95>
WOENSDAG 11 OKTOBER 1978
v
Positief
Omvangrijke inventarisatie van Historische Vereniging
Voor de
raad
ermee
Met veel liefs
en kusjes Z
se 4
rass»?
De Oud-
Katholieke
kerk aan de
Dam, die ja
ren geleden
van de monu
mentenlijst
werd ge
schrapt,
kreeg maar
liefst drie
sterren.
Het fa
briekscom
plex van De
Kuyper aan
de Buitenha
venweg heeft
van de werk
groep twee
sterren ge
kregen.
Schiedam, Heeft u 'm
al gezien? Die meneer die
eerst aandachtig naar uw
huis stond te kijken en
vervolgens iets in een
boekje opschreef? Nee, u
hoeft niet ongerust te
zijn. Het was geen recher
cheur. Ook was het geen
ambtenaar die uw pandje
op de gemeentelijke
Isloopüjst heeft gezet. Er
is alleen gekeken of uw
huis kan worden betiteld
als „waardevolle archi
tectuur". Alle huizen van
vóór 1940 worden daar
I vóór bekeken. Dertien le
den van de Historische
Vereniging Schiedam
trekken voor die inventa-
risatie ai 2 1/2 jaar door
de stad.
IA De omvangrijke klus houdt in
K - dat eerst wordt bekeken of een
I;- stadsbeeld, een gebouw of een
I-*! stuk straatmeubilair van vóór
|l; de oorlog waardevol is. Alie
Wr gesignaleerde objecten xvorden
K- daarna gefotografeerd. De ui-
fct teindeüjke selectie volgt in een
I* 1 werkgroepvergader mg, waarbij
Irvhet object wordt voorzien van
"een kwalificatie. Drie sterren
l!; betekent van nationaal belang
■:fof niveau, twee sterren wil zeg-
l;^ gen van stedelijk belang en bij
1^ een ster is het alleen voor de
- wijk van belang. Daarnaast
worden er ook nog objecten
alleen vermeld.
Een en ander gebeurt naar voor-
li beeld van een soortgelijke in-
I? ventarisatie die in Schevenin-
|r gen en Rotterdam is gedaan.
I j Het is allemaal voor de gemeen-
I 'lelijke monumentenlijst en mo-
I gelijk voor uitbreiding van het
li aantal rijksmonumenten. Het
I i; zou ook kunnen dienen als rieht-
I lijn voor het welstandstoezicht
II en hef gemeentelijk stedebouw-
I ikundig beleid.
I - )THet is dus niet zomaar een
1 aardigheidje", vindt werkgroep-
1 ^Secretaris RUud Poels, „we wil-
J 'len de mensen even laten naden-
If'-ken over een pand. Dal ze het
Iniet één, twee. drie moeten slo-
pen. Dikwijls komen we van een
koude kermis thuis. Vaak denk
je in die en die buurt zal wel
wat zitten en dan kom je met
bijna mets terug. De Hoogstraat
heeft als geheel bijvoorbeeld
twee sterren gekregen. De af
zonderlijke waardering van de
panden is echter laag. Het is
niet zo dat de hele zaak tegen
valt. Want er zijn toch meer
I panden aardig dan we dachten.
-De allure is alleen minder. Het
is altijd een vrij eenvoudige
gemeente geweest. Dat wisten
Iwe voor we begonnen. Daarom
hebben we ook niet zoals wel
in Rotterdam is gebeurd naar
internationaal belang of niveau
;-f gekeken. Zover zijn we gewoon
niet gegaan".
-p De resultaten van de inventari-
satie blijken nu al positief. De
vereniging is namelijk door de
gemeente betrokken bij het
v overleg tot aanwijzing be-
schermd stadsgezicht. De waar-
-* dering van de panden is direct
al in de beginfase medebepa-
lend geweest bij de bijstelling
van de zogeheten waarderings-
-"•* kaarten, opgenomen in hetinte-
rimrappon beschermd stadsge-
•b: zicht van november 1977.
