Merkwaardig spelletje voor Haagse rechtbank
Unilever opent deur naar
een donkere ruimte
9 «.Gevolgen niet
te overzien'
mem
mm
Een container...
Disco
Vrouw en
vrede
KNUTSELEN
MET
EK LELIJKHEID
Januari: 180
verkeersonge
vallen
Man bekent
diefstal van
dameskleding
Snelle wagen
gestolen
ScofipatesAte/
Ro'ferciam
Reserveer
zaterdagavond
18
Sommige
charmante dingen
van vroeger A
cr nog steeds.
DINSDAG 14 FEBRUARI' 1978
3
(Van onze rechtbankverslaggever)
Den Haag Het was een merk
waardig gebeuren dat zich ter rit-
J'~r van de Haagse rechtbank rol-
Daar moest terecht staan een 23-ja-
rige dakbedekker N. A. van K. uit
Maassluis volgens met de door hem
bestuurde auto gemaakte verkeers
overtreding, waardoor iemand
zwaar werd gewond. Dat rond
plaats op 12 juni vorig jaar te Schi
pluiden. Verdachte reed door de
Dorpstraat waar voor een daar ge
vestigd café enkele p soncn bezig
varen een plaats te zoeken op bet
terras. Verdachte sou toen zó rake
lings langs één van hen zijn gere
den, dat mevrouw C. J. Lammers
werd aangereden en onder meer een
hersenschudding bekwam. De be
stuurder van betrokken bestelauto
reed door.
Hij werd evenwel achtervolgd door
een zoon van hét slachtoffer die de
autobestuurder na veel moeite tot
stoppen wist te dwingen en wie
hij bet gebeurde vertelde. Jk heb
wel een tik geboord maar ik zal
keren en teruggaan", deelde bij mee.
In pi na is daarvan reed dc chauffeur
door. Uit bet onderzoek door de
politie kwam de dakbedekker als
verdachte naar voren en werd dan
ooi als zodanig gedagvaard.
Middels enkele zeer spaarzame ant
woorden op vragen van de recht
bankpresident ontkende hij echter
op bedoeld tijdstip met een auto in
Schipluiden te zijn geweest en dus
ook geen aanrijding- te hebben ver
oorzaakt
De officier van justitie opperde dst
verdachte vanwege onder invloed
van drank was doorgereden.
Eén van de terrasbezoekersiemand
uit Delftverklaarde als getuige dat
hij wel de aanrijding had gezien,
doch niet de chauffeur van de be
stelauto.
De zoon van bet slachtoffer deelde
mee, dat hij op zijn bromfiets de
autobestuurder achterna was ge
gaan.
Hij bad toen wel tachtig kilometer
snelheid moeten rijden hetgeen mo
gelijk was door de opgevoerde mo
tor.
,J)at is op zichzelf een strafbaar
feit", constateerde de rechtbankpre
sident
De auto was moeilijk te passeren
vanwege het slingerend rijden.
,Jllaar deze verdachte was niet de
"bestuurder", aldus de getuige. Dat
bracht enige moeilijkheid zodat op
voorste/ van de officier de recht
bank besloot de verdere behande
ling- van de strafzaak aan te houden
ten behoeve van een nieuw onder
zoek door de rechter-commissaris.
Juist op dat moment onderbrak de
getuige: „Daar boven op de publieke
tribune zit de man met wie ik heb
gesproken en die de auto bestuur
de".
De president gelastte betrokkene
naar de zittingzaal te komen. Hij
bekende daarop vlot dat hij inder
daad de auto bad bestuurd en was
doorgereden.
Het bleek een inwoner van Schiplui
den te zijn.
„We zijn vrienden en daarom heb
ben we bet zo gespeeld", gaf bij als
antwoord op de vraag van de recht
bank-president waarom de dak 6e-
dekker als bestuurder van de auto
naar voren was geschoven.
In dit stadium concludeerde de offi
cier tot vrijspraak voor de dakbe
dekker en kondigde een strafvervol
ging aan tegen de Schip! uidenaar.
