„Die Gorzengeest
is er toch niet
uit te krijgen"
Moeten we verkassen of verbouwen?"
J
59
Wijk- en ontspannin gsvereniging Zuiderkwartier:
•Cv m&m*
Winkeliers Groeneïaan willen zekerheid:
WOENSDAG 15 NOVEMBER 1978
STOiiiMiiMmnmiiiiiimimiiimiiniiminiiiniiiiiiJiiiiimmiiiinuuiiininmnimiiiuiBimmmimoiiuiiiiMiuiwamimHiimmiiuiriiimmimimBimiMiimiMimiiiiimiMniiiifiimOT
Schei dam „Welnee, joh,
I de Gorzenezen kunnen wel
verhuizemiit de wijk, maar
ze blijven terugkomen. Die
i band is zo sterk. Het lijkt
s inderdaad af en toe de Jor-
1 daan wel. Je zou best kun-
r 1 nen zeggen dat de Gorzen
i de Jordaan van Schiedam
-1 is." Vijf enthousiaste men-
sen vertellen over hun acti-
i viteiten in de wijk- en ont-
spanningsvereniging Zuid-
erkwartier aan de Dwars-
I straat 33 in Schiedam. In
de oude school van de St.
1 Willibrordus zitten de he-
ren H. Slagmoolen, Th.
I Heinsbroek, B. Tebrugge,
s F. Tibbe en G. Beket. Vrij-
I willigers, want „een be
ll roepskracht is toch niet te
betalen zonder subsidie en
bovendien doet iedereen
het liever zelf."
Bestemmingsplannen
SatnenwerluDg
Volksvereniging
Eigen opzet
tri -
«v
Jf
Historische waarde
sc
3 „Alles gaat hier zo gezellig toe. We houden
hier niet van dat „gemeneer" Iedereen
p noemt elkaar bij de voornaam. De bejaar-
den van de bejaardensoos noem ik ome
Joop of tante Marie, want tegen iemand
g van tachtig zeg je toch niet makkelijk
„hallo Marie", Herman Slagmoolen geeft
g een indruk van de sfeer die er heerst
S in het Zuiderkwartier. Een brede kerel
met grijs krullend haar en eenzelfde
E| baard. Vrolijke bruine ogen in een open-
s hartig gezicht. Een gezelligheidsmens.
S Vandaar zijn inzet voor de buurt Alle
5 buurtbewoners kennen hem bij zijn voor-
naam- „Ik krijg er ook geen cent voor,
S nee. Er hoeft niemand van te eten. Na-
H tuurlijk gaat er wel een hoop tijd inzitten.
E| We draaien al twee-en-een-half jaar, maar
we zijn nog steeds aan het opknappen.
3 Wil je de w.c.'s eens zien? Hebben we
5 van de week aan gewerkt. Zaterdag van
S 's morgens tien uur tot *s avonds tien
s uur. En de volgende dag stonden ze
allemaal weer met een vrolijk gezicht
3 voor de deur."
„De Gorzen, of Scheidam- Zuid, zoals we
S dat eigenlijk moeten noemen, heeft de
5 laatste jaren wei een verandering onder-
gaan. Veel ouderen verhuisden naar rust-
5 huizen. De koophuizen werden door jon-
geren opgekocht, maar die pasten zich
•5 weer zo makkelijk aan. Die willen ook
H niet meer weg. We weten dat er bestem-
mingsplannen klaarliggen voor dit ge-
bied, al maken we ons daar niet zo druk
over. Het is natuurlijk wel vervelend dat
er huizen dichtgemetseld worden. Ik snap
niet dat er dan geen gordijntje voor kan
hangen. Dat staat toch veel leuker m de
buurt. Bij de Eendrachtstraat lijkt het
nu zo'n spookstad uit het Wilde Westen.
