Zijdeveld: 'Ik heb zelf
nooit ongelijk gekregen
Een grijns. Een wethouder. AftredenKroegpraat
Chris Zijdeveld voor
de huisjes in de
Baan, volgens hem
de laatste woninkjes
in de Schiedamse
binnenstad die nog
onbewoonbaar ver
klaard moeten wor
den. Hij zei dat tij
dens een korte wan
deling, die onze krant
vorige week met hem
maakte.
De huisjes zijn toe
vallig? eigendom
van Joop van Woer-
kom, de WD-bons
die recentelijk nog
zei dat Zijdeveld weg
moet. Maar de wet
houder ontkent ten
stelligste de geruch
ten, dat het hem net
zo zal vergaan ais de
sneeuwpop in de
Baan waar hij toen
nog naast kon staan.
door Kor Kegel
De wethouder zet een
grijns op. Beetje lui ziet
hij eruit, maar dat is van
voldoening. „Het is wat
laat geworden gister".
Een warme trui (hé?) in
alledaags grijs versterkt
dat behaaglijke gevoel.
„Kombrink zei dat wij er
in Schiedam te blij mee
zijn, maar dat zie ik niet
zo. Het is niet helemaal
een cadeautje geweest,
hoor, die
interim-saldoregeling. Wij
hebben er echt aan zitten
trekken. In het allereerste
gesprek met Gruijters, al
een paar jaar terug,
hebben wij al duidelijk
laten weten dat de
uitbouw in Noord niet los
van de
binnenstadsproblematiek
kan worden gezien, en
dat wij daarvoor echt
flink wat financiële steun
zouden moeten krijgen.
Nou, eindelijk is dat dus
doorgekomen. De hulp is
er". AHeen voor dit jaar,
en je hebt nog geen
plannetje klaar, p
„Ik ben niet zo bang, dat
wij weinig voor elkaar
boksen. Het Rijk heeft
ons voor 1979 aangewezen
als een van de
gemeenten, en dat zijn er
maar een paar, die in de
prijzen vallen, Ir» alle
redelijkheid is te
verwachten, dat dat niet
voor één jaar geldt.
Binnen één jaar zit de
stadsvernieuwing er niet
op. Maar natuurlijk
willen wij wel proberen
bij het ministerie toch
zoveel mogelijk plannen
voor het eind van dit jaar
op tafel te leggen. De
ambtenaren zijn er al
mee bezig". Dat waren
wij al lang
„Ja, dat wel, maar wij
kunnen de
productiecapaciteit
uitbreiden, dankzij die
interim-saldoregeling. Het
wordt nu mogelijk om
stedebouwkundigen in te
huren, en bureaus die
plannen leveren. Omdat
ons plafond nu hoger is,
kunnen wij makkelijker
mensen van buiten
inschakelen Meer geld
voor stadsvernieuwing zit
'm namelijk niet alleen in
de uitvoering, de tekorten
bij rehabilitatie en
stadsvernieuwing die
gedekt gaan worden,
maar ook is er meer geld
voor de voorbereiding
van plannen, als het Rijk
tenminste daarmee
instemt. Bureaus kan je
dus inschakelen voor die
voorbereiding". Een
betere voorbereiding
betekent natuurlijk
betere inspraak?
„Ik denk niet dat bij ons
die inspraak voor
stadsvernieuwing
verbeterd hoeft te
worden. De
Slachthuisbuurt, dat ging
toch uitstekend? Dat was
een heel
participatieproces, en
daar hebben wij ook
meteen ervaring
opgedaan. Dat moeten wij
doorzetten, in elk
stadsdeel. In "West gaan
wij ook een hele
overlegprocedure op
poten zetten". In één
jaartje?
„Zoveel moeite kost dat
nou ook weer niet".
Komische uitspraak voor
Zijdeveld. Als er één
wethouder is die de
laatste jaren kritiek
kreeg omdat aan
inspraak nogal wat
schortte (denk aan
Woudhoek-Noord!), dan is
Zijdeveld het wel. Toch
ziet de 34-jarige
wethouder er in die
sjofele werktrui
bereidwilliger uit dan in
gebruikelijk
voorrittersko stuum.
