Grote belangstelling
voor veiling scheepswerf
Verbeter de wereld:
luister naar reggae
Heeft 't
wel zin?
Doek valt over Gusto
SANTIC
OWEN GRAY
Voor
de raad
ermee
WOENSDAG 29 NOVEMBER 1978
•t De belangstelling voor de veiling was groot.
Schiedam Een partij machinedelen, elektromoto
ren, pompen, kogellagers, een stalen stelling en
„divers**. Dat was nummer één van de in totaal
3633 nummers tellende catalogus, samengesteld door
SX Troostwijk en Arnold Troostwijk, makelaars
in machinerieën en beëdigde taxateurs, van de totale
boedel van de vroegere scheepswerf en machinefa
briek EHC-Gusto.
De veilingmeester: „Vrijdag, 15 december, om vier uur
moet alles van de werf weg zijn..."
Die partij ging gistermorgen om
half elf, enkele minuten nadat
aan'het laatste hoofdstuk van
Gusto werd begonnen, grif weg
voor tachtig gulden. Meer te
leurstelling voor de verkoper,'
maar meer voldoening voor de
mensen, die op deze veiling
waren afgekomen veroorzaakte
het inzetten van een „Careneu-
ve" draaibank, waarop negen
duizend gulden werd geboden.
Toen de bank opnieuw werd
ingezet voor vijftienduizend gul
den, welk bedrag daarna werd
afgeslagen, waren er geen lief
hebbers meer, zodat hij op ne
genduizend gulden bleef staan.
Volgens deskundigen een koop-
Kijkdag
Vorige week donderdag was het
voorlaatste hoofdstuk begon
nen. Dat was de eerste kijkdag,
waarop de gegadigden vrij toe
gang hadden op de terreinen en
in de loodsen van Gusto om te
kijken of er iets van hun gading
bij was. Alles was keurig ge
nummerd en uitgestald als tries
te resten van een langzaam ster
vend bedrijf.
Een stuk of acht mannen, ge
kleed in een overall met op de
rug de aanduiding „Troost
wijk", liepen gelaten rond om
iedereen, die dat wenste, inlich
tingen te verschaffen en om er
op toe te zien, dat er niets
voortijdig verdween. Zeven da
gen lang zijn zij werknemers
van dit Amsterdamse make
laarskantoor. Voor hen een
droevige ervaring.
„Dit hadden ze ons tocheigen-
lijk niet mogen aandoen", zei
een van hen. „Eigenlijk zijn wij
in dienst van Gusto, de laatste
werknemers van de werf. Dat
mogen we niemand vertellen.
Maar er komen hier ook colle
ga's voor de laatste keer kijken
en die herkennen ons. Dan kun
je er toch niet om gaan liegen?".
Door
Jan Dijkstra
Die ontmoetingen waren voor
niemand plezierig. Mensen, die
tientallen jaren op de werf had
den gewerkt, voor wie Gusto
hun hele leven betekende, kwa
men afscheid nemen, veelal met
tranen in de ogen. „Een van die
mannen - hij heeft 28 jaar bij
Gusto gewerkt - ging bijna van
zijn stokje", vertelde de man in
de blauwe overall. „Voor die
mensen is "het wreed wat hier
gebeurt".
Een andere man draaide zich
bij de poort ten afscheid nog
even om. Ook hij had tranen
in de ogen. „Het is maar beter,
dat ik niet meer terug kom",
zei hij, er op doelend dat hij
ook niet van plan was op de
veiling te komen kijken.
Die veiling vond plaats in het
gebouw van de Straatemakers-
werf. Enkele honderden men
sen hadden zich daar verza
meld, gewapend met een catalo
gus, waarin zij de artikelen, die
zij wilden proberen te kopen,
hadden aangestreept De mees
ten kenden elkaar wel, omdat
zij elkaar vaker bij dergelijke
gelegenheden ontmoeten. Er
waren ook buitenlanders bij,
afkomstig uit België, Duitsland
en Engeland.
Zakelijk
Van emoties was er gisteren -
de veiling duurt tot en met
vrijdag - dan ook geen sprake.