S De gemeente schijnt een voorkeur te
hebben voor kaalslag. Waarom regelen
ze bet nou niet eens zó, dat ze het
S bestemmingsplan helemaal rond maken,
dan alles tegelijkertijd afbreken en een
S week erna meteen de eerste paal voor
de nieuwbouw gaan slaan? Dan weten
de bewoners waar ze aan toe zijn, en
H V
De heren fn overleg. H. Slagmoolen, Th. Heinsbroek, B. Tebrugge en
G. Beket
Herman in gesprek met één van de buurtbewoners: „het lijken wel
spooksteden uit het Wilde Westen met die dichtgemetselde huizen".
kerk, maar toen wij hoorden dat de kerk
werd afgekeurd en waarschijnlijk tegen
de grond zou gaan, voelden we ons wel
schaakmat gezet „De heer G. Beket is
aan het woord. In alle rust zoals dat
schijnt te horen bij een schaker vertelt
hij: „De mogelijkheden in de wijk waren
nogal beperkt, maar Herman nodigde me
eens uit om te komen praten. Hij 2e:
meteen: „we «aken er geen probleem
van, jullie komen maar gezellig bij ons
zitten". Dat hebben we toen gedaan. Een
vereniging die eenmaal in Gorzen zit,
blijft ook. De leden verhuizen wel, maar
komen toch terug naar hun wekelijkse
ontspanningsavondje. Van de veertig le
den woont een groot aantal in Groenoord
en Nieuwland. De secretaris woont nu
in Zwi jndrecht, maar elke maandag staat
hij trouw voor de dear. In hart en nieren
een Gorzenees, hè?"
„We zijn verbonden aan ie Rotterdamse
Schaakbond, die weer onderdeel is van
de KNSB. Omdat we met een vierde,
derde en eerste team aan de Bondswed-
strijden meedoen, komt het wel voor dat
de twee achttallen en het tiental ergens
anders speelt Dan zitten we allemaal in
spanning. Ja, die jongeren zijn het meest
fanatiek. In hun vrije tijd lezen ze er over.
Willen hogerop. Maar ondanks die compe
titiestri jd blijft het een gewone volksver-
eniging. De sfeer is gewoon ouderwets."
De heer Fibbe neemt het woord van Beket
over door iets te vertellen over de bejaar
densoos:
„Er wordt nog wel eens verzaakt hoor,
bij het klaverjassen, maar daar kan
iedereen hartelijk om lachen". Zo begint
de 65-jarige F. Tibbe zijn verhaal over
de soos, waar ouden van dagen dindag
en donderdag met veel animo naar toe
komen. „De dames spelen graag bingo,
omdat er ook een prijsje aan verbonden
zit Een kleinigheidje maar. Daarvoor
zorgen de winkeliers uit de buurt De
middenstandsvereninging geeft op dit
soort punten alle steun. Er is er geeneen
die weigert. Nu het Sinterklaasfeest ge
vierd moet worden, klop ik overal aan.
En tweemaal per jaar gaan we een weekje
met elkaar op vakantie. Een week naar
het buitenland, (volgend jaar vertrekken
we op 9 juni naar Saueriand) en een
weekje in Nederland. Begin augustus
wordt dat naar Nunspeet Op 19 januari
vieren we het feest van ons 22-jarig
bestaan. Van de zeventig leden zijn er
dertig alleen maar donateur. Die mensen
zijn vaak té oud. Ze betalen nog wel iedere
maand hun gulden contributie en zijn op
de hoogtijdagen aanwezig,"
„Voorzitter Van Kampen ligt in het zie
kenhuis. Hij is altijd een grote steun
geweest Op het ogenblik sta ik er alleen
voor. Daar werd ik soms doodzenuwach
tig van. Maar daar kom ik onmiddellijk
bovenop als ik zie hoe heerlijk iedereen
het heeft"
de buurt bewoners waarvan de huizen
blijven staan ook. Die plannen lopen zo
traag."
