Kerstmis
Oud-germaanse
(folklore
Kijkdozen in
Hollandia-gebonw
Commissies en raad
moeten mes hanteren
Eigen moskee-ruimte
prettige kerstdagen en
een voorspoedig 1979
EVRO uitzendbureau
Vuilnis
ophalen
VRIJDAG 22 DECEMBER 1978
hy ji
-V.v» iw-ÉÉC ''-v.
réi
Gaslek niet gevonden,
trottoir toch dicht
EVRO uitzendbureau
Wij hebben een baan voor u of wij
zoeken een baan voor u.
Uitzendbureau
Strandspoorlijn:
„Niets nieuws"
Greenpeace bij
,ïn the Mood'
Ziekenomroep
viert ook
kerstmis
SC/VD/WW3
w
Kerstmis: zwaarbepakte mensen in de stad, kerstbo
men die zielig: op een hoop gegooid, wachten op
hun laatste dienstverlening aan de mens, sfeervol
versierde huiskamers, kerkdiensten, driftig eten
klaarmakende mensen, bezoeken aan oma's en opa's.
Kerstmis: een versierde wereld,
e'en versierde stad, een versierd
huis, een versierde mens.
En'als we dan thuis zitten te
genieten van al die versieringen,
als Bing Crosby ons weer toe
fluistert dat hij droomt van een
Oritte kerst, als we dan voorzich
tig de gordijnen, die immers
sinds Lubbers op koude dagen
gesloten zijn, opzij schuiven om
te kijken of het inderdaad
s,neeuwt, dan zouden we eigen
lijk eens moeten denken aan de
historische wortels van al die
eigenaardige kerstgebruiken.
Onze verre voorvaderen hielden
van feesten, feesten die vol
symboliek zaten waarmee ze
hun goden gunstig wilden stem-
rflèn. Daar hadden ze baat bij,
want de goden moesten zorgen
voor vruchtbaarheid van land
en mens en voor de nodige
voorspoed.
Zo was er hun midwinterfeest,
het feest van het licht, in decem
ber. Eeuwenlang hadden onze
voorouders met dit feest de
goden vruchtbaarheid en voor
spoed afgesmeekt en het was
hfen goed bevallen.
Bn daar kwam de kerk, het
Christendom. Het lukte de kerk
niet deze „heidense" feesten uit
te bannen. En er werd besloten
dan maar een christelijk tintje
te-geven aan deze feesten. Zo
werd het feest van liet licht in
december, het feest van de ge
boorte van Christus, het licht
van de wereld.
De oude Germaanse stammen
lieten zich bekeren door de eer
ste christenpredikers, maar ze
lieten hun feesten niet afpak
ken. Je kon niet weten; mis
schien hadden, die oude goden
toch wei een beetje macht, on
danks de verhalen van de predi
kers.
Een blik in de huiskamers kan
ons vertellen dat de meeste
mensen weinig moeite hebben
met deze heidense achtergrond
en van hun feesten. Wel zijn er
altijd groepen die weigeren aan
„afgodendienst" te doen, bij hen
komt cr geen kerstboom in huis.
Maar misschien sneuvelen zij
weer voor andere vreemde ge
bruiken die minstens zo „afgo-
derig"zijn.
Overvloedig eten en
drinken
Je hoort mensen wel eens ver
zuchten op Kerstmis: je blijft
eten op deze dagen. Moeizaam
wrijven ze dan over de buik en
gaan nog eens verzitten.
Bij onze voorouders waren de
eet- en drinkpartijen op hun
feesten eigenlijk offermaaltij
den. Alles wat ze aten en dron
ken was bestemd voor de goden.
Hoe meer men naar binnen
werkte, des te beter kwam men
er bij het opperwezen op tc
staan.
Het is voor ons een schrale
troost als wc met een opgebla
zen gevoel rondlopen.
Ook de vorm van specialiteiten
met kerst slaat vaak terug op
de schimmige oudheid.