De rechtbank sprak meteen de
Maassluizer vrij en hield de verdere
behandeling van de zaak aan.
Schiedam Voor kinderen tus
sen 12 en 16 jaar wordt 2on-
dag 19 februari een disco-mid-
dag gehouden in zaal Manjke
aan het Broersveld
Voor de wijkveremgmg Het Sin-
gelkwartier verleent Studio
5000 medewerking. Het feest
begint 's middags om twee
De directie van Unilever Re
search peinst er niet over de
voorbereiding van het DNA-on-
derzoek uit te stellen, laat staan
te staken. Zoals bekend heeft
de bedrijfsledengroep van de
Industriebond NVV bij het be
drijf hierom gevraagd. De bijna
duizend werknemers van Unile
ver Research in Vlaardingen
hebben gistermorgen een kopie
van dit verzoek aan de directie
aan de poort van het bedrijf
aan de Olivier van Noordlaan
ontvangen.
Wat is het waar de werknemers van
Bnilever rich «orgen over maken?
Wat is het waar de ondernemingsraad
van het bedrijf zich over beraadt?
Wat is het waar een steeds groter
wordende groep uit de samenleving
zich mee bezighoudt?
Om daarop in te gaan zullen we eerst
- zonder te veel in technische details
te treden - ons moeten afvragen: Wat
is DNA-onderzoek?
Een doorbraak in wetenschapskringen vond piaats
in 1953. Heeds eerder wist men, dat de deoxyri-
bonuclemezuiur - afgekort DNA - ons de infor
matie kan verschaffen over de erfelijkheid. In
het genoemde jaar ontdekten de geleerden Wat
son en Crick de samenstelling van de DNA-mo-
lecuul en de code waarin de informatie was
vastgelegd. Vier jaar geleden vond een nieuwe
doorbraak plaats, Wetenschappers werden in
hun vermoeden gesterkt, dat met wat knutsel
werk aan DNA er mogelijkheden waren ver
schillende stukjes van dat DNA te combineren.
Zodoende kon men na enig che
misch .Jknjp- en plakwerk" en
stukje van het ene DNA bij
het andere voegen. Dat heet
dan de recombinant. Om nu
een extreem voorbeeld te ge
ven tot welke mogelijkheden
dit recombineren 20U kunnen
leiden- De mier heeft de ei
genschap altijd hard te wer
ken, dat geldt niet voor alle
mensen. Voeg daarom het
stukje „hard-werken-DNA"
van de mier bij de mens en
__onze kleinkinderen zullen zich
als ijverige werkmieren ge
dragen.
Een gek voorbeeld, dat meer
thuis hoort in seience-fiction-
boekjes. Inderdaad. De huidi
ge wetenschap heeft echter de
grenzen van het ongelooflijke
al bereikt „De onderzoeken
in het DNA-recombinant heb
ben enorme effecten op aller
lei gebieden zichtbaar ge
maakt," zegt prof. dr. J. Bol-
dingh. De2e bio-chemieus,
buitengewoon hoogleraar in
Utrecht en voorzitter van de
directie van Unilever Re
search in Vlaardmgen/Duiven
is binnen het bedrijf de eerst
verantwoordelijke man voor
de voorbereidende werkzaam
heden in het DNA-onderzoek.
Hij wordt daarbij terzijde ge
staan door dr. ir. C. T. Verrips
onder wiens leiding de onder
zoeken in de loop van dit jaar
zullen starten.
Insuline
„Een concreet voorbeeld van
wat wetenschappers met de
technieken al hebben bereikt
is de bereiding van insuline.
Onderzoekers in Califorme
zijn er in geslaagd een deeltje
van DNA van een rat, dat
voor de synthese voor insuline
zorgt, te isoleren en dit te
combineren met DNA van een
bacterie, die zo de eigenschap
verwierf zelf de insuline te
produceren. Hiermee is bewe
zen, dat het mogelijk is een
recombïnatie toe te passen
met menselijk DNA waarbij
de door de bacteriën geprodu
ceerde insuline identiek zal
zijn aan die van de mens. Een
onuitputtelijke bron voor de
bereiding van deze stof is aan
geboord!" zo zegt de professor
met zonder enthousiasme.