„Er zijn geruchten dat er ln het oude
kantoorgebouw van de Gusto een nieuw
wijkgebouw gaat komen en dat dit ge
bouw over een jaar of vier afgebroken
zal worden. Dat zijn maar praatjes en
er is nog niets zeker, dus we maken ons
geen zorgen en gaan gewoon door met
het maken van nieuwe plannen en het
opknappen van het gebouw."
Toen op 10 mei 1976 het Zuidkwartier
werd opgericht had niemand kunnen
vermoeden dat binnen twee jaar 500
gezinnen zich zouden aanmelden als lid.
In het gebouw zijn clubs en verenigingen
voor jan-en-alleman en voor jong en oud
elke dag bezig. Maandagavond komen de
leden van de schaakclub Het Zwarte
Paard bijeen. Op de dinsdag- en donder
dagmiddag is het niet zo rustig, want de
Algemene Bejaardensoos Schiedam-Zuid
is dan bezig. Biljarten, klaverjassen, bin
go wordt met zeer veel plezier gespeeld.
Binnenkort zullen de sjoelbakken weer
op tafel verschijnen. De kinderclub van
tante Alie is een enthousiaste „bende",
die woensdagmiddag in één van de ver
bouwde lokalen te vinden is. Vijf-en-zestig
kinderen vanaf vier jaar leven zich crea
tief uit op de meest vreemde materialen.
Een balletgroep, die langzamerhand de
creativiteit ook tot de handen is gaan
bepalen in handvaardigheden, beleeft van
zeven tot acht uur op de woensdag een
gezellige avond. Twaalf „kiekers" („Ja,
als je bij die gasten komt, lach je je een
ongeluk") komen eens in de maand bijeen
om over de fotografie te babbelen. De
ruimten worden donderdagavond gevuld
met de liedjes van de drie koren van
Euphonia. Vrijdag is het klaverjassen
geblazen en zaterdagmiddag worden de
„stamgasten" altijd verwacht Dat zijn de
kinderen van het Euphoniakoor. De socia
le Dienst zit dinsdag van half drie tot
half vier mensen te ontvangen. Deze
dienst komt dit uurtje speciaal voor de
buurtbewoners die moeilijk uren in de
stad op een bankje kunnen wachten. Al
ziet dit programma er al overvol uit, toch
vallen er na de verbouwing nog meer
aktiviteiten te verwachten.
Herman: „Op een gegeven moment heb
ik gezegd nou is het genoeg. Die lui zijn
allemaal niet te bergen. We nemen geen
nieuwe leden meer aan. Maar als ik die
vrolijke lui dan weer zie en merk hoe
iedereen geniet, dan denk je toch hoe
haal je het in je hoofd om daar iemand
van buiten te sluiten."
„We schakelen al 26 jaar in de Gorzen.
Eerst zat het Zwarte Paard in de Bethel-
Herman: „We hebben trouwens allemaal
een prettige samenwerking met de mid
denstandsvereniging. De heer Crama is
een schitterende vent Hoe die alles altijd
weet te regelen is een wonder. En het
wordt zo makkelijk, hé, zo van „Jan, als
jij dót nou doet, doen wij dót". En dan
gebeurt het ook. We maken nergens een
probleem van. Niet van die officiële
vergaderingen. Als er een voorstel op
tafel kamt, wordt het direct uitgevoerd.
Woensdag kwamen we op het idee om
die muur eruit te halen en donderdag
was de helft al weg. Met de w.c.'s net
zo. Ja, hier kan letterlijk alles."