De stemming was puur zakelijk,
omdat deze mensen er .waren
om geld te verdienen of om iets
goedkoop op de kop te tikken
wat zij voor hun eigen bedrijf
konden gebruiken. Wie iets ge
kocht had, moest de „gele
kaart" tonen, hetgeen waar
schijnlijk niet symbolisch was
bedoeld.
Vrijdag 15 december, om vier
uur, moeten alle gekochte spul
len van de werf verdwenen zijn.
,,Maar", zo verzekerde de vei
lingmeester de kopers, „voor
grotere artikelen kan wel een
uitzondering worden gemaakt
Het kleinere spul moet dan ech
ter beslist zijn weggehaald."
Dan zullen het terrein en de
loodsen er verlaten bij liggen.
De boedel, variërend van brand
slanghaspels tot vijftig tons to
renkranen - de „vette" brokken
waren er al door IHC-Holland
uitgehaald - moet dan een be
drag hebben opgebracht, dat
tussen de drie-en-een-half en de
vier-en-een-half miljoen gulden
zal liggen.
Wat er met het terrein zal gebeu
ren, is nog niet bekend. Er
zullen zeker gegadigden voor
komen, want het ligt aan diep
vaarwater. Een deel van de
gebouwen is onaantastbaar,
omdat ze op de lijst van Monu
mentenzorg staan.
Het doek valt langzaam over
Gusto, eens de trots van de
Nederlandse scheepsbouw.
Slachtoffer van de wereldwijde
crisis. De hamer van de veiling
meester zal in 3633 droge tikken
op de tafel dat einde aftellen.
Daarna zal Gusto definitief niet
meer bestaan,
unniiiiuniiiiiiiijiiHiiiiiiiniiitiii iiiiiuiiiittii latniiui iKiniiiiinif ihiiii riiiin ru m m nriniiniiiiiiii m i uim iniriiin rmr m i h
Schiedam is
reggae-rainded. Zeer goed
bezochte concerten in het
Passage theater en in de
Quibus bewijzen liet Met
enige overdrijving wordt
Schiedam zelfs wel de
reggae-stad van
Nederland genoemd. Een
niet geringe bijdrage aan
dat imago Is geleverd
door Roy Lemmer,
eigenaar van de
platenmaatschappij
Midnite Records,
platenbaas in het kleine
winkeltje op het
Broersveld.
Geld verdienen is in de
platenwereld een
welhaast universele
drijfveer. Grote
platenmaatschappijen
bepalen de prijs van
'grammofoonplaten en die
prijs is niet laag. Meer
dan zes gulden moet in
den regel worden
neergeteld voor een
Singeltje, rond de achttien
i twintig piek voor een
elpee.- De bedragen .staan
in geen verhouding tot de
kostprijs, maar wanneer
de mensen belangstelling
hebben, betalen ze toch
wel, zo wordt
geredeneerd.
Rcggae-promotor Roy
Lemmer vindt zichzelf
een uitzondering in de
platenwereld. Hij maakt
nauwelijks winst, stelt hij
welf. Wel organiseert hij
talloze concerten,
importeert hij platen en
doet hij alles om de
reggae maar in de
belangstelling te krijgen.
Laatste ontwikkeling op
«fat gebied; Roy houdt
leringen over Reggae en
vertelt de jeugd aan de
hand van voorheelden
wat de reggae is en wat
reggae wil. Onze
verslaggever Richard
Stomp had een gesprek
met de actieve
«ggae-baas.
mmaumum»mm»nnmnnimmimimn
Schiedam „Ik zat samen met
prins Far I, die voor zijn optre
den met Creation Rebel in
Schiedam was, in de tram. We
hadden een cassetterecordertje
bij ons met Reggaemuziek.
Teen we de tram binnenstapten
had de bestuurder al aanmer
kingen op de muziek en we
moesten het maar uitzetten.