Onze kerstkrans stamt recht
streeks af van het zonnerad en
allerlei soorten kerstbrood zijn
gezonde nazaten van oud-ger
maanse offerbroden.
In sommige streken van Neder
land is het gebruikelijk met
- - - 'ft' 'i
bestaan toen het latere broodof
fer de kat meer toekomstper
spectieven ging bieden.
Kerstboom
Ook de versieringen die zo ty
pisch zijn voor de sfeer met
Kerstmis zijn vaak afkomstig
van oude gebruiken.
De hulst fungeert al van ouds
her als een boom die geluk
brengt.
Kaarsen hadden vroeger de
naam van geesten, gevaar en
onheil af te weren.
De spar kwam bij ons als kerst-
Kerstmis een DUIVEKATER te
eten, dat is een langwerpig zoet
brood met aan weerszijden een
knobbel. De vorm roept sterk
het beeld op van een bot. Men
beweert dat het een overblijfsel
is van het beenderoffer.een oud
gebruik bij het midwinterfeest
van de Germanen.
Wc kunnen de betekenis van dit
brood ook in een andere rich
ting zoeken. In de duistere hei
dense tijd word als offer aan
de boze geesten een zwarte kat
levend begraven of verbrand.
Deze kat werd de Duivelskater
genoemd. En het woord bleef
boom pas aan het begin van de
twintigste eeuw m zwang, maar
had er toen in Duitsland a! vier
eeuwen als kerstboom opzitten.
Voor het eerst wordt er gespro
ken over een spar als kerstboom
in de Elzas in 1521- Pas een
kleine honderd jaar later is er
sprake van een versiering van
de boom met bladgoud, roosjes
van papier, koekjes en appels.
En weer een eeuw later, in 1737
worden er voor het eerst lichtjes
in de boom aangetroffen.
Eigenlijk was het aansteken van
een lichtje in de boom een
gebruik dat al vee! eerder be
kend was. In oeroude tijden
brachten de Skandmavische
volken een lichtje aan in wat
je de rechtstreekse voorloper
van do Keistboom, zeker wat
de vorm betreft, zou kunnen
noemen. Zij maakten driehoe
ken van hout en omwikkelden
die met groene takken. Daar
werd dan een lichtje in aange
bracht. Dat alles gebeurde in
die tijd met de „Joelfeesten",
die hepen van 25 december tot
6 januari.
Tegenwoordig wordt op 6 ja
nuari Driekoningen gevierd,
vroeger heette dat de „Dertien
dag", het einde van de festivitei
ten. Bij veel voornamelijk kath
olieke gezinnen is dat nog steeds
de dag dat kerststal cn kerst
boom tut de huiskamer verdwij
nen.
Bij alle moderne gemakken van
onze tijd, hangen we kennelijk
toch nog sterk aan die oude
gebruiken van onze voorvade
ren. Ook wij laten ons onze
feesten niet afpakken en je weet
per slot van rekening nooit of
die oude goden nog iets te ver
tellen hebben.
Gegevens uit; Folklore in het
dagelijks leven, gewoonten
en gebruiken in de lage lan
den. Door: Ton de Joode.
Vïaardingen In de kinder-
werkplaats van de "Vrije Aka-
demie in het Hollandia-gebouw
wordt zaterdag een expositie
geopend van allerlei dozen, die
verwerkt zijn door deelnemers
aan die werkplaats. Gedurende
de hele kerstvakantie, tot het
einde van het jaar, kan iedereen
die er zin in heeft komen kij
ken.
De drie groepen kinderen van
de. kinderwcrkplaats hebben
zich de laatste weken uitslui
tend met dozen als materiaal
beziggehouden. Van kartonnen
do2cn cn doosjes is namelijk
van alles te maken; kijkdozen,
poppekasten, poppenhuizen,
huisjes: mogelijkheden zijn er
meer dan genoeg. De resultaten
van deze activiteiten zijn nu in
h et Holland iagebouvv te zien.
