Over toekomst nog veel onzekerheden
DONDERDAG 19 JANUARI 1978
5
li
OmMSHG-
tsbü'/r
>/^VOORME
Salans van de Maasvlakte
Het slufterplan van Rijnmond. A. is het reeds bestaande
zanddepot aan de zuidwest-punt. Vandaar wordt voorge
steld een dam aan te leggen naar de Hinderplaat (8).
Tussen de dam en de Voomse kust kan dan een slufterge-
bied ontstaan.
Brielle De laatste tijd is de Maasvlakte weer
verschillende keren in het nieuws geweest. Tegen
het eind van het jaar kan het nuttig zijn een
globale balans op te maken. Het nieuwe jaar kan
dan worden ingegaan met een overzicht van de
hoeken, waaruit de klappen verwacht kunnen
worden. Want waakzaamheid blijft geboden. Over
de nog braak liggende gronden op de Maasvlakte
kunnen nog zulke mooie plannen worden
gemaakt, de bewoners van Voome willen rustig
verder leven, zonder de kans te lopen aan de lijve
te ondervinden, dat van de Maasvlakte een
levensgevaarlijk kruitvat is gemaakt
LNG
Over een nieuwe
opslaginstallatie voor
-vloeibaar aardgas (LNG) op
de Maasvlakte is nog geen
beslissing genomen, maar de
kans dat dit doorgaat is
bijzonder groot. Minister
Lubbers heeft het contract
goedgekeurd dat de Gasunie
met Algerije heeft afgesloten
voor de levering vanaf 1985
van vier miljard kubieke
meter aardgas per jaar
gedurende twintig jaar. Velen
hebben de Maasvlakte
aangewezen als de meest
geschikte plaats om het
aardgas aan land te brengen.
De andere mogelijkheid, een
kunstmatig eiland in zee,
wordt veel te duur en komt
niet op tijd gereed- De
langdurige kabinetsformatie
is er de oorzaak van dat over
de plaats nog geen beslissing
is genomen, maar dat zal
niet lang meer duren- De tijd
dringt. Want er ligt ook het
verzoek van België, om in
1981 Algerijns aardgas via
Nederland te mogen
invoeren. Als dat wordt
toegestaan moet in dat jaar l'
de Nederlandse terminal
gereed zijn. Voor de nieuwe
regering blijft er niet veel
anders over dan de
Maasvlakte als plaats aan te
wijzen.
Er mag dan vanuit de Tweede
Kamer en zelfs de
ministerraad kritiek zijn
geweest over het
eigengereide optreden van
minister Lubbers, die zonder
raadpleging van het
parlement het
Gasunie-contract goedkeurde,
maar de feiten liggen er nu
eenmaal.
Kerncentrale
Als de LNG-terminal
inderdaad op de Maasvlakte
komt, moet de bouw van een
kerncentrale in dat gebied
uitgesloten worden geacht.
Twee van dergelijke
gevaarlijke installaties
vlakbij elkaar, zal vrijwel
niemand voor zijn
verantwoording durven
nemen. Er zal dan zeker zeer
veel verzet rijzen. Die kans
is al groot bij alleen een
kerncentrale op de
Maasvlakte, laat staan bij
twee.
De huidige
LNG-buffervoorraad op de
Maasvlakte mocht al niet
vlakbij de
electriciteitscentrale worden
gebouwd, hoewel de technici
daar veel voor voelde.
Daarom zullen een
LNG-terminal en een
kerncentrale op enkele
kilometers afstand van
elkaar helemaal
onaanvaardbaar zijn.
Zoals bekend is er al
onenigheid ontstaan tussen
de Gasunie en het
Rotterdamse havenbedrijf
over de plaats van een
eventuele LNG-terminal op
de Maasvlakte. De Gasunie
gaat voorlopig uit van twee
opslagtanks van elk 120.000
huidige gasinstallatie. Daar
wordt reeds in drie tanks een
buffervoorraad van 75
miljoen kubieke meter
vloeibaar aardgas bewaard
voor strenge winters of bij
storingen.