Ook twee oude dametjes in de
tram hadden bezwaren tegen de
reggae en ze lieten zich duidelijk
discriminerend tegen ons uit
Achterin de tram stond een
groepje meisjes dat de muziek
wel leuk vond en dan cok naar
ons toekwam, nei maakte hen
helemaal niets uit dat we zwart
waren"
Aan het woord is Roy Lemmer,
eigenaar van het kleinste pïa-
ten2aakje van Nederland, eige
naar de eerste en enige ScMe-
damse platenmaatschappij en
reggae-promotor. Zijn platen
maatschappij Midnite Records
zorgt binnen de platenwereld
voor distributie, verkoop, in
koop, ontwerpen (van hoezen,
posters, enzovoorts) adverteren,
promotie. Een aantal activitei
ten waar normaal gesproken
een team van mensen aan bezig
is, wordt bij Midnite door Roy
alleen verzorgd. Niet omdat hij
dat zo leuk vindt of omdat hij
zoveel wil verdienen maar om
zijn ideaal gerealiseerd te krij
gen: meer aandacht voor de
reggae-muziek en.
„Een betere wereld zien te berei
ken, een wereld waarin iedereen
naast elkaar en met elkaar kan
leven, ongeacht of ze nu geel,
zwart of blank zijn. Een wereld
waarin niemand meer door an
deren zal worden gemanipu
leerd; dat is het grote doel van
de reggae-muziek. Dat probeer
ik ook te bereiken door te wer
ken met en voor reggae-muziek.
Daarvoor verkoop ik ook alleen
goede reggae, en niet de shit
die op de radio en televisie
verschijnt Dat is commerciële
rotzooi. Je kunt het ook horen
aan de teksten; die zijn waarde
loos. Bij de goede reggae zijn
die teksten veel beter. Daarin
wordt verteld wat er allemaal
fout is in de maatschappij. Het
gaat bij goede reggae vooral om
de teksten. De muziek is meer
de verpakking die er omheen
zit. Het is er wel leuk bij, en
zorgt ervoor dat meer mensen
ook naar de teksten gaan luiste
ren. Door de muziek worden de
platen ook door meer mensen
gekocht en wordt de boodschap
ook door meer mensen gehoord.
Sinds kort valt de boodschap
niet alleen te horen, maar ook
nog te zien. Op de achterkant
van singles die door Midnite zijn
geproduceerd of geïmporteerd
staat netjes de tekst afgedrukt.
Makkelijk voor het meezingen
en voor het begrijpen van de
teksten.
Twee singles zijn tot nogtoe
door Roy op die manier behan
deld. Het is de bedoeling dat
dat vaker zal gaan gebeuren.
„Alle nummers die inhoud heb
ben wil ik voortaan achterop de
hoes afdrukken. Eigenlijk zou
er ook een brochure met infor
matie over reggae en de opzet
van de maatschappij komen
maar dat is door omstandighe
den niet gelukt. Alles zelf doen
is erg moeilijk; als er een keer
iets mis gaat moet je iets anders
opschorten. Daardoor zal die
brochure veel later verschijnen
dan oorspronkelijk de bedoe
ling was. Wanneer ze nu precies
verschijnt weet ik nog niet,
maar het is wel zeker dat 2e
er komt".
Overbodige luxe lijkt het ver
schijnen van zo'n brochure ze
ker niet Een middagje in het
smalle platenzaakje op het
Broersveld leert dat er veel
behoefte aan informatie over
reggae bestaat. En bij Roy zijn
ze voor die informatie aan het
goede adres. Over reggae kan
hij honderduit praten. Dat doet
hij dan ook tegen elke klant die
binnenkomt en met vragen zit
Zo ook bij een blanke jongen,
die duidelijk blijkt geeft niets
van de in Jamaica geboren mu
ziek af te weten. „Een goede
reggae-plaat" is de enige aan
duiding die hij voor zijn wensen
kan geven. Voor Roy geen be
zwaar. Blindelings plukt hij wat
platen uit de rekken achter de
smalle toonbank en even blinde
lings zet hij het nummer op dat
hij wil laten horen.„Heb je niet
iets snellers", vraagt de jongen
na een tijdje luisteren. Roy heeft
het.