In de kindenverkplaats zijn de
kinderen, die zijn ingedeeld
naar schoolklas, iedere dinsdag
en woensdagmiddag actief. Ze
gebruiken alle mogelijke mate
rialen en technieken. De eerste
periode van vijftien weken is
nu achter de rug en de ervarin
gen kunnen zonder meer uiterst
plezierig worden genoemd. Na
de Kerstvakantie begint de
Vrije Academie aan een nieuwe
periode, waaraan zowel „oude"
kinderen kunnen deelnemen, al
smede scholieren die nog niet
eerder aan deze activiteit heb
ben meegedaan. Op dinsdag 9
januari start de groep kinderen
uit de 5e en 6e klas, 's middags
van 16.15 tot 17.45 uur. Op
woensdag 10 januari komen tus
sen 14 en 15.30 uur de le en
2e klassertjes aan het werk,
terwijl de 3e en 4e klassers
diézelfde dag van 16.15 tot 17.45
uur venvacht worden- De kos
ten zijn voor vijftien weken
20. Men kan opgeven bij de
Vrije Akademie, Oosthavenka-
de 42, tel. 356225 of 348958.
Wat de expositie betreft, die
wordt gepresenteerd onder de
aafaige titel „Kijk... dozen!: die
is op doordeweekse dagen van
10 tot 12.30 en van 13 tot 18
uur te bekijken. Op zaterdag 30
december kan men terecht tus
sen 10 en 12.30 uur terecht Op
de feestdagen en 's avonds kan
men niet terecht in Holtandia.
De opening, zaterdag, zal wor
den opgeluisterd door het
schunmentheatcr „Ultra" van
Ger Boonstra en Ineke Ver-
streegh, die na hun opvoering
de officiële handeling zullen
verrichten.
Kartonnen dozen bieden mogelijkheden genoegje kunt er van alles van maken
Dit pand wil de Turkse
Sociale en Culturele
Vereniging graag als
moskee hebben. De
vereniging heeft de
gemeenteraad gevraagd
de bestemming van het
pand Binnensingel
21-23 te wijzigen van
woonhuis in moskee.
Ai Zoals bekend ziet de
vereniging weinig in de
ruimte .die zij van de
gemeente kan huren in
het voormalige
toeleveringsbedrijf aan
de Oosterstraat.
Daarvoor krege'n de
Turken van de
gemeenteraad een
krediet van 1300
gulden. De Turken
willen echter liever een
eigen ruimte, vandaar
de vraag aan de
gemeenteraad. De brief
is ondertekend door
Ibrahim Baygun namens
de Turkse Vereniging.
Tevens zou de gehele
islamitische groepering
in Vlaardingken er
achter staan.
Spannende dagen voor do boeg:
Vïaardingen De maanden ja
nuari en februari van het vol
gend jaar zouden wel eens de
belangrijkste kunnen zijn van
het gehele jaar, in het kader
van het gemeentelijk beleid.
Dan zullen namelijk de diverse
raadscommissies en functione
le raden, alsmede de gemeente
raad zich buigen over de Meer
jarenbegroting 1979 tot en met
1983, het Investeringsprogram
ma voor de komende vier jaar
en nog zo het één cn ander.
Goed beschouwd zijn die verga
deringen véél belangrijker dan
de bijeenkomsten over de jaar
begroting over 1979 en het be
leidsprogramma van het colle
ge. Deze onderwerpen zijn in
oktober en november uitgebreid
behandeld. Tijdens die vergade
ringen konden de raadsleden
echter nog nauwelijks ingaan
op het financiële beleid, zoals
dit de komende vier jaar wordt
gevoerd. Ook het vaststellen
welke onderwerpen de komen
de raadsperiode de hoogste
prioriteit dienen te hebben is
toen uitgesteld tot behandeling
van die meerjarenbegroting.