Het havenbedrijf vindt de daar
beschikbare ruimte (45
hectare) te weinig. Dan
moeten de gebouwen te veel
op elkaar komen te staan,
afgeleide activiteiten zijn niet
mogelijk, er kunnen slechts
zeer kleine veilighcidsstroken
worden gemaakt en hooguit
drie ligplaatsen. Bovendien is
er dan minder ruimte voor
de reeds geplande kolen- en
container-terminals. Daarom
wil het havenbedrijf de
nieuwe LNG-terminal
bouwen in de uiterste
noordwesthoek van de
Maasvlakte, aan de Achtste
Petroleumhaven en grenzend
aan het terrein van de
bestaande olie-terminal, waar
veertig grote tanks staan. De
bewoners van Oostvoome
zullen zeker kiezen voor de
plaats die het havenbedrijf
wil, want dat ligt vier tot vijf
kilometer verder van hun
gemeente dan het
Gasunie-terrein.
Dam in zee
Het zal te hopen rijn dat in de
discussie over de plaats van
een nieuwe LNG-terminal
ook de suggestie van de
BaHast-Nedam Groep zal
meespelen. Dit bedrijf stelt
voor een dam te leggen
vanaf de Maasvlakte tot tien
kilometer in zee voor de
kust van Voome. Aan het
eind van de dam kan een
haven en opslaginstallatie
worden gemaakt, waar de
gastankers afmeren en
losse n.
Op het eerste gezicht een
aantrekkelijke oplossing. Een
terminal op die plaats is
veiliger dan op de
Maasvlakte tussen andere
industrieën en dichter bij de
woongebieden. Bovendien
hoeven de gastankers dan
niet de drukke Waterweg op,
waarbij het
scheepvaartverkeer tijdelijk
stilgelegd moet worden.
Maar tevens ontstaat door de
aanleg van de dam een
slufter en vele kilometers
meer strand en duinen. De
functie van Oostvoome als
badplaats zou worden
versterkt
In dit opzicht sluit de
Ball as t-N edan-suggestie
volledig aan bij het
slufterplan van Rijnmond.
Ook daarin wordt gesproken
over de aanleg van een dam
vanaf de zuidpunt van de
Maasvlakte naar de
Hinderplaat voor de Voomse
kust. Dan ontstaat een
wadachtig gebied (slufter),
waarin vermoedelijk
grotendeels de flora en
fauna terugkeren, die bij de
verdwijning voor de
industrie van het
natuurgebied De Beer
verloren gingen.
De beide plannen vertonen veel
overeenkomst en zullen zeker
liever geen LNG-terminal bij
een sluftergebied en het
Noordzeestrand. Maar als er
toch in dit gebied vloeibaar
aardgas moet worden
opgeslagen is dit één van de fJ
mogelijkheden. De terminal
kan een flink eind in zee
worden gebouwd, al zal hij
niet aan het oog onttrokken
kunnen worden.
Bovendien: op dit moment is
de uitvoering van het
slufterplan een onzekere
zaak. Voor een dam is veel
zand nodig en Rotterdam wil
dat niet beschikbaar stellen
voor uitsluitend een
recreatie- en natuurgebied.
Maar als "met de dam tevens
een zakelijk aspect wordt
gediend, liggen de kaarten
misschien anders.
Bewaken
De gastanks op de Maasvlakte
kunnen het doelwit worden
van terroristische acties. Dat
heeft ook de overheid
ingezien. Begin december
werd bekend dat bij
dreigende acties 35-60
militairen beschikbaar rijn
om de Maasvlakte-gastanks
te bewaken. Al heeft de
Gasunie reeds nu een zeer
kostbaar electro technisch
beveiligingssysteem, in
tijden van spanningen is dit
het enige particuliere object
in Nederland, dat militaire
bewaking kan krijgen.
Prettig geregeld, denk je
dan.
Maar in dezelfde krant stond
een bericht dat de
vaardigheid van de
Nederlandse soldaat in het
omgaan met wapens veel te
wensen overlaat en
hoognodig verbeterd moet
worden (auditeur-militair mr.