„Je kunt je die
inspraakprocedure zo
voorstellen dat wij eerst
komen met een
zo-kan-het-plan, en in een
later stadium zal er dan
wel een tweede versie var
komen en, afhankelijk
van wat er geopperd
wordt, een derde. Met een
globaal plan moet je wel
beginnen, om iets beter
j zichtbaar te maken. Dat
zal voor West zo zijn, en
het GTB-terrein is ook
een kanshebber. Met een
plan daarvoor kunnen wij
eenvoudig vooruitlopen
op de ontruiming van dat
terrein. Het is nonsens
j om te wachten tot de
I GTB van de Dwarsstraat
verhuisd is naar het
industriegebied".
Stationsstraat
Met twee plannetjes,
voor de Mariastraat en
omgeving in het Westen
en voor het terrein van
de technische bedrijven
in de Gorzen, strijkt
Schiedam niet al die
miljoenen op die
binnengehaald kunnen
worden. Daarom komt
dit jaar ook de
Brandersbuurt
(Schienoko) eindelijk aan
de orde, en voor de
Stationsstraat en
omgeving staat een
zelfde project op stapel
als voor de Mariastraat.
Dat laatste heeft
wethouder Zijdeveld niet
zonder aarzelen beaamd.
„Van een paar pandjes
daar kan je zien, dat zij
hard op weg zijn naar
een
onbewoonbaarverklaring.
Maar er is nog geen
inventarisatiepakket Ja,
toch is jouw interpretatie
wel iuist, als je zegt dat
wij in de Stationsstraat
net zo'n voorverkenning
gaan houden als in de
Mariastraat is gebeurd.
Ja, je kunt eigenlijk wel
stellen dat wij heel zeker
gaan proberen ook een
deel van het
Singelkwartier bij de
interimsaldoregelmg te
betrekken". Schienoko
krijgt enige voorrang.
Dat werd tijd. Vorig
jaar, in mei, kwam de
gemeente al met een
aantal ideeën op de
proppen, die zo waren
overgeschreven uit een
nota van de
PvdA/PPR-werkgroep die
in de eerste helft van de
jaren zeventig actief was.
Een kleinschalige opzet
werd voor Schienoko
bepleit, woningen met
bedrijfjes vermengd.
Maar verder is er nog
niets mee gebeurd. Dat
komt in Schiedam wel
vaker voor.
„In dit geval komt het
doordat dezelfde jongens.
die dat Sehienoko-plan
van vorig jaar maakten,
zich daarna gingen
bezighouden met het
GTB-terrein dat
binnenkort iets
zichtbaarder naar buiten
moet komen, ook meer in
planvorm".
Het gelijk
De werkgroep van
socialisten en radicalen:
de jongere garde van
PvdA en PPR, maakte
destijds ook studies van
de binnenstad- Cor
Bolmers, als voorganger
van Chris Zijdeveld, joeg
er echter een
bestemmingsplan var»
heel ander karakter
doorheen waar dc
Schiedamse
gemeenteraad nu danig
mee in de maag zit.
Eigen schuld.
In de zomer van vorig
jaar lanceerde Zijdeveld
een discussienota. Net als
bij Schienoko bleek de
filosofie van de
PvdA/PPR-jongeren in
zwang gekomen, en die
oude ideeën maken nu
dan ook meer kans dan
Bolmers' visie en die van
de raad van 1974.
Frappant is dat vroegere
leden van die werkgroep
die politiek nog actief
zijn (Dieiemans en
Noordegraaf zijn goede
voorbeelden) opnieuw
met de wethouder en ook
weer met de meerderheid
in de gemeenteraad
stoeien, en bet gaar
hierbij over de i
stadsuitbreiding in
Woudhoek en Spaland.
Gaat de wethouder het
weer verliezen?