Als het met tegenzit verwacht
hij binnen vijf jaar DNA fa
brieksmatig toe te kunnen
passen. Daarmee zal Unilever
een van de eerste Nederland
se bedrijven in zijn soort zijn.
Alleen Gist Brocades in Delft
is momenteel ook bezig met
de voorbereidende werkzaam
heden voor DNA-onderzoek
De heer Boldmgh stelt, dat de
mogelijkheden voor Unilever
legio zullen zijn: „We kunnen
straks zeer gencht aan de ge
netica (erfelijkheid) werken.
Dat zal een enorme energiebe
sparing opleveren. De ontwik
keling zijn van wereldwijd
economisch belang
Met name wijst Boldmgh hierbij
op de landbouw. Zo zou het
m de toekomst bijvoorbeeld
mogelijk worden granen te
vervaardigen, die zelf voor de
produktie van mest zorg dra
gen: „Een graan plant zichzelf
voort voor eeuwig, zonder dat
daar kunstmest voor hoeft te
worden gebruikt," zegt de
professor.
Indrukwekkende taal van de
Unileverman.
Waterdicht
Mogelijke risico's waar door ve
len op gewezen wordt, wijst
Boldmgh van de hand. Hij
noemt daarbij de commissie
van toezicht op genetische
manipulatie, die de onderzoe
ken in Vlaardingen in het oog
houdt Hoewel er geen enkele
wet is, die verplicht is de com
missie in laboratoria toe te
laten, verklaart professor Bol
dmgh met de hand op het
hart de commissie op geen
enkele wijze te zullen passe
ren „vanwege onze verant
woordelijkheid, die dit werk
met zich meebrengt." Stellin
gen van critici, die menen, dat
de commissie van toezicht be
staat uit zuiver wetenschap
pers. die daarom zelf belang
hebben bij de onderzoeken,
noemt Boldingh „onterecht
wantrouwen in de integriteit
van wetenschapbeot.fenaars."
Hij meent, dat de genoemde
commissie uit genoeg ieden
bestaat om alle maatschappe
lijke aspecten te kunnen
beoordelen.
Collega Verrips: „We kunnen
waterdichte garanties geven,
dat er m ons uitstekend geou
tilleerde laboratorium geen
bactenen kunnen ontsnappen,
die enig kwaad kunnen. We
werken in de zogenaamde la
gere klassen: 1) overdracht
van DNA van gelijksoortig
mechnisma, iets wat je bij
wijze van spreken zó in de
huiskamer kan doen en 2) het
overbrengen van DNA van
plantenmatenaal naar bacte
nen. Zelfs tegen het ondenk
beeldige wordt ons laborato-
num beveiligd."
De ondernemingsraad van Uni
lever Research heeft zich nog
met over het een en ander
uitgesproken. In een brief aan
hoofdbestuurder L. van Hat-
tum van de Industriebond
NW schrijft professor Bol
dingh, dat ook de onderne
mingsraad van het research
laboratorium na de uitvoerige
uiteenzetting geen verzoek tot
stopzetting van de voorberei
dingen heeft gedaan.' Tegen
over ons voegt hij daar mon
deling aan toe: „Integendeel.
De ondernemingsraad ziet de
onderzoeken zonder weer
stand tegemoet Wij werden
juist geprezen over onze uit
voerige voorlichting over deze
zaak."
Dat niet de voltallige onderne
mingsraad daar- zo over
denkt, blijkt wel uit de uitla
tingen van de leden ir. Rob
in 't Veld en Bert Steenhoek.
