Hoekse deelraad kan niet in beroep gaan bij Rijnmond Beiaardier Addie de Jong: „Geen vertrossing van lm carillon!" ■m rf Blokje tl \;l WOENSDAG 7 JUNI 1978 Geen ivoren toren Klok VD/SC/WW 4 Hoek van Holland De deel* gemeenteraad voor Hoek van Holland heeft niet het recht om beroep aan te tekenen te gen de beslissingen van het Openbaar Lichaam Rijnmond. Dit is duidelijk geworden tij dens de hoorzitting die door Rijnmond in Rotterdam werd gehouden over de wijziging van het streekplan Westland. Alleen via b en w Rotterdam kan de deelraad in beroep gaan, zo werd duidelijk ge maakt en daarmee werden eens te meer de beperkte mo gelijkheden van het Hoekse ad viescollege bewezen. De hoorzitting werd gehouden omdat de eerder geplande Rijnpoorthaven tussen Hoek van Holland en Maassluis van de baan is en het gebied een andere bestemming moet ga&n krijgen. Woningbouw in de Maassluise Steendijkpolder is de belangrijkste aanleiding ge weest voor de ex-minister van volkshuisvesting, Hans Gruij- ters, om zijn dwingende aan wijzing' voor de Rijnpoortha ven tenig te nemen. Aan die intrekking waren echter ver schillende voorwaarden ver bonden, zoals „bevriezing11 van de gronden voor agrarisch ge- bruik zonder kassen. De moge lijkheden voor een kleinere ha ven in de toekomst speelt daar bij duidelijk nog een rol. Dat betekent dat ook op de nieuwe streekplankaart geen weg is ingetekend van Hoek van Holland naar rijksweg 20 bij Westerlee, In het streekplan komt overigens Maassluis beter aan haar trekken dan De Hoek. De commissie Ruimtelijke Or dening van Rijnmond, die de hooravond had georganiseerd, sprak lang over het probleem van het storten van tuinafval uit het Westland in het vroege re Rijnpoortgebied. Uiteinde lijk werd hierover een afwij zend advies uitgebracht en daarmee werd het standpunt van de deelraad onderschre ven. Opnieuw werd er nauwelijks aandacht besteed aan de re creatieve behoefte van Hoek van Holland. Omdat Hoek van Holland het recht werd ontzegd om in een aantal zaken beroep aan te tekenen bleef de bad plaats in de kou staan. Alleen het Rijnmondraadslid G. van der Poel (SP) onderstreepte via een motie het belang van de doortrekking van de E36- - Vlaardingen Max Regers „Von Himmel hoch..." davert in diepe akkoorden door de St. Laurenskerk in Rotter dam. Je kraag opzetten, dié impuls krijgt de argeloze luis teraar. Bij sommige passages buldert het orgel als een storm, dan weer is het kabbe lend, strelend haast, het slo takkoord blijft nog seconden lang nagalmen. De opname- technicus houdt zijn metertjes scherp in de gaten. „Dat laat ste nog een keer," klinkt het uit de luidsprekers. De techni cus kijkt bedenkelijk. „Wat? Nög een keer? Dat laatste was toch goed?" "Nee-nee, nog één keer, allerlaatste keer, echt." Addie de Jong is een perfec tionist Vanaf 1 juli zullen Vlaardingen en Schiedam bij na dagelijks van zijn spel kunnen genieten. Geen orgelo ratoria weliswaar, maar klok kenspel. Want Addie de Jong wordt de nieuwe beiaardier van Vlaardingen en Schie dam. Als zodanig volgt hij Cor Don op, de man die jaren lang ons stadsleven muzikaal versierde en voor wie nu de tijd is gekomen om maar eens met pensioen te gaan. In de St. Laurenskerk, waar juist plaatopnamen aan de gang zijn - nu de Willemsbrug buiten werking is en er ruet om de haverklap treinen over heen gedenderd komen, neemt men de gelegenheid gretig te baat; voor het eerst sinds der tig jaar-, praat hij geanimeerd over zijn toekomstige bezighe den, zichtbaar ingenomen met het feit dat de Nederlandse Vereniging voor Klokkenspel zo onverdeeld tot zijn benoe ming is gekomen. Maar niemand hoeft daar vreemd van op te kijken, want de naam Addie de Jong" is een hele 6rote in Neérlands muziekwereld. Met zijn 36 ja ren sommige mensen komen dan net van school af, bij wij ze van spreken - heeft hij al een indrukwekkende staat van verdiensten. Hij studeerde or gel en piano bij respectievelijk Jan v.d. Berg en Leen 't Hart. In 1966 behaalde hij aan het Rotterdams Conservatorium het einddiploma voor orgel al smede het solistendiploma voor beiaard. Beide diploma's kregen de aantekening „met onderscheiding". Het bleek nog maar het begrn van een schitterende