Wethouder
Rier. Bovenberg
stapt op
Om de poen
MAANDAG 7 AUGUSTUS 1978
VD/SC/WW 3
„Toen ik hier kwam wist ik van geen toeten of blazen. Het was ne wethouflers hier waren niet de meest PPR-gezinde leden van „Het gaat om de manier waarop |e de inspraak begeleidt",
een kwestie van proberen PvdA"
'Voor polilisis ik
niet in de wieg gelegd'
„Ze zeggen wel eens: Het doet er niet loe wat ze schrijven, èls ze maar over je
schrijven".
Dit werd door het gemeentelijk bureau
voor huisvesting anders geïnterpre
teerd. Zij stuurde jongeren wel door
voor het spreekuur van de verantwoor
delijke wethouder echter zonder in
schrijfformulier.
Wrijvingen
In de zomer van 1976 maakte de plaat
selijke pers voor de eerste keer mel
ding over de niet geweldige relatie
tussen PPR en PvdA. Deze krant van
30 juni: „Binnen de afdeling van de
Door Chris van Bremen
PPR is de laatste maanden grote on
vrede ontstaan over het functioneren
van de PPR binnen het college. Tijdens
de jongste afdelingsvergadering is zelfs
overwogen om de PPR-wethouder Rien
Bovenberg maar uit het college van B
en W terug te trekken en geheel de
oppositie in te gaan. Volgens menig
radicaal zit de wethouder namelijk
muurvast tussen de PvdA-meerderheid.
de ambtenaren en het ministerie van
CRM",
En de kranten schreven later: „Gaat
Rien Bovenberg of blijft 'ie?"
Nou, hij bleef. Maar daarmee was de
kous bepaald niet af. Sindsdien laaiden
de speculaties telkenmale op. Voorte
kenen van een scheuring tussen PPR
en PvdA. zo leerde uiteindelijk de ge
schiedenis. Dat gebeurde enkele maan
den geleden nadat de PPR de PvdA
een machtspartij noemde. Bovenberg
distantieerde zich niet van deze uit
spraak. De socialisten maakten daarop
een eind aan de politieke samenwerk
ing, Bovenberg mocht wel op zijn
plaats blijven zitten, zij het op het
puntje van de stoel. De Vlaardingse
kiezers wipten hem er tenslotte geheel
vanaf.
Geen vuil spel
Wat hebben deze toch wel turbulente
jaren in het leven van de thans 42-ja-
rige Rien Bovenberg betekend?
,,Ik ben er harder van geworden", stelt
hij vast. „Politiek is geen vuil spel. Wat
ik goed hsb geleerd is om op tijd mijn
mond open te doen en dwars tegen
anderen voor mijn principes op te
komen. Waar ik mij van meet af aan
voor hard heb gemaakt is „inspraak"
in de breedste zin des woords. Het
realiseren van een regeling waarbij de
bevolking het recht krijgt mee te praten
over 2aken, die anders over haar hoofd
heen worden beslist. Vroeger was daar
geen sprake van. Je mocht om de vier
jaar een kruisje achter een naam op
de lijst in het stemhok plaatsen en
daarmee uit De raad beslist bewoners
hoeven niet te worden geïnformeerd,
zijn niet mans om mee te praten, te
denken en bij de heie besluitvorming
te worden betrokken".
„Ik ben blij dat dat nu anders gaat,
dat de hele inspraakprocedure binnen
kort wettelijk wordt geregeld en niet
gebeurt op basis van goedmoedigheid
van gemeentebestuurders. Mijn opvol
ger kan straks uit de voeten, We heb
ben hier een bureau voor inspraak
gerealiseerd met een uitstekend stel
ambtenaren, die hun vak verstaan. De
manier waarop je de inspraak bege
leidt, daar gaat het om. Onzin om te
stellen dat door inspraak niets van de
grond komt. Ja, ais de bevolking laat
wordt geïnformeerd, dan dreigt uitstel.
Als bestuurder vergeet je wel eens dat
waar jij al maanden mee bezig bent
dan nog helemaal in de gedachten-
gang van buitenstaanders moet ontwik
kelen. Kijk naar de sanering van de
Nieuwelaan. De bewoners werden van
meet af aan bij de problemen waar wij
als gemeentebestuurders mee te kam
pen hadden, geconfronteerd en betrok
ken bij de besluitvorming. Zo ontstond
er begrip en stonden we niet als twee
partijen tegenover elkaar. Dat gebeurt
als je de mensen verrast. Men noemt
dat inspraak, in werkelijkheid liggen de
plannetjes a! lang in de la van het
bureau van de wethouder".
„Bij de voorgenomen reconstructie van
het kruispunt bij de Anna Paulowna*
iaan is het mis gegaan. Een typisch
voorbeeld van hoe dat niet moet. We
heoben er binnen het college uitge
breid over gesproken, er was haast bij
wegens de poen. De bewoners werden
op de informatie-avond voor het blok
gezet. Resultaat: Twee partijen die te
genover elkaar stonden. De tijd dat de
raad ja of neen zegt en de bewoners
zich daar maar naar moeten schikken
behoort tot het verleden".
