Hete rst ;Vleespale sjuc i
werd5; aar je [eden
x 1,1 m z in er al 25!
malse
kilo
Vleespale isJudt
r»" g\ Ö9f*
„Het is de bedoeling dat
er blaasinstrumenten van
mi n machine komen1
MANOUMEUB! LËN
BK
sssssr^S-
/LAARD1NGS
DAGBLAD
WOENSDAG 8 NOVEMBER 1978
Vlaardingen: Fransenstraat 2 tel. 010-343989
Van Baeriestraat 99 tel. 010-341322
IbfiexgriUfefaNeB
type Bit
Fedde van der Velde:
inorme keus! De laagste prijs!!
DRAAIFAU SMIL ET KUSSENS 4QC
vGR0Ti'-E S 2-en3-zitsbanken
2-Z1TSBANK MET DUBBELE ARMLEGGERS
ONZE AANBIEDING 695.-
SALONTAFELS GROTE SORTERING VOORRADIG.
EETKAMERSTOELEN VANMANOU i ft
Wij bespreken
plaatskaarten
voor u in alle
iotlerdamse theaters en
schouwburgen.
VD/SC/WW6
Deze week vieren wij het eerste lustrum van onze 3 eerste slagerijen in Utrecht.
En het is geen toeval, dat juist ook deze week in Nijmegen maar liefst 4 nieuwe
Juch vleespaleizen worden geopend
Volop reden tot feest dus. En hoe kunnen wij
dit beter vieren dan zoals u dat van
ons gewend bent:
Feest met ons mee en vier het met vlees».
eel luxe gnll- en betoven i«
hbn, voorzien van de Mooime*
verstelbare art Komplete
griBuitrusiins en tbermoetaat
voorde batoven. In chroom
urtvoefmg
adviesprijs 299 bij ons
Electrohoc Z 305
Badrafinstofaage
Type Z 305 Mei 800 Wart
motor, alum zuigbuizenen
oprolbaar snoer, tr>cl alle
hulpstukken. Adviesprijs
378
Brj ons
teafiner
fceffisefapparaat type
4006 rood
met druppel verdeler en
wannhoodplaat voor
6 heerlijke topjes koffie
79-—bij ons
Brr**OQen i tyv»
wfail ioiol
Mgr. Nolenslaan 686, Schiedam, tel. 702667
Schiedamseweg 39-47 - Vlaardingen -Tel. 346000
NOOTEBOOM
AUTOBANDEN
B.V.
Zwaluwlaen8<
Schiecfam/Kethel
Tel. 700069-708976
'b.g.g. 708328
zaterdags
tot-13 00 uur geopend
Schiedam Als je het
kleine huisje van Fedde
van der Velde aan de
Huismansstraat 34
binnenstapt, worden de
neusvleugels geprikkeld
door de geur van
gezaagd hout en
versgezette koffie.
In tegenstelling tot het
lichte werkkamertje
aan de straatkant, is de
huiskamer donker en
knus. De twee
lapjeskatten zitten
versuft op stoelen die
waarschijnlijk al heel
wat jaren meegaan.
Aan het perzische
tapijtje kleeft zaagsel.
En tussen deze
sfeerbepalende
attributen zit een
verkouden Fedde.
Houtbewerker, lang
zwart haar, midden
twintig, vol plannen en
idealen.
„Tja, ik ben een
gebruiksmens. Ik maak dingen
die de mens van nut kunnen
zijn. Nu ik twee-en-een-half
jaar bezig ben, heb ik al
genoeg kandelaartjes en zo
gemaakt Het is nu de
bedoeling dat er
blaasinstrumenten van mijn
machine komen. Maar die
produktie staat nog in de
kinderschoenen, want een
enkel schalmeitje kost al meer
dan een jaar voorbereiding en
oefening."
De houten wanden zijn
behangen met
muziekinstrumenten, zoals
doedelzakken, een viool en op
het harmonium („de
astmatische stem van het
protestantisme") liggen twee
hommels: een Noorse balk en
een Vlaams epinet. „De balk
werd oorspronkelijk van
grenehout gemaakt, maar
hetzelfde effekt heb ik kunnen
bereiken met kerse- en
vurehout, terwijl het Vlaamse
model bestaat uit essen en
sikkomoor (een harde
tropische soort)". De twee
vreemde taps-toe-lopende
instrumenten doen denken
aan citers. Een licht strijken
over de dunne snaren, doet
een verrassend zuiver geluid
opklinken. „Ach, het is een
hobby van me."
