" aan die open dagen.
Kijk, nu ontvangen wij anderhalf
procent van het trio-omzet en
verder zijn wij aangewezen op
de entreegelden, als we dus een
groter deel van de toto konden
innen dat mag wat ons betreft
de entree naar beneden. Neem
Duitsland, daar betaalt men ge
loof ik iets van vijftig pfennig
om binnen te komen en daar
moeten wij op den duur in Ne
derland ook naar toe. Daarnaast
hebben we natuurlijk ook schul
den bij de gemeente gemaakt in
de afgelopen jaren, maar ik mag
gerust zeggen dat ze niets te
kort komen. Per jaar bedraagt
de baanhuur 23.00D en daar
komt ook nog 15.000 aan verma
kelijkheidsbelasting bij. Per jaar
maakt dat dus een bedrag van
35.000."
Starmans („Zelf gok ik bijna
nooit. Erg rijk kan je er volgens
mij met van worden.gaat
wat vluchtig voorbij aan de ver
meende dubieuze praktijken in
de paardensport, voor velen een
grote drempel om zich naar de
baan te begeven. „Ik blijf er bij
Tekst: Wim de Lange
en Kees van Doom
foto's: Hans de Bakker
dat alles een tikkeltje wordt
overdreven. Neem het geval van
die mijnheer Stam, die van me
ning is dat de paarden mishan
deld worden. Ja, ik ontken het
niet. het zal hier of daar zeker
gebeuren. Maar als een voetbal
ler tijdens een wedstrijd een
ruwe overtreding begaat dan is
die hele ploeg toch ook niet
opeens verantwoordelijk voor
die ene daad? Zo most je het
ook in de paardenwereld zien.
Bovendien is het nu zo dat er
een hele waslijst van reglemen
ten door de NDR is opgesteld.
Je kan het zo gek niet noemen
of er is een reglement voor, er
kan bijna geen regel meer bij.
Pikeurs waarvan men al denkt
dat ze hun paarden afranselen
of mishandelen worden uit de
koers genomen en krijgen bo
vendien nog een forse boete
ook.
„We zullen in de nabije toe
komst moeten proberen, en dat
is ons belangrijkste doel, om
„andere" mensen naar de paar-
denkoers te lokken. In Gronin
gen waar het hele koersgebeu-
ren veel populairder is dan hier,
hebben ze dat al beter bekeken.
Daar hebben ze bijvoorbeeld
middagen voor studenten, mid
dagen voor het bedrijfsleven en
dat soort evenementen meer.
Hier in de omtrek heb je dat nog
met, wie weet komt dat nog wet.
Met het instellen van het super
trio zijn we landelijk gezien al
een heel eind op de goede weg
maar het moet nog eenvoudiger
zijn om een gokje te wagen. Het
Belgische idee staat me wat dat
betreft nog het meest aan: ge
woon naar de winkel op de hoek
lopen en inzetten. Want als pun
tje bij paaltje komt is de paar
densport wel degelijk populair.
Neem zo'n verkiezing van het
paard van het jaar. Er komen
dan enorm veel reacties binnen.
En 2uiver en alleen voor de
schoonheid van een paard, want
met gokken heeft zoiets natuur
lijk niets te maken. Want je kan
van het wedden zeggen wat je
wil, als je op een paard je geld
hebt gezet dan hoop je dat j'ouw
paard als eerste over de finish
komtmaar aan de andere kant
is het voor mij volkomen on
denkbaar dat je hoopt dat die
andere paarden zich te barsten
lopen.
vFI >\-4 w;
r.-rs- T
Tijdens een harddraverij (met
sulky en pikeur) of een ren (met
jockey op het paard) kan op de
volgende manieren een gokje
worden gewaagd:
EEN PLAATS: Een plaats is de
eenvoudigste (lees: de „lafste")
manier van wedden. Men koopt
bij de kassa een biljet met een
nummer van een paard en dat
betreffende paard moet tijdens
de race bij de eerste drie over
de finish komen.
EEN PLAATS WINNEND: In dit
geval moet het gekozen paard
als eerste de finish passeren.
Elke andere positie telt derhalve
niet.
EEN KOPPEL: Hiervoor is het
noodzakelijk dat men zowel het
winnende paard als de nummer
twee voorspelt. Men kan op een
wedbiljet meerdere keren de
(verwachte) nummer twee aan
kruisen, maar op de nummer
één kan slechts, eên' kear war
den gegokt.
EEN TRIO: Een trio is de moei
lijkste manier van wedden, want
hierbij moet men zowel de num
mer één, twee als drie in de
juiste volgorde voorspellen. Het
trio staat om de andere koers
op het programma (één keer
wel, één keer niet enz.).
EEN SUPER-TRIO; Sinds verle
den jaar is het wedden op paard
en berijder ook mogelijk via een
-aantal landelijke adressen, in de
meeste gevallen renbanen. Er
wordt „ergens" in Nederland
een koers uitgezocht waarop
men in kan zetten. De uitslag
wordt bekend gemaakt via vrij
wel alle persmedia (radio, tv,
kranten). Ook in dit geval gaat
het erom de eerste drie aanko
menden in de juiste volgorde te
voorspellen. In bijvoorbeeld En
geland, Duitsland en België is
deze manier van wedden al lan
ger ingevoerd.
e Grote spanning, zo
wel „Boven" als „Be-
neden", als het veld
voor de laatste maal
de heet passeert.