Op dit moment noteert en foto-
grafeert de werkgroep in Ke-
p Daarna moet alleen Oost
nog'worden gedaan. Met Pasen
*ns het „veldwerk" waarschijn-
5.'lijk klaar. Dan wordt een en
l ander noc bijgesteld, zodat aan
Schiedamse oudjes
worden beloond
iiaf- -- ---—"'mrirm
Hoogstraat 182 kreeg twee sterren. „Zo'n mooie winkelpui komen we haast nergens
meer in Schiedam tegen", vindt werkgroep secretaris Ruud Poels.
De uit 1760 daterende waterdoorgang van de Korte Haven naar de Nieuwe Haven
is bij de inventarisatie niet over het hoofd gezien.
het eind "van het volgend jaar
een rapport kan worden uitge
bracht. De werkgroep onder
voorzitterschap van molenaar
Rob Batenburg speelt al met de
gedachte om dan gelijk een
tentoonstelling over het onder
werp te houden. Er zijn nu 874
panden door de zeef gekomen.
Hel aantal foto's is opgelopen
tot 958.
Gevoel
„We kijken naar de plaats in
het geheel van bouwwerken in
dezelfde stijl en bouwtijd. Een
heel eenvoudig pandje uit de
tweede helft van de vorige eeuw
kan een evengrote waardering
krijgen als een mooi pand uit
de achttiende eeuw. Het kan
even belangrijk zijn", aldus
Poels, „het gevoel kan meespe
len. We proberen ctat echter te
vermijden. Er moeten argumen
ten zijn. Niet alleen zeggen van-
ja, ik vind dat zo mooi. We zitten
niet allemaal in dezelfde rich
ting. maar we hebben een aar
dig gemiddelde. Soms vliegen
we elkaar bijna in de haren. Je
moet je pand echt wel eens
verdedigen".
Bij de inventarisatie wordt al
leen naar de buitenkant van
panden gekeken. Een onder
zoek binnen 2ou volgens de
werkgroep teveel overlast voor
de bewoners geven. Bovendien
betekent dat aanzienlijk meer
werk. Soms worden de onder- 0pcnhdd
zoekers door bewoners uitgeno-
digd om binnen te kijken en dat
laat men dan niet na.
„De mensen reageren verschil
lend", vertelt de secretaris,
„toen ik voor de bank van Mees
en Hope op de hoek van de
Burgemeester Knappertlaan en
de Nieuwe Haven stond te note
ren kwam er een argwanend
personeelslid naar buiten die
voor de zekerheid maar vroeg
wat ik aan het doen was."
Dat de werkgroep alleen naar
panden van vóór 1940 kijkt
komt niet omdat toen de Twee
de Wereldoorlog uitbrak- „Voor
die tijd kwam je dat kolossale
niet tegen. Het was erg traditio
neel. De bouwstijl is toen erg
veranderd. Ook werd er daarna
ander bouwmateriaal gebruikt,
bijvoorbeeld aluminium, in de
eerste helft van deze eeuw is
er nog al wat gebeurd en daar
om doen we dus ook de buiten
wijken. Daar zijn ook nog ka
rakteristieke plekjes. In de Gor
zen zijn bijvoorbeeld comple
xen sociale woningbouw die
best goed voor de dag komen.
Ik denk dan aan IJsselmondese-
straat en omgeving. Er is niet
die massale hoge bouw, zoals
onder meer in Amsterdam. Met
die poorten daar heb je beslo
tenheid en door de laagbouw
toch ook openheid. De zijstraten
van de Groenelaan 2ijn bouw
technisch gezien geen hoog
standje. Ze zijn verzakt en door
talloze verbouwingen is de
bouwstijl teniet gedaan",aldus
Ruud Poels.
door G. P. Verhulsdonk
Wie de ontvdkkelingvande
vrouwenemancipatiebewe.
ging gadeslaat, komt toTde
ontdekking dat er &$en-
woordig alleen maar vrou
wen schijnen te besta ahP&e
in spijkerbroeken en sjêijjt
gewassen truien gélihld
luidkeels en liefst '"fhet
schuttingwoorden erttoor
uitkomen geëmancipeerd te
zijn of, anders gezegd,"ge
lijkwaardig aan de man.