H. Beaumont in een
strafzaak voor de Arnhemse
krijgsraad).
De Maasvlakte werd vorige
maand ook genoemd als
plaats waar de sportvliegcrij
van Zestienhoven naar toe
overgeplaatst zou kunnen
worden.
De omliggende wijken
Overschie en Schiebroek
klagen over geluidsoverlast
van de vliegtuigjes. Vandaar
dat naar een overplaatsing
een onderzoek wordt
ingesteld. Dat de bewoners
van Oostvoome ook oren
hebben, schijnt Rotterdam te
vergeten. Maar daar komen
de op het Maasvlaktestrand
recreërende Rotterdammers
dan wel achter.
Er zal heel wat afgeknetterd
worden met die kleine
herrie-makers, want niemand
komt voor een uurtje vliegen
door Wim Huïbers
van Zestienhoven helemaal
naar de Maasvlakte. Er zal
dus vaker en langer worden
gevlogen, ook omdat er
lesgevlogen wordt
Dat er voor het vliegen op de
Maasvlakte alleen maar een
grasbaantje van vijf-,
zeshonderd meter nodig is,
geloven maar weinigen. De
vliegtuigjes mogen dan op
Zestienhoven gestationeerd
blijven, op de Maasvlakte
zal dan toch ook getankt
moeten worden, zowel door
vliegtuig als vliegenier.
In de deelgemeente raad van
Hoek van Holland zijn al
vragen gesteld over de
gevolgen voor de bewoners.
Dat geldt op z'n minst ook
voor Oostvoome en rijn véle
zomerse gasten. Hoek van
Holland wil bovendien weten
of het in de toekomst
gewoonte gaat worden alle
milieubelastende zaken
vanuit Rotterdam over te
brengen naar de Maasvlakte.
Vervuiling
Met de luchtverontreiniging op
de Maasvlakte dreigt het
ook de verkeerde kant op te
gaan. Volgend jaar zal de
electriciteitscentrale bij
gunstig weer (aflandige
wind) op stookolie gaan
draaien. Het aardgas dat
daarmee wordt uitgespaard
wordt gebruikt in de
centrales Schiehaven en
Galileïstraat. Met ingang
van 1 januari aanstaande
krijgen deze centrales geen
aardgas meer omdat de
Nederlandse bronnen niet
ontuitputtelijk bZijken te
zijn. Gedeputeerde staten
hebben geen toestemming
gegeven om in deze centrales
over te schakelen op olie
vanwege de
luchtverontreiniging
(zwaveldioxyde). Op de
Maasvlakte mag dat wel (bij
gunstig weer), want daar
wonen toch geen mensen.
Dat tenslotte volgend jaar
zomer een deel van de
Maasvlakte niet meer als
naaktstrand gebruikt mag
worden is jammer voor de
bloterikken. 2e hebben nooit
last veroorzaakt. Er was
ruimte genoeg voor
andersdenkenden. Maar de
SGP in de Tweede Kamer
vindt nu eenmaal dat billen
bedekt behoren te zijn.
Toch is er iets mee bereikt. De
naaktlopers bivakkeerden op
een deel van een stukje
landaanwinning, dat nog niet
gemeentelijk is ingedeeld.
Reeds in 1970 kreeg
Rotterdam toestemming om
het zand dat vrijkwam bij
De opslagtanks voor
vloeibaar aardgas op de
Maasvlakte, goed be
schermd door een hek en
electronische beveiligings
apparatuur.
het graven van havens op de
Maasvlakte, in zee te storten
aan de zuidwest kant van
deze Maasvlakte.
Er weid totaal veertig miljoen
kubieke meter zand gestort
waardoor de Maasvlakte
werd uitgebreid met een
halve peervormige zandplaat
van driehonderd hectare. Het
is een aantrekkelijk strand
geworden waar zomers vele
tienduizenden vertoeven.