Met kalme stem vertelt Fedde
over zijn interesse in oude,
soms niet meer bestaande
instrumenten. De
belangstelling heeft hij
omgezet in een actief
deelnemen aan de vele
repetities, optredens en het
zoekwerk naar oude
muziekstukken voor de
Schiedamse groep „Snierken".
De vijf leden proberen de
originele Nederlandse en
Vlaamse volksmuziek op de
echte instrumenten in de
belangstelling terug te
brengen. En dat lukt aardig.
Na zijn niet-afgemaakte
middelbare school-opleiding
moest Fedde onder de
wapenen. Omdat hij „toch iets
moest doen", ging hij zijn geld
verdienen bij een
verzekeringsmaatschappij. Na
de werktijden begon hij sen
beetje te prutsen met hout,
draaien op een machine.
„Maar het scheiden van hobby
en werk beviel me niet-
Toevallig kon in een winkeltje
krijgen in het centrum van
Schiedam. En daar liep de
verkoop van kleine
handgemaakte dingetjes best."
Toch verhuisde hij naar de
Huismansstraat „Ja, het was
een grote troep op het laatst
Die huizen waren geen cent
meer waard, en ik wilde ook
wat meer ruimte. Over een
tijdje hoop ik weer naar een
andere plaats te verdwijnen."
Doedelzak
Met een voorzichtig gebaar
haalt hij één van de drie
doedelzakken van de muur af.
„De doedelzak heeft eigenlijk
zijn bloei gehad in de
Middeleeuwen. Van een
volksinstrument groeide het
uit tot een hof speeltuig.
Vivaldi heeft nog eens een
speciaal concert geschreven
voor een musette (een
ingewikkelde doedelzak) met
groot orkest" De verandering
die zich afspeelt op 2ijn
gezicht is opmerkelijk. Hij
leeft op bij het vertellen over
zijn hobby, zijn vak. „In
Schotland bestaat het nog
steeds als militair instrument,
maar in andere landen wordt
het gezien als een boe rending.
Trouwens, bijna alle
muziekinstrumenten stammen
uit het cultuumjke Azié. Via
de Grieken en Romeinen
kwamen ook de Europeanen
iets verder dan wat ritmisch
handgeklap. Langs
Scandinavië zijn er enkele
instrumenten uit Rusland naar
ons toegekomen. Alleen de
lier, die door de oude Grieken
en Romeinen gebruikt werd, is
in het Westen ontstaan.
Natuurlijk hebben de oude
speeltuigen wel hun
ontwikkeling en vervolmaking
in Europa meegemaakt. De
viool bijvoorbeeld is een
perfect instrument, volledig
uitgewerkt De harp is het
beginontwerp geweest voor
vele instrumenten. We kunnen
ons toch niet meer voorstellen
dat het via clavich,
klavecimbel, spinet, virgmaal
tot een piano is uitgegroeid?"
Terwijl hij zijn weloverdachte
verhaal vertelt, draait hij
langzaam een shaggie. De kat
knipoogt als Fedde zich van
een vuurtje bedient „We
hebben een innige verhouding,
die katten en ik. We begrijpen
elkaar, al wordt er dan heel
wat gescholden. Dat doen
goede vrienden ook."
Met één baspijp over zijn
schouder, de ander vddr zich,
de blaaspijp tussen zijn lippen
en het zelfgemaakte
schalmeitje in zijn handen,
begint hij een vrolijk wijsje te
spelen. De sonore basgeluiden,
die een octaaf verschillen, en
de heldere klank van het
schalmeitje vullen de ruimte.
„Het lastige, maar ook wel
uitdagende var. "net
doedeizakbouwen is, dat er
geen voorbeelden van de
bouw zijn. De laatste Vlaamse
bouwer werd in 1920 begraven
en helaas zijn er geen
technische tekeningen
achtergebleven. Een paar
Vlamingen zijn druk bezig
met het reconstrueren van
enkele originelen, maar dat
gebeurt allemaal naar
aanleiding van verhalen en
nieuwere modellen. Ik leer
veel van Herman de Wit, die
al veel instrumenten heeft
gemaakt. Breughel schilderde
op zijn „Boerenbruiloft" al
een pijpzak. Ik koop in
Bologne de rieten
mondstukken, maar of het de
werkelijke klank is blijft
natuurlijk de vraag. Af en toe
ga ik eens een middagje zitten
„taarten" (experimenteren,
red.) met die dingen. In één
zak zitten drie rieten: een
dubbelbladig riet, dat net zo
werkt als het hoboriet en twee
enkelbladigen, die lijken op
die van de klarinet. Die
moeten allemaal met dezelfde
druk gaan werken en daar
komt heel wat bij kijken.