Dat verontrust mij als libe
raal raadslid, omdat het in
den Jande gebeurt maar
misschien ook in Schiedam.
Het schijnt tegenwoordig
zeer progressief te zijn^en
,a ch t-borden - blik tv-soep"
open te scheuren, vervol
gens de kwak op slecht
afgestofte weggooiborden
te werpen en na het iot ach
nemen van deze calorieën
de kinderen in een kirule-
ropvanginstituut te stallen.
De angstig in een hoek weg.
gekropen verwekker van
haar kroost moet zich bezig
houden met het bedieign
van een wasmachine, alyo-
rens hij zijn huiswerk n\ag
gaan maken van een tcf
andere zweverige cursus,
die van de wereld een Sla
groomtaart zal gaan ma
ken.
De vooruitstrevende vrouw
gaat dan naar de vrouwen-
sooswaar door een op san
dalen geschoeide Kenau
met vettige knot en hobbe
zakjurk een lezing zal wor
den gehouden over hoé men
zonder met de strafrechten
in aanraking te komen de
mannen bereid kan vinden
op vrijwillige basis het hier
namaals op te zoeken. Het
lokaal waar deze voor
drachtkunstenares p op
treedt is een naar bier en
zware Van Nelle riekende
gelegenheid, waar als enige-
versiering een „weg met de -
regering'-laken en een
„baasin eigen buik"-affiche
met de openingstijden van
de Bloemenhove-kliniek de
eenvoud van de wanden
verluchten. Vrij vaak wordt
de voorzijde fer hoogte van
de lactaklieren van dit soort
vrouwen gedecoreerd, met
een „weg met dit of dat"-
speld.
Waarom deze nogal schok
kende regels? Omdat de
bovengeschetste vrouwen
er zich voor schijnen te
schamen vrouw te zijn. De
ze vrouwenbeweging be
schikt over zoveel kijktijd
via de tv, over zoveel luis-
tertijd bij de radio en over
zoveelschrijftijd bij tde
pers, dat het gevaar kjan
bestaan dat vrouwen, jtó
het daarmee niet eenszyn,
gaan denken: Ben ik qog
normaal?" Dat gevaar is er
ook in Schiedam, Om dat
gevaar te keren meen ik te
moeten zeggen dat vrou
wen, die hun kinderen voe
den, hun kinderen opvan
gen en hun kinderen ventor-
gen, geen achterlijke We
zens zijn maar moeders rftet
een hoofd/etter. Een vrouw,
die het fijn vindt lekkefte
koken en zichtbaar gtffiet
als het huisgezin om flog
wat meer vraagt, is gten
zwetende sloof maar ■een
keukenprinses van de hoog
ste adel. Als die vrouwhet
een uitdaging vindt de kle
ding schoon en overzichte
lijk in de kast te hebben
liggen en het huisraad goed
onderhoudt, dan is zij geen
schoonmaakmaniak maar
een econome zonder acade
mische titel. Als deze vrouw
er behagen in schept zich
aantrekkelijk te maken
voor haar man, dan iStzij
geen donune. ijdele aanstel
ster, maar dan is zijnde
Aphrodite van het huis-yPe
vrouwen, die het verveen
van dergelijke taken
maal vinden, doen ipjer
voor de emancipatie dan ai
die schreeuwsters bij^el-
kaar.
Ben ik dan tegen een gelijk
waardige 'positie van^de
vrouw in de maatschappij?
Natuurlijk niet, daar waar
de talentën van de vrobw
in de maatschappij in'i&et
kunnen worden, moetëtïbaj
worden gebrüiktj in vollëdi-
ge gelijkschakejing vaifbe-
loning, zoals deman stoffe
lijk wordt gewaardeerd.
Maar ik blijf er nioesteinee
hebben een vrouw de straat
te zien maken en eenman
te zien staan als verkoper
op de lingerie-afdelingen
de Bijenkorf. Met veeküefs
en kusjes aan alle vrouwen,
die nu mijn bloed wei-kun
nen drinken.
G.P.VerhuEafflUt