Maar officieel is dit gebied
een niemandsland, want het
ligt buiten de grens van de
Maasvlakte en dus van
Rotterdam. Daarom kon ook
de Rotterdamse politie er
weinig doen en werd de
ontwikkeling tot naaktstrand
oogluikend toegestaan.
Spanning
Maar gezien de Kamervragen
wil minister De Gaay
Fortman er toch een eind
aan maken. Hij heeft
toegezegd dat voor de
komende zomer bekend zal
rijn bij welke gemeente dit
stukje Maasvlakte gaat
behoren. Riet veel spanning
wordt op deze uitslag
gewacht. Als het
zandberg!ngsterrein bij
Rotterdam wordt gevoegd,
rijn velen bang dat er dan
haven- en industriegebied
van wordt gemaakt.
Daarom heeft de gemeenteraad
van Oostvoome er op
aangedrongen het zanddepot
en eigenlijk het hele
Voordeltagebied in deze
gemeente onder te brengen.
o De suggestie van de Baüast-Nedam Groep. Ook hier
is sprake van een dam vanaf de Maasvlakte <A>, maar
dan met aan het eind een haven met LNG-termina! (B).
Mogelijk kunnen beide plannen gecombineerd worden.
Dat is voor de ontwikkeling
tot natuur- en recreatiegebied
de beste oplossing.
Wie krijgt het zandgebied van
driehonderd hectare.
Binnenskamers zal er
ongetwijfeld flink over
worden geknokt Want in
wezen gaat het er om of het
gebied voor natuur en
recreatie of voor industrie
wordt bestemd. Misschien zal
blijken dat de bloterikken
een uitspraak hierover
hebben bespoedigd.
Voor hetzelfde geld wordt de
beslissing uitgesteld. Het is
rïïoeüijk te zeggen wat beter
is. Als de huidige situatie
onveranderd blijft
voortbestaan komt de slufter
er toch. Alleen duurt het
langer, want de helpende
mensenhand blijft uit En de
recreatie op het
Maasvlaktestrand zal rich
steeds verder uitbreiden. Wie
de horizonvervuüing door
hoogspanningsmasten, tanks
en kolenopslag voor lief
neemt vindt er een prachtig
strand, direct aan de
Noordzee, makkelijk met de
auto bereikbaar en zomers
voorzien van drank- en
eettentjes. Met de toewijzing
aan Rotterdam zou daar
plotseling een eind aan
kunnen komen. Dan worden
badgasten en vogels
verdreven door draglines en
graafmachines. Misschien een
boze droom. Misschien nare
werkelijkheid.
Oppassen
Toen de plannen voor aanleg
van de Maasvlakte werden
aangenomen ging men er
vanuit dat hoogovens «n de
ertsknikkerfabriek Kruwal
er rich zouden vestigen.
Nieuwe milieu-eisen hebben
dat voorkomen. Gelukkig.
Maar het heeft wel
financiële gevolgen.
De niet-gedekte rentelasten van
de Maasvlakte worden
geschat op vijftig miljoen
gulden per jaar. Dat geld
moet ergens vandaan komen.
Havengelden kunnen niet
eindeloos worden
opgeschroefd. Verhuur van
zoveel mogelijk grond aan
zoveel mogelijk bedrijven
kan ook een oplossing rijn-
In dat geval loopt het
niemansiand gevaar als
Rotterdam er vrijelijk over
kan beschikken.
Uitspraken dat Rotterdam niet
uit is op een uitbreiding van
de Maasvlakte hoeven niet te
slaan op het huidige
zanddepot, want dat is er al-
De uitspraken kunnen ook
slaan op een vroeger plan
van Rottendam om de
Maasvlakte in zuidelijke
richting uit te breiden, langs
de Voomse kust tot vlakbij
Goeree. Aan deze uitbreiding
bestaat inderdaad geen
behoefte meer.
Maar het zanddepot maakt
deel uit van de huidige
toestand. Daar kan van alles
mee gebeuren als Rotterdam
cr zeggenschap over krijg!
Daarom toch maar liever bij
Oostvoome. Dan is bet pas
(*"»t (1» |>P