Bovendien zijn ze
temperatuurgevoelig, dus erg
snel vals. Deze rieten zijn bij
alle soorten zakken
verschillend. De
Schaferpfeiffe uit Duitsland
heeft dan ook een andere
klank dan de Vlaamse
ruispijp of pommeur of de
Moeselzak uit Frankrijk. Deze
laatste komt niet bij de
Moesel vandaan, hoor, het
stamt af van het Franse
„muse au sac". Naast de
rieten is ook de zak
gel ui ds bepalend. Natuurlijk
moet deze luchtdicht zijn. Ik
smeer de binnenkant van het
leer in met een mengsel van
bijenwas, azijn, gelatine en
honing, maar het kan ook
gewoon met rubber." Dat het
vakmanschap is, is duidelijk.
Perfektie is 2elfs vereist, en
daar is Fedde naar zijn
zeggen, nog niet aan toe. „Er
liggen nog heel wat jaren van
onderzoek en oefening vóér
me, maar ik heb me ingesteld
op een tien-j aren-plan.
Ik wil, hoe-dan-ook,
blaasinstrumenten maken, die
niet in de winkel verkrijgbaar
zijn. Er is een nieuwe
draaimachine besteld, waarop
ik het fijnere werk kan doen.
Voorlopig draai ik één dag
per week allerlei soorten
pootjes en knopjes op
bestelling, repareer ik twee
dagen kasten en
experimenteer ik de rest van
de week. Een doedelzak is een
ondankbaar instrument om te
verkopen, maar een fluit
bespelen kan men al sneL
Daar is een grotere markt
voor." „Tja, het moet
bruikbaar blijven, hè? Maar
dat heb ik al gezegd."
INDlV. KLEUREN. ONZE PRIJS £93l*
lezelfde in drie-zïts 995.-
^.Éen kleine meerprijs berekenen wij voor velourskussens.
IN DIV. MATEN. BOVENBLAD iAB
IN DIK BRUIN GLAS OF HOUT VA. 1 «3a*
MET BIJPASSENDE TAFEL ONZE PR US 1 *85la
En nog veel meer ziet u in onze manou-showrooms. zoals: schemerlampen,
boekenkasten, t.v.-kasten, hoekkasten enz. enz., tegen de laagste prijzen
xx- in westelijk Nederland.
(let ook op onze St. Nicolaas-actie)
AtLES UIT VOORflAAO LEVEflÖAAR
GRATIS BEZORGEN IN SCHIEDAM. ROTTERDAM. VLAARDINGEN. MAASSLUIS
DAM 40-42-44-46-31
SCHIEDAM
TEL 010-268598
Donderdag koopavond lot 2» 00 uur.
I BREDE HAVENSTRAAT 6
I VLAARDINGEN - TELEF. 35.45.2S
Tevens theafergeschenkbonneii
voor elk willekeurig bedrag.
Geopend
van
9.00-1X00
en
13.30-17.00
uur
Op
zaterdag
gesloten
Onderhou
reparatie
Voor WITTEN. SCHILDEREN er» BE
HANGEN hei voordeligs! en betrouw
baarste adres: P. A. v.d Kruit Lel est/
32—34, SchiedamTel. 264.432. tele-
fooflbeantwoorder aanwezig. V/h G
J. J. Ponje.
Voor het LEVEREN, SCHOONMAKEN
EN REPAREREN van uw geisers naar
Smederij Daub, Calfenburgstr.
Vlaa rangen. Tel 34 30 96
Kant. mach./
nventarissen
Wij Zo.uden het er wel in willen
pompen; voor SCHRUF- TEL- en RE-
KENMACHINES. eerste kijken bij
A.V.E ha. meer aan 600 machines in
voorraad. Pnjzan va. 95,-. Ook
zaterdags geopend AV.EHA impor
teurs van Irentoorniachmes. Schieweg
50. telefoon 010466437. Rotte raam
De heer S, van D. 1e H.
"Vindt U mij nou
20 dik0 Mrjn vrouw wil
dal ik ga fietsen.
2e /egt, vraag «n zo'n
rubneKaüverienne van
de krant een vouwfiets
te koop.
ik dacht, o K daar
hoor ie toch nooit wat
op M<s Als u soms een
vouwfieis aoekt heb ik
een stuk of 25 adressen
voor u
Hel dagblad
i» uw
diktte
kontifctadrea.