ssiiiii iiinir )ii iiinnr riini i iiiii i in lil in ii riir f Titn j i M iiiiiii ii i tin mi in min f limn tuin fitiiii iniiiiirii luim iiiiiiiiii itiiiiir nriitn i iirtiiiiiii i ui ii ii i ui u rit i ii 11 in i in f in r imii viiiiii muf Hf iiiiiiimiiiiiiu iiimnnmniniitniiiiiiiiiiif i viuiiii iinirn ei» hui rinrii m ui j i m min nu iniii u nun i in j i int 11 rm iiiun i iinimirf m ivimni i if uit niain mi vu ni ii j m min iiiaiiuiiirif ii hui i imin vr vu min vniirm inn it tin min ihhii
Schiedam Sinds mensen
heugenis is een winkelstraat
of marktplaats al een plaats
geweest, waar de nieuwtjes
uitgewisseld werden Iedereen
kende elkaar, roddelde over
Jan-en-alleman, maar hield
daardoor ook een nauw con-
taet, Met de grote warenhuizen
is de ware „buurtsfeer" een
beetje verdwenen. Toch is er
in Schiedam nog een aantal
straten, waar buurtbewoners
op straat een gezellige babbel
maken. De Groeneïaan bij-
voorbeeld- Daar kent de man
achter de toonbank zijn klan-
tjes in veel gevallen bij de
naam. Maar de sfeer m de
Groeneïaan dreigt te verdwij
nen. De kleine zelfstandigen
zijn onzeker over hun toekom
st Komt er nieuwbouw op de
plaats van de oude Gasfa-
briek? en hoe zit het met het
gebied bij het vroegere Gusto-
gebouw? Dringende vragen,
want „het wordt voor ons ver
kassen of verbouwen". De
heer F. Bijtel van de Midden
standsvereniging Schiedam-
Zuid vertelt over de groeiende
twijfel onder de winkeliers.
De heer Bijtel heeft zelf een
herenmodezaak. Daarnaast is
hij ook secretaris van de mid
denstandsvereniging. „De ver
eniging werd 7 maart 1961
opgericht In eerste instantie
om de belangen te behartigen
van de winkelstand, maar om
dat we ook actief bezig zijn
met het organiseren van aller
lei festiviteiten, denken veel
De heer F. Bij
tel, secretaris van
de middenstands
vereniging.
mensen dat we een wi jkvereni-
ging zijn. Op koninginnedag
wordt er hier van alles en nog
wat georganiseerd. Voor kin
deren en voor ouderen. De
heer J, Crama, onze voorzitter,
heeft daar veel plezier in. Hij
heeft een restaurant".
Ongeveer ééns per maand, en
in drukke tijden wel tweemaal
'i<'k
per maand, komen de leden
van de vereniging bij elkaar
om de plannen en problemen
door te praten. Het merendeel
van de winkelier aan de Groe
neïaan is aangesloten bij de
middenstandsvereniging. Con
tact met andere winkeliersver
enigingen is er wel, maar het
blijft sporadisch. Nauwe con
tacten zijn het in geen geval.
Kijk, als andere winkeliers iets
met ons samen willen organi
seren, is dat meestal om de
financiële lasten te delen, ter
wijl de effecten niet eerlijk
verdeeld worden. Trouwens,
iedere wijk heeft zo haar eigen
tempo en opzet. Nee hoor, het
bezoek van Sint-Nicolaas zet
ten we zelf wel weer helemaal
op. Als er zo'n Sinterklaas in
een sneltreinvaart door je
straat komt rijden hebben de
kinderen nog niks gezien. Wij
doen het wat rustiger aan".
„In het begin van de zestiger
jaren, was er een duidelijke
vergrijzing te bemerken in de
wijk. Toen veel ouderen ver
huisden naar Nieuwland, waar
alles veel comfortabeler ge
bouwd was, kochten jonge
mensen de huizen en verbouw,
den ze zelf naar eigen inzich
ten. Nu is het blok bij de
Eendrachtstraat al verdwe
nen, en begin volgend jaar zal
de hele Eendra chtbuurt ver
dwijnen als er een begin wordt
gemaakt met de aanleg van
een hogere buitenwaterkering
via de Maasdijk. Of er wonin
gen zullen komen op de plaats
van de oude buurt, blijft de
vraag, en de wethouder schijnt
er ook niets over te kunnen
zeggen- De twee bedrijfshallen
en het hoofdkantoor van Gus
to blijven staan, wanneer ze
op de lijst van Monumenten
zorg worden gezet
„Nu ook de gasfabriek, ofte
wel het Gemeentelijk Tech
nisch Bedrijf gaat verdwijnen,
worden al onze klantjes uit het
gebied verdreven. De gemeen-
De Groeneïaan anno
1978. nog steeds een ge
moedelijk winkelbuurtje.