carrière, die m februari 1968 een voor lopig hoogtepunt bereikte toen Addie de Jong tijdens een pre sentatieconcert in de St lau renskerk de „prix d'exceUen- ce" behaalde. De opleiding voor deze prijs genoot hij bij George Stam, Sindsdien con certeert hij regelmatig, is be zig met oratoriumwerk, heeft koordirectie gedaan en heeft inmiddels al meer dan dertig grammofoonplaten op zijn naam staan, In opdracht van de gemeenten Rotterdam en Amsterdam is hij ook actief als componist voor orgel en beiaard. Maar laten we ons nu maar beperken tot Addie, de beiaardier. Zijn ideeën over het klokkenspel zijn er interes sant genoeg voor. „Ik hou van dat werk," vertelt hij als hij tussen, de bedrijven van twee opnamen door even vanachter bet grote orgel komt afgedaald. „Het is zo totaal anders dan koordirectie. Kijk, een koor kun je nooit helemaal naar je hand zetten. Stel er is een tenor ziek of de sopranen zijn 's een keertje niet m vorm. Zit je er mooi mee. Niets aan te doen. Een carillon daarentegen is altijd intact, staat altijd tot je be schikking. Dat geldt trouwens ook voor het orgel. Wat ik wü zeggen is dat het bij deze in strumenten helemaal op jezelf aankomt" Weer blijkt wat een perfectio nist Addie de Jong is. Hoe hij niets aan het toeval over wil laten. Helemaal alleen achter de klavieren, dat is wat hem hetreft toch wel ideaal. Voor het aanstaande beiaardiers- werk in Vlaardingen en Schie dam heeft hij dan ook bewust zijn bezigheden als koordiri gent laten vallen. Een moeilij ke beslissing was het niet We zitten op een bankje, er gens in een gewelf van de imposante St Laurenskerk. Addie de Jong praat snel, haastig maar steeds trefzeker. Het is alsof hij niets wil verge ten. Onderwerp: het verschil tussen orgel en klokkenspel. „Mensen denken vaak orgel muziek is veel genuanceerder dan klokkenspel. Tijdens een orgelconcert wordt de luiste raar meegenomen op een stroom van verschillende ge voelens, kleurnuances zou je kunnen zeggen; kortom er valt iets te beleven, terwijl het ca rillon gewoon een deuntje geeft." En al pratende indt hij de sublieme term uit ver- SIGNALEMENT: naam: Tanja ras: Dalmatiner geslacht: vrouwelijk leeftijd: 5 jaar kleur: wit zwart gevlekt beharing: kort Wegens huiselijke problemen moest Tanje naar het dierente huis Hargahoeve samen met haar speelkameraadje Dwar rel, een gezellige kater van 9 maanden. Dwarrel heeft in middels al weer een nieuwe baas gekregen en Tanje heeft haar vriendje dus gedag moe ten zeggen. Geduldig zit Tanja nu te wachten tot ook zij tot een van de uitverkorene gaat behoren. Zoals reeds vermeld moest Tanja in verband met problemen in het gezin van haar vorige baas en bazin het huis uit. Geheel buiten haar schuld zit zij nu dus in de Hargahoeve Van de Harga- Iaan 2 te Schiedam. Volgens hetgeen wat is opgegeven zou Tanja een ideale huisgenoot zijn, Naast het feit dat zij al leen thuis kan blijven, lief voor kinderen is, het prettig vindt om met de auto mee te mogen en uiteraad zindelijk is, heeft zij haar huis ook moeten delen met de kat Dwarrel. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat, wanneer zij in een gezin komt waar al een k?t in huis is, direkt met de kat gaat lopen spelen. Ze zal eerst weer even aan een andere kat moeten wennen. Veel mensen zullen mischien de leeftijd van Tanja een be zwaar vinden. Men moet ech ter niet vergeten dat men met een jong dier meer problemen kan verwachten dan met een wat ouder dier. Tanja weet nu wel v/at zij zoal mag en wat ze beter niet kan doen. Een opvoeding heeft ze al gehad en te oordelen naar hetgeen haar allemaal is geleerd, is het een goede opvoeding geweest Vaak wordt de vraag gesteld: „Went een wat oudere hond wel aan me Wanneer de baas goed voor hem of haar is dan zal hij of zij zich zeker aan de nieuwe baas hechten. Met opzet wordt geschreven „een wat oudere hond" want een hond van 5 jaar is beslist niet oud. Vergeleken met de mens zou Tanja nu 35 jaar zijn. Iemand van 35 jaar noemt men toch met oud? Het is in ieder geval voor veel mensen niet te hopen. Ook hoeft men niet bang te zijn dat zij niet speels meer is want ze wil best nog wel achter een end hout aan. Helaas zit Tanja niet alleen in de