Zij zijn de critici, die wijzen
Schiedam Vrouw en vredejs
het onderwerp waar de Ne
derlandse Christen Vrouwen
bond-Centrum woensdag
avond 15 februari over discus
sieert
Dat gebeurt m het gebouw voor
Chnstelijk-Sociale Belangen
aan de Lange Haven, waar
die dag om acht uur een le
denvergadering wordt gehou
den Over het onderwerp zal
mevrouw L C Bot-Don eerst
spreken
Schiedam In totaal zijn er de
vorige maand bij verkeerson
gevallen zeven personen
zwaar gewond. Licht gewond
werden tien mensen, zo blijkt
uit het deze week gereedko
men pol itieo verzicht.
De vorige maand viel er bij de
verkeersongevallen - zoals be
kend - een dode te betreuren
een vrouw die op de 's-Grave-
landseweg door een auto
werd geschept
j Zware materiele schade turfde
de politie m 37 gevallen Lich-
i te schade 140 maal Het totaal
van de ongelukken liep op tot
180
De belangrijkste oorzaken zijn
geen voorrang verlenen, slip
pen, te dicht volgen, onoplet
tendheid en onvoorzichtig
achteruitrijden
terdamse havenslib
„Zo 2ijn de afgelopen dertig
jaar al vijfduizend gevallen
bekend van ongelukken waar
bij bactenen uit laboratoria
ontsnapten Veiligheidsmaat
regelen zijn nooit waterdicht,
dat zie je ook bij de toepas
sing van kernenergie. Daar
worden de strengste normen
gehanteerd en toch lees je
maar al te vaak over ongeluk
ken"
„Dresseren"
Dan zijn er ook nog de ethische
aspecten die aan het onder
zoek verbonden zijn. Zo
vraagt hoofdbestuurder Bert
van Hattum van de Industrie
bond NW zich af. „Is het
toelaatbaar bactenen te dres
seren om tot grotere produkti-
viteit te komen?"
„De consequenties kunnen
enorm zijn, met duidelijk te
overzien," meent In 't Veld
„Tot wat kan de toepassing
van DN A-onderzoeken lei
den? Tot de creatie van super-
landbouw, vervreemd van de
oorspronkelijke natuur, tot de
creatie van de super-mens,
ten behoeve het economische
belang
In 't Veld en Steenhoek verwij
ten daarom professor Bol
dmgh, dat hij slechts de spec
taculaire voordelen van de
toepassing van DNA opsomt
door bijvoorbeeld te wijzen
op de mogelijkheden voor het
Vroeger waren het
vuilnisbakken En koud
kunstje was het om die
grote afvalemmers om te
kiepen, en velen stoorden
zich aan die
kwajongensstreken. Het
gaf vaak een enorme
rotzooi op het wegdek en
hygiënisch was het niet
Maar de vuilnisbakken
verdwenen van de straat,
en oninteressante plastic
zakken kwamen daarvoor
in de plaats. Toen werd
het omtillen van
plantenbakken een rage
Plantsoenendiensten
zagen er opgeschoten
belhamels voor aan, geen
De conse
quenties zijn
niet te over
zien," menen
Rob in 't Veld
en Bert Steen
hoek.
o Prof. dr J. Bol
dmgh flinks} en dr. ir.
C. T. Verrips: ont
wikkelingen van wereld
wijds economisch be
lang
kankeronderzoek waarmee
Boldingh, zo vindt het tweetal,
speelt met de gevoelens van
de ondeskundige „Temeer
omdat er bij het onderzoek
wat bij Unilever plaats gaat
vinden daar geen sprake van
kan zijn," zegt Bert Steen
hoek, „Het onderzoek hierin
behoort tot de gevaarlijkste,
dat echter met door Uiulever
wordt verricht Indien be
smette bactenen vrijkomen
lopen we de kans besmettelij
ke ziekten te krijgen waar de
wetenschap nog machteloos
tegenover staat." „Wat de ge
volgen op lange termijn ech
ter zijn als we landbouwpro-
dukten telen met behulp van
DNA zijn nog geheel onbe
kend en evenmin te overzien."