„Zaterdag sta ik altijd zelf in
de winkel. Dan is de jongen die
er normaal staat vrij. Ik moet
dat zelf wel doen, ik heb gewoon
geen geld om ook nog op zater
dag iemand neer te zetten. Om
dat ik de klanten een zo goed
mogelijke afwerking wil bieden
houd ik zelf ook niet zo veel
over. Ik denk dat ik zelf zo'n
vijftig procent onder het mini
mumloon zit".
Om de kosten verder te drukken
wil Reggae-Roy nog meer facet
ten van het platen maken in
eigen hand krijgen. Een eigen
perserij, een eigen studio en een
eigen drukkerij daarbij belang
rijke schakels. Schakels die nu
de prijs van een plaat nog be
hoorlijk op kunnen drijven.
Roy: „Het kan allemaal veel
goedkoper. Alleen moet je dan
buiten de bestaande maatschap,
pijen om. Dat wil ik gaan probe
ren. Als dat lukt betalen de
mensen bij mij minder voor een
plaat. Ook dan zal ik nog winst
blijven maken. Dat is nodig
want ik moet ervan leven. Grote
winsten, zoals die nu door grote
platenmaatschappijen gemaakt
worden vind ik niet nodig. Het
belangrijkste is dat je redelijk
te eten hebt".
Een blank meisje stapt verge
zeld van een vriendin het smalle
zaaRje oinnen. Ze komt „voor
de foto". Roy legt uit dat er een
foto wordt gemaakt voor de
Hoes van een nieuwe single. Een
discotheek zal de passende ach
tergrond voor de plaat worden.
Plaats en tijd voor de opname
worden afgesproken.„Wat
voor kleren moet ik aan".
No justice for the poor.
Yeah yeah woh yeah yeah
no no no no
no justice for the poor 2x
when you see a lady down on die ground
help her yeah oh yeah 90 and help her
She needs loving more then every one
els can ever need oh yeah oh yeah
Here children are hungry and she's hungry too
she has no money so what should she do
Her man has gone and left her all alone
What has happened to this lady
why she keeps hangm on
Nojusdce for the poor 2x
Come on my brothers
Come on my brethren
sho bi doo bi doo woh woh
wooh oh oh yeah woh
Times are hard I don't know what to do
I don't know what to do yeah
repeat no jusbce..,
MR sos
Zoveel mogelijk in eigen hand
hebben. Het ontwerpen van hoe
zen is daar één voorbeeldje van.
Roy werkt dan ook niet met
„dure mensen". Hij benadert
iemand, legt zijn plan uit en
vraagt of er belangstelling is.
„Ik kan niet veel betalen" is
daarbij een sleutelzin. Door een
enorm enthousiasme weet Roy
toch mensen warm te krijgen
voor zijn plannen.
„In veel gevallen wordt ik alleen
niet geloofd. Ik werk uit idealis
me en dat geloven de mensen
niet; vaak wordt mijn idealisme
beschouwd als een reclames
tunt Ik lieg dan, als ik vertel
wat ik van plan ben en waarom.
„Bekijk het maar" zeggen de
mensen dan. Maar ze pildten
v/el de ideeën om die op com
merciële basis uit te voeren".
Zijn idealisme.Roy denkt er
veel over na, en praat er nog
meer over: Met iedereen die
maar luisteren wil. Discussies
over de toekomst van de wereld
over de manier waarop alles
veranderd kan worden en.
over muziek, zijn in het gezel
schap van Roy bijna onvermij
delijk.
„Ach... het is nooit goed ge
weest, en het zal waarschijnlijk
nooit goed worden, maar toch,
toch moeten we proberen om
de wereld zo goed mogelijk te
maken". Zelf probeert Roy dat
»„D
dr*u4ng. M H
MARKETED A DISTRIBUTED BY
Fire in a Trenchtown!!