Tekort
De komende vergaderingen zijn
vooral daarom belangrijk, om
dat de toekomst er voor de
gemeente niet rooskleurig uit
ziet. Zoals we in onze krant van
gisteren meldden, is er voor de
jaren na 1980 een tekort op dc
begrotingen te verwachten, dat
waarschijnlijk nauwelijks meer
te dekken is. De raad zal dus
moeten aangeven, hoe zij dit
probleem op wil lassen. Vast
staat, dat met alle wensen uit
het beleidsprogramma zullen
kunnen worden gerealiseerd.
Allereerst zijn de diverse raads
commissies aan het woord. In
de tweede helft van januari is
er bijna iedere avond een derge
lijke vergadering aan dn gang.
Om ze voor het gem.jk even op
een rijtje to zetten: in de week
van 15 tot en met 19 januari
zijn er vier commissievergade
ringen: Verkoer-vervocr op de
16e, economische zaken en in
spraak-voorlichting op de 17e
en maatschappelijke dienstver
lening op de 18e. De week daar
op zijn er maar liefst acht: op
de 22ste algemene zaken en
sociaal-culturele activiteiten, op
de 23ste stadsontwikkeling, op
de 24sle onderwijs en volksge
zondheid en op de 25ste finan
ciën, personeelszaken en stads
herstel. De commissie voQr de
bezwaarschriften tenslotte ver
gadert op 1 februari, maar die
-/al zich waarschijnlijk nauwe
lijks bezighouden met de meer
jarenbegroting.
De gemeenteraad behandelt de
problematiek in haar-yergadc-
nngen van woensdag en don
derdag 7 en 8 februari. Niet
alleen op die vergaderingen,
maar natuurlijk ook tijdens de
commissiezittingen is publiek
welkom. Wie zich van tevoren
uitgebreid wil informeren over
de financiële positie van rie
gemeente kan een exemplaar
van de meerjarenbegroting en
de bijlagen aanschaffen voor
9,-. Daarvoor kan men terecht
op de afdeling algemene zaken
van de gemeentesecretarie. Wie
de nota's alleen maar even wil
inzien kan gratis terecht bij de
afdeling voorlichting of bij het
VV V-kantoor.
Schiedam Er lekt geen gas
meer op de Koemarkt. Althans,
dat hoopt men. Het gaslek, dat
eerder deze week gesignaleerd
werd, kon door de vorst moei
lijk worden gevonden. Mede
werkers van de technische be
drijven hebben een stuk pijplei
ding, dat volgend jaar ver
nieuwd zou worden, nu alvast
vervangen. Men hoopt, dat hel
lek op dit gedeelte zat. Het
trottoir ligt in ieder geval weer
dicht. Weliswaar liggen de ste
nen schots en scheef, er zijn
verschillende stenen los komen
te liggen. Het verkeer onder
vindt hier duidelijk hinder van.
Voor voetgangers die wat moei
lijk ter been zijn, is het een
gevaarlijke toestand.
wenst iedere inwoner van Schiedam
Onze slogan van 1978 geldt ook voor 1979:
Rotterdamsedijk 242b - Schiedam
Telefoon 010-26.08.01
Hoek van Holland „Een oud
rapport is kennelijk op de een
of andere manier weer boven
water gekomen. In feite zijn er
helemaal geen nieuwe ontwik
kelingen met betrekking tot de
strandspoorlijn",
Doelraadsvoorzitter L. van der
Houwen toonde zich dinsdag
avond tijdens de deelraadsver
gadering nogal verbaasd over
de grote publiciteit die weer is
ontstaan rond de eventuele
doortrekking van de spoorlijn
naar het Hoekse strand. Vol
gens de voorzitter is er helemaal
niets veranderd. .,De spoorwe
gen zijn nog steeds bereid de
spoorlijn door te trekken als ze
maar niet behoeven tc betalen.
Rotterdam voelt er echter ook
mets voor om de kosten te
dragen. Er is helemaal geen
nieuws", aldus Van der Hou
wen. Zijn partijgenoot A. Ph.
van der Vliet (CDA) wil nu
echter wel eens duidelijkheid
hebben over de hele zaak omdat
lopende plannen geblokkeerd
dreigen te worden. Het dage
lijks bestuur gaat de publicaties
toetsen op hun waarde.