Lastige kwestie:
Zijdeveld grijnst niet
overtuigend. „Ik denk dat
allerlei stempels, die mij
opgedi-ukt kunnen
worden, ook op die
werkgroep hadden
kunnen staan. Met
Woudhoek ligt het wel
heel anders, maar verder
is er nooit veel verschil in
opvatting geweest Ik heb
zelf nooit ongelijk
gekregen".
De grimas is veranderd
in een ontspannen lachje.
Dc uitleg: „Ik geloof niet
dat mijn mening over hoe
de binnenstad eruit moet
zien anders is dan zoals
die van de werkgroep is
geweest. Ik ben alleen
rummer in de positie
geweest om een discussie
aan te gaan, door die
overeenkomst met Empeo
hè, 't lag allemaal zo vast.
Pas toen wij meer speling
kregen, omdat Empeo
goedvond dat ik een
discussienota maakte,
bleek die mening van mij
ook die van de werkgroep
te zijn. Kijk maar naar
die nota! Als ik destijds
het bestemmingsplan had
kunnen maken voor de
binnenstad, had het er
heel anders uitgezien".
De wethouder kijkt even
alsof hij op zijn tong
gebeten heeft. Er is een
probleem: „Je hebt te
maken met een spel,
waarbij één partij vrijuit
kan spreken en waarbij
ik dat niet kan doen. Ik
herinner mij de
hoorzitting bij de Kroon
over de binnenstad. Ik
stond daar namens de
gemeente, de gemeente
die nu eenmaal een
bestemmingsplan had
vastgesteld, en ik had de
strikte opdracht om dat
raadsbesluit te
verdedigen. Ik hoor dan
tijdens de hoorzitting niet
met mijn privémening te
komen. Een van de
staatsraden doorzag dat
en probeerde mijn
persoonlijke uitspraken te
ontlokken, maar dat was
niet fair van mij geweest.
Tja, hoe sta ik daar zelf
tegenover? Het leidt tot
innerlijke conflicten als je
jouw eigen
persoonlijkheid
voortdurend geweld aan
moet doen, en gelukkig
hoef ik dat niet. Wel heb
je af en toe die politieke
rol te spelen
De Kroon had Zijdeveld
inderdaad aardig door,
en het bestemmingsplan
voor de binnenstad
verkreeg dan ook op
.belangrijke punten geen
goedkeuring. Die
kroonuitspraak is er nu,
en de discussienota van
Zijdeveld is er ook- Waar
is het wachten dan nog
op?
„Ha! Dat vraagt Van
Woerkom zich ook af,
hè?"
Klopt. Van Woerkom
schreef ook in het
VVD-orgaan: „Zijdeveld
moet weg!"
„Als dat vanuit die hoek
gezegd wordt, is dat
misschien wel een
compliment
Nou, dat vindt de
wethouder een goeie bak.
Hij schatert, met de hand
zo voor de mond dat het
gehinnik juist luider
wordt. Terzake: waar is
nou het wachten op?
„Het wachten is op een
nota over de analyse van
het kroonbesluit Deze
maand misschien nog, of
anders uiterlijk maart.
Dan kan de discussie
losbarsten. Kijk, het is
natuurlijk verstoppertje
als je een discussie
neerlegt zonder dat je een
stuk hebt, waarin
concreet staat wat het
kroonbesluit nou precies
betekent voor de
binnenstad. Ik heb daar
trouwens wel pech mee
gehad. Nadat die
discussienota vorig jaar
klaar was, dacht ik: nou
kan de discussie starten.
Dat had ik verwacht en
dan hadden wij al een
mening gevormd kunnen
hebben als het
kroonbesluit zou komen-
Maar de Kroon kwam
direct al met een oordeel,
en da a armee werd in
feite de discussie
gefrustreerd, want het
heeft geen zin om in het
vage te discussiëren en
omdat die nota er wel is,
krijg je meteen het
verwijt: alles ligt weer
eens helemaal stil". Praat
Empeo straks mee?