Hargahoeve. Er worden de laatste tijd veel honden en katten als zwervers gebracht maar ook veel men sen komen nu tot de ontdek king dat men hun huisdier toch maar liever kwijt is. Ge lukkig heeft de parkiet een nieuwe bazin gevonden en wordt zij nu goed verzorgd. Nu nog de cavia en het witte dwergkonijntje naar een nieuw tehuis. trossing van het carillon, reikt daarmee op een presen teerblaadje de kop voor dit artikel. Vertrossing van het carillon, wat is dat? „Wel, juist dat dat carillon soms zo vlak 'Jinkt. maar dat komt doordat - en de gewone burger heeft zoiets gladweg niet in de gaten - het meestal het mechanisch klokkenspel is dat je hoort" door Jan H. Bakker En dan komt het „Maar ik zal binnenkort laten horen dat het ook anders kan, dat het carillon wel degelijk mogelijkheden heeft Wacht maar!" Het komt er zo overtui gend uit dat we Addie de Jong er aan zullen houden, Daar kan hij zeker van zijn- Beiaardier, het is een apart vak. Toch al gauw vijftig, zes tig meter boven den volke ver heven, is de verleiding groot om maar eens lekker op de solotoer te gaan. ,,En dat is nu juist niet de bedoeling," vertelt Addie de Jong. „Je moet een klokkenspel neerzetten op de drukste momenten van de dag. Tijdens de koopavond bijvoorbeeld, als de halve stad zo'n beetje op de been is. En dat betekent dat er allerlei mensen naar je luisteren. Niet alleen de echte muziekken ners, maar ook mensen die niet zo veel van muziek afwe ten". Dus: hoog boven het volk, vópr het volk. „Ja, je moet met idereen reke- Een jaar lang heeft Vlaardingen en Schiedam naar een mechanische beiaardier moeten luisteren. Nu komt er toch weer een echte: Addie de Jong. ning houden. En nu geef ik direct toe: hier ligt ook het gevaar van de vertrossing op de loer. Dat zie ik natuurlijk wel. Maar wat dat betreft is het carillon heel iets anders dan het orgel. Het klokkenspel is onderdeel van het stads beeld. Als je nu hier, zestig meter hoog in de Laurensto- ren, achter de beiaard zit te spelen, dan moet je wel in de gaten houden, dat een kilome ter verderop, ergens op een terrasje op het Stadhuisplein er mensen zitten te luisteren." Dat idee bevalt Addie de Jong wel. Want al is hij een muzika le individualist, het gevoel een groot publiek te hebben vindt hij wel degelijk stimulerend. Applaus is prettig, hij ontkent het niet. maar nu wil het geval dat juist een beiaardier met zijn spel veel minder nadruk kelijk aanwezig is dan bijvoor beeld een concertorganist. Wat dat betreft kun je de beiaar dier goed vergelijken met de barpianist. Die man kan fan tastisch mooie dingen doen, het is toch maar zelden dat hij opvalt. De mensen komen per slot van rekening niet speciaal voor hèm. „Daarom vind ik het ook zo leuk als je na afloop van een carillonconcert door de stad loopt en mensen je aanschie ten met: „Goh, leuk was dat liedje!" Het betekent dat ze toch wel naar je luisteren. 2e zullen er alleen niet zo gauw iets van zeggen. Je bent onder deel van het stadsbeeld, nog maals." Tijdens dit interview is Addie de Jong bezig met plaatopna men. Orgelmuziek, Terwijl buiten de lentezon zijn best staat te doen, wordt nu al opgenomen voor een kerstse rie. Is dat geen vreemde ge waarwording.? „Ja, carillon- werk is heel anders. Daarbij richt je je op de jaargetijden. Want naast het werk van beiaardcomponisten als Henk Badings, Wouter Paap en Wim Franken (mijn lievelingscom ponisten), speel ik ook graag gewoon volksliedjes. Of eigen interpretaties daarvan. Dat je dat moet doen ligt eigenlijk al besloten in het feit dat een beiaardier zich op het volk richt. En dan moet je heel actueel zijn, meegaan met de jaargetijden. Dus met Kerst kerstliedjes en dergelijke." Zo blijkt de beiaardier een soort getijdenklok te zijn, ie mand die de stemmingen van het jaar aangeeft. Volksmu ziek heeft altijd die directe functie gehad. Ze spiegelt als het ware wat het volk bezig houdt. Geboorte en dood, lente en herfst. Geen onbelangrijke taak, volgens Addie de Jong. Binnenkort zullen we hem kunnen horen, de nieuwe beiaardier van Vlaardingen en Maassluis. Met Addie de Jong als opvolger kan Cor Don te vreden zijn.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1978 | | pagina 4