„De inspraakprocedures hebben ook
het voordeel, dat de raadsleden beter
op de hoogte worden gebracht over de
wensen en verlangens van de bevol
king. Vroeger moesten zij daar op hun
eigen houtje voor op uit, zelf vragen
wat de mensen ervan dachten. Nu
worden bijeenkomsten gehouden zoals
het driemaandelijkse overleg tussen de
wijk en het college. Raadsleden kun
nen daarbij aanwezig zijn, notulen van
de vergaderingen liggen voor hen
klaar".
Over de felle reacties tegen de afslui
ting van de binnenstad: „De houoing
van de middenstand tegen de plannen
om af te sluiten is onterecht. Er is veel
overleg gevoerd met de betrokkenen,
die gekend en gehoord werden. Ook
dat heeft ons tot ons besluit gebracht.
Het zou jammer zijn als de druk van
de middenstand op de raad tot afwij
zing leidt van ons voorstel. Wat we er
wel uit kunnen leren, is dat er over
deze kwestie nóg te weinig inspraak
en overleg is gevoerd. Uit de gang van
zaken rondom het structuurplan is ook
gebleken, dat we onvoldoende mensen
warm wisten te maken en te houden
voor de materie. Het onderwerp is
ingewikkeld waardoor de interesse
daalde. Hier ligt een taak voor de
overheid, de gemeente".
Zijn relatie met Bas Goudriaan: „Bas
en ik stonden vaak tegenover elkaar
binnen het college. Hij heeft een ande
re dunk ever inspraak en overleg, komt
liever met kant en klare plannen aan
zetten. Bas is niet de eerste de beste
binnen de PvdA in Vlaardingen. Daar
om kreeg ik ook de andere wethouders
regelmatig tegen mij. Het zijn ook niet
bepaald de meest PPR-gezmde socia
listen hier binnen het college. Dat was
moeilijk om mee samen te werken.
Vandaar dat ik om steun steeds bij de
PvdA-fractie in de raad moest aanklop
pen. bij mensen als Hans Versluijs en
Droppert. Burgemeester Kieboom heeft
mij overigens altijd de ruimte gegeven.
Een voordeel daarbij was, dat hij be
kend was met mijn portefeuilles als
gewezen wethouder in Utrecht.
Uitdaging
„Toen ik hier als wethouder kwam was
ik een volslagen groentje in de politiek.
Ik wist van geen toeten of blazen af,
nauwelijks hoe de raad functioneert.
Dat was dus oppassen dat ik niet over
me heen liet lopen. We wisten van niks.
Het was een enorme uitdaging om de
zaken aan te pakken, de verantwoor
ding te dragen. Dat is het probleem
van alle kleine partijen. Je moet uit
gaan van een bepaald idee, net zoals
D'66 nu in de raad komt. Zij hebben
hun stemmen in Vlaardingen niet aan
de lijsttrekker te danken maar aan de
landelijke politiek. Men stemt op een
bepaalde mentaliteit. Dat gold voor ons
ook. Ik kwam hier heel plotseling. Het
was een kwestie van de kans nemen
en proberen er iets van terecht te
brengen, ik kwam hier niet om carrière
te maken. Het is moeilijk om je in een
gemeente politiek te profileren. Van
daar dat ik toch verbaasd sta over het
aantal voorkeurstemmen dat Bas
Goudriaan wist te behalen bij de ver
kiezingen. Dat had ik niel verwacht
Aan de andere kant hij is de man. die
het meest in het nieuws komt in Vlaar
dingen. Ze zeggen wel eens: Wat ze
over je schrijven doet er niet toe, als
ze maar over je schrijven.
„Het verlies van de PPR noem ik een
waardige afgang. We zaten na de lan
delijke verkiezingen weer in stijgende
lijn. Het aantal stemmen was tenslotte
niet helemaal te weinig maar net onvol
doende voor één raadszetel, jammer.
Vermoedelijk heeft Willem Kwakkel-
siein de nodige stemmen meegenomen
naar de PvdA. Ik ben het met zijn
overstap naar de PvdA niet eens. toch
zou het zinvol kunnen zijn. Het gaat
er niet zo om tot welke partij je be
hoort. het gaat om de idee. Ais hij
meent zijn opvattingen binnen de PvdA
te kunnen ventileren dan is zijn over
stap goed. Hij zit straks tenminste in
de raad. Ik heb daar persoonlijk weinig
vertrouwen in vandaar dat ik de PPR
trouw ben gebleven".
„Deze vier jaar is voor mij een periode
geweest waarin ik een geweldige erva
ring opdeed. Ik zou het niet hebben
willen missen, ondanks ailes. Plannen
voor de toekomst heb ik nauwelijks.