„Iedereen mag aan de
discussie deelnemen, ook
Empeo. Het zit er wel in,
hè, ook Empeo vraagt
zich af of uitvoering van
een vier jaar oud,
verouderd
bestemmingsplan nog wel
het beste is Daarom
kregen wij die vrijheid
om een nieuwe nota te
maken. Er was ook van
die kant de bereidheid
om aan te passen. Wel
hebben wij de duidelijke
voorwaarde gesteld dat
de discussienota zonder
vooroverleg met Empeo
gemaakt zou worden,
anders was bij sommigen
waarschijnlijk weer de
indruk ontstaan dat de
nota al in
achterkamertjes was
voorgebakken".
Is ir. Chris Zijdeveld de
binnenstad nog niet zat?
Hij kijkt een beetje
betrapt, maar olijk.
„Ik ken die geruchten wel
dat ik af zou treden, en
ik geloof dat ik nog kan
traceren ook waar het
vandaan komt
Kroegpraat Toen ik hier
als wethouder kwam te
zitten had ik zelf ook die
neiging in het begin om
daarin mee te lopen,
maar wat mij opvalt, als
je je uit de
Vierkantje-sfeer begeeft,
dan hoor je ai die roddels
toch wel. Het is namelijk
foto Jacques Zo rgman
geen gesloten circuit, die
kroegpraat".
„Ja. ach, Bente (mijn
vrouw) en ik denken er
nog steeds wel over om
naar Noorwegen te
emigreren. Maar ik zou
daarom niet aftreden. Op
zijn minst eerst de rit
afmaken, het zou niet in
mijn aard liggen om niet
iets uit te zitten waar ik
aan begonnen ben.
Eigenlijk lijkt het mij dat
er maar één reden zou
kunnen zijn om eerder af
te haken, en dat is als ik
ooit met mijn portefeuille
zou gaan zwaaien en
verlies. Ik heb dat nooit
gedaan. Zou 't ook niet
graag doen, want de
kracht van het argument
anders-ga-ik-weg is
meteen de zwakte ervan:
je kunt het maar één
keer doen, en als je
verliest bereik je veel
minder. Bovendien denk
ik dat je daarmee jezelf
een brevet van
onvermogen opspeldt,
omdat je dan niet in een
gewone discussie iets
duidelijk hebt kunnen
maken wat voor jezelf zo
belangrijk is dat je jouw
baan ervoor zou willen
opgeven".
Zijdeveld schroomt niet
om persoonlijke kwesties,
soms hele
levensbeschouwingen,
door een politiek betoog
heen te smijten. Dat
geeft hem een vreemde
eerlijkheid: openhartig
lijkt hij er wel door,
maar tegelijkertijd
gebruikt hij het als
middel om te laten zien
dat hij ergens echt wel
diep en grondig over
heeft nagedacht en raakt
dan geprikkeld als hij
geen gelijk krijgt. Zo'n
man moet je toch wel
geloven?
„Als je een mening hebt,
dan vraag je die mening
uit en praat je er met
anderen over. Ik heb dat
altijd gedaan. Ja,
daardoor, kwam de
politiek. Politiek, dat
overkomt jou, daar doe je
niks aan. Door met
anderen over iets te
praten komt er gewoon
een keer, dat je lid wordt
van een of andere club.
Zo had ik dat in mijn
studententijd. Ik zat nog
net in Delft, op de TH,
toen dat gedoe kwam
over de
duizend-guldengrens.
DS'70 was er nogal actief
mee en ik sloot mij
daarbij aan. Binnen vier
maanden was ik eruit.
Aardige jongens hoor,
maar er viel niet mee te
praten. Toen kwam de
PvdA in, nou, eind '72 zal
het geweest zijn".
„Die richting zat er toch
al vroeg in, denk ik. Ik
heb altijd heel intensief
kranten gelezen, op de
lagere school al. En op de
HBS had ik al een
abonnement op Vrij
Nederland. Ik herinner
mij dat ik ooit een opstel
maakte over de Europese
eenwording, in de tijd
van Adenauer en De
Gaulle was dat. Ik had
reuze lol in die dingen".
Gegrijns. Gebulder.
„Ha! Ja, een heel
omstreden opstel, ja.
Uiteraard!"