stellen de twee o r -leden
Vertrouwen m de commissie
voor toezicht op genetische
manipulatie hebben zij even
min Ze wijzen daarbij op de
samenstelling van die com
missie, bestaande uit hoogle
raren genetica, biochemie,
farmacologie, fysiologische
chemie» virologie epidemiolo
gisch onderzoek en meer spe
cialisten „Mensen, die op
grond van hun functie allen
belang hebben m de onder
zoeken." zo menen de critici
Wat de bedrijfsledengroep bij
Undever, de Industriebond en
leden van de ondernemings
raad willen, is dat een grotere
groep zich met de zaak bezig
houdt. zoals dat bij de kerne
nergie het geval is „Daar he
pen we echter achter de feiten
aan," meent Bert Steenhoek
„Laten we er nu tijdig op
inspringen
Wettelijke maatregelen om het
DNA-onderzoek in goede ba
nen tc leiden zijn er niet Die
zullen naar verwachting nog
wel enkele jaren op zich laten
wachten Wei heeft Irene Vor-
rink bij haar afscheid als mi
nister in een brief aan weten
schappers de raad gegeven
een zeer voorzichuge houding
aan te nemen Met de toepas
sing van het DNA-recombi-
nant is het de mens mogelijk
zeer ingrijpende veranderin
gen in de natuur aan te bren
gen Zelfs de grootste voor
standers van de toepassingen
ervan moeten toegeven, dat
fabrieksmatige verwerking
van DNA de deur opent na^r
een donkere ruimte waarvan
dc- begrenzingen niet te over
zien zijn De wetenschap is
niet tegen te houden," zegt
Bert van hattum van de In
dustnebond „De samenleving
moet zich daarom op dit zo
belangrijke terrein niet laten
inpakken door een kleine
kring van ingewijden1"
Maassluis Wegens het stelen
van dameskleding van waslij
nen heeft de Maassluise poli
tie de 22-jarige J.W. aange
houden.
De politie hseld hem aan omdat
hij verdacht aan een brom
mer stond te rommelc-n Zij
kreeg argwaan toen bleek dat
hij damesschoenen droeg
J W bekende in totaal vijftien
van dergelijke diefstallen te
hebben gepleegd
Daar er kleren zijn gevonden
waarvan nog geen eigenares
bekend is, worden belangheb
benden verzocht zich te mei
den
Schiedam - Een goudkleurige
BMW 2800 -s van eer parkeer
terrein aan de Singel gestolen
De snelle wagen met het ken
teken 59-00-VD is het eigen
dom van caféhouder HLK
uit Oud-Be ij er land De waai
de van het ontvreemde v af
tuig wordt geschat op 6500
gulden
De dief heeft zeer waarschijn
lijk gebruik gemaakt van de-
autosieutcl die reeds veertien
dagen geleden werd gestolen
Het wordt door de politie niet
uitgesloten dat de nog onbe
kende dader een ander num
merbord op de wagen heeft
gezet In de wagen lag name
lijk een nieuw kenteken met
het nummer 31-TV-85
kleine apen, want zon
bak is zwaar en je moet
dus wel over wat
spierbundels beschikken
om vervelend te doen. Het
heeft in elk geval heel wat
groen gekost.
Een nieuw object lag
verlaten aan de
Sweehncksmgel m
Schiedam, vlakbij
boerderij Landvreugd
advertenties
maart voorde
Door
Chris
van
Bremen
op de eventueel grote geva
ren die aan het onderzoek
zijn verbonden. „De werk
zaamheden moeten onmiddel
lijk worden stopgezet," zo
verklaren de twee onderne
mingsraadsleden onomwon
den.
,De risico's zijn legio," stelt Rob
in 't Veld, die als chemisch
ingenieur alles over DNA
leest wat hu te pakken kan
krijgen en als Schiedammer
bekendheid geniet op een an
der terrein namelijk als een
van de samenstellers van de
„blubbernota" over het Rot-