Vïaardingen Greenpeace, de
organisatie die met geweldloze
acties wil proberen, een princi
piële verandering teweeg tc
brengen in het menselijk den
ken en die vooral bekend is
geworden door haar acties te
gen kemproeven en de vangst
van walvissen, is zaterdag te
gast in CJV's sociëteit In the
Mood.
De Nederlandse afdeling van de
wereldomvattende organisatie
zal vanaf 21 uur het een en
ander vertellen over haar taken
cn de manier van werken. Dat
zal gebeuren aan de hand van
vele materialen, die tijdens de
diverse acties zijn verzameld en
de films, die werden opgeno
men.
Iedereen is tijdens dit gebeuren
gratis. Toegang In the Mood
heeft haar ruimte in Triangel
aan de Fransenstraat 14.
Schiedam In verband met de
viering van kerstmis en nieuw
jaar zullen de Sehiedamse ge
meentelijke kantoren cn dienst
en op maandag 25 en dinsdag
26 december en maandag I ja
nuari gesloten zijn. De filialen
van de gemeenschappelijke
Openbare Bibliotheek aan de
Parkweg en Lorentzlaan en de
jeugdafdeling aan de Archime-
ciosstraat zullen van woensdag
27 tot en met zaterdag 30 decem
ber gesloten zijn.
Het Stedelijk Museum aan de
Hoogstraat 112 zal 25 december
on I januari wet gesloten zijn.
maar houdt 26 december zijn
deuren open van 12.30 tot 16.30
uur.
De Vrom-reinigingsdienst haalt
25 cn 26 december en 1 januari
geen huisvuil op, maar donder
dag 28 december vrijdag '29
december en donderdag 5 ja
nuari. Grofvuil moet woensdag
27 december blijven liggen tot
woensdag 4 januari. Die dag"
kan men weer 377155 bellen
voor het weghalen van het grote
vuil. Om organisatorische rede
nen zal de vuiloverlaadinrich-
ting aan do Parallelweg op de
zaterdagen 23 en 30 december
cn 6 januari voor de afgifte van
vuilnis van 8 tot 10.30 uur geo
pend zijn. Vanaf zaterdag 13
januari loopt alles weer nor
maal, en kan men van 9 tot 12
uur vuilnis afgeven.
De dinsdagse weekmarkt op het
Bachplein komt 26 december te
vervallen. De marktkooplieden
staan echter woensdag 27 de
cember met hun waren in de
kou.
Het openbaar slachthuis zal ge
durende de feestdagen de deu
ren gesloten houden. Veehouder
worden verzocht wat eerder op
te geven of ze kadavers hebben.
Dat kan op zaterdag 23 en 30 1
december telefonisch gebeuren
via nummer 269180 c-n woens
dag 27 december en dinsdag 2
januari van 8.30 tot 11 uur,
waarna geprobeerd zal worden
om dc kadavers nog dezelfde'
dag op te halen.
Schiedam De Stichting Zieke
nomroep Schiedam legt haar
werk in de2e feestelijke dagen
niet neer. Zaterdagavond 23 de
cember zendt de ZOS van acht
tot tien uur een lifeprogramma
uit. Het is de traditionele kerst
zang van het comité Schiedam
zingt vanuit de Grote Kerk.
Zieken in het Noletziekenhuis,
het gemeenteziekenhuis en het
verzorgingshuis Driemaasstede
kunnen meeluisteren.
Daarnaast vindt op dinsdag, de
tweede kerstdag, weer een
kerstprogramma plaats van
acht tot tien uur, waarin muzi
kale verzoeken van patiënten te
beluisteren zijn waarin tevens
reportages van verschillende
festiviteiten uitgezonden wor
den. De oudejaarsuitzending zal
de hele avond en nacht duren.
Familieleden en kennissen van
patiënten kunnen rechtstreeks
hun wensen overbrengen door
nummer '264455 te draaien.