I say it's dread up in a Trenchtown
and a dread up m a Jonestown
I say fire in a Trenchtown
and if s dread up in a Shantytown
Then the whole place's burning down
Police them run the Rasta's and
the soldiers them a sata
Jah Jah knows what's the matter
That (he natty them no jester
So the fire keeps on burning but
Natty-bongo keeps yuming while
the tide keeps turning and
the children are learning
It's a fire m a Trenchtown
and the whole place burning down
I say fire up a Jonestown
I say fire in a Trenchtown
Repeat
MRS 01001
sleeve design I D
draw) ng- RH
MARKETED a DISTRIBUTED BY
Roy Lemmer: De tekst is bij reggae het belangrijkste;
de muziek is alleen maar de verpakking die de tekst
aantrekkelijk moet maken.
doer
Nikolaj Dielemans,
fractieleider PvdA.
bjj de jonge generatie. Via de generatie; huidskleur maakt
reggae. De jeugd zit nog niet hen niets uit
zo vastgeroest als de oudere Zoals in de tram.
—"—fa""MMmunu
Natuurlijk zie ik het be-
lang van een kolom als
deze wel. Het nut ervan
is alleen minder te toetsen,
dat is niet zo direct voel
baar. Maar ik ben wel van
mening, dat Vèrhulsdonk
de rubriek onjuist ge
bruikt door alleen in te
ga an op landelijke pun ten.
Vooral over zijn stuk van
vorige week ben ik nogal
gevallen. Aantjes. Dat is
zo'n uitgekauwd onder
werp, dat Vèrhulsdonk al
leen maar het paard ach
ter de wagen spant als hij
er nog eens op terugkomt
in de Schiedamsche Cou
rant Dat levert niets op,
draagt niets bij tot de me
ningsvorming van de
Schiedammer over Schie-
damse zaken - en daarom
is het wel erg gemakkelijk
op die manier om het be
lang van de kolom voorbij
te streven.
Het was nou al drie keer.
De eerste had te maken
met emancipatie, een on
derwerp dat al net zo uit
gekauwd is, de tweede
keer was het dan wel iets
plaatselijker maar sneed
ook geen hout en die derde
keer, over Aantjes, vond
ik beneden alle peiL Op
die manier onttrekt Ver
huis donk zich eraan om de
plaatselijke politiek toe te
lichten, bovendien kan je
je afvragen of het wel
politieke zin heeft om er
gens achteraan te lopen
zoals Vèrhulsdonk dat
doet
Maar ja, wat heeft nou wel
zin in de politiek, zoals die -
hier bedreven wordt? Het
belang is er overduidelijk, j
Maar wat moet je nou in
bijvoorbeeld een commis
sievergadering, waarin de
aanvraag voor een bouw
plan op tafel komt en
waarbij blijkt dat er aan
het plan al gewerkt wordt.
Moet je dat dan gaan te
rugdraaien? Je kunt er
een opmerking over ma
ken, maar daarna vraag
de jezelf toch af: wat is nou
het nut ervan geweest?
Hetzelfde zie je met de
tarief ^voorstellen, zoals zij
pas in de raad kwamen.
Er is een heleboel over
gezegd. Tja. Maar ik krijg
de indruk, dat er teveel
vraagstukken zijn waarop
de raad als geheel geen
antwoord kan geven, aan
een kant omdat er te wei
nig naat buiten komt, in
een te laat stadium. En
dan kan ik mij wel tanden
in wat sommigen zeggen,
dat er een grauwsluier
over Schiedam wordt ge
trokken. Het is voor een
groot deel allemaal zo mis-
tig-
De kwestie is dan: wat stel
je daartegenover? Hoe los
je dat nou op? In de PvdA
zijn we er nu wel aan bezig
om dat stuk politieke dui
delijkheid op tafel te krij
gen. Zo'n wo onruim te ver
ordening bijvoorbeeld is
een goeie zaak. Zo moet
het verder. Het gaat erom:
wat zijn nou belangrijke
vraagstukken en hoe
beantwoord je dezesnel,
duidelijk en compleet Ik
vind dat het hoge woord l
er in december, bij de
algemene beschouwing
ken, maar eens uit moet
komen.