Het liefst kijk ik eerst zo'n jaartje rond,
Ik blijf wel actief binnen de PPR.
buiten-parlementair, dat heeft ook z'n
goede kanten, volgens mij zit er nog
degelijk toekomst in de partij als we
de vaste kern overhouden. Dan houden
we beter stand dan een partij als D'66.
Wij zijn duidelijker in onze ideëen dan
zij. Alleen moeten we nog af van het
imago een partij te 2ijn, die uit onder
wijsmensen en academici bestaat. Dat
verwijt is ons terecht aan te wrijven.
Kijk naar mij, een gymnastiekleraar.
Riet Eggermont zit in het onderwijs.
Willem Kwakkelstijn was mijn collega
op school".
„Het is mooi geweest. Als wethouder
maakte ik wei werkweken van zeventig
uur. Mijn kinderen vragen wel eens:
Pa, wanneer zien we je weer? Het liefst
wil ik een betrekking in de sektor van
de permanente educatie. Om weer te
rug naar het middelbaar onderwijs te
gaan zie ik niet zo zitten. Wat ik de
afgelopen vier jaas* het meest heb ge
leerd? Dat ik niet voor de politiek in
de wieg ben gelegd
,,'t Is welletles, ik vertrek zander tranen".
Riet Bellingwout haalde de onervaren
wethouder onderuit met een motie die
tot ongenoegen van de wethouder
door de meerderheid van de raad werd
gesteund. Noemde Bovenberg de werk
zaamheden van het Jongeren Advies
Centrum verantwoord, de raad eiste
een vertrouwensfiguur als waarborg
dat ouders hun kinderen kunnen op
voeden vanuit hun maatschappijvisie.
Maar ook binnen het rode college
bleken wrijvingen, die zo nu en dan
naar buiten lekten. Waar Rien Boven
berg zich sterk voor maakte was de
waardering van zijn socialistische col
lega's niet erg groot: Het realiseren van
inspraak op wettelijke basis bijvoor
beeld. Zijn visie op „inspraak" werd
niet met gejuich ontvangen. Zeker niet
door wethouder Bas Goudriaan, be
paald een andere natuur dan Boven
berg. Verder verschilde hij nogal eens
van mening met de ambtenaren, men
sen zonder wier steun het functioneren
als wethouder wel heel erg moeilijk
wordt. Hierdoor kwam Bovenbergs be
leid voor huisvesting voor jongeren
om een ander voorbeeld te geven
niet goed uit de verf. Zo maakte de
wethouder bekend, dat iedereen zich
voor een woning kon laten inschrijven.
Na eerst met Ton Kloots in de clinch
te hebben gelegen over de portefeuille
onderwijs, koos Rien Bovenberg eieren
voor zijn geld. Hij nam genoegen met
de portefeuilles van samenlevingsop
bouw, wijk- en buurtwerk, buitenlandse
werknemers, Stichting Welzijn, Stich
ting Jongeren Advies Centrum, in
spraakbegeleiding. sport en recreatie,
jeugdzaken en woonruimteverdeling.
Kortom: de hele weizijnssektor.
Kop van Jut
Rien Bovenberg heeft het geweten.
Binnen het college bleek hij al gauw
de eenzame figuur, de kop van Jut in
de gemeenteraad. De grote oppositie
nam het hem kwalijk aan de vorming
van het programcollege te hebben
meegewerkt. De VVD en CDA-mannen
zaten op de harde oppositiebanken,
Rien Bovenberg met steun van één
raadslid in het pluche van de wethou
derszetel.
Hij kreeg meteen de wind van voren.
De raad maakte het hem zo moeilijk
mogelijk. In principe deed hij alles fout.
Harde confrontatie bleef dan ook niet
lang uit. In de vorm van het Jongeren
Advies Centrum zag de oppositie de
stok waarmee kon worden geslagen.
Hij kwam, zag en verdween weer
van het politieke toneel. Met dezelfde
snelheid als hij vier jaar geleden tot
een van de belangrijkste mannen van
het politieke wereldje van Vlaardingen
werd gebombardeerd, verlaat Rien
Bovenberg straks zijn wethouder-
spost. Volgende maand zien we hem
voor de laatste maal op zijn vaste
plaats in de raadszaal. Een meer
formele dan praktische zaak. De
nieuwkomers in het college zullen zijn
portefeuilles weldra overnemen. Voor
Bovenberg geldt dan: inpakken en
wegwezen.
Het PPR-Aktiecentrum wees Bovenberg
in 1974 aan als kandidaat-wethouder.
Zijn kansen waren gering, ook toen de
Vlaardingse bevolking zijn partij twee
zetels in de raad schonk. Het was dat
de grote PvdA wel wat in deze gymnas
tiekleraar en zijn politieke opvattingen
zag. Niet alleen dat, Ze hadden hem
broodnodig teneinde met een progres
sief programcollege van start te kun-
nen gaan. Tezamen vormden deze in
vde gemeenteraad zich links noemende
partijen krap de meerderheid: de helft
plus één. Samen links, samen een
program, een hechte links club kon
van start.