Va---1*
Rond 1930. Uiterlijk wel veranderingen ondergaan, maar ook toen kende de man achter de toonbank zijn
klantjes opperbest.
te kan dan wel zeggen dat er
misschien nieuwbouw komt,
maar ze laat ons al maanden
in onzekerheid. (De gasfabriek
zal over anderhalf jaar naar
het industriegebied bij de 's-
Gravenlandsepolder verhui
zen, en er zijn plannen om de
grote ronde tank te verbouwen
tot wijkgebouw en de oude
kantoren tevens een nieuwe
functie te geven, red.) „Als je
nu iets zwart op wit hebt, kun
je als winkelier plannen gaan
maken. We hebben erg veel
klanten verloren door dat af
breken. Komt er nieuwbouw,
dan zal het merendeel van de
winkelier over gaan tot ver
bouwen. Is dat niet het geval,
dan kun je uit gaan kijken
naar een pand in een ander
deel van de stad. De Groene
ïaan is een rijke laan. Tenmin
ste, we hebben een uitgebreid
assortiment Zodra er nog
maar één groenteboer of een
bakker is, kan je spreken van
verarming. Een winkelier
blijft wakker als hij een con
current heeft Dat werkt inspi
rerend".
„Als modezaak heb je het
voordeel dat klanten terug
blijven komen, ook als ze ver
huisd zijn naar nieuwe wijken.
Voor een pak suiker gaat een
huisvrouw heus niet terug
naar haar gezellige oude buur
tje. Levensmiddelenbedrijven
kampen nu met grote moeüij k-
heden en ik twijfel eraan of
de gemeente zich daarvan be
wust is".
Het zou heel jammer zijn als
de Groeneïaan door het afbre
ken van de buurt ook moet
verdwij'nen. De sfeer die er nu
heerst is al tachtig jaar oud.
De meeste winkeliers hebben
het bedrijf van hun vader
overgenomen. Anderen heb
ben de winkel van hun oude
baas overgenomen, waar ze als
leerling of loopjongen zijn be
gonnen. De heer Bijtel heeft
de zaak ook van zijn vader.
Die had een echte kleermake
rij. „Het was die tijd zo",
vertelt hij „dat je automatisch
naar de kleermakersschool
ging, als je vader in die bran
che zat. Later hebben we het
samen wat gemoderniseerd,
wat confectie erbij. Nu maak
ik zelf niet zo veel meer, maar
ik heb toch het voordeel, dat
ik meteen kan zien, wat voor
maat iemand heeft, of wat er
aan het pak veranderd moet
worden. Natuurlijk laat niet
iedere bedrijfstak zich zo ge
makkei ij k overnemen".
Misschien wordt het weer tijd
om een vuist te maken. Daar
is de vereniging natuurlijk
voor. Ais de gemeente ons
geen zekerheden, of tenminste
plannen voor wil leggen.zullen
we de vuist opheffen. Het gaat
om ons brood. En kleine zelf
standigen hebben het al moei
lijk genoeg in deze tijd, met
de concurrentie van de grote
bedrijven. Toen een Cash en
Carry zich hier in een pakhuis
ging vestigen, hebben we daar
ook tegen geprotesteerd. Die
pikte al onze klanten af; geen
eerlijke mededinger. Dat be
drijf is snel verdwenen. We
hebben de zaak toen hard
aangepakt, en als het moet,
doen we het weer. Voorlopig
wachten we af'.