De liefhebbers reageren weinig enthou
siast. De aankondiging van het défilé
de voorstelling dus brengt niet veel
beweging In de massa In de totalisator-
ruimte. Pas als de marsmuziek al een
eind op streek Is schuifelen de eersten
naar bulten. Voordat ledereen dicht
opeengepakt bil de meet staat opgesteld
hebben paarden en sulkies al bijna een
volle ronde afgelegd. De eerste blik geldt
de positie van de uitgekozen combina
ties. De koers Is begonnen.
Een middagje Nootdorp. Aangetrokken
door da verleidelijke woorden van iemand
die er ook een paar dubbeltjes heeft
gewonnen, hebben we ons richting draf-
baan gespoed om eens van de paardes-
port te genieten. Nou, paardesport. Eerlijk
gezegd is het meer de kans op geldelijk
gewin die ons op de gure woensdagmid
dag het ovaal doet bezoeken. W'aï ons
betreft is die kans bijna één op vier en
dat is meer dan je van de staatsloterij kunt
zeggen.
Dë eerste financiële tegenslag komt echter
al gelijk bij binnenkomst. Je 'moet, parado
xaal genoeg, zes gulden neertellen om je
geld te mogen verliezen. Vervolgens dient
een programma en een stapeltje wedbiljat-
ten, onmisbare attributen voor de recht
geaarde gokker, aangeschaft. Een hels
uitgave, dus gaat er een bezorgde blik
dientengevolge vooraf aan de eerste
schrome schreden richtino loket.
Kruimelaar, het is de erkende benaming
voor iemand die per koers minimaal inzet.
En om elders ruzie te voorkomen behoren
ook wij tot die categorie wanneer we als
eerste gok een plaats laten halen. Laten,
want in een ruimte waar iedereen al dan
niet deskundig de neus in hst programma
blad heeft en noest roze biljetten invult,
dient men van goede gokkershuize ta
komen om direct parmantig naar het juiste
van die hele lange rij loketten te sfappen.
Natuurlijk sta je als eerste buiten nadat
de op televisieschermen getoonde noterin
gen je de zekerheid hebben gegeven dat
Piet (om de eenvoudigste paardenaam
maar te nemen) net genoeg outsider is
om bij de eerste drie te rijden en het sein
voor het défilé is gegeven. Frisjes i$ het
buiten wet en daarom gaat een fronsende
blik omhoog waar goed geklede dames
en heren achter glas en glaasje (weinig
fris) de koers kunnen volgen. Ja, op de
renbaan heerst er nog een strikte schei
ding tussen bezitters en de mensen die
hen nog meer geld moeten bezorgen.
Een warme gloed van binnen volgt echter
als nummer zes hoe heet het paard
ook weer? ervoor zorgt dat we bij het
loket uitbetalingen terecht kunnen. En dan
heeft de koorts ons pas goed te pakken.
Doldriest kiezen we nu voor een koppeltje.
Alle voorzichtigheid uit het oog verliezend
vullen we niet twee, maar drie wedden
schappen van twee gulden in. Zo'n ener
verend moment dat het je helemaal ont
gaat dat je het biljet niet helemaal correct
invult.
Bijna even snel als de koorts komt na een
paar koersen de gewenning, al laten we
ons nimmer tot roekeloosheid verleiden.
Meer dan het programma met namen
wordt het scherm met cijfers leidraad voor
de inzet. Een bescheiden koppel o! een
plaats, dat is immers de gok waarbij je
de meeste kans hebt het minste te winnen
Maar in ieder geval een gerede mogelijk
heid met bijna net zoveel naar huis té
gaan als waarmee je bent gekomen.
Toch proberen we tussen de rest van de
bezoekers, soms mensen van enige repu
tatie wordt ons gefluisterd, maar ook ons
bekendere figuren uit de sportwereld, het
invullen wat achteraf te doen. Kruimelaar,
niet? Ten onrechte eigenlijk, want iede
reen heelt alleen maar belangstelling voor
zijn eigen gok. En de minimale uitbetaling
van de plaats wordt met evenveel hoon
begroet als een trio-tje van zeven gulden
door degrote' gokkers.
Die saamhorigheid is toch opvallend. Ook
wij hebben alleen belangstelling voor de
getoonde uitbetalingen, mopperen ais on
ze favoriet op de baan wordt ingehouden
of een uit de koers genomen paard onze
keuze in de weg blijft lopen. Blijven hopen
dat nummer zes niet a/s eerste finisht
zoals we hebben gezien omdat hij a's
tweede aankomends veel meer oplevert.
Het dier zelf wordt slechts een blik ge
gund als het ais winnaar nog even terug
komt.
Maar dan zijn de meesten van ons ai weer
binnen, op weg naar een van de loketten.
Als we na vijf koersen vertrekken stellen
we vergenoegd vast dal het ons maar vier
dubbeltjes heeft gekost Daar kunnen we
tenminste thuis mee aan komenO ja,
degene die ons ertoe heeft aangezet naar
de baan te gaan, heeft bij een volgende
gelegenheid niets gewonnen. Nootdorp,
het blijft